Ραφαέλ Λεάο: Από την υποβαθμισμένη συνοικία της Τζαμάικα στη Λισαβόνα μέχρι τα αστέρια του Τσάμπιονς Λιγκ
«Ή στη φυλακή θα κατέληγα ή θα ήμουν νεκρός», θυμάται ότι του είχαν πει οι δικοί του. Στο νέο επεισόδιο του podcast της ROSA «Πελότα Λίμπρε» μιλάμε για τον Ραφαέλ Λεάο, τον Πορτογάλο εξτρέμ της Μίλαν, την συνοικία που μεγάλωσε, με το ποδόσφαιρο να του δίνει διέξοδο από τη φτώχεια και τον κοινωνικό αποκλεισμό.
Η Αλμάδα «βλέπει» τη Λισαβόνα στην άλλη πλευρά του ποταμού Τάγου. Κατεβαίνοντας την ενδοχώρα προς τα νότια, στο δρόμο για το Σετούμπαλ, μπαίνει κανείς στις φτωχότερες γειτονιές της πορτογαλικής πρωτεύουσας: την Τζαμάικα, την Princesa, την Cucina, τις συνοικίες της Seixal, όπου βρίσκεται και η φημισμένη ακαδημία της Μπενφίκα. Πυκνοκατοικημένες γειτονιές, υποβαθμισμένες, εκεί όπου το πορτογαλικό κράτος δεν φτάνει, αφήνοντάς τους κατοίκους στη τύχη τους.
Εκεί γεννήθηκε το 1999 ο Ραφαέλ Αλεξάντρ ντα Κονσεισάο Λεάο. Ένα από τα εννέα παιδιά του Αντόνιο από την Ανγκόλα και τις Ελούσα από το Σάο Τομέ, μεγάλωσε στην γειτονιά της Τζαμάικα, μία από τις περιοχές του ευρύτερου μητροπολιτικού κέντρου της Λισαβόνας που αναπτύχθηκαν τη δεκαετία του 1960 έπειτα από τη μαζική μετανάστευση Αφρικανών προς τη χώρα, οι οποίοι άρχισαν να χτίζουν αυτοσχέδια σπίτια για να ζήσουν, σε μια αγροτική περιοχή που σιγά σιγά αστικοποιούταν. Φτώχεια και κοινωνικός αποκλεισμός ήταν και παραμένουν τα κυρίαρχα στοιχεία, με τους γονείς του Ραφαέλ να τον συμβουλεύουν ότι η καλύτερη επιλογή που μπορεί να κάνει είναι να φύγει από την περιοχή. «Θα έχεις άσχημη κατάληξη», θυμάται ότι του είχαν πει οι δικοί του. «Ή στη φυλακή θα κατέληγα ή θα ήμουν νεκρός», είχε τονίσει σε συνέντευξή του.
O Ραφαέλ Λεάο στην Τζαμάικα της Λισαβόνας. / AP Photo
Το στεγαστικό πρόβλημα και οι βαθιές ανισότητες συνεχίζουν να παραμένουν δύο από τα σημαντικότερα ζητήματα της πορτογαλικής πρωτεύουσας. Το οργανωμένο έγκλημα και η διακίνηση ναρκωτικών στις υποβαθμισμένες συνοικίες δεν αντιμετωπίστηκαν αποτελεσματικά, με την παρουσία των αστυνομικών δυνάμεων να οξύνει περισσότερο το ήδη τεταμένο κλίμα. «Το ποδόσφαιρο κατέληξε να είναι ο μοναδικός τρόπος για να μπορέσουμε να κρατήσουμε την κοινότητα ενωμένη και να χτίσουμε τα θεμέλια για ένα διαφορετικό μέλλον», τονίζει ο Aurio Emerson, γνωστός ως «Puma». Το ποδόσφαιρο τον κράτησε μακριά από τη φυλακή, όπου κατέληξαν επτά παιδικοί του φίλοι, αλλά δεν του επέτρεψε να βρει σταθερή δουλειά. Μπαλαδόρος των δρόμων, βρέθηκε το 2011 στην εθνική ομάδα της Πορτογαλίας που συμμετείχε στο Παγκόσμιο Κύπελλο Αστέγων στο Παρίσι. Μετά την επιστροφή του από τη Γαλλία, ο Puma αποφάσισε να αφοσιωθεί στην κοινωνική εργασία και την ακτιβιστική δράση, ξεκινώντας να συνεργάζεται με τον οργανισμό Criar-T σε προγράμματα για την αξιοποίηση του ποδοσφαίρου ως εργαλείου κοινωνικής ενσωμάτωσης στις φτωχές γειτονιές της Λισαβόνας. Ο Puma «αρπάζει» τους νέους των ξεχασμένων συνοικιών από τα χέρια του οργανωμένου εγκλήματος και επανορθώνει τα αδιέξοδα που προκαλούν οι πόλεμοι μεταξύ των συμμοριών. Μέσα από αυτές τις κοινωνικές πρωτοβουλίες, ο Puma γνώρισε τον έφηβο τότε Λεάο, ο οποίος συμβάλλει από το 2021 στο ετήσιο τουρνουά futsal που διοργανώνει η Criar-T.
Ο Λεάο είναι καθοριστικός πλέον στην πορεία της Μίλαν, τόσο στο Καμπιονάτο όσο και στο Τσάμπιονς Λιγκ. / AP Photo
Ο Πορτογάλος εξτρέμ είχε την τιμή να διατηρήσει πέρυσι ένα αξιομνημόνευτο ρεκόρ στη Serie A. Από τις 27 Φεβρουαρίου 2022 και το 1-1 απέναντι στην Ουντινέζε μέχρι και το τέλος της σεζόν, ήταν ο παίκτης των «ροσονέρι» που σημείωνε σταθερά γκολ σε κάθε αγωνιστική, βρισκόμενος σε δαιμονιώδη φόρμα. Πρόκειται για ένα ρεκόρ που μόνο εκείνος και ο Αντρέι Σεβτσένκο έχουν πετύχει. Ανάμεσα στα γκολ που πέτυχε και στα δημοσιεύματα που τον θέλουν διάδοχο του Κριστιάνο Ρονάλντο, ο Λεάο γράφει μουσική, διατηρώντας το καλλιτεχνικό ψευδώνυμο «WAY 45», με το οποίο έχει υπογράψει 12 τραγούδια.
Οι επιδόσεις του Λεάο, όπως και της Μίλαν, βελτιώνονταν κάθε σεζόν, με τον Πορτογάλο να σκοράρει έξι γκολ και να έχει μία ασίστ στην πρώτη του σεζόν. Στη δεύτερη σεζόν σκόραρε και πάλι έξι γκολ, δίνοντας πέντε ασίστ παραπάνω, ωστόσο στη τρίτη του χρονιά στην Ιταλία, το 2021-22, ήταν πραγματικά σε δαιμονιώδη φόρμα. Ήταν καθοριστικός στην κατάκτηση του πρωταθλήματος, σημειώνοντας 11 γκολ και δίνοντας οκτώ ασίστ, ολοκληρώνοντας τη σεζόν ως ο κορυφαίος σκόρερ και παίκτης της Μίλαν στο πρωτάθλημα. Η επιρροή του στο παιχνίδι της ομάδας αυξάνεται συνεχώς, η παραγωγικότητά του στο σκοράρισμα ενισχύεται σταθερά, καταγράφοντας φέτος κατά μέσο όρο ένα γκολ κάθε 117 σχεδόν λεπτά. Όταν επίσης κοιτάξει κανείς τα στατιστικά του φέτος σε σύγκριση με τους συμπαίκτες του, γίνεται ακόμη πιο ξεκάθαρο πόσο επιδραστικός είναι στον αγωνιστικό χώρο: Έχει συνολικά τις περισσότερες ανακτήσεις κατοχής, τα περισσότερα σουτ και τις περισσότερες ευκαιρίες για γκολ, ενώ βρίσκεται και στην κορυφή του πίνακα των σκόρερ της Μίλαν, διατηρώντας παράλληλα και την πρώτη θέση στις ασίστ. Μπορεί η ομάδα του να μην διεκδικεί φέτος το πρωτάθλημα, ωστόσο βρίσκεται στους «4» του Τσάμπιονς Λιγκ κι αναμένεται να αντιμετωπίσει την Ίντερ, ακριβώς 20 χρόνια μετά από εκείνη τη συνάντησή τους και πάλι στα ημιτελικά της διοργάνωσης, με την Μίλαν να παίρνει τότε την πρόκριση.
Ο Λεάο ετοιμάζεται για τη μεγάλη μάχη του Μιλάνου και, όπως και ο Ζλάταν Ιμπραΐμοβιτς από τον οποίο λέει ότι εμπνέεται, σε κάθε ευκαιρία υπενθυμίζει σε όλους από πού κατάγεται και ποιούς θέλει να τιμά με το αγωνιστικό του φρόνημα: «Η Τζαμάικα είναι τα πάντα για μένα. Από εκεί ξεκίνησα να παίζω, εκεί έχω την οικογένειά μου, τους φίλους μου, τους πιο σημαντικούς μου ανθρώπους. Θα επιστρέψω ξανά γιατί εκεί χτυπά η καρδιά μου».
