Ρίνο Ντέλλα Νέγκρα: Ο 21χρονος εξτρέμ που τα έβαλε με τους Γερμανούς φασίστες

Η συνοικία «Mazzagrande» – ο «μεγάλος λάκκος της κοπριάς», όπως τον ονόμαζαν οι Ιταλοί μετανάστες στο προάστιο του Argenteuil, στα βορειοδυτικά του Παρισιού, ήταν το προπύργιο του εμβληματικού κομμουνιστή βουλευτή Gabriel Péri τη δεκαετία του 1930, αλλά και τόπος μαχητικότητας και προσμονής από την εργατική τάξη για ένα καλύτερο αύριο.

Σε μία συνοικία 70.000 κατοίκων ζούσαν πάνω από 5.000 Ιταλοί, κυρίως εργάτες, ενεργοί στο συνδικαλιστικό κίνημα, μεταξύ των οποίων και πολλοί εξόριστοι αντιφασίστες που εγκατέλειψαν την επαρχία Εμίλια-Ρομάνια όταν οι μελανοχίτωνες του Μουσολίνι πάτησαν το πόδι τους στην περιοχή. Το ίδιο και οι γονείς του Ρίνο Ντέλλα Νέγκρα, ο οποίος δούλευε από τα 14 του χρόνια στα εργοστάσια στην Asnières-sur-Seine, ως βιομηχανικός εργάτης, ενώ βοηθούσε και τον πατέρα του στην οικοδομή. Τα βράδια πεταγόταν στο πανδοχείο της γειτονιάς, αναζητώντας την παρέα του για να παίξουν μπάλα στον προαύλιο χώρο, στην πίσω πλευρά, δίπλα σε ένα δωματιάκι που συνεδρίαζε τακτικά ένας από τους μυστικούς πυρήνες του Κομμουνιστικού Κόμματος Γαλλίας.

Κορεό στο στάδιο Bauer αφιερωμένο στον Ρίνο Ντέλλα Νέγκρα / Tribune Rino Della Negra

Η τεχνική του δεινότητα τράβηξε την προσοχή του αθλητικού Τύπου και διάφορων λαϊκών και εργατικών συλλόγων, μέχρι ο Ερυθρός Αστέρας, κυπελλούχος Γαλλίας τότε με σήμα ένα κόκκινο αστέρι, να τον εντάξει στο δυναμικό του το 1942, σε ηλικία 19 ετών. Τα λασπωμένα σοκάκια της Mazzagrande δίνουν σταδιακά τη θέση τους στους πλακόστρωτους δρόμους του κέντρου της γαλλικής πρωτεύουσας, με τον Ρίνο να κατεβαίνει στη Vincennes για προπονήσεις με την ομάδα. «Ήταν φοβερό όταν είχε την μπάλα στα πόδια, δεν μπορούσε να τον πιάσει κανείς. Ήταν σαν να είχε φτερά κολλημένα στις φτέρνες», θα γράψει ο συγγραφέας και ιστορικός Jean Vigreux, που έχει επιμεληθεί μία από τις πιο ενδιαφέρουσες βιογραφίες του Ντέλλα Νέγκρα, με τίτλο «Rino Della Negra: footballeur et partisan».

Ερωτηματολόγιο σχετικά με τη σύλληψη, την κράτηση, την δίκη και την εκτέλεση του Ρίνο Ντέλλα Νέγκρα (Αρχείο του Συνδέσμου των οικογενειών των εκτελεσμένων) / Tribune Rino Della Negra

 

Ο Ρίνο σε φωτογράφηση πριν από αγώνα του Ερυθρού Αστέρα Παρισιού / Tribune Rino Della Negra

Ενώ παίζει ποδόσφαιρο με τον Ερυθρό Αστέρα, ο Ρίνο περνάει στην παρανομία για να ξεφύγει από την Υπηρεσία Αναγκαστικής Εργασίας (STO), που ιδρύθηκε από το φιλοναζιστικό καθεστώς του Βισύ με νόμο της 16ης Φεβρουαρίου 1943. Μέλος σε μία από τις πιο δυναμικές αντιστασιακές οργανώσεις που είχε ιδρύσει το παράνομο ΚΚ Γαλλίας με επικεφαλής τον Μισάκ Μανουκιάν, γνωστό Γαλλοαρμένιο ποιητή, εβραϊκής καταγωγής, συμμετείχε μόλις στα 20 του χρόνια σε πάνω από 15 ενέργειες κατά των κατοχικών δυνάμεων, σε δολιοφθορές και διανομές υλικού και όπλων. Σε μία από τις επιχειρήσεις της ομάδας τραυματίζεται, ανακρίνεται από την αστυνομία και στη συνέχεια κρατείται και βασανίζεται από την Γκεστάπο. Σε μία επιστολή προς το αδελφό του ενώ ήταν κρατούμενος, έγραφε για την αγάπη και την έγνοια του για τον Ερυθρό Αστέρα, καθώς και για την προσμονή του να πατήσει και πάλι στο γήπεδο μετά τον πόλεμο. Δεν κατάφερε όμως να ξαναβρεθεί με το κόκκινο αστέρι στο στήθος, καθώς στις 21 Φεβρουαρίου 1944 εκτελέστηκε μαζί με άλλους παρτιζάνους συντρόφους του στο οχυρό του Mont-Valérien, στα δυτικά της γαλλικής πρωτεύουσας.

Η ιστορία του Ρίνο Ντέλλα Νέγκρα είναι συνυφασμένη με αυτή του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, της γαλλικής αντίστασης, του αντιφασισμού. Είναι επίσης ένα σημαντικό κομμάτι της ιστορίας ενός ποδοσφαιρικού συλλόγου και μιας γειτονιάς που διατηρεί μέχρι και σήμερα διακριτά πολιτικά και κοινωνικά χαρακτηριστικά. Στην κερκίδα του Ερυθρού Αστέρα, στο γήπεδο Μπάουερ, στην περιοχή του Saint-Denis, γνωστή για την αριστερή της παράδοση και την πολύ ενδιαφέρουσα υπαίθρια αγορά της, οι οπαδοί της ομάδας τιμούν κάθε χρόνο τη μνήμη του με συνθήματα, με πανό, με κορεό και τραγούδια, μεταφέροντας τις ιδέες και τη δράση του στις επόμενες γενιές.

Ακούστε το νέο επεισόδιο του podcast «Πελότα Λίμπρε»: