Τι «στράβωσε» στη Γερμανία με το lockdown;

Δεν πάει πολύς καιρός που ΗΠΑ και Μεγάλη Βρετανία ήταν οι μεγάλοι χαμένοι στη μάχη κατά του κορονοϊού. Ο αριθμός των κρουσμάτων και θανάτων είχε χτυπήσει «κόκκινο», με τους ηγέτες των δύο χωρών Ντόναλντ Τραμπ και Μπόρις Τζόνσον να βρίσκονται στο στόχαστρο της κριτικής από την κοινωνία, την αντιπολίτευση και τα ΜΜΕ.

Από τις αρχές του 2021 μέχρι σήμερα η κατάσταση έχει ανατραπεί, με τις δύο χώρες να έχουν επιταχύνει πολύ τη διαδικασία εμβολιασμού του πληθυσμού, και πλέον να βλέπουμε τη Γερμανία και την κυβέρνηση Μέρκελ να βρίσκεται στο στόχαστρο της κριτικής για τη διαχείριση της πανδημίας.

Το τρίτο κύμα της πανδημία έχει αναπτυχθεί για τα καλά στη Γερμανία, με τον αριθμό κρουσμάτων την τελευταία εβδομάδα να έχει σχεδόν διπλασιαστεί σε σχέση με την προηγούμενη, φτάνοντας τα 16,000 κρούσματα κατά μέσο όρο. Η άφιξη της λεγόμενης «βρετανικής μετάλλαξης», σημειώνουν οι αρχές, έχει αυξήσει τα κρούσματα καθώς ο ιός είναι πιο μεταδοτικός. Αυτό οδήγησε και την καγκελάριο Μέρκελ την προηγούμενη εβδομάδα, πριν ακόμη καταγραφεί η εκτόξευση των κρουσμάτων, να δηλώσει ότι «έχουμε μια νέα πανδημία».

Η αργή διαδικασία εμβολιασμού κάνει την κατάσταση χειρότερη. Μόνο το 13% των Γερμανών έχει εμβολιασθεί μέχρι τώρα, ποσοστό κατά πολύ μικρότερο από τα αντίστοιχα ποσοστά σε ΗΠΑ και Μεγάλη Βρετανία. Η κριτική που δέχεται από την αντιπολίτευση η Μέρκελ συνοψίζεται κυρίως στο επιχείρημα ότι επιδίωξε μια ευρωπαϊκή λύση στο ζήτημα της αγοράς εμβολίων, βάζοντας σε δεύτερη μοίρα τη Γερμανία. Αυτό άφησε τη χώρα απροετοίμαστη απέναντι στους εμβολιασμούς, καθώς ακολούθησε την πολύ πιο αργή διαδικασία της Κομισιόν, με αποτέλεσμα σήμερα να παραδέχεται η κυβέρνηση πως δεν υπάρχει επαρκής αριθμών εμβολίων για να καλυφθεί η χώρα με τον μεγαλύτερο πληθυσμό στην ΕΕ, ρίχνοντας το φταίξιμο στην Κομισιόν. Είναι όμως έτσι η κατάσταση;

Η αλήθεια είναι ότι η γερμανική κυβέρνηση δεν εκπόνησε εξαρχής ένα αποτελεσματικό πλάνο εμβολιασμών, παρά το γεγονός ότι είχε αγοράσει έναν μεγάλο αριθμό εμβολίων από την AstraZeneca. Ωστόσο η παραφιλολογία γύρω από το εμβόλιο της AstraZeneca, οι κλινικές έρευνες που δείχνουν άλλοτε υψηλό άλλοτε χαμηλό δείκτη αποτελεσματικότητας και προστασίας απέναντι στον κορονοϊό, ο ανταγωνισμός μεταξύ ΕΕ και Μεγάλης Βρετανίας που έχει ξεκινήσει με το Βrexit κι έχει απλωθεί σε μια σειρά πολιτικών, στις οποίες περιλαμβάνεται και η γεωπολιτική μάχη των εμβολίων, έχει δημιουργήσει μια σειρά προβλημάτων στη Γερμανία. Παράλληλα, η διάρκεια του lockdown και των περιορισμών από τα τέλη του 2020 έχουν κουράσει τους πολίτες, έχουν πλήξει τις επιχειρήσεις, καλλιεργώντας ένα κλίμα ανυπομονησίας και εκνευρισμού.

Την προηγούμενη εβδομάδα η καγκελάριος Μέρκελ και οι 16 επικεφαλής των ομόσπονδων κρατιδίων συμφώνησαν να επιμηκύνουν τους περιορισμούς μέχρι και μετά το καθολικό Πάσχα. Έπειτα όμως από τις μαζικές κινητοποιήσεις του Σαββατοκύριακου και τις αιτιάσεις επιχειρήσεων και Εκκλησίας, η καγκελάριος προχθές Τετάρτη 24 Μαρτίου αναγκάστηκε να υποχωρήσει και να δηλώσει πως «έκανε λάθος» και πως θα επανεξετάσει το θέμα.

Η κατάσταση που έχει δημιουργηθεί φαίνεται ακόμα ότι πλήττει πολιτικά και την ίδια και το κόμμα της CDU. Παρότι παραμένει μία από τις πιο δημοφιλείς πολιτικούς παγκοσμίους, έχει χάσει περίπου 10% από το ποσοστό δημοφιλίας της από τις αρχές του έτους. Ο υπ. Υγείας Γιενς Σπαχ, εξαιρετικά δημοφιλής την περασμένη χρονιά κι όσο η Γερμανία ήταν πίσω από Γαλλία, Ιταλία και Ισπανία σε κρούσματα και θανάτους, έχει πλέον ποσοστό δημοφιλίας μόλις 40%, εξέλιξη που πλήττει τις βλέψεις του να διεκδικήσει το χρίσμα για την καγκελαρία στις εθνικές εκλογές του Σεπτεμβρίου. Η εκλογική στήριξη επίσης του CDU και του αδελφού κόμματος στη Βαυαρία CSU έχει πέσει στο 28%, σε συνδυασμό με το σκάνδαλο δύο βουλευτών των κομμάτων για προνομιακή προώθηση συγκεκριμένης εταιρίας που κατασκευάζει μάσκες για τον κορονοϊό, έχει διαμορφώσει ένα εκρηκτικό κλίμα στο εσωτερικό των δύο κομμάτων.

Ο προβληματισμός για τις πολιτικές εξελίξεις στη μεγαλύτερη χώρα της ΕΕ και της Ευρωζώνης αυξάνεται, με την Μέρκελ να αποχωρεί από την κεντρική σκηνή μετά από 16 χρόνια και τον διάδοχό της στο CDU Άρμιν Λάσετ να μην είναι προς το παρόν ιδιαίτερα δημοφιλής.

Οι επιλογές της Μέρκελ από εδώ και στο εξής, τόσο στο εσωτερικό της Γερμανίας, όσο και στην ΕΕ, αναμένεται να επηρεάσουν τις εξελίξεις και την πορεία κι άλλων κρατών-μελών, μεταξύ των οποίων και την ελληνική κυβέρνηση, που ακολουθούν σχεδόν κατά γράμμα την πολιτική της Γερμανίας στο ζήτημα της διαχείρισης της πανδημίας.