Χάρολντ Πίντερ: Με την πλευρά των ανθρώπων μέχρι το τέλος

Με τον καθαρό καταγγελτικό του λόγο απευθυνόταν στη συνείδηση των ελεύθερων και επαναστατημένων ανθρώπων. Μια σθεναρή και ανυποχώρητη φωνή διαμαρτυρίας. Ενας υπερασπιστής των καταπιεσμένων και των θυμάτων της αλαζονείας. Ο βρετανός συγγραφέας, Χάρολντ Πίντερ γεννήθηκε στις 10 Οκτωβρίου 1930. Έφυγε από τη ζωή , στις 24 Δεκέμβρη 2008, σε ηλικία 78 χρονών.

Αν και τα έργα της νεανικής του περιόδου χαρακτηρίζονται από τον ατομικότητα και το σχεδόν απολίτικο των ηρώων του, ο Χάρολντ Πίντερ τα τελευταία 25 χρόνια παρενέβαινε συστηματικά και ριζοσπαστικά στα πολιτικά δρώμενα. Ακόμη και μετά τη διάγνωση καρκίνου του οισοφάγου, ο Πίντερ δεν είχε σταματήσει ούτε στιγμή να καταγγέλλει τις επιλογές του τότε Βρετανού πρωθυπουργού, Τόνι Μπλερ.

Τη δεκαετία του ’80 ασκούσε κριτική στον Αμερικανό Πρόεδρο Ρόναλντ Ρίγκαν και στη σύγχρονή του Βρετανίδα πρωθυπουργό Μάργκαρετ Θάτσερ. Μαζί με τον Αρθουρ Μίλερ ταξίδεψαν πριν από τριάντα χρόνια στην Τουρκία, υποστηρίζοντας τα δικαιώματα των πολιτικών κρατουμένων – θυμάτων της δικτατορίας. Σε κάθε ευκαιρία ύψωσε τη φωνή του με θάρρος, όπως οφείλει να πράττει η διανόηση: Για τη γενοκτονία των Κούρδων, για την ανατροπή της δημοκρατίας στη Χιλή και τη στήριξη των δικτατοριών στη Λατινική Αμερική από τις ΗΠΑ, για την επιδρομή στη Γιουγκοσλαβία και τον πόλεμο στο Κόσσοβο, για την εισβολή στο Ιράκ, για την τρομοκράτηση του κόσμου από τον Μπους.

Απρόσμενα, πάντως, το 2005 η Σουηδική Ακαδημία τού απονέμει το Νόμπελ Λογοτεχνίας, χωρίς φυσικά να αναμένει αυτό που ακολούθησε και θα μείνει στην ιστορία των Νόμπελ. Πρώτη φορά ο αποδέκτης του Νόμπελ Λογοτεχνίας απευθύνεται με ένα πολιτικό μανιφέστο και πάνω από όλα ένα δριμύτατο, εξοργισμένο και τεκμηριωμένο «κατηγορώ» για την πολιτική των ΗΠΑ. Τα μέλη της Σουηδικής Ακαδημίας των Νόμπελ, αλλά και οι νομπελίστες στην κατάμεστη αίθουσα στη Στοκχόλμη, άκουσαν και είδαν από βιντεο-οθόνες, με δυνατή φωνή από το κρεβάτι του νοσοκομείου, τον Πίντερ , να εξακοντίζει εναντίον των ΗΠΑ φράσεις, όπως «κατά συρροήν δολοφόνοι», «εγκληματίες πολέμου», «αδίστακτοι, ανήθικοι καταπιεστές».

Μέσα από εκείνη την τολμηρή και αιχμηρή ομιλία του, η τέχνη ξαναβρήκε την πραγματική και ουσιαστική της υπόσταση. Στην 45λεπτη ομιλία του, απαρίθμησε όλα τα ψέματα που ειπώθηκαν για να δικαιολογηθεί η επέμβαση στο Ιράκ… «Μας περιβάλλει ένα απέραντο υφαντό από ψέματα, πάνω στο οποίο τρεφόμαστε και ζούμε. Οπως κάθε ένας από εσάς γνωρίζει, η δικαιολογία της επέμβασης στο Ιράκ ήταν ότι ο Σαντάμ Χουσεΐν κατέχει επικίνδυνα όπλα μαζικής καταστροφής, τα οποία μπορούν να πυροδοτηθούν σε 45 λεπτά προκαλώντας τον όλεθρο. Μας διαβεβαίωσαν ότι ήταν αλήθεια. Δεν ήταν. Μας είπαν ότι το Ιράκ συνεργάζεται με την “Αλ Κάιντα” και είναι συνυπεύθυνο για την κτηνωδία της 11ης Σεπτέμβρη. Μας διαβεβαίωσαν ότι ήταν αλήθεια. Δεν ήταν. Μας είπαν ότι το Ιράκ απειλεί την ασφάλεια του κόσμου. Μας διαβεβαίωσαν ότι ήταν αλήθεια. Δεν ήταν. Η αλήθεια είναι κάτι τελείως διαφορετικό και έχει να κάνει με το πώς οι Ηνωμένες Πολιτείες αντιλαμβάνονται το ρόλο τους στον κόσμο και πώς επιλέγουν να τον εφαρμόσουν».

Κατηγόρησε, επίσης, τις Ηνωμένες Πολιτείες ότι «”έθρεψαν” κάθε ένα δικτάτορα μετά το τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Αναφέρομαι στις χώρες Ινδονησία, Ελλάδα, Ουρουγουάη, Βραζιλία, Παραγουάη, Αϊτή, Τουρκία, Φιλιππίνες, Γουατεμάλα, Ελ Σαλβαδόρ και, φυσικά, στη Χιλή. Δεν υπάρχει ούτε κάθαρση, ούτε συγχώρεση για τις ΗΠΑ μετά τον τρόμο που επέβαλαν στη Χιλή το 1973… Εκατοντάδες χιλιάδες θάνατοι σημειώθηκαν σ’ αυτές τις χώρες. Συνέβησαν στ’ αλήθεια; Και πρέπει σε όλες τις περιπτώσεις να τους αποδώσουμε στην Αμερικανική Εξωτερική Πολιτική; Η απάντηση είναι ναι… Τα εγκλήματα των ΗΠΑ υπήρξαν συστηματικά, διαρκή, διεφθαρμένα, ανήθικα, αμείλικτα. Αλλά ουσιαστικά ελάχιστοι άνθρωποι μίλησαν γι’ αυτά. Κι αυτό οφείλεται στην Αμερική. Εξάσκησε μια κλινική χειραγώγηση παγκόσμιας εξουσίας, ενώ την ίδια στιγμή υποδυόταν τη δύναμη του παγκόσμιου καλού. Είναι μια λαμπρή, ευφυής, με υψηλό ποσοστό επιτυχίας, πράξη ύπνωσης».

ΤΟ «ΚΑΤΗΓΟΡΩ», όμως, του ασυμβίβαστου συγγραφέα δεν είχε αποδέκτες μόνο τον Τζορτζ Μπους, τον Τόνι Μπλερ και τον κάθε αντίστοιχο «τρομοκράτη των λαών», αλλά και όλους όσοι κλείνουν τα μάτια και τ’ αυτιά, στα «κατά συρροήν εγκλήματα των ισχυρών», στις ηγεσίες κάθε χώρας, σε όλους εκείνους που καθήκον έχουν να υπερασπίζονται τη ζωή και τον άνθρωπο.

Πηγή: Ημεροδρόμος