Άδωνις Καπαμάς και το «καλάθι των απατεώνων»

Η πορεία του πληθωρισμού αποτελεί ξεκάθαρα, εδώ και μήνες, την πιο σημαντική εστία αστάθειας της ελληνικής οικονομίας με σοβαρότατες κοινωνικές συνέπειες. Εξωγενείς, αλλά κυρίως ενδογενείς αιτίες τροφοδοτούν την κλιμάκωση του πληθωρισμού στη χώρα, αυξάνοντας την αβεβαιότητα των προοπτικών της οικονομίας και επιδεινώνοντας τις συνθήκες διαβίωσης για την μεγάλη πλειοψηφία της κοινωνίας. Σύμφωνα με τα τελευταία, επίσημα στοιχεία από την Eurostat, τον Σεπτέμβριο ο πληθωρισμός στην ΕΕ ανήλθε σε 10,9% από 10,1% τον Αύγουστο, με την Ελλάδα να σημειώνει τη μεγαλύτερη αύξηση από 11,2% τον Αύγουστο σε 12,1% τον Σεπτέμβριο.

Η κλιμάκωση του πληθωρισμού προέρχεται σε μεγάλο βαθμό από την ενεργειακή κρίση και τον πληθωρισμό ενέργειας, καθώς επίσης κι από την οριζόντια διάχυσή του στο σύνολο της ελληνικής οικονομίας. Σύμφωνα με τον Οργανισμό Συνεργασίας των Ρυθμιστών Ενέργειας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (ACER), το 2021 η Ελλάδα είχε το τρίτο υψηλότερο κόστος διανομής φυσικού αερίου στην ΕΕ, ύστερα από την Πορτογαλία και τη Σλοβακία. Ταυτόχρονα, το πρώτο μισό του 2022, οι Έλληνες πάροχοι φυσικού αερίου διατήρησαν το δεύτερο υψηλότερο περιθώριο κέρδους στην Ευρώπη.

Στα παραπάνω έχει απάντηση η κυβέρνηση; Εδώ έχει κάτι να μας πει ο λαλίστατος κ. Γεωργιάδης;

Η Ελλάδα έχει επίσης τη δεύτερη χειρότερη επίδοση στην ΕΕ όσον αφορά την επιβάρυνση των νοικοκυριών στους λογαριασμούς ρεύματος, αντιστοιχώντας στο 6% του μηνιαίου διαθέσιμου εισοδήματος σε μονάδες αγοραστικής δύναμης. Όσον αφορά την αντίστοιχη επιβάρυνση από τον μηνιαίο λογαριασμό φυσικού αερίου, η Ελλάδα κατέγραψε την τρίτη χειρότερη επίδοση στην ΕΕ, με το κόστος να είναι πολύ υψηλότερο σε σχέση με το διαθέσιμο εισόδημα (13,4% σε μονάδες αγοραστικής δύναμης). Η συγκριτικά μεγάλη αυτή επιβάρυνση από το κόστος της ενέργειας πραγματοποιείται σε μια περίοδο κατά την οποία η οικονομική κατάσταση μεγάλης μερίδας των νοικοκυριών στην Ελλάδα είναι ήδη πολύ δύσκολη, με τις συνέπειες της οικονομικής κι ενεργειακής κρίσης να έχουν επηρεάσουν σωρευτικά όλους τους σχετικούς κοινωνικούς δείκτες (πχ ανεργία, φτώχεια, ανισότητες).

Στα παραπάνω έχει απάντηση η κυβέρνηση; Εδώ έχει κάτι να μας πει ο λαλίστατος κ. Γεωργιάδης;

Ειδικότερα, το 2021, η χώρα μας είχε το μεγαλύτερο ποσοστό νοικοκυριών στην ΕΕ με ληξιπρόθεσμες οφειλές ηλεκτρικού ρεύματος και φυσικού αερίου, καθώς αντίστοιχα και το υψηλότερο ποσοστό νοικοκυριών των οποίων διακόπηκε η παροχή ρεύματος και αερίου λόγω μη εξόφλησης λογαριασμών. Δεδομένου ότι το κύμα ακρίβειας εντείνεται διαρκώς το 2022, η κατάσταση όσον αφορά τις ληξιπρόθεσμες οφειλές και την αδυναμία εξόφλησης λογαριασμών επιδεινώνεται διαρκώς και η τελική αποτύπωση αυτής της αδυναμίας στα εισοδήματα αναμένεται φέτος ακόμη χειρότερη σε σύγκριση με πέρυσι.

Ταυτόχρονα, οι επιχειρήσεις κι ο παραγωγικός τομέας της χώρας έχει πολύ υψηλό ενεργειακό κόστος, το οποίο μετακυλίεται στις τιμές και στους καταναλωτές, επηρεάζοντας οριζόντια την πληθωριστική έξαρση στην οικονομία και βέβαια την ανταγωνιστικότητα και την κοινωνική συνοχή.

Στα παραπάνω έχει απάντηση η κυβέρνηση; Εδώ έχει κάτι να μας πει ο λαλίστατος κ. Γεωργιάδης;

Από τον Απρίλιο του 2022 κι ύστερα, η απώλεια της αγοραστικής δύναμης του κατώτατου μισθού στην Ελλάδα κυμαίνεται γύρω στο 19%. Δεδομένου ότι το ύψος του κατώτατου μισθού στη χώρα μας είναι κάτω από το επίπεδο της αξιοπρεπούς διαβίωσης, γίνεται αντιληπτό ότι η ακρίβεια έχει συρρικνώσει σε πολύ μεγάλο βαθμό το βιοτικό επίπεδο των μισθωτών και των οικογενειών τους. Οι συνθήκες διαβίωσης είναι χειρότερες για εκείνους που εργάζονται με άτυπες μορφές εργασίας λόγω της δυσανάλογης επίδρασης της ακρίβειας στα χαμηλά εισοδήματα. Συνολικά, η μείωση του μέσου μισθού εξασθενεί τη ροπή της κοινωνίας προς κατανάλωση κι αναδεικνύει το χαμηλό επίπεδο προστασίας της εργασίας από συλλογικές συμβάσεις εργασίας και την υποβάθμιση της ευημερίας των εργαζομένων.

Ακόμα, η διαφορετική κατανομή της καταναλωτικής δαπάνης μεταξύ των φτωχότερων και των πλουσιότερων νοικοκυριών έχει επηρεάσει και την επίπτωση που έχει ο πληθωρισμός στο βιοτικό τους επίπεδο. Για το 2022, με εξαίρεση τον μήνα Ιούλιο, καταγράφεται αυξανόμενη απόκλιση της επίδρασης της ακρίβειας μεταξύ πλούσιων και φτωχών νοικοκυριών, η οποία τον Σεπτέμβριο του 2022 ανήλθε στις 4,4 ποσοστιαίες μονάδες ‒ 3,8 μονάδες υψηλότερα από τον Σεπτέμβριο του 2021. Η εξέλιξη αυτή υποδηλώνει μια ταχύτερη διάβρωση του πραγματικού εισοδήματος και της αγοραστικής δύναμης των φτωχότερων νοικοκυριών στη χώρα μας, εξέλιξη που επιδρά αρνητικά στην επεκτατική δυναμική της καταναλωτικής ζήτησης και του ΑΕΠ, αλλά και στη χρηματοοικονομική κατάσταση, ειδικά των φτωχότερων τμημάτων του πληθυσμού. Οι ανισότητες επίσης βαθαίνουν, καθιστώντας πιο δύσκολο για τα νοικοκυριά με άνεργα μέλη να καλύψουν τους λογαριασμούς ηλεκτρικού ρεύματος, με το πολυδιαφημισμένο «καλάθι του νοικοκυριού» να μην αναμένεται να δώσει απάντηση στην συγκράτηση της ακρίβειας πάνω σε βασικά αγαθά.

Στα παραπάνω έχει απάντηση η κυβέρνηση; Εδώ έχει κάτι να μας πει ο λαλίστατος κ. Γεωργιάδης;

Η τρέχουσα οικονομική κι ενεργειακή κρίση, που αποτυπώνεται στους υψηλούς δείκτες ακρίβειας και πληθωρισμού, στη καταβαράθρωση της καταναλωτικής δύναμης και τη διεύρυνση των ανισοτήτων, ακολουθεί την πανδημική κρίση κι αλληλεπιδρά με αυτή. Ειδικά στην περίπτωση της Ελλάδας, αλληλεπιδρά και με τις συνέπειες της κρίσης χρέους της δεκαετίας του 2010, επιδεινώνοντας περαιτέρω την εισοδηματική και εργασιακή επισφάλεια και το, ήδη υποβαθμισμένο, βιοτικό επίπεδο των εργαζόμενων, των συνταξιούχων κι άλλων ευάλωτων κοινωνικών ομάδων.

Όσες βόλτες κι αν κάνει ο αρμόδιος «υπουργός του νοικοκυριού» για να μας πει ότι όλα βαίνουν καλώς χάρη στις ενέργειες της κυβέρνησης, τόσο θα έρχεται η πραγματικότητα να τον διαψεύδει.