Μ. Αθανασίου στη ROSA: Η μόνη στιγμή που ένιωσα δικαιοσύνη ήταν με την καταδίκη της ΧΑ

Ο Μάριος Αθανασίου είναι από αυτές τις σπάνιες περιπτώσεις ανθρώπων που ό,τι θέλει θα το πει χωρίς να υπολογίσει εάν αυτό λειτουργήσει υπέρ ή κατά του. Την περίοδο της πανδημίας είχε βγει ανοιχτά και είχε μιλήσει για εγκλεισμό που σκοπό είχε την κοινωνική συμμόρφωση. Λίγο αργότερα κι ενώ αρκετοί συνάδελφοί του σιωπούσαν σχετικά με το θέμα του Δημήτρη Λιγνάδη εκείνος πάλι τοποθετήθηκε παίρνοντας το μέρος των θυμάτων.

Τους τελευταίους μήνες τον συναντώ στους δρόμους να φωνάζει συνθήματα κατά της κρατικής βίας. Ακομπλεξάριστα και με μια παρρησία που αν μη τι άλλο λείπει στις μέρες μας. Η απόφαση του να πολιτευτεί με το ΣΥΡΙΖΑ δεν εξέπληξε κανέναν. Έτσι, κι αλλιώς το χρίσμα στην πολιτική ζωή το έχει λάβει από τις αυτοδιοικητικές εκλογές του 2019, καθώς εξελέγη περιφερειακός σύμβουλος Αττικής με το συνδυασμό της Ρένας Δούρου. Αυτό που μένει να δούμε είναι πως θα καταφέρει να συνεχίσει να φωνάζει συνθήματα για έναν δικαιότερο κόσμο.

Σε ποιο σημείο βρίσκεται σήμερα η ελληνική κοινωνία μετά τις εξελίξεις του πυκνού ιστορικού χρόνου της τελευταίας δεκαετίας;

Σε αδράνεια κι αυτό πρέπει να αλλάξει. Όταν βρισκόμαστε μέσα σε μια κατάσταση είναι δύσκολο να καταφέρουμε να δούμε καθαρά όλη την εικόνα. Είμαστε μέρος της κι αυτό μας κάνει ευάλωτους. Πόσες φορές δεν έχουμε μιλήσει για τη χούντα; Πόσες φορές δεν έχουμε ακούσει ιστορίες για το τι συνέβαινε τότε και με ποιο τρόπο το καθεστώς  προσπαθούσε να ελέγξει το λαό. Αρκεί να παρατηρήσει κανείς με καθαρό μυαλό αυτό που ζούμε και οι κοινές αναφορές θα δώσουν τις απαντήσεις. Παρακράτος, εκβιασμοί, βία και μια δικαιοσύνη που κρυφοκοιτάζει προς το μέρος των ισχυρών. Είναι δημοκρατία αυτό που έχουμε ή έχουμε βουλιάξει στα προβλήματα μας και ζαλισμένοι έχουμε ξεχάσει τι σημαίνει αξιοπρέπεια και ελευθερία. Κι όμως ακόμα και τώρα που μια κοινωνία βράζει υπάρχουν άνθρωποι που θα σου πουν πως αυτά είναι υπερβολές. Θα σου πουν να κάτσεις στη γωνιά σου και να μην μπλέξεις. Μα αν και τώρα δεν μιλήσουμε, αν και τώρα δεν φωνάξουμε τότε πότε; Όταν θα έχουμε χάσει και την παραμικρή στιγμή αξιοπρέπειας μας;

Τι θα σας βγάλει στο δρόμο;

Το άδικο. Δεν το μπορώ. Όχι μόνο τώρα, από μικρό παιδί. Δεν το μπορώ το άδικο, την κοροϊδία. Να παίζει με την απόγνωση σου ο άλλος, να σε αδικεί. Αυτή τη ξεφτίλα δεν την αντέχω. Να πεινάνε άνθρωποι και να σου λένε πως εμείς φροντίζουμε για την υγεία σου για να μην παχύνεις. Να φτύνεις αίμα από το πρωί να φέρεις το μεροκάματο στο σπίτι και να σου δίνουν αύξηση 80 λεπτά την ημέρα. Να ζουν στα ακριβά σπίτια τους, με τα ακριβά αυτοκίνητά τους, με τα δάνεια τους -που δεν αποπληρώνουν- κι εσένα να σου παίρνουν το σπίτι για μερικές χιλιάδες ευρώ. Είναι φοβερό να τρέμεις μήπως μπουκάρουν σπίτι σου και σου τα πάρουν όλα. Να κοροϊδεύουν ανθρώπους γιατί είναι διαφορετικοί. Γιατί ζουν διαφορετικά, κάνουνε σεξ διαφορετικά, ερωτεύονται διαφορετικά, έχουν άλλο χρώμα, θρησκεία, φυλή. Να νομίζεις πως έχεις κάποιο δικαίωμα πάνω στις ζωές τους και να τους συνθλίβεις. Γελάει στα κανάλια ο υπουργός Ανάπτυξης και νιώθει πως κάνει χάρη που πετάει ψίχουλα σε αυτούς που η φιλελεύθερη πολιτική που πρεσβεύει τους έφερε σε αυτή την ένδεια. Αυτό είναι κωλοπαιδισμός.

Μιλήσατε πριν για μια δικαιοσύνη που κρυφοκοιτάζει προς το μέρος των ισχυρών. Μπορούμε να μιλάμε για ανεξάρτητη δικαιοσύνη;

Όχι, και αυτό είναι κάτι που με απασχολεί όλα μου τα χρόνια. Δεν νιώθω ασφαλής ως πολίτης με την τροπή που έχει πάρει η δικαιοσύνη. Δεν μπορώ να μην είμαι σκεπτικός με όλα αυτά που έχουμε δει εδώ και τρία χρόνια. Εννοείται και δεν αναφέρομαι σε όλους. Φυσικά και υπάρχουν άνθρωποι που είναι τίμιοι και γενναίοι αλλά πείτε μου που έχει ξαναγίνει άνθρωπος καταδικασμένος πρωτόδικα για δύο βιασμούς ανηλίκων να κυκλοφορεί ελεύθερος;

Αναφέρεστε στο πρώην καλλιτεχνικό διευθυντή του Εθνικού Θεάτρου Δημήτρη Λιγνάδη;

Σε αυτόν αναφέρομαι και σε τόσα άλλα παραδείγματα που η δικαιοσύνη δεν έκανε σωστά τη δουλειά της. Δεν είμαι νομικός και δε θέλω να κρίνω αλλά υπάρχει ο κοινός νους. Στην περίπτωση του Λιγνάδη δόθηκε όλος ο απαραίτητος χρόνος να εξαφανιστούν στοιχεία πολύτιμα για τη δίκη. Στο δικαστήριο ο συνήγορος του κατασπάραξε τα θύματα. Αν ήταν κάποιος φτωχοδιάβολος τώρα θα ήταν στη φυλακή.

Πιστεύετε θα υπάρξει δικαιοσύνη στην υπόθεση του τραγικού δυστυχήματος των Τεμπών;

Καμία εμπιστοσύνη δεν έχω. Υπήρξε δικαιοσύνη στη δολοφονία του Νίκου Σαμπάνη; του Ζακ; Υπήρξε δικαιοσύνη στη Novartis; Στις υποκλοπές; Ποιος φταίει για όλα αυτά; Η μόνη στιγμή που ένιωσα δικαίωση που ζω σε αυτή τη χώρα ήταν όταν καταδικάστηκε η εγκληματική οργάνωση της Χρυσής Αυγής.

Αφού με πήγατε στο metoo να αναφέρω πως αρκετοί συνάδελφοί σας ρωτούσαν «γιατί τώρα»;

Γιατί τώρα τα κατάφεραν. Τώρα βρήκαν τη δύναμη. Εμάς θα ρωτήσει ο κάθε άνθρωπος που έχει κακοποιηθεί πότε θα μιλήσει; Δεν μπαίνω καν σε αυτή την κουβέντα. Το «γιατί τώρα» είναι και λίγο ύποπτο. Σημαίνει και δε σε πιστεύω. Σημαίνει και τι θες τώρα και τα σκαλίζεις. Το χειρότερο είναι ότι λειτουργεί αποτρεπτικά να μιλήσουν κι άλλα θύματα. Εγώ, λοιπόν, θέλω να ρωτήσω αυτούς που ρωτούν «γιατί τώρα» που ήμασταν όλοι εμείς όταν στη δουλειά μας, στη γειτονιά μας, στον κύκλο μας βασάνιζαν ανθρώπους.

Ένα από τα θέματα που ο ΣΥΡΙΖΑ έχει πάρει θέση είναι ο νόμος για τις γυναικοκτονίες. Υπάρχει πρόθεση -αν όχι δέσμευση- για αναγνώριση του όρου έτσι ώστε να έχουμε και αυστηρότερες ποινές;

Σε κάθε συζήτηση που γίνεται για τα ανθρώπινα δικαιώματα σε θεσμικό αλλά και σε κοινωνικό επίπεδο ο ΣΥΡΙΖΑ είναι υπέρ να αλλάξει ο νόμος και να υπάρξει επίσημη αναγνώριση του όρου. Αυτό γνωρίζω. Όμως, δεν πρέπει να περιοριστούμε μόνο σε αυτό. Είναι σημαντικό αλλά δεν αρκεί. Το πρόβλημα ξεκινάει από τη στιγμή που ως κοινωνία έχουμε μάθει να μεγαλώνουμε τους γιους μας ως θύτες και τις κόρες μας ως θύματα. Όλη αυτή η επιβεβλημένη αρρενωπότητα που πολλές φορές καταπιέζει και τα ίδια τα αγόρια στην νεαρή τους ηλικία οφείλεται σε έλλειψη παιδείας. Τα αγόρια μεγαλώνουν ακούγοντας πως για να είσαι άντρας πρέπει να επιβάλλεσαι στα κορίτσια με κάθε τρόπο. Και τα κορίτσια μαθαίνουν να ανέχονται τα πάντα στο όνομα μια στρεβλής αγάπης. Οι άντρες νιώθουν πως οι γυναίκες τους ανήκουν και οι γυναίκες δίνουν καθημερινό αγώνα να κρατηθούν. Ευτυχώς, έχουν αρχίσει κάπως να αλλάζουν τα πράγματα. Υπάρχουν υποστηρικτικές οργανώσεις, κινήματα όμως πρέπει να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα εν τη γενέσει του. Να μάθουμε να ζούμε σε μια κοινωνία συμπερίληψης χωρίς βία και διακρίσεις. Χωρίς δυνατούς και αδύναμους.

Μετά τη στοχοποίηση του πολιτισμού τα χρόνια της πανδημίας η κυβέρνηση με το Π.Δ.85/2022 στήνει πάλι στον τοίχο τους καλλιτέχνες απαξιώνοντας τις σπουδές τους και υποβαθμίζοντας τα εργασιακά τους δικαιώματα. Τι ακριβώς έχει συμβεί;

Έχουμε να κάνουμε με μια κυβέρνηση που είναι απολίτιστη. Δεν καταλαβαίνει καν την έννοια του πολιτισμού κι από εκεί ξεκινάει η λάθος ανάγνωση των πραγμάτων. Για αυτούς πολιτισμός είναι τραγουδιστές και ηθοποιοί προβεβλημένοι που φωτογραφίζονται μαζί τους μπας και εξασφαλίσουν καμία ψήφο παραπάνω. Δεν έχουν ιδέα για το τι συμβαίνει στο εργασιακό κομμάτι. Ποια είναι τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι εργαζόμενοι στην τέχνη. Πως λοιπόν να νοιαστούν για κάτι που επιδεικτικά αγνοούν; Δεν τους ενδιαφέρει ο πολιτισμός. Δεν τους ενδιαφέρουν οι εργαζόμενοι κι όχι μόνο στο χώρο του πολιτισμού. Κανένας καλλιτέχνης δε θέλει να είναι κρατικοδίαιτος. Κανένας μας δε ζητάει να του δώσει χρήματα το κράτος για να ζήσει. Αυτό που διεκδικούμε είναι ξεκάθαρες λύσεις σε θέματα που αφορούν τις σπουδές μας, το εργασιακό, τις συμβάσεις, τις απλήρωτες πρόβες αλλά ας ξεκινήσουμε με το πιο σημαντικό που είναι η αξιοπρέπεια μας.

Στις εκλογές θα είστε υποψήφιος με τον ΣΥΡΙΖΑ στο Βόρειο Τομέα της Β’ Αθηνών. Σας αγχώνει η επόμενη ημέρα;

Με αγχώνει πάρα πολύ. Είναι ένας χώρος που δεν τον γνωρίζω πολύ καλά. Δεν ξέρω τι θα συναντήσω. Η μόνη μου ασφαλιστική δικλείδα είναι η πρόθεση μου να σηκώσω μανίκια και να δουλέψω και μια πίστη αν θέλετε πως η ζωή μπορεί να γίνει καλύτερη για όλους μας. Βρίσκομαι σε ένα κόμμα που είναι κοντά στις ιδέες μου. Ο ΣΥΡΙΖΑ είναι κοντά στις ευπαθείς ομάδες, θα υπερασπιστεί τις μειονότητες με την κοινωνική πολιτική του. Αυτό εμένα με ενδιαφέρει. Εκεί νιώθω πως βρίσκομαι. Δεν θα είναι εύκολο και το ξέρω όμως όσο περνάει από το χέρι μου θα προσπαθήσω για έναν κόσμο δικαιότερο.

Κλείνοντας, θέλω να σας ρωτήσω τι θα κάνετε σε περίπτωση που το αξιακό σας σύστημα, η ιδεολογία σας έρθει σε κόντρα με τους μηχανισμούς της πολιτικής πραγματικότητας;

Είναι μια ερώτηση που κάνω στον εαυτό κάθε μέρα από τη στιγμή που αποφάσισα να εμπλακώ. Σε καμία περίπτωση δε θέλω να εγκαταλείψω. Θέλω να το παλέψω. Να προσπαθήσω να λύσω τα προβλήματα εκ των έσω και όχι με το μηδενισμό του όλοι είναι για την καρέκλα. Θέλω να δώσω έναν καθαρό αγώνα και να παλέψω ακόμα και με τους φόβους μου. Αν μπορώ να βοηθήσω, έστω ελάχιστα, να γίνει αυτός ο κόσμος λίγο καλύτερος θα το κάνω. Δεν έχω αυταπάτες. Ξέρω πως δεν θα είναι εύκολο και ξέρω πως μπαίνω σε επικίνδυνα νερά για πολλούς λόγους. Έχω πίστη όμως πως τα πράγματα μπορούν να αλλάξουν. Πως υπάρχουν πολιτικοί που νοιάζονται. Που δεν βάζουν την πάρτη τους πάνω από το κοινό καλό. Όχι, δεν θα τα παρατήσω και δεν θα αλλοιωθώ. Θα δώσω τίμια τον αγώνα μου.