«She Said»: Το βιβλίο των δημοσιογράφων που αποκάλυψαν το σκάνδαλο Γουάινσταϊν

Στις 5 Οκτωβρίου 2017, η New York Times δημοσίευσε ένα άρθρο των Τζόντι Κάντορ και Μέγκαν Τούι – και ο κόσμος άλλαξε. Επί μήνες, οι Κάντορ και Τούι έκαναν εμπιστευτικές συζητήσεις με κορυφαίες ηθοποιούς, πρώην υπαλλήλους του Γουάινσταϊν, και άλλες πηγές, μαθαίνοντας για ανησυχητικές καταγγελίες, θαμμένες για πολύ καιρό, κάποιες από τις οποίες είχαν συγκαλυφθεί με επαχθείς νομικούς συμβιβασμούς. Οι δημοσιογράφοι κατάφεραν με πολύ κόπο να ξεμπερδέψουν ένα κουβάρι μυστικών πληρωμών και συμβάσεων εμπιστευτικότητας που τυλιγόταν επί δεκαετίες, πίεσαν μερικές από τις πιο διάσημες γυναίκες στον κόσμο –και κάποιες άγνωστες– να διακινδυνεύσουν μια δημόσια καταγγελία, και αντιμετώπισαν κατά πρόσωπο τον Γουάινσταϊν, την ομάδα των ακριβοπληρωμένων συνηγόρων τους, ακόμη και τους ιδιωτικούς ερευνητές του.

Αλλά τίποτα δεν μπορούσε να τις έχει προετοιμάσει για ό,τι ακολούθησε τη δημοσίευση του άρθρου τους για την υπόθεση Γουάινσταϊν. Μέσα σε διάστημα λίγων ημερών, ένα κουτί της Πανδώρας γεμάτο καταγγελίες για σεξουαλική παρενόχληση και κακοποίηση άνοιξε και γυναίκες που υπέφεραν σιωπηλά επί γενιές ολόκληρες άρχισαν να μιλούν δημόσια, με την πεποίθηση ότι ο κόσμος θα καταλάβαινε τις ιστορίες τους. Τους επόμενους δώδεκα μήνες, εκατοντάδες άντρες από κάθε κοινωνική και επαγγελματική τάξη θα καταγγέλλονταν δημόσια για κακομεταχείριση συναδέλφων τους. Αλλά μήπως οι αλλαγές ήταν υπερβολικά σαρωτικές – ή μήπως δεν είχαν καν προχωρήσει όσο θα έπρεπε; Αυτά τα ερωτήματα ώθησαν τις δύο δημοσιογράφους στη νέα φάση του ρεπορτάζ τους και σε ορισμένες από τις πιο εντυπωσιακές ανακαλύψεις τους.

Επιστημόνισσες και σερβιτόρες, μαζορέτες, διευθυντικά στελέχη και εργάτριες ήταν αναγκασμένες να ανέχονται ανεπιθύμητα αγγίγματα και χειρονομίες, πονηρά βλέμματα και ανάρμοστες, σεξιστικές συμπεριφορές προκειμένου να πάρουν το νόμιμο φιλοδώρημά τους, τον μισθό τους ή μια αύξηση. Οι καταγγελίες για σεξουαλική παρενόχληση ήταν ταμπού σε έναν κόσμο όπου η πατριαρχική αντίληψη ακόμα κυριαρχεί, παρά τις μεγάλες ρωγμές που έχουν γίνει. Τα θύματα συχνά παραμένουν αόρατα και απομονωμένα το ένα από το άλλο. Οι παραβάτες, εν τω μεταξύ, συχνά ανέβαιναν σε όλο και υψηλότερες βαθμίδες επιτυχίας και αναγνώρισης, ασκώντας και διευρύνοντας την επιρροή τους.

Με εξόχως λεπτομερή ανάλυση και ερευνητική δεινότητα, οι Κάντορ και Τούι μας οδηγούν για πρώτη φορά κατευθείαν στην καρδιά αυτών των ρωγμών της κοινωνικής μεταβολής, με μια ζωντανή, σχεδόν λεπτό προς λεπτό περιγραφή του αγώνα που χρειάστηκε για να βγάλουν το θέμα και με ένα εκτενές προφίλ τόσο των δυνάμεων που παρακώλυαν, όσο και εκείνων που υποκινούσαν την αλλαγή. Περιγράφουν το εκπληκτικό ταξίδι εκείνων που μίλησαν για χάρη άλλων γυναικών, για τις μελλοντικές γενιές, και για τον εαυτό τους, φέρνοντας ένα σκοτεινό θέμα στην πρώτη γραμμή της επικαιρότητας.

Μετά την υπόθεση Γουάινσταϊν, εκατομμύρια γυναίκες σε όλον τον κόσμο ξεκίνησαν να δημοσιοποιούν τις δικές του υποθέσεις κακομεταχείρισης και κακοποίησης. Η δημοσιογραφία είχε συμβάλει στην πυροδότηση μιας μεταβολής παραδείγματος, δυναμώνοντας το κίνημα #MeToo, μεταμορφώνοντάς το, δίνουντάς του μεγάλη δυναμική μέσα από τα εργαλεία της ερευνητικής δημοσιογραφίας.

Το βιβλίο κυκλοφορεί στην Ελλάδα από την  Athens Bookstore Publications.