Βερολίνο: Πρωτοβουλία πολιτών για μία «πόλη χωρίς αυτοκίνητα»
Η πρωτοβουλία «Berlin Autofrei» συγκέντρωσε πάνω από 50.000 υπογραφές κατοίκων, με το σχέδιο να αφορά την απεξάρτηση των πολιτών από τα αυτοκίνητά τους.
Το καλοκαίρι του 2023 η γερμανική πρωτεύουσα θα ξεκινήσει δοκιμαστικά ένα σχέδιο για μια «πόλη χωρίς αυτοκίνητα». Σύμφωνα με δημοσίευμα του βρετανικού Guardian, βάσει αυτού του πλάνου, σχεδιάζεται να καταργηθούν όλες οι θέσεις στάθμευσης στη συνοικία Gräfekiez του Κρόιτσμπεργκ, μία από τις πιο ζωντανές και νεανικές γειτονιές του Βερολίνου.
Στο πλαίσιο της βελτίωσης της ποιότητας στην καθημερινότητα των πολιτών και της καταπολέμησης των συνεπειών της κλιματικής κρίσης, οι τοπικές αρχές σχεδιάζουν να καταργήσουν σχεδόν όλες τις θέσεις στάθμευσης της γειτονιάς για τουλάχιστον τρεις μήνες, ως μέρος ενός κοινωνικού πειράματος που προβλέπει ότι το Βερολίνο θα καταστεί σταδιακά μία πόλη χωρίς αυτοκίνητα. Η ιδέα ξεκίνησε από μία πρωτοβουλία πολιτών, με τους συμμετέχοντες να ζητούν απαγόρευση της χρήσης των Ι.Χ. στο κέντρο της γερμανικής πρωτεύουσας.
Η πρωτοβουλία «Berlin Autofrei» έκανε το πρώτο βήμα το περασμένο φθινόπωρο και κάλεσε τους κατοίκους να πάρουν θέση για το θέμα μέσα από ένα λαϊκό δημοψήφισμα, ένα δημοκρατικό εργαλείο που αξιοποιείται παραδοσιακά στο Βερολίνο αλλά και σε άλλες πόλεις στη Γερμανία. Η πρωτοβουλία συγκέντρωσε πάνω από 50.000 υπογραφές πολιτών, με το σχέδιο να αφορά την απεξάρτηση από τα αυτοκίνητα και παράλληλα την τοποθέτηση, στις κενές θέσεις στάθμευσης, τραπεζιών πινγκ πονγκ και φυτών, αλλά και δενδροφύτευση.
«Το Βερολίνο έχει πολύ χώρο και σχεδόν καθόλου επιβάτες στα μέσα μαζικής κυκλοφορίας. Πολλοί άνθρωποι ζουν κοντά στο σημείο που εργάζονται», δηλώνει ο καθηγητής Aντρέας Κνιε, ερευνητής κινητικότητας στο WZB Social Science Center που θα επιβλέπει το έργο κατάργησης των θέσεων στάθμευσης στη συνοικία Gräfekiez. «Θεωρητικά, έχει τις κατάλληλες συνθήκες για να γίνει μια πρότυπη πόλη μικρών αποστάσεων», προσθέτει. Στο Βερολίνο, όμως, μπορεί να είχε καταγραφεί μέσα στο 2022 το χαμηλότερο ποσοστό ΙΧ συγκριτικά με την υπόλοιπη Γερμανία – με 337 οχήματα ταξινομημένα ανά 1.000 κατοίκους – ωστόσο, ο αριθμός των αυτοκινήτων στους δρόμους του αυξάνεται σταθερά τα τελευταία χρόνια. Αντίθετα, σε άλλες μεγάλες πόλεις όπως στο Παρίσι ή το Λονδίνο, η κυκλοφορία των ΙΧ συνεχίζει να μειώνεται.
Παράλληλα, τα μέσα που έχουν στη διάθεσή τους οι γερμανικοί δήμοι ώστε να μειώσουν και να επαναδιαμορφώσουν την κίνηση στους δρόμους, περιορίζονται από ομοσπονδιακούς νόμους που δίνουν προτεραιότητα στην ελεύθερη ροή των οχημάτων. Οι δήμοι δεν μπορούν να επιβάλλουν στους κεντρικούς δρόμους ζώνες με μέγιστη ταχύτητα τα 30 χιλιομέτρα ανά ώρα, εκτός εάν υπάρχει στο συγκεκριμένο σημείο υψηλός κίνδυνος για πρόκληση ατυχημάτων. Η κόντρα έχει μεταφερθεί σε κυβερνητικό επίπεδο, όπου οι Πράσινοι ασκούν πιέσεις στο κόμμα των Ελεύθερων Δημοκρατών (FDP), που είναι υπεύθυνο για το συγκεκριμένο υπουργείο σε ομοσπονδιακό επίπεδο, αξιοποιώντας και τη δυναμική του κόμματος στη γερμανική πρωτεύουσα, ώστε να έρθουν θετικές αλλαγές που θα μπορούσαν να «απλωθούν» και σε άλλες πόλεις της χώρας.
