H ενεργειακή κρίση πλήττει βαθιά τις ευρωπαϊκές κοινωνίες κι η ΕΕ κοιτάει τα άστρα

Στην Σύνοδο Κορυφής στις αρχές του ερχόμενου Οκτώβρη, τα 27 κράτη-μέλη της ΕΕ θα κληθούν να αποφασίσουν για την ενεργειακή στρατηγική που θα ενσωματώνει το χειρότερο δυνατό σενάριο, δηλαδή την πλήρη διακοπή της ροής του φυσικού αερίου της Ρωσίας προς την Ευρώπη.

Πριν από την Σύνοδο του Οκτωβρίου, οι ευρωπαϊκές πρωτεύουσες θα κληθούν να προετοιμάσουν τις προτάσεις τους και να απαντήσουν  στο υπαρξιακό για το μέλλον της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης ερώτημα που δεν είναι άλλο από το πώς θα αντιμετωπιστεί η ενεργειακή κρίση και πώς θα αντικατασταθεί επαρκώς η ρωσική ενεργειακή κυριαρχία στην ΕΕ.

Η κρισιμότητα των προκλήσεων που προέκυψαν μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία δεν αντιμετωπίζεται με ημίμετρα ή με μέτρα αντιμετώπισης εκτάκτων περιστάσεων κι όλα δείχνουν, με πιο πρόσφατο παράδειγμα το Ταμείο Ανάκαμψης, ότι το μέγιστο που μπορεί να προσδοκά η ΕΕ και η Ευρωζώνη είναι μέτρα και σχήματα σαν το Ταμείο Ανάκαμψης, δηλαδή μέτρα ορισμένης διάρκειας και ειδικού σκοπού.
Η διαμόρφωση της ενεργειακής στρατηγικής της ΕΕ, με προεξοφλημένη την διακοπή της ροής του ρωσικού φυσικού αερίου, απαιτεί τα βήματα που δεν έγιναν μετά την παγκόσμια χρηματοπιστωτική κρίση του 2008 και κυρίως μετά την έναρξη της κρίσης στην Ευρωζώνη την άνοιξη του 2010. Βήματα, δηλαδή, που πηγαίνουν πέρα από τις προβλέψεις των ευρωπαϊκών συνθηκών και τη συνήθη πρακτική και λογική αντιμετώπισης των συλλογικών προβλημάτων της Ένωσης.

Χωρίς αμοιβαιοποίηση των κινδύνων μέσω κοινού δανεισμού και χωρίς μεταφορά πόρων από τον πλεονασματικό Βορρά στην ελλειμματικό Νότο δεν μπορεί να προκύψει τίποτα θετικό, ούτε να διαμορφωθεί μία βιώσιμη, κοινή ενεργειακή στρατηγική. Η πανδημία την άνοιξη του 2020 ανέδειξε για ακόμη μία φορά μετά την χρηματοπιστωτική κρίση του 2008 την θεσμική και πολιτική ανεπάρκεια της ΕΕ και οδήγησε στην ίδρυση του Ταμείου Ανάκαμψης που ήταν στροφή για την Γαλλία και το Νότο και παρένθεση για το Βερολίνο και τους φειδωλούς του Βορρά που μέχρι και πρόσφατα πίεζαν για την επιστροφή στα όρια και τις δεσμεύσεις του μη λειτουργικού, όπως έχει αποδειχθεί, Συμφώνου Σταθερότητας από τον Ιανουάριο του 2023.

Η ώρα της αλήθειας έφτασε για την ΕΕ, που καλείται να αποδείξει αν έμαθε από τα λάθη της ή θα συνεχίζει να τα επαναλαμβάνει, διευρύνοντας τις κοινωνικές, περιφερειακές κι εισοδηματικές ανισότητες τόσο που να μην θεωρείται πλέον μία «Ένωση», αλλά ένα λόμπι συμφερόντων και πελατειακών σχέσεων.