Σύγκρουση μακράς διαρκείας, οικονομία μακράς κρίσης

Κανείς δεν μπορεί να γνωρίζει πόσο θα διαρκέσει ο πόλεμος στην Ουκρανία, ούτε και πως θα καταλήξει. Κανείς δεν μπορεί να γνωρίζει πότε και με ποιες προϋποθέσεις οι ΗΠΑ και η Ρωσία θα αναζητήσουν έναν συνολικό συμβιβασμό, πότε θα διατυπώσουν τους κανόνες ενός σταθερού και μεγάλης διάρκειας mοdus vivendi.

Οι επόμενοι μήνες θα είναι εξαιρετικά κρίσιμοι και ένας μεγάλος αγώνας αντοχής για Ουάσιγκτον και Κρεμλίνο, με άμεσες συνέπειες σε όλο τον κόσμο, πρωτίστως όμως στην ΕΕ.  Η ένταση μεταξύ των δύο πλευρών μπορεί να καλλιεργήσει συνθήκες domino και στον Ειρηνικό Ωκεανό αλλά και την Νότια Αμερική, δύο περιοχές μεγάλες γεωστρατηγικής σημασίας όχι μόνο για ΗΠΑ και Ρωσία, αλλά και για την Κίνα, την Ινδία, ακόμα και για την Ισπανία, Γαλλία, τη Μεγάλη Βρετανία για διαφορετικούς λόγους. Με άλλα λόγια η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία λαμβάνει διεθνείς και πολυεπίπεδες διαστάσεις, χωρίς ορίζοντα για το ποιες ακριβώς θα μπορούσαν είναι οι συνέπειες πέρα από αυτά που αναγνωρίζουμε και βιώνουμε αυτή την περίοδο.

Ο πόλεμος στην Ουκρανία άλλαξε προς το χειρότερο τα δεδομένα της ελληνικής οικονομίας, παρά το γεγονός ότι το πληθωριστικό κύμα, κυρίως στην ενέργεια, είχε ξεκινήσει νωρίτερα και συνδεόταν με την απότομη επαναφορά της ζήτησης μετά την πανδημία, καθώς και με την αλλαγή του ενεργειακού μείγματος για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής. Ήδη από τον περασμένο Δεκέμβριο το ηλεκτρικό ρεύμα είχε καταγράψει ετήσια αύξηση 45% και πάρα πολλά νοικοκυριά αλλά και επιχειρήσεις ήδη δυσκολεύονταν να ανταποκριθούν. Το Φεβρουάριο, πριν αρχίσει ο πόλεμος, η ετήσια αύξηση είχε ήδη φτάσει το 71,4% και η πίεση ήταν πλέον ασφυκτική. Με βάση αυτή την εικόνα, τους επόμενους μήνες θα δούμε την εξέλιξη του προβλήματος και πόσο βαθιά θα έχουν τελικά πληγεί οι επιχειρήσεις και οι πολίτες, με πιθανές συνέπειες να προκαλούνται και σε άλλα αγαθά και υπηρεσίες.

Ο κ. Μητσοτάκης στη συνάντησή του με την Πρόεδρο της Δημοκρατίας τόνισε ότι η χώρα βρίσκεται ενώπιον αστάθειας και αβεβαιότητας χωρίς συγκεκριμένο ορίζοντα. Οι λέξεις που χρησιμοποίησε ήταν πολύ συγκεκριμένες. Από τις λίγες φορές που ο πρωθυπουργός φαίνεται να λέει κάτι και να το εννοεί, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι η σωστή εκτίμηση της κατάστασης δεν το καθιστά υπεύθυνο για εξαιρετικά ελλειμματική αντιμετώπιση της κρίσης και των μεγάλων προβλημάτων πολιτών και επιχειρήσεων μέχρι και σήμερα.

Το θέμα λοιπόν που προκύπτει είναι εάν το επόμενο διάστημα η κυβέρνηση θα προβεί σε νέα μέτρα στήριξης ενάντια στην ενεργειακή και οικονομική κρίση. Ποια μέτρα θα είναι αυτά και πόσο θα επηρεάσουν την ήδη βεβαρημένη οικονομία ή το δημόσιο χρέος είναι μια παράλληλη συζήτηση που διστάζει να την κάνει η κυβέρνηση, όπως επίσης διστάζουν να τη θέσουν και τα υπόλοιπα κόμματα. Αντέχει η οικονομία νέα μέτρα στήριξης; Και εάν ναι, που θα πρέπει να στοχεύουν; Τα μέχρι τώρα μέτρα απλά συγκρατούν την κερδοσκοπία και δεν δίνουν απαντήσεις στα προβλήματα. Η αντιπολίτευση οφείλει να ανοίξει το διάλογο, να έρθει με προτάσεις, κυρίως όμως να δει την συνολική εικόνα το επόμενο διάστημα, πως δηλαδή θα αντέξει μια αδύναμη οικονομία σαν τη δική μας τους συνεχείς, παγκόσμιους κλυδωνισμούς.