Η ROSA βλέπει θέατρο στο ΣΔΕ των φυλακών Κορυδαλλού

Για όσους δεν έχουν επισκεφτεί ποτέ κάποιο σωφρονιστικό κατάστημα κράτησης είναι δύσκολο, σχεδόν αδύνατο,  να περιγράψεις αυτό που νιώθεις όταν περνάς την κεντρική πύλη.

Η διαδικασία γνωστή. Ίδια, όπως και πριν 15 χρόνια όταν για πρώτη φορά έκανα θεραπευτικό θέατρο σε ψυχιατρεία και φυλακές. Το πρώτο πράγμα που κάνεις είναι να παραδώσεις κινητό, φορτιστή, ακουστικά και οτιδήποτε μπορεί να θεωρηθεί επικίνδυνο.

Η αστυνομική σου ταυτότητα παρακρατείται και πλέον δεν θεωρείσαι πολίτης. Είσαι ο αριθμός πάνω στο καρτελάκι που σου δίνουν. Οποιαδήποτε υποψία ιδιωτικότητας καταλύεται. Τα πράγματα σου περνούν από εξονυχιστικό έλεγχο -ξανά και ξανά- κι ακόμα και μια περίεργη συσκευασία κραγιόν μπορεί να προκαλέσει αναστάτωση στους φύλακες που σε κοιτούν από πάνω μέχρι κάτω.

Αν κάτι περισσεύει σε μια φυλακή είναι σίγουρα ο χρόνος. Ατελείωτος. Μια μαύρη τρύπα που σε ρουφάει σα βουτιά στο βυθό. Η επαφή με τον κόσμο χάνεται. Όχι, μόνο τον έξω αλλά και τον μέσα σου. Σε κάθε δέκα μέτρα πόρτες κλείνουν και ανοίγουν. Δεν μπορείς να πας πουθενά αν οι φύλακες δεν σου ανοίξουν την πόρτα κι όσο κοιτάς τις σιδεριές η όραση σου γίνεται κάθετη και η ψυχή θέλει να πάρει ανάσα. Έγκλειστος.

Οι φυλακές σε καμία περίπτωση δεν είναι τόπος αθωότητας, μα ούτε κι ο κόσμος έξω. Σε μια κοινωνία που όλοι είναι πρόθυμοι να δικάσουν υπάρχουν και εκείνοι που θέλουν να απλώσουν το χέρι. Να προσπαθήσουν να διαρρήξουν τη σκληρότητα και την απομόνωση των ανθρώπων που η δικαιοσύνη έκρινε ότι είναι επικίνδυνοι για την κοινωνία. Και, ίσως και να είναι. Και, ίσως και να πρέπει να είναι περιορισμένοι. Μα η κοινωνία δεν παύει να είναι καθρέπτης μας και να μας μοιάζει. Οι άνθρωποι που ζουν στις φυλακές και στα ιδρύματα είναι κομμάτι μας. Κι όταν ένα κομμάτι του κορμιού μας νοσεί, τότε χρειάζεται θεραπεία όλο μας το σώμα.

Η σκηνοθέτρια Αικατερίνη Παπαγεωργίου είναι, μόλις, 26 ετών. Το χειμώνα που μας πέρασε σκηνοθέτησε μία από τις καλύτερες παραστάσεις της σεζόν. Η “Νύχτα των Μυστικών” του Άκη Δήμου ακροβατεί ανάμεσα στο πραγματικό με το φανταστικό. Ό, τι συμβαίνει είναι πραγματικότητα αλλά μπορεί και να μην έγινε ποτέ. Ένας μη χρόνος και μη τόπος, όπως ακριβώς και η συνθήκη μέσα σε μια φυλακή. Οι Πιραντελικοί ήρωες του συγγραφέα ψάχνουν, στην κυριολεξία, να βρουν διέξοδο, όπως ακριβώς και οι άνθρωποι μέσα στις φυλακές. Ο Ορέστης Τζιόβας, ο Τάσος Λέκκας, η Ελίζα Σκολίδη, η Εριφύλη Κιτζόγλου, ο Αλέξανδρος Βάρθης και ο Γιώργος Μαρτίνος ερμήνευσαν, συζήτησαν, κάπνισαν, μοιράστηκαν στιγμές με τους κρατούμενους κι αυτό είναι στα αλήθεια σπουδαίο

Η απόφαση της Παπαγεωργίου να παρουσιάσει την παράσταση στο Σωφρονιστικό Κατάστημα Κράτησης των Φυλακών Κορυδαλλού είναι η πρώτη από τις δράσεις που πρόκειται να δούμε στο μέλλον. Θα ακολουθήσουν ψυχιατρικές δομές, ξενώνες κακοποιημένων γυναικών και προγράμματα αποσυλοποίησης ατόμων. Αρωγός σε αυτή την κινητοποίηση στάθηκαν η διευθύντρια των φυλακών, Μαρία Στέφη και η κοινωνιολόγος, Γιολάντα Κωνσταντινίδου.

Η πρόθεση της είναι κάθε παράσταση που ανεβαίνει στο Θέατρο Μπέλλος, μόλις, ολοκληρώσει τη διαδρομή της, να μεταφέρεται σε δομές.

Η ιδέα για την παράσταση γεννήθηκε ένα βράδυ στη μπάρα ενός μπαρ. Ο ηθοποιός Τάσσος Λέκκας γνωρίστηκε με το Σωτήρη που είχε δει την παράσταση και έριξε την ιδέα του θεάτρου στις φυλακές.

Ο Σωτήρης είναι φοιτητής στο Ανοιχτό Πανεπιστήμιο. Είναι πολύ έξυπνος και λέει ωραία αστεία. Έχει υπάρξει δύο φορές κρατούμενος στις φυλακές Κορυδαλλού κι όπως μου είπε δεν έχει σκοπό να τριτώσει το κακό.

“Θέλω να ζήσω. Θέλω να προσπαθήσω στα αλήθεια. Δεν είναι ζωή εδώ. Μη βλέπεις τα παιδιά εδώ που κάνουν πλάκα. Είναι ζόρι να είσαι στη φυλακή. Και έξω είναι ζόρι. Μα είσαι ελεύθερος. Δεν το παίζω καλός. Αλλά θέλουμε κι εμείς να ζήσουμε. Να προσπαθήσουμε. Δεν είμαστε ελεύθεροι. Αυτή είναι η χειρότερη τιμωρία. Να ζήσουμε θέλουμε κι εμείς. Μια ακόμη ευκαιρία”.

Ο Νώντας είναι πατέρας. Θέλει ακόμα 6-7 χρόνια για να βγει έξω. Περιμένει το εφετείο μπας και αλλάξει κάτι. Θέλει να βλέπει τον γιο του περισσότερο. Πέρυσι από το Σχολείο Δεύτερης Ευκαιρίας πέρασε Διοίκηση Επιχειρήσεων.

Ο Χρήστος είναι από τους πιο νεαρούς κρατούμενους. Είναι μέσα για συμμετοχή σε εγκληματική οργάνωση. Όταν μου το είπε βιάστηκε να συμπληρώσει “Όχι, στη Χρυσή Αυγή. Μακριά από αυτούς”. Θέλει 4 μήνες για να αποφυλακιστεί.

Πολύ σύντομα θα βρεθούμε ξανά στις φυλακές Κορυδαλλού και όχι μόνο. Στο Κατάστημα Κράτησης Γυναικείων Φυλακών Θήβας, στο Ειδικό Κατάστημα Νέων Αυλώνα, στο Ψυχιατρείο Φυλακών Κορυδαλλού, στα Θεραπευτικά Καταστήματα Κράτησης, στις Αγροτικές Φυλακές, στα Γενικά Καταστήματα Κράτησης Τύπου Α, στα Κατάστημα Κράτησης Γυναικών Κορυδαλλού, στο Κέντρο Απεξάρτησης Τοξικομανών Κρατουμένων και στα Καταστήματα Κράτησης σε όλη την επαρχία ζουν άνθρωποι και όπως όλοι μας, έτσι και εκείνοι έχουν ανάγκη από λίγη πίστη και μια δεύτερη ευκαιρία.