Ο Νιγηριανός περιβαλλοντικός δικηγόρος Chima Williams από μικρός αμφισβητούσε την εξουσία και τις αυθεντίες. Όταν τα έβαλε με τον διευθυντή του γυμνασίου, που εμφανιζόταν αργά, τρεκλίζοντας και μεθυσμένος, βρέθηκε στη φυλακή.
Τελικά τα κατάφερε, η αστυνομία δεν τον κράτησε και ο διευθυντής μεταφέρθηκε σε άλλο σχολείο. Από τότε ο ίδιος κατάλαβε ότι «υπάρχει δύναμη σε αυτό που πιστεύεις όταν το κάνεις χωρίς να συμβιβάζεσαι».
Σήμερα, ο 53χρονος Williams έχει γίνει γνωστός καθώς εργαζόμενος για λογαριασμό μιας ομάδας Νιγηριανών αγροτών, μήνυσε τη Shell, μια από τις μεγαλύτερες εταιρείες πετρελαίου στον κόσμο.
Ο Eric Dooh ήταν γιος ενός αρχηγού από μια μικρή κοινότητα που ονομαζόταν Goi, ένα χωριό στο Δέλτα του Νίγηρα στη Νιγηρία, πήγε στο Williams με αφορμή τη διαρροή που προήλθε από τον αγωγό της Shell Nigeria και τις πυρκαγιές που ακολούθησαν καίγοντας το Goi
Ο Dooh είπε στον Williams για μια πετρελαιοκηλίδα στην κοινότητά του από έναν αγωγό που ανήκε σε μια νιγηριανή θυγατρική της Shell. Τον Οκτώβριο του 2004 ο αγωγός έσπασε, φτάνοντας στο Goi, όπου τελικά έπιασε φωτιά.
Ο Williams και οι συνάδελφοί του είχαν μια ιδέα. Σε μια συνάντηση στη Νότια Αφρική συμφώνησαν να προσπαθήσουν «να μεταφέρουν τη μάχη στις [εταιρείες πετρελαίου] στις χώρες καταγωγής τους», λέει. Έτσι, αντί να μηνύσουν τη Shell στα δικαστήρια της Νιγηρίας, κατέθεσαν μήνυση στη Χάγη της Ολλανδίας, όπου είχε την έδρα της τότε η ενεργειακή εταιρεία. Ο Ουίλιαμς ήλπιζε ότι μια νίκη στο ολλανδικό δικαστήριο θα είχε επιπτώσεις στην ενεργειακή βιομηχανία της Νιγηρίας.
Ο Ουίλιαμς και η νομική του ομάδα ταξίδεψαν μέσω του Δέλτα του Νίγηρα, με αυτοκίνητο και με βάρκα στους κολπίσκους, για να χτίσουν την υπόθεσή τους. Πήγαν στο Goi και σε άλλες κοινότητες που επλήγησαν από διαρροές στους αγωγούς της Shell Nigeria για να μάθουν πώς η ρύπανση από πετρέλαιο επηρέασε την υγεία των ντόπιων και τα μέσα διαβίωσής τους.
Και η ετυμηγορία…
Το 2008 οι Νιγηριανοί ενάγοντες της Williams και οι Friends of the Earth Netherlands ξεκίνησαν επίσημα την αγωγή τους στην Ολλανδία. Πάνω από μια δεκαετία αργότερα, μετά από μια αρχική απώλεια και έφεση, πήραν τελικά την ετυμηγορία τους. Στις 29 Ιανουαρίου 2021 , το Εφετείο της Χάγης αποφάσισε ότι η νιγηριανή θυγατρική της Shell έπρεπε να καταβάλει αποζημίωση για τις διαρροές αγωγών στο Γκόι και την Ορούμα. Το δικαστήριο έκρινε επίσης ότι τόσο η Shell όσο και η θυγατρική της πρέπει να εγκαταστήσουν ένα σύστημα ανίχνευσης διαρροών για να αποτρέψουν περαιτέρω διαρροές.
Και νωρίτερα φέτος, η Williams είχε περισσότερα καλά νέα. Ονομάστηκε ένας από τους επτά νικητές του φετινού Goldman Environmental Prize για το έργο του σχετικά με την υπόθεση της πετρελαιοκηλίδας.
