Εκλογές 2023: Ο Γ. Μπαλάφας και ο Κ. Ζαχαριάδης συζητούν για τα μεγάλα ζητήματα της χώρας

Η συζήτηση μεταξύ τους ξεκίνησε να «ρολάρει» με το που βρεθήκαμε όλοι μαζί. Πολλά τα θέματα, κρίσιμα για το παρόν και το μέλλον των ανθρώπων αυτής της χώρας, για τη νέα γενιά και τις παραγωγικές δυνάμεις. Εργασία, ενεργειακή κρίση, ο πόλεμος στην Ουκρανία, το σκάνδαλο των υποκλοπών, η στεγαστική κρίση, brain drain και πολλά άλλα θέματα έπεσαν στο τραπέζι. Ο Γιώργος και ο Κώστας είναι καλά φιλαράκια, «κολλητοί», ένα ντουέτο που επαληθεύει ότι με σκληρή δουλειά, συνέπεια και προσπάθεια έρχονται αποτελέσματα. Το αποδεικνύει η πορεία του Γιώργου στην αυτοδιοίκηση και η πορεία του Κώστα στη Βουλή. Δύο τύποι χωρίς ξύλινο λόγο, που φέρνουν φρεσκάδα, ρεαλισμό και όραμα στην κεντρική πολιτική σκηνή.

Η συζήτηση θα συνέχιζε για πολύ περισσότερο, αλλά έδωσε τέλος ο Μόγλης, ο γάτος της Άννας, κόρης του Γιώργου, που επέμενε να παίρνει με το δικό του τρόπο μέρος στην συζήτηση.

Ενότητα πρώτη: Εργασία

Γιώργος Μπαλάφας (ΓΜ): Κώστα, πως βλέπεις τον τομέα της εργασίας στη χώρα, τους μισθούς, τις προοπτικές, γενικότερα το εργασιακό τοπίο; Είσαι αισιόδοξος;

Κώστας Ζαχαριάδης (ΚΖ): Η εργασιακή πραγματικότητα στη χώρα είναι σκληρή και στρεβλή, ιδιαίτερα για τους νεότερους ηλικιακά συμπολίτες μας. Τα ποσοστά ανεργίας πέφτουν ελαφρά, αλλά αυτό δεν οφείλεται κατά κύριο λόγο σε αύξηση των θέσεων εργασίας πλήρους απασχόλησης ή σε ποιοτικές, καλά αμειβόμενες θέσεις εργασίας όπως έταζε προεκλογικά το 2019 ο κ. Μητσοτάκης, αλλά στην αποχώρηση του εργατικού δυναμικού, στη απογοήτευση από τις ευκαιρίες που υπάρχουν. Οι επενδύσεις της απερχόμενης κυβέρνησης Μητσοτάκης έμειναν στα χαρτιά, δεν υπήρξε στήριξη του εργατικού δυναμικού της χώρας και βέβαια το brain drain συνεχίζεται. Αυτή η μεγάλη «πληγή» παραμένει ανοιχτή και ο κ. Μητσοτάκης δεν έκανε απολύτως τίποτα για να την φροντίσει, να διαχειριστεί το θέμα αυτό.

Οπότε, για να είμαι ειλικρινής, αν συνεχιστούν αυτές οι πολιτικές, η κατάσταση θα γίνει ακόμη χειρότερη και η εργασιακή φτώχεια θα ενισχυθεί ακόμη περισσότερο. Για να μην συνεχιστούν λοιπόν αυτές οι πολιτικές, πρέπει να αλλάξουμε πορεία, να αλλάξουμε κυβέρνηση και να στηριχθεί μία προοδευτική κυβέρνηση. Διαβάστε με προσοχή την έκθεση του ΟΟΣΑ.

Πολλά χρόνια φίλοι και πολιτικοί συνοδοιπόροι ο Κώστας με τον Γιώργο, κατεβαίνουν μαζί υποψήφιοι σε αυτές τις εκλογές / Rosa Media

ΓΜ: Τι εννοείς με την εργασιακή φτώχεια; Πες μας λίγα παραπάνω πράγματα.

ΚΖ: Η εργασιακή φτώχεια είναι μία από τις μεγαλύτερες προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι εργαζόμενοι σήμερα στη χώρα μας. Τι σημαίνει με απλά λόγια η εργασιακή φτώχεια; Ότι έχω μία δουλεία, αλλά ο μισθός δεν μου φτάνει για να πληρώσω το ενοίκιο, τους λογαριασμούς, το φαγητό μου κλπ. Δεν μου φτάνει για να καλύψω τα βασικά δηλαδή. Ήδη από τη τρίτη εβδομάδα κάθε μήνα το εισόδημα στερεύει, πολλοί νεότεροι καταφεύγουν στους γονείς τους για να τους στηρίξουν οικονομικά μέχρι τον επόμενο μήνα, μέχρι να ξαναμπεί ο μισθός σε έναν φαύλο κύκλο χωρίς τέλος. Πολλά νεαρά ζευγάρια δεν μπορούν να σχεδιάσουν μία κοινή ζωή, τα όνειρά τους «πετσοκόβονται», δεν μπορούν αν κοιτάξουν μπροστά και να δουν λίγο πιο μακριά από την καθημερινότητα και την επιβίωση. Η εργασιακή φτώχεια οδηγεί σε ευρύτερη φτωχοποίηση, χαμηλώνει διαρκώς το πήχη σε όλα και προκαλεί και προβλήματα ψυχικής υγείας.

Οι επενδύσεις της απερχόμενης κυβέρνησης Μητσοτάκης έμειναν στα χαρτιά, δεν υπήρξε στήριξη του εργατικού δυναμικού της χώρας και βέβαια το brain drain συνεχίζεται. Αυτή η μεγάλη «πληγή» παραμένει ανοιχτή και ο κ. Μητσοτάκης δεν έκανε απολύτως τίποτα για να την φροντίσει, να διαχειριστεί το θέμα αυτό.

ΓΜ: Οπότε εκτιμάς ότι απαιτείται πλήρης αλλαγή στόχευσης και προτεραιοτήτων για να γυρίσουμε σελίδα, έτσι;

ΚΣ: Ναι, 100%. Πλήρης αλλαγή στόχευσης, οικονομικού μοντέλου, προτεραιοτήτων, γενικά μία εκ διαμέτρου αντίθετη πολιτική απ’ αυτή που εφαρμόστηκε τα τελευταία τέσσερα χρόνια. Ας δούμε τι κάνουν οι προοδευτικές κυβερνήσεις σε σειρά ευρωπαϊκών χωρών.

Ενότητα δεύτερη: Ασφάλεια και εξωτερική πολιτική

ΚΖ: Γιώργο, που έχει οδηγήσει μέχρι τώρα η ενεργειακή κρίση και η ακρίβεια; Πως χειρίστηκε το θέμα η κυβέρνηση Μητσοτάκη;

ΓΜ: Έχει οδηγήσει σε μία σειρά πολύ αρνητικών συνεπειών για την ελληνική κοινωνία. Η ενεργειακή κρίση είναι παγκόσμιο ζήτημα, είναι ευρωπαϊκό και περιφερειακό ζήτημα, αλλά είναι και εθνικό ζήτημα αναμφίβολα. Ο συνδυασμός λανθασμένων επιλογών σε όλα τα επίπεδα, από το παγκόσμιο επίπεδο μέχρι το εθνικό επίπεδο, έχει οδηγήσει στα σημερινά αποτελέσματα, με τη χώρα μας να βρίσκεται στη λίστα των κρατών-μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) και της Ευρωζώνης με τα υψηλότερα ποσοστά πληθωρισμού. Η ακρίβεια είναι ασυγκράτητη, οι πολιτικές της κυβέρνησης Μητσοτάκη όχι μόνο δεν αντιμετώπισαν αποτελεσματικά το πρόβλημα, αντίθετα τροφοδότησαν περαιτέρω πρακτικές αισχροκέρδειας.

Τα κάθε είδους «pass» που προώθησε ο κ. Μητσοτάκης ήταν περισσότερο κινήσεις εντυπωσιασμού, κινήσεις λαϊκισμού και φτηνής ψηφοθηρίας, παρά κινήσεις ουσιαστικής στήριξης της κοινωνικής πλειοψηφίας, της νεολαίας, της μικρής και μεσαίας επιχειρηματικότητας. Δεν έφεραν αποτελέσματα, δεν οδήγησαν πουθενά και, σε κάθε περίπτωση, δεν υπήρξε καμία πρόνοια και μελέτη από το οικονομικό επιτελείο για να δούμε τι κάνουν άλλα ευρωπαϊκά κράτη, όπως η Ισπανία, η Πορτογαλία – ακόμα και η Κύπρος μείωσε το ΦΠΑ -, που όχι μόνο συγκράτησαν τις τιμές, αλλά στήριξαν ουσιαστικά και την κοινωνία.

ΚΖ: Στο ζήτημα του πολέμου της Ουκρανίας, κινηθήκαμε σωστά ως χώρα;

ΓΜ: Η χώρα μας, ως δύναμη ειρήνης και σταθερότητας στην ευρύτερη γεωγραφική μας περιοχή, όφειλε να σταθεί με σαφήνεια απέναντι στη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία. Αυτό το έκανε η κυβέρνηση ΝΔ και ορθά το έκανε. Αυτό που δεν έκανε και όφειλε να το κάνει, ήταν να στηρίξει με επιμονή και συνέπεια κάθε προσπάθεια διαμόρφωσης ενιαίας «γραμμής» στην ΕΕ για την Ουκρανία, όπως επίσης και να δουλέψει πάνω στην αναζήτηση διπλωματικών λύσεων και σε πολυμερείς πρωτοβουλίες για την ειρήνευση στην περιοχή.

Επίσης, κι αυτό είναι το πιο ανησυχητικό από όλα, ο κ. Μητσοτάκης επέλεξε να στείλει όπλα και τεθωρακισμένα οχήματα σοβιετικού τύπου στην Ουκρανία, να εμπλέξει δηλαδή στρατιωτικά τη χώρα μας στον πόλεμο, «γκρεμίζοντας» το πάγιο δόγμα δεκαετιών στην εξωτερική μας πολιτική κι άμυνα, που θέλει την Ελλάδα μακριά από κάθε στρατιωτική εμπλοκή σε τρίτα κράτη. Δεν συμβουλεύτηκε καν -δεν ενημέρωσε, έστω!-  τη Βουλή και τα κόμματα. Αν δεν υπήρχε ο Γερμανός Καγκελάριος Όλαφ Σολτς και οι ξένοι υπουργοί Άμυνας που έκαναν τις σχετικές αποκαλύψεις, δεν θα μαθαίναμε ποτέ ότι έχουμε στείλει στρατιωτικό υλικό κι άρματα στην Ουκρανία. Αυτό το βρίσκεις φυσιολογικό; Έχεις ακούσει ποτέ να συμβαίνει σε άλλη χώρα;

Τα κάθε είδους «pass» που προώθησε ο κ. Μητσοτάκης ήταν περισσότερο κινήσεις εντυπωσιασμού, κινήσεις λαϊκισμού και φτηνής ψηφοθηρίας, παρά κινήσεις ουσιαστικής στήριξης της κοινωνικής πλειοψηφίας, της νεολαίας, της μικρής και μεσαίας επιχειρηματικότητας.

ΚΖ: Άρα, με βάση κι αυτό που λες, πιστεύεις ότι συνολικά η πολιτική της ΝΔ στην εξωτερική πολιτική ήταν επικίνδυνη για την ασφάλεια της χώρας ή μόνο στον πόλεμο της Ουκρανίας κινήθηκε όπως κινήθηκε;

ΓΜ: Συνολικά η πολιτική της ΝΔ στην εξωτερική πολιτική κι άμυνα δεν είχε στρατηγικό βάθος. Δεν μπήκε ποτέ στο επίκεντρο η προστασία και θωράκιση των εθνικών συμφερόντων της χώρας, αντίθετα πρώτα μέλημα ήταν να δείξουμε ότι είμαστε οι πιο πιστοί και δεδομένοι σύμμαχοι, ακόμα κι αν αυτό έπληττε πάγιες θέσεις στην εξωτερική μας πολιτική. Δεν ασκήσαμε εποικοδομητικό ρόλο ούτε στα μεγάλα θέματα της ΕΕ, ούτε στην περιφέρειά μας. Δεν «χτίσαμε» ισχυρές συμμαχίες και δεν αναπτύξαμε πολυμερείς σχέσεις συνεργασίας. Ήμασταν κυρίως παρακολουθητές των εξελίξεων, όχι ενεργοί δρώντες. Να σου θυμίσω πως δεν συμμετείχαμε στις συσκέψεις για τη Λιβύη ενώ η Τουρκία συμμετείχε. Κι αυτό μας έχει στοιχήσει σε αξιοπιστία, στο «ειδικό βάρος» που παραδοσιακά είχαμε στην περιοχή μας, στο ποιοι μας ακούν και πόσο υπολογίζουν τις θέσεις μας. Η Ελλάδα «μίκρυνε» στην εξωτερική πολιτική αυτά τα τέσσερα χρόνια κι απαιτείται μεθοδική προσπάθεια για να ανακτήσουμε το χαμένο έδαφος.

Ο Μόγλης στη μέση, κάτω από το τραπεζάκι, παρακολουθεί τη συζήτηση και επεμβαίνει όποτε εκτιμάει ότι χρειάζεται / Rosa Media

Ενότητα τρίτη: Κράτος δικαίου

ΓΜ: Κώστα, τελικά με τις υποκλοπές τι έγινε; Όλα καλά, βγάλαμε άκρη;

ΚΖ: Για ένα κόμμα όπως η ΝΔ, που από την πρώτη μέρα που ανέλαβε τη διακυβέρνηση μιλούσε για «αριστεία», για «σεβασμό στους θεσμούς» και «διαφάνεια», οι εξελίξεις στο σκάνδαλο των υποκλοπών είναι αποκαρδιωτικές. Ο κ. Μητσοτάκης δεν ανέλαβε ποτέ την πολιτική ευθύνη και δεν παραιτήθηκε, όπως όφειλε να κάνει ως πολιτικά επικεφαλής της ΕΥΠ, αλλά απέπεμψε τον ανιψιό του και τον κολλητό του. Το έργο της δικαιοσύνης προχωρά με ιδιαίτερα αργούς ρυθμούς, η εξεταστική επιτροπή της Βουλής δεν κατέληξε σε χρήσιμα συμπεράσματα, οι σκιές πάνω από τη χώρα παραμένουν, με το πλήγμα στην αξιοπιστία των θεσμών να είναι μεγάλο και την αίσθηση ανασφάλειας που νιώθουν οι πολίτες να βαθαίνει.

Σε κάθε άλλη ευρωπαϊκή χώρα, ο πρωθυπουργός θα είχε αναλάβει τις ευθύνες του, πολιτικά και θεσμικά, για να διευκολύνει το έργο των αρχών στη διαλεύκανση του σκανδάλου. Στη δική μας περίπτωση αυτό δεν έγινε και, κατά τη γνώμη μου, αποδεικνύει την έλλειψη σεβασμού του κ. Μητσοτάκη προς τους θεσμούς και φυσικά ότι πίσω από το σκάνδαλο που μας ομολόγησε είναι ο ίδιος ως οργανωτής και ενορχηστρωτής.

ΓΜ: Το κόμμα Κασιδιάρη εμφανίστηκε από το πουθενά; Γιατί βρέθηκε στο επίκεντρο του δημόσιου διαλόγου;

ΚΖ: Δεν εμφανίστηκε από το πουθενά. Ήταν αποτέλεσμα της νομοθετικής προχειρότητας του κ. Βορίδη και των πολιτικών παλινωδιών της ΝΔ. Είναι ένα πολύ σοβαρό ζήτημα για το οποίο τοποθετηθήκαμε με σαφήνεια στη Βουλή, αναζητώντας μια συνθετική λύση. Επιδιώξαμε να υπάρξει μία πολιτική συνεννόηση, ωστόσο ο αρμόδιος υπουργός Εσωτερικών, κατ’ εντολή του πρωθυπουργού, ήταν απολύτως διχαστικός, κατηγορώντας μάλιστα τον ΣΥΡΙΖΑ ότι κλείνουμε το μάτι στην Χρυσή Αυγή και ότι υπάρχουν «εκλεκτικές σχέσεις». Αυτή είναι μία αρρωστημένη πολιτική προσέγγιση και, όπως καταλαβαίνεις, ήταν αδύνατο σε αυτό το κλίμα να υπάρξει η παραμικρή συνεννόηση μεταξύ μας.

Για να το ξεκαθαρίσουμε όμως για ακόμη μία φορά: Οι ναζί δεν έχουν θέση στη Βουλή, δεν έχουν θέση στην κοινωνία μας, δεν έχουν θέση πουθενά στις δημοκρατικές κοινωνίες. Τελεία και παύλα. Η διαφήμιση επί δίμηνο του αχυρανθρώπου του Κασιδιάρη επίσης έκανε κακό και βαρύνει όσους το έκαναν σίριαλ και στη Βουλή και στα media. Είμαι σίγουρος ότι ο δημοκρατικός λαός μας θα τους αφήσει όλους αυτούς εκτός της εθνικής αντιπροσωπίας.

ΓΜ: Μιας και έθεσες το θέμα των θεσμών παραπάνω, προσωπικά είσαι ικανοποιημένος από τον τρόπο που λειτουργούν οι θεσμοί; Είσαι ικανοποιημένος ας πούμε με την απόδοση δικαιοσύνης ή π.χ. με την 107η θέση της χώρας στην ελευθερία του Τύπου;

ΚΖ: Φυσικά και δεν είμαι ικανοποιημένος. Δεν είμαι ικανοποιημένος που η χώρα μας βρίσκεται τόσο χαμηλά σε ένα τόσο κρίσιμο δείκτη ελευθερίας και δημοκρατίας. Δεν είμαι καθόλου ικανοποιημένος που γεννήθηκα και μεγάλωσα σε μία δημοκρατία, με τις δυσκολίες και τα προβλήματά της, αλλά σε κάθε περίπτωση σε μία δημοκρατία, και βλέπω αυτή την κατρακύλα. Η θέση αυτή δεν τιμά πρωτίστως την κυβέρνηση του κ. Μητσοτάκη, δεν τιμά τον ίδιο τον απερχόμενο πρωθυπουργό, δεν τιμά όμως και όλο το δημοκρατικό κόσμο. Είναι πολύ προβληματική η εικόνα της χώρας και δυσκολεύομαι να δω πώς θα ανέβουμε θέσεις αν συνεχιστούν πολιτικές φίμωσης της ελευθεροτυπίας. Δεν είμαστε ακόμα στο επίπεδο της Ουγγαρίας, αλλά δυστυχώς πάμε προς τα εκεί.

Ενότητα τέταρτη: Στέγαση

ΚΖ: Γιώργο, πια είναι η γνώμη σου για την στεγαστική πολιτική της απερχόμενης κυβέρνησης Μητσοτάκη; Κατ’αρχάς, για να το ξεκαθαρίσουμε πρώτα, υπήρχε στεγαστική πολιτική;

ΓΜ: Η κυβέρνηση Μητσοτάκη δεν είχε κανένα πλάνο, καμία πολιτική για τη στέγαση, παρότι αυτά τα τέσσερα χρόνια το ζήτημα διογκώθηκε και στην Ευρώπη και στην Ελλάδα. Σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα του Eteron, περίπου 1 στα 3 νοικοκυριά που ζουν στις πόλεις πληρώνουν περισσότερο από 40% του εισοδήματός τους για στέγαση, ενώ 3 στους 4 ενοικιαστές ηλικίας 18 έως 44 ετών δηλώνουν ότι το ενοίκιο που πληρώνουν τους προκαλεί άγχος. Αυτά και μόνο τα στοιχεία θα αρκούσαν για να διαμορφωθεί έναν μίνιμουμ πλαίσιο προτάσεων και μία στρατηγική για τα επόμενα χρόνια. Τίποτα όμως από αυτά δεν έγινε.

Αυτό είναι ένα από τα θέματα που αποτελούν κεντρική προτεραιότητα για τον ΣΥΡΙΖΑ, αλλά κι άλλα κόμματα του προοδευτικού τόξου. Μαζί πρέπει να περάσουμε στην επόμενη Βουλή νομοθετικές προτάσεις που δίνουν λύσεις στο θέμα της στέγασης και παράλληλα στο θέμα των μισθών, καθώς αυτά τα δύο θέματα είναι άρρηκτα συνδεδεμένα: η αύξηση των ενοικίων συνέπεσε με κατακόρυφη μείωση των μισθών, διογκώνοντας τη στεγαστική κρίση, κάνοντας τη ζωή των ενοικιαστών εξαιρετικά δύσκολη, οδηγώντας και πολλούς νέους, ακόμα και 30αρηδες και 35αρηδες, πίσω στο πατρικό. Σχεδόν 8 στους 10 νέους μένουν ακόμα στο παιδικό τους δωμάτιο.

Στο ζήτημα της στέγασης απαιτείται και μία μακρόπνοη στρατηγική, υιοθέτηση καλών πρακτικών από άλλες πόλεις που αντιμετωπίζουν ζητήματα στέγασης, όπως η Βαρκελώνη και το Βερολίνο για παράδειγμα, αλλά και εναρμόνιση με την στρατηγική της ΕΕ για το θέμα σε ευρωπαϊκό επίπεδο.

ΚΖ: Το Airbnb τελικά ήταν μία θετική ή αρνητική εξέλιξη για την οικονομία της χώρας;

ΓΜ: To Airbnb αποτέλεσε για κάποιους ιδιοκτήτες ακινήτων μια στρατηγική επιβίωσης, ενώ για κάποιους άλλους ένα πεδίο πλουτισμού. Είναι λογικό όταν δεν υπάρχει σαφές ρυθμιστικό πλαίσιο τέτοιες πλατφόρμες να πλήττουν τη στεγαστική αγορά, να δημιουργούν προβλήματα και στρεβλώσεις. Ειδικά στην Ελλάδα, η ραγδαία άνοδος του Airbnb συνέπεσε με την έκρηξη των επιπτώσεων της οικονομικής κρίσης, με την αύξηση των υπερχρεωμένων νοικοκυριών, τα κόκκινα δάνεια, τις εξώσεις και τους πλειστηριασμοί, την ενεργειακή φτώχεια. Όλα αυτά διαμόρφωσαν ένα τοπίο αυξημένης στεγαστικής επισφάλειας για μεγάλα τμήματα του πληθυσμού.

Συνολικά λοιπόν το Airbnb, όπως και κάθε άλλη πλατφόρμα, χρειάζεται να λειτουργούν μέσα σε ένα πλαίσιο που να ευνοεί όλες τις πλευρές, να παρέχει δικαιώματα και υποχρεώσεις και φυσικά να εντάσσεται σε μία ευρύτερη, παράλληλη στρατηγική ενίσχυσης της στεγαστικής πολιτικής και των εισοδημάτων.

ΚΖ: Πως μπορεί να αλλάξει η κατάσταση; Τι πολιτικές χρειάζονται στη στέγαση;

ΓΜ: Δύο πολιτικές προτάσεις, που μπορούν να εκτελεστούν άμεσα:

Πρώτον, διπλασιασμό του στεγαστικού επιδόματος για 150.000 νοικοκυριά ηλικίας 24 – 44 ετών, που καλύπτουν συνολικά 400.000 μέλη, από 70€/μήνα σε 140€ για ένα άτομο και από 175€/μήνα σε 350€ για ζευγάρι με δύο παιδιά. Παράλληλα, απαιτείται διεύρυνση των εισοδηματικών κριτηρίων, καθώς και εγγύηση ενοικίου για νέες και νέους σε επισφαλείς και εποχικές θέσεις εργασίας.

Δεύτερον, εισαγωγή ενός νέου εργαλείου, της «Τράπεζας Στέγης», που καταγράφει το απόθεμα κατοικιών, με σκοπό την απόκτηση ιδιόκτητης ή ενοικιαζόμενης κατοικίας από τους νέους με πολύ ευνοϊκούς όρους. Το απόθεμα αυτό θα περιλαμβάνει κενά κι ανεκμετάλλευτα δημόσια ακίνητα (Ασφαλιστικών Ταμείων, ΝΠΔΔ, Δήμων, Εκκλησίας, κοινωφελών ΝΠΙΔ), κενά κι ανεκμετάλλευτα ιδιωτικά ακίνητα, ενεργές κατοικίες και διαμερίσματα ιδιωτών που τα διαθέτουν στην «Τράπεζα Στέγης» προς ενοικίαση σε μειωμένες τιμές για 3, 5 ή 8 χρόνια χάρη σε ένα ελκυστικό πακέτο κινήτρων, που περιλαμβάνει φοροελαφρύνσεις, εξασφάλιση 12 ενοικίων το χρόνο, ενεργειακή αναβάθμιση ακινήτου και ενεργειακό πιστοποιητικό.

Παράλληλα με τα παραπάνω άμεσα μέτρα, απαιτείται και μία μακρόπνοη στρατηγική, υιοθέτηση καλών πρακτικών από άλλες πόλεις που αντιμετωπίζουν ζητήματα στέγασης, όπως η Βαρκελώνη και το Βερολίνο για παράδειγμα, αλλά και εναρμόνιση με την στρατηγική της ΕΕ για το θέμα σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Προτάσεις και λύσεις υπάρχουν, μόνο που σε καμία περίπτωση δεν πρόκειται να προέλθουν από μία κυβέρνηση ΝΔ, αλλά από μία προοδευτική κυβέρνηση.

Οι δυο τους με τον Αλέξη Τσίπρα τον Απρίλιο στο πλαίσιο περιοδείας / Credits: Κώστας Ζαχαριάδης

Ενότητα πέμπτη: Νέα γενιά

ΓΜ: Κώστα, υπάρχει τρόπος να σταματήσει το brain drain;

Πρέπει να περάσουμε στο brain gain κι αυτό είναι να δημιουργηθούν καλά αμειβόμενες θέσεις εργασίας, αξιοπρεπείς δουλειές και προοπτική στην αγορά εργασίας. Έχουμε ένα ιδιαίτερα καταρτισμένο ανθρώπινο δυναμικό και δεν το αξιοποιούμε. Αντίθετα, φεύγει στο εξωτερικό, βρίσκει το δρόμο του και τα πατήματά του, καθώς εδώ στην Ελλάδα μπαίνει συνεχώς «ταβάνι» στα όνειρα, τις ελπίδες και τις φιλοδοξίες των νέων ανθρώπων. Χώρα που η νέα γενιά δεν μπορεί να προχωρήσει και να αναπτυχθεί, να δημιουργήσει και να αναλάβει τα ηνία σε όλα τα επίπεδα, είναι μία χώρα χωρίς μέλλον.

Η αποτελεσματική αντιμετώπιση του φαινομένου του brain drain, η αντιστροφή του σε brain gain, την σταδιακή δηλαδή επιστροφή των ανθρώπων που έχουν φύγει στο εξωτερικό, και η στήριξη του εργατικού δυναμικού στη χώρα απαιτεί ολιστική προσέγγιση και συντονισμό όλων των εμπλεκόμενων φορέων, της Πολιτείας, της εκπαιδευτικής κοινότητας και των επιχειρήσεων.

ΚΖ: Αυτό είμαστε τώρα κι αυτό καλούμαστε να αλλάξουμε. Το brain drain κορυφώθηκε μέσα στην κρίση και τα μνημόνια, συνεχίστηκε επί ημερών Μητσοτάκη και πρέπει επιτέλους να μπει ένα τέλος, να αρχίσει και η αντίστροφη πορεία.

ΓΜ: Πως θα γίνει αυτό πρακτικά;

ΚΖ: Κατ’αρχάς, η ανάσχεση της τάσης αυτής, πόσο μάλλον η αντιστροφή της, πρέπει να γίνει εθνικός στόχος, καθώς αν τα καταφέρουμε κι αλλάξουμε την κατάσταση και τη σημερινή πραγματικότητα θα έχουμε κάνει ένα κρίσιμο βήμα για τον συνολικό παραγωγικό μετασχηματισμό και τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας της ελληνικής οικονομίας. Η αποτελεσματική αντιμετώπιση του φαινομένου του brain drain, η αντιστροφή του σε brain gain, την σταδιακή δηλαδή επιστροφή των ανθρώπων που έχουν φύγει στο εξωτερικό, και η στήριξη του εργατικού δυναμικού στη χώρα απαιτεί ολιστική προσέγγιση και συντονισμό όλων των εμπλεκόμενων φορέων, της Πολιτείας, της εκπαιδευτικής κοινότητας και των επιχειρήσεων. Χρειαζόμαστε ενίσχυση των δημόσιων φορέων με δημιουργία θέσεων εργασίας για νέους επιστήμονες, ίσες ευκαιρίες στην Παιδεία και ενίσχυση της χρηματοδότησης όλων των βαθμίδων της εκπαίδευσης, ιδιαίτερα της τριτοβάθμιας, εφαρμογή αξιοκρατικών κριτηρίων σε προσλήψεις, ανάσχεση των έμφυλων, ταξικών κι άλλων διακρίσεων στο δημόσιο και στον ιδιωτικό τομέα, υιοθέτηση καλών πρακτικών από το εξωτερικό, από αντίστοιχα μοντέλα που έχουν υιοθετηθεί από τη Γερμανία, τη Μεγάλη Βρετανία, τη Σουηδία και τη Φινλανδία για παράδειγμα, έμπρακτη στήριξη του κόσμου της τέχνης και του πολιτισμού, αξιοποίηση της δυναμικής των αποδήμων και, βέβαια, αποτελεσματική και δίκαιη αξιοποίηση των στρατηγικών προγραμμάτων και πόρων της ΕΕ.

Ουσιαστικά, Γιώργο, πρόκειται για αναβάθμιση του οικονομικού και εκπαιδευτικού μοντέλου της χώρας, με επίκεντρο την στήριξη της κοινωνικής πλειοψηφίας. Με επίκεντρο τον άνθρωπο, για την ακρίβεια, της ανάδειξης της σημασίας της ατομικής και συλλογικής εξέλιξης και συνοχής για να πάμε μπροστά ως χώρα, ως κοινωνία, ως οικονομία. Όλα αυτά είναι απολύτως ρεαλιστικά και πραγματοποιήσιμα, αλλά, φυσικά, δεν μπορούν να γίνουν από μία συντηρητική κυβέρνηση, όπως εκείνη του κ. Μητσοτάκη. Θα είχαν γίνει κάποια βήματα προς αυτή την κατεύθυνση αν πραγματικά το ήθελε η ΝΔ, όμως τίποτα δεν έγινε γιατί ο προσανατολισμός του κ. Μητσοτάκη και του επιτελείου του είναι εντελώς διαφορετικός – γι΄αυτό και έχουμε άλλωστε αυτή την τραγική εικόνα σήμερα σε παιδεία κι εργασία.

ΚΖ: Γιώργο, πες μου όμως, γιατί να έρθει κάποιος νέος σε ηλικία πολίτης, που έχει στις πλάτες του όλες τις συνέπειες των πολλαπλών κρίσεων, να ψηφίσει; Τι κίνητρο έχει;

ΓΜ: Για όλα όσα είπες παραπάνω, για να στηρίξει μία άλλη πολιτική λύση, μία προοδευτική λύση, που μπορεί να φέρει εις πέρας τις παραπάνω προτάσεις. Επίσης, κι αυτό θέλω να το υπογραμμίσουμε, η ψήφος είναι πρώτα και κύρια το «εισιτήριο» για να μπορείς αύριο να διεκδικήσεις αυτό που στηρίζεις, να πιέσεις τους πολιτικούς να λογοδοτήσουν, να διατηρούν κανόνες διαφάνειας στην άσκηση των καθηκόντων τους, να δεσμευτούν στην υλοποίηση των προτάσεών τους. Όσο μεγαλύτερη είναι η πολιτική συμμετοχή, όσο μεγαλύτερο είναι το ποσοστό ψήφου, τόσο λιγότερα είναι τα περιθώρια η επόμενη κυβέρνηση να κινηθεί αυθαίρετα, να προχωρήσει σε πολιτικές για τις οποίες δεν έχει δημοκρατική νομιμοποίηση. Όσο μεγαλύτερη είναι η συμμετοχή των πολιτών στην κάλπη, ειδικά των νεότερων, τόσο μεγαλύτερη δύναμη αποκτούν στη διαμόρφωση του μέλλοντός τους. Χωρίς τη νέα γενιά συμμέτοχη σε όσα συμβαίνουν για το παρόν και το μέλλον του τόπου, η χώρα μας θα μείνει εγκλωβισμένη στο παρελθόν και τα μεγάλα ζητήματα και οι προσκλήσεις που έχουν δεν θα βρεθούν ποτέ στο επίκεντρο της πολιτικής διαδικασίας. Το βασικότερο όμως είναι να συμμετέχουν ενεργά, κάθε μέρα στα κοινά. Να διαμορφώσουν έναν διαφορετικό και πιο δίκαιο κόσμο.

ΚΖ: Είσαι αισιόδοξος ότι οι νεότερες ηλικιακές ομάδες, η δική μας γενιά και οι νεότεροι, θα πάρουν τις ευκαιρίες που τους αξίζουν και θα πάνε τον τόπο μπροστά;

ΓΜ: Ναι, είμαι αισιόδοξος, αλλιώς δεν θα συμμετείχα ενεργά στην πολιτική, αρχικά σε αυτοδιοικητικό επίπεδο και τώρα στις εθνικές εκλογές. Το ίδιο νομίζω ισχύει και για σένα Κώστα, έτσι δεν είναι;

ΚΖ: Έτσι είναι!