Εξεταστική για τις δημοσκοπήσεις: Θα υπάρξει επιτέλους διαφάνεια και λογοδοσία;

Η πρόταση του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ για τη σύσταση εξεταστικής επιτροπής σχετικά με τα ΜΜΕ και τις δημοσκοπήσεις,  αξιοποιώντας την τελευταία συνταγματική αναθεώρηση (άρθρο 68 παρ. 2 του Συντάγματος και άρθρο 144 παρ. 5 του Κανονισμού της Βουλής), «αγκαλιάστηκε» από σύσσωμη την αντιπολίτευση. Αυτή η εξέλιξη από μόνη της είναι θετική, δείχνοντας ότι υπάρχει η πρόθεση να βγει κάτι απτό από αυτή τη διαδικασία.

Η υπόθεση Κουρτς στην Αυστρία επιτάχυνε κάποιες εξελίξεις σχετικά με τις πρακτικές χειραγώγησης της κυβέρνησης μέσα από τις λίστες Πέτσα και τα 42 εκατ. περίπου που δαπανήθηκαν προς ΜΜΕ στο πλαίσιο της εκστρατείας ενημέρωσης για τον κορονοϊό. Επίσης, αναμένεται να αποκαλυφτούν νέα στοιχεία σχετικά με την υπόθεση χρηματοδότησης εταιριών δημοσκοπήσεων με κρατικούς πόρους κατά την τρέχουσα διετία διακυβέρνησης της ΝΔ, με την κυβέρνηση να θέλει να διευρύνει την περίοδο έρευνας και να συμπεριληφθεί και η τετραετία 2015-2019.

Το ζήτημα της χειραγώγησης των ΜΜΕ έχει λάβει πρωτοφανείς διαστάσεις σε ευρωπαϊκό επίπεδο, με αξιωματούχους της Κομισιόν, κυρίως όμως με ανεξάρτητες ΜΚΟ, όπως οι Ρεπόρτερ Χωρίς Σύνορα (RSF), να στηλιτεύουν τις προσπάθειες της κυβέρνησης Μητσοτάκη για περιορισμό της ελευθεροτυπίας και σκοτεινές σχέσεις μιντιαρχών με την πολιτική ηγεσία και το ευρύτερο κυβερνητικό περιβάλλον. Αυτό είναι το ένα θέμα.

Το άλλο θέμα είναι οι δημοσκοπήσεις. Τα «μεθοδολογικά προβλήματα», όπως είχε ανακοινώσει παλαιότερα ο ΣΕΔΕΑ, που οδήγησαν σε εξόφθαλμες αποτυχίες στις δημοσκοπήσεις και στην πρόθεση και εκτίμηση ψήφου στις εκλογές του Ιανουαρίου και ειδικά του Σεπτεμβρίου 2015, αλλά και η τεράστια αποτυχία πρόβλεψης του δημοψηφίσματος του Ιουλίου 2015, έχουν διορθωθεί σύμφωνα με τον ΣΕΔΕΑ. Τα αποτελέσματα στις ευρωεκλογές και στις αυτοδιοικητικές του Μαΐου 2019 και στις εθνικές εκλογές του  Ιουλίου αργότερα, απέδειξαν ότι τα μεθοδολογικά προβλήματα αντιμετωπίστηκαν και στην πράξη. Ωστόσο, οι υποθέσεις των εταιριών Interview και Opinion Poll, όπως επίσης και οι μεγάλες διαφορές μεταξύ ποιοτικών και ποσοστικών χαρακτηριστικών στις μετρήσεις άλλων εταιριών προκαλούν και πάλι προβληματισμό.

Ο ρόλος της εξεταστικής, κατά συνέπεια, είναι εξαιρετικά σημαντικός ώστε να χυθεί φως σε όλα τα παραπάνω θέματα. Εάν, όμως, καταλήξει η εξεταστική σε έναν πόλεμο εντυπώσεων από όλες τις πλευρές, το αποτέλεσμα θα είναι απογοητευτικό και κυρίως θα συνεχίσουν να πλανώνται ερωτήματα σχετικά με το ρόλο των δημοσκοπήσεων στη χειραγώγηση της κοινής γνώμης, ειδικά όσο πλησιάζουμε στην περίοδο των εκλογών.