Σχολεία: Έρχεται «τσουνάμι» συγχωνεύσεων για να μειώσουν τις προσλήψεις

Παρότι οι επιστήμονες μιλούν από τώρα για νέο πιθανό κύμα κορονοϊού το Φθινόπωρο, φαίνεται πως η απόφαση για αθρόες συγχωνεύσεις έχει ήδη παρθεί και αντί να αραιώσουν, οι τάξεις θα πυκνώσουν, σύμφωνα με ρεπορτάζ του Alfavita.gr.

Από τα Τμήματα με “17 μαθητές κατά μέσο όρο” που έλεγε η κ.Κεραμέως πέρυσι, θα οδηγηθούμε σε αυστηρά 25άρια Τμήματα και πολλά σχολεία θα κλείσουν. Σκοπός είναι να εξοικονομηθούν τουλάχιστον 8.500 θέσεις εκπαιδευτικών, γεγονός που προεξοφλεί ότι το κύμα των συγχωνεύσεων θα είναι μάλλον “τσουνάμι”…

Ερώτημα είναι τι θα γίνει με τα σχολεία των μικρών νησιών και δυσπρόσιτων περιοχών, για τα οποία δεν είναι απίθανο να δούμε (και) “λύσεις” τηλεκπαίδευσης…

Ίσως έτσι να αντιληφθούμε υπό άλλο πρίσμα και την πρόσφατη πρόταση της βουλευτή της ΝΔ κ.Κατερίνας Μονογιού για μόνιμες δομές τηλεκπαίδευσης στα νησιά με μέχρι 300 μόνιμους κατοίκους, που βέβαια συνάντησε ομόθυμη αντίδραση εκπαιδευτικών των Κυκλάδων

Στα βήματα των γνωστών προτάσεων του ΟΟΣΑ αλλά και της έκθεσης Πισσαρίδη για σχολεία-μεγαθήρια που θα έχουν τουλάχιστον 75 μαθητές στα δημοτικά σχολεία, 150 μαθητές στα Γυμνάσια και 250 μαθητές στα Λύκεια, η κ.Κεραμέως φαίνεται πως σχεδιάζει για τον ερχόμενο Σεπτέμβριο κινήσεις που έχουν εφαρμοστεί και στο παρελθόν, από την προκάτοχό της Άννα Διαμαντοπούλου το 2011 -γεγονός που ίσως εξηγεί σε ένα βαθμό και την πρόσφατη στήριξη της τελευταίας στις επιλογές της νυν υπουργού. Σε αυτά, προσθέστε και την επερχόμενη αξιολόγηση των εκπαιδευτικών, τις συζητήσεις (υπόγειες προς το παρόν) για το ωράριό τους, μαζί με τις περικοπές Τμημάτων ΑΕΙ που θα μείνουν χωρίς εισακτέους λόγω της ΕΒΕ, ώστε να δούμε το γενικότερο κλίμα.

Οι συγχωνεύσεις του 2011

Τότε, η κ.Διαμαντοπούλου είχε προχωρήσει σε συνενώσεις 1.933 σχολείων για τη δημιουργία 877 νέων σχολείων. Σε επίπεδο πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης, 1.523 σχολεία συνενώθηκαν σε 672 σχολεία και σε επίπεδο δευτεροβάθμιας 410 σχολικές μονάδες συνενώθηκαν σε 205 σχολεία. Οι αλλαγές είχαν ως αποτέλεσμα καθαρή μείωση των θέσεων εκπαιδευτικών κατά περίπου 2.000, 75% σε νηπιαγωγεία και δημοτικά και οι υπόλοιπες σε επίπεδο δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης. Μάλιστα η κ.Διαμαντοπούλου έλεγε τότε πως οι συγχωνεύσεις δεν έγιναν για οικονομικούς αλλά για παιδαγωγικούς λόγους, με αποτέλεσμα ο τότε τομεάρχης Παιδείας της ΝΔ  Άρης Σπηλιωτόπουλος να μιλήσει για για «τσουνάμι» στην εκπαίδευση, επισημαίνοντας πως το σχέδιο του υπουργείου Παιδείας για τις συνενώσεις σχολείων έχει καθαρά λογιστικό στόχο και καταρτίστηκε «χωρίς καμία προηγούμενη μελέτη ή διάλογο». Σήμερα βέβαια η ΝΔ είναι στην κυβέρνηση και αυτά που έλεγε τότε (ελπίζει ότι) έχουν ξεχαστεί. Εξάλλου και ο μετέπειτα υπουργός της ΝΔ Κων.Αρβανιτόπουλος, συνέχισε τις συγχωνεύσεις.

Οι πρώτες κινήσεις

Σύμφωνα με τις πρώτες καταγγελίες εκπαιδευτικών λοιπόν, οι αρχικές κινήσεις για τον νέο γύρο σχολικών συγχωνεύσεων, έχουν ήδη ξεκινήσει: Σε τηλεδιάσκεψη στελεχών της εκπαίδευσης από τη Δυτική Ελλάδα και την Ήπειρο, που έγινε στις 3 Ιουνίου, ο Γ.Γ. του Υπουργείου Παιδείας κ. Κόπτσης ανήγγειλε γενικευμένες συγχωνεύσεις τμημάτων και σχολείων σε πανελλαδικό επίπεδο, με στόχο να προκύψει πλεόνασμα 8.500 εκπαιδευτικών τη νέα σχολική χρονιά. Υπονόησε σαφώς ότι θα υπάρξει αυστηρός έλεγχος του Υπουργείου ως προς τον αριθμό των μαθητών ανά τμήμα και εγκάλεσε τα στελέχη εκπαίδευσης να βάλουν πλάτη στην υλοποίηση αυτών των κατευθύνσεων. Δηλαδή να στριμωχτούν μέσα στις τάξεις 25 μαθητές, να χαθούν μαζικά σχολεία στις γειτονιές και στις περιοχές κατοικίας των μαθητών, να αναγκαστούν γονείς και μαθητές να μετακινούνται χιλιόμετρα μακριά. “Είναι εγκληματικό, ειδικά μετά την πικρή εμπειρία της πανδημίας, το Υπουργείο, αντί να εκπονήσει ένα πανελλαδικό σχέδιο ανάπτυξης των σχολικών υποδομών, να επεξεργάζεται σχέδια κατάργησης και συγχώνευσης σχολείων, με τραγικά αποτελέσματα και στην υγιεινή και ασφάλεια αλλά και στα μορφωτικά δικαιώματα και την εκπαιδευτική διαδικασία”, λένε οι εκπαιδευτικοί.

Εκρηκτικό το πρόβλημα των κενών

Ένας βασικός λόγος για τον οποίον σχεδιάζονται οι συγχωνεύσεις, είναι ότι αν δε γίνουν ο Σεπτέμβριος θα βρει τα σχολεία με χιλιάδες κενά, εκτός κι αν η κυβέρνηση προχωρήσεις ταυτόχρονα και στις 10.500 μόνιμες προσλήψεις σε μια φάση, αλλά και σε προσλήψεις σχεδόν…40.000 αναπληρωτών. Όπως το έχει εξηγήσει ο πρώην αιρετός Νεκτάριος Κορδής:

“Σχετικά με τις παραιτήσεις εκπαιδευτικών την περίοδο 2010-2021 έχουμε συνολικά 28.031 αποχωρήσεις από τη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση. Οι φετινές συνολικές αποχωρήσεις από όλη την εκπαίδευση ήταν 6.603. Σχετικά με τις παραιτήσεις εκπαιδευτικών υπενθυμίζουμε ότι από το 2010 οι συνολικές αποχωρήσεις των εκπαιδευτικών από όλη την εκπαίδευση ξεπερνούν κατά πολύ τις 46.000, τη στιγμή που οι ενεργοί αναπληρωτές της τρέχουσας χρονιάς είναι 44.100! Είναι προφανές ότι η χρόνια αδιοριστία και οι αποχωρήσεις των εκπαιδευτικών έχουν δημιουργήσει σοβαρά κενά και φυσικά αναδεικνύουν –επιτακτικά- την αναγκαιότητα μαζικών μόνιμων διορισμών! Τα οργανικά κενά σε όλη την εκπαίδευση ξεπερνούν κατά πολύ τις 20.000! Παράλληλα τα επίσημα κενά που δόθηκαν για τις μετατάξεις είναι 15.700 σε όλη την εκπαίδευση! Το ελάχιστο που θα έπρεπε να γίνει ήταν η πραγματοποίηση των 10.500 μόνιμων διορισμών εντός του 2021! Δυστυχώς η Κυβέρνηση της ΝΔ επιμένει στην υλοποίηση μόνο των 5250 μόνιμων διορισμών το καλοκαίρι(;) του 2021! (…) Είναι προφανές ότι σε απόλυτους αριθμούς –ακόμη και αν οι 5.250 διορισμοί γίνουν έγκαιρα τον Αύγουστο- ο Σεπτέμβρης θα μας βρει με πάνω από 45.000 κενά! Για να ανοίξουν τα σχολεία θα χρειαστούν τουλάχιστον 40.000 προσλήψεις αναπληρωτών το Σεπτέμβριο…”

ΟΟΣΑ και έκθεση Πισσαρίδη

Όλα αυτά έρχονται με βάση τις προτάσεις που έχει κάνει ο ΟΟΣΑ και επανέλαβε η γνωστή έκθεση Πισσαρίδη. Ωστόσο, όπως παρατήρησε το Ινστιτούτο Εργασίας (ΙΝΕ) της ΓΣΕΕ σε κείμενό του που αναλύει τις προτασεις Πισσαρίδη, επίμονα οι εκθέσεις αυτές προέβαλαν ότι το μέγεθος των σχολείων και τα εκπαιδευτικά αποτελέσματα στη χώρα μας είναι προβληματικά: “Η διαπίστωση αυτή αναμφίβολα αποσκοπεί στην ανάδειξη της σχέσης μαθητών ανά εκπαιδευτικό αφήνοντας να εννοηθεί πως η αναλογία αυτή θα πρέπει να αλλάξει ή να οδηγηθούμε σε συγχωνεύσεις σχολικών μονάδων για την αναπροσαρμογή της αναλογίας μαθητών και εκπαιδευτικών. Η προτροπή αυτή αγνοεί τη γεωγραφική και την κοινωνική μορφολογία του ελλαδικού χώρου (νησιωτικές, απομακρυσμένες, υποβαθμισμένες περιοχές κ.ά.), των οποίων η εκπαιδευτική ενίσχυση απαιτείται να αποτελεί εθνική προτεραιότητα. Ταυτόχρονα, αποκρύπτει την ευνοϊκή σχέση μεταξύ μεγέθους σχολικής μονάδας και εκπαιδευτικών αποτελεσμάτων, αφού η ποιότητα της εκπαίδευσης είναι σύμφυτη με τις μικρές σχολικές μονάδες, τις ολιγάριθμες σχολικές τάξεις, τα μικρά ακροατήρια. Χωρίς καμία αμφιβολία, οι συνθήκες της εκπαιδευτικής «μικροκλίμακας» ευνοούν ευθέως την επικοινωνία, τη διδακτική στήριξη, την παιδαγωγική ενθάρρυνση, τη διαδραστικότητα, την ίδια τη μάθηση και γενικότερα την αυτοανάπτυξη των μαθητών”

Και προσπάθεια να εξισωθεί το διδακτικό με το εργασιακό ωράριο;

Επίσης, όπως παρατήρησε ο εκπαιδευτικός Αχιλλέας Ζορμπάς, μέλος του ΔΣ της ΔΟΕ, χωρίς καμία ντροπή, οι «ειδικοί», μέσω της «έκθεσης», ομολογούν κυνικά την «ανάγκη» νέου γύρου συγχωνεύσεων/καταργήσεων τμημάτων και σχολικών μονάδων, αφού «παρά τις όποιες συνενώσεις εκπαιδευτικών μονάδων που έγιναν στα χρόνια της κρίσης, το μέσο μέγεθος των εκπαιδευτικών μονάδων παραμένει ιδιαίτερα μικρό» και επιπλέον υπάρχει «χαμηλός αριθμός ωρών διδασκαλίας των Ελλήνων εκπαιδευτικών σε σύγκριση με τους Ευρωπαίους συναδέλφους τους» (σελ. 77). “Δηλαδή, είναι μικρός ο αριθμός μαθητών ανά τάξη, ακόμα και τώρα που πρόσφατα αυξήθηκε (!) στους 25 μαθητές στην Πρωτοβάθμια (αντί φυσικά να μειώνεται, το οποίο είναι παιδαγωγικά ορθό). Η λογική αυτή θυμίζει τον μέσο όρο των 17 μαθητών της κ. Κεραμέως, που παραβλέπει σκόπιμα ότι στην Ελλάδα υπάρχουν τμήματα σε νησιά με 2 και 3 μαθητές και χιλιάδες άλλα τμήματα στα αστικά κέντρα με 25 μαθητές! Εν μέσω πανδημίας, αν κάτι έγινε φανερό, είναι ότι τα πολυπληθή τμήματα σε αίθουσες – κλουβιά είναι μια ανθυγιεινή και αντιπαιδαγωγική πραγματικότητα. (…) Οσο για τις ώρες εργασίας, ξεκάθαρα γίνεται προσπάθεια να εξισωθεί το διδακτικό με το εργασιακό ωράριο με στόχο τις απολύσεις αναπληρωτών, την ακόμα μεγαλύτερη μείωση του προσωπικού στα σχολεία”, τονίζει.