Ηλιόπουλος στη ROSA: Οι ζαρντινιέρες προσβάλουν τους ανθρώπους μιας πόλης που παλεύουν με την ανεργία

Ο επικεφαλής της Δημοτικής Παράταξης «Ανοιχτή Πόλη», Νάσος Ηλιόπουλος παραχώρησε συνέντευξη στη ROSA, όπου μίλησε για την απαξίωση του δημόσιου χώρου από τον «Mεγάλο Περίπατο», τις προτεραιότητες που πρέπει να τεθούν για την Αθήνα, το πολιτικό σκηνικό της χώρας, το ζήτημα του ελλείμματος διαφάνειας που έχει προκύψει αλλά και τον ΣΥΡΙΖΑ.

Πιο αναλυτικά, ο κ. Ηλιόπουλος μεταξύ άλλων παραθέτει τους λόγους για τους οποίους ο «Mεγάλος Περίπατος» δεν σέβεται τις ανάγκες εργαζομένων και επαγγελματιών αλλά και τη λειτουργία του Δημοτικού Συμβουλίου, εξηγώντας ποια είναι η θέση της «Ανοιχτής Πόλης» επ’ αυτού.

Ακόμη, μιλά για το ποιες θα πρέπει να είναι οι κεντρικές προτεραιότητες της πόλης για τις συνέπειες της κρίσης που έρχεται, τους χειρισμούς της κυβέρνησης στην πανδημία, και την επίμαχη «λίστα Πέτσα» που έχει αποκαλύψει ένα έλλειμμα λογοδοσίας.

Ολόκληρη η συνέντευξη του Νάσου Ηλιόπουλου στη ROSA:

«Mεγάλος Περίπατος»: Ποια η θέση της Ανοιχτής Πόλης, ποια προβλήματα βλέπετε και ποιες προκλήσεις θα έχουμε το επόμενο διάστημα αναφορικά με αυτό το θέμα;

Η υλοποίηση του Μεγάλου Περιπάτου που ζούμε αυτές τις μέρες, απαξιώνει την πραγματική ανάγκη για περισσότερο δημόσιο χώρο και για ένα βιώσιμο μοντέλο αστικής κινητικότητας. Ταυτόχρονα σε μια σειρά από σημεία, απαξιώνει συνολικά την λειτουργία του Δημοτικού Συμβουλίου.

Η απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου έκανε ρητή αναφορά σε “μέτρα χαμηλού κόστους” και ταυτόχρονη ενίσχυση των ΜΜΜ. Ταυτόχρονα υπερψηφίστηκε η πρόταση της Ανοιχτής Πόλης για την δημιουργία δύο διαπαραταξιακών επιτροπών: διαβούλευσης και επιστημονικής παρακολούθησης. Οι επιτροπές λειτούργησαν για πρώτη φορά μόλις την Πέμπτη στις 2 Ιουλίου.

Η προσπάθεια περιορισμού της χρήσης ΙΧ χωρίς την παράλληλη αναβάθμιση των ΜΜΜ δεν σέβεται τις ανάγκες εργαζομένων και επαγγελματιών. Η επιλογή προμήθειας υλικών με σχεδόν 2 εκ., τα διάσημα πλέον παγκάκια των 5.200 και οι ζαρντινιέρες των 4.600, προσβάλουν τους ανθρώπους μιας πόλης που παλεύουν με την ανεργία ή τα 533 ευρώ της αναστολής σύμβασης. Η απουσία διαλόγου και διαβούλευσης, τέλος, έχει τραυματίσει ανεπανόρθωτα το σχέδιο και έχει οδηγήσει σε βαθιά προβληματικές επιλογές. Χαρακτηριστικό παράδειγμα η χάραξη του ποδηλατόδρομου πάνω στις γραμμές του Τραμ.

Παράλληλα η Δημοτική Αρχή δεν έχει απαντήσει στο ερώτημα: ποιος είναι ο χαρακτήρας του κέντρου που επιθυμούμε. Θέλουμε ένα κέντρο στο οποίο θα κυριαρχεί η μονοκαλλιέργεια του airbnb και των τραπεζοκαθισμάτων ή θέλουμε να προστατεύσουμε την πολυλειτουργικότητα του κέντρου; Όταν αναφερόμαστε σε πολυλειτουργίκότητα μιλάμε για την συνύπαρξη του λιανεμπορίου, των παραγωγικών δραστηριοτήτων χαμηλής όχλησης (όπως π.χ. μεταποίηση δέρματος και αργυροχρυσοχοΐα), της δημόσιας διοίκησης και της κατοικίας. Οι παραπάνω χρήσεις σήμερα κινδυνεύουν από την δυναμική που εμφανίζει η εστίαση και από την ανεξέλεγκτη δημιουργία τουριστικών μονάδων. Ακριβώς για αυτό χρειάζεται η ύπαρξη συγκεκριμένων μέτρων που θα περιορίζουν την εστίαση και την βραχυχρόνια μίσθωση.

Από την πρώτη στιγμή επιλέξαμε ως “Ανοιχτή Πόλη” να συντονίσουμε τον διάλογο που η Δημοτική Αρχή φοβήθηκε να κάνει, αφού έχουμε ήδη συνομιλήσει με περισσότερους από 30 φορείς μέχρι σήμερα. Μέσα στους κινδύνους όμως εμφανίζεται και μία ευκαιρία. Χωρίς να είναι στον σχεδιασμό της Δημοτικής Αρχής και εκκινώντας από την ανάγκη κριτικής έχει ανοίξει ένας πλούσιος διάλογος. Το στοίχημα είναι να συνδέσουμε την σημερινή κριτική με τις διεκδικήσεις και την θετική πρόταση.

Να εκφράσουμε τα αιτήματα που κατοχυρώνουν την πολυλειτουργικότητα του κέντρου. Να προστατεύσουμε και να ενισχύσουμε την κατοικία. Να διεκδικήσουμε την κοινωνική και αναπτυξιακή χρήση των άδειων δημοσίων κτηρίων του κέντρου. Να επαναφέρουμε στον δημόσιο διάλογο τα ζητήματα προσβασιμότητας για τα ανάπηρα και εμποδιζόμενα άτομα και να διεκδικήσουμε την ενίσχυση των ΜΜΜ με μέτρα όπως η 24ωρη λειτουργία του Μετρό Παρασκευή-Σάββατο και ένα πραγματικό σχέδιο για την απόκτηση δικτύου ποδηλατοδρόμων στην Αθήνα. Τέλος να επαναφέρουμε στον διάλογο τις ανάγκες που έχουν οι ξεχασμένες και από την σημερινή Δημοτική Αρχή γειτονιές της πόλης.

 

Ποια θεωρείτε τα τρία θέματα κεντρικής προτεραιότητας για την Αθήνα;

Το κεντρικό ζήτημα που θα αντιμετωπίσει η Αθήνα το επόμενο διάστημα είναι οι συνέπειες της κρίσης. Ακριβώς για αυτό το λόγο απαιτείται ένας συνολικός επανασχεδιασμός των προτεραιοτήτων του Δήμου Αθηναίων. Για να δώσω ένα συγκεκριμένο παράδειγμα, ο Δήμος οφείλει να βάλει από τώρα μπροστά ένα σχέδιο για την παροχή σχολικών γευμάτων στο σύνολο της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης. Τέλος όταν αναφερόμαστε σε επιπτώσεις της κρίσης δεν μπορούμε να ξεχνάμε και την όξυνση φαινομένων όπως η ουσιοεξάρτηση που σίγουρα θα αντιμετωπίσουν οι γειτονιές του κέντρου. Ακριβώς για αυτό χρειάζεται τόσο η ενίσχυση συνολικά των προγραμμάτων απεξάρτησης και επανένταξης όσο και η δημιουργία επιτέλους χώρων εποπτευόμενης χρήσης.

Τα δύο άλλα ζητήματα σχετίζονται με την κατάσταση του δημόσιου χώρου και την κατοικία. Όταν αναφέρομαι στον δημόσιο χώρο εννοώ ταυτόχρονα μια σειρά υποδομών όπως παιδικές χαρές και αθλητικοί χώροι αλλά και το πράσινο. Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, μία πόλη για να θεωρείται βιώσιμη χρειάζεται τουλάχιστον 9 τ.μ. πρασίνου ανά κάτοικο, η Αθήνα έχει μόλις δύο τ.μ. ανά κάτοικο.

Την ίδια στιγμή μια σειρά από χώροι πρασίνου όπως ο λόφος Στρέφη βουλιάζουν στην εγκατάλειψη και ουσιαστικά είναι επικίνδυνοι και μη επισκέψιμοι για τους κατοίκους. Όποιος είχε παρακολουθήσει την προεκλογική συζήτηση για την Αθήνα θα είχε ακούσει αρκετές φορές την φράση “πάρκα τσέπης”. Δηλαδή μικροί χώροι πρασίνου μέσα στις γειτονιές που όντως μπορούν να αναβαθμίσουν την ποιότητα ζωής. Πόσα πάρκα τσέπης περιλαμβάνει το τεχνικό πρόγραμμα του Δήμου Αθηναίων για το 2020; Ούτε ένα! Η Δημοτική Αρχή όμως δεν σταμάτησε εκεί. Έχει παγώσει μια σειρά από απαλλοτριώσεις που ομόφωνα είχε ψηφίσει το Δημοτικό Συμβούλιο στην προηγούμενη θητεία του. Στο ζήτημα των υποδομών με μία φράση θα μπορούσαμε να πούμε το εξής: το να μεγαλώνει ένα παιδί στην Αθήνα είναι σαν να βρίσκεται σε τιμωρία. Η κατάσταση των υποδομών στις παιδικές χαρές και στους αθλητικούς χώρους, καθώς και ο μικρός τους αριθμός σε σχέση με τις ανάγκες της πόλης ορίζουν ένα σημαντικό πρόβλημα.

Τέλος η Αθήνα δεν μπορεί να συνεχίσει να είναι μια ευρωπαϊκή πρωτεύουσα που δεν ασχολείται με τα ζητήματα της κατοικίας. Η βραχυχρόνια μίσθωση εδώ αποτελεί ζήτημα πρώτης γραμμής. Η Δημοτική Αρχή οφείλει επιτέλους να τοποθετηθεί. Επιθυμεί ή όχι την ρύθμιση της βραχυχρόνιας μίσθωσης; Ως Ανοιχτή Πόλη προτείνουμε τη θεσμοθέτηση συγκεκριμένων κανόνων στην βραχυχρόνια μίσθωση όπως η εξαίρεση νομικών προσώπων και κατόχων golden visa καθώς και η ύπαρξη ορίου: 2 διαμερίσματα/ΑΦΜ στα φυσικά πρόσωπα.

 

Πως βλέπετε το πολιτικό σκηνικό της χώρας σε συνολικό επίπεδο;

Το πολιτικό σκηνικό θα επηρεαστεί αντικειμενικά από τις εξελίξεις σε ύφεση και ανεργία. Υπάρχουν σήμερα μια σειρά από ομοιότητες με την περίοδο του 2010. Χωρίς αυτό να σημαίνει ότι θα ζήσουμε κάποιο sequel, σίγουρα όμως βρισκόμαστε μπροστά μια νέα περίοδο αστάθειας. Μία περίοδο δηλαδή όπου οι πολιτικές και κοινωνικές μεταβλητές αλλάζουν γρήγορα και γεννιούνται καινούργιες δυνατότητες.

Η κυβέρνηση στο μέτωπο της πανδημίας σπατάλησε τον χρόνο που κέρδισε η κοινωνία. Βγαίνουμε από το πρώτο κύμα χωρίς ούτε μια μόνιμη πρόσληψη ιατρικού δυναμικού. Ταυτόχρονα στο πεδίο των μέτρων στήριξης της οικονομίας και της εργασίας οι επιλογές ήταν βαθύτατα συντηρητικές. Ακριβώς επειδή οι δημόσιες πολιτικές δεν κρίνονται μόνο για αυτά που κάνουν αλλά και για τις παραλείψεις τους, υποστηρίζω ότι η κυβέρνηση επέλεξε με την πολιτική της να οξύνει την ύφεση. Ειδικά στο ζήτημα των εργασιακών σχέσεων ζούμε μια απόλυτη επιστροφή στην περίοδο 2010-2014. Είναι σημαντικό όμως να θυμηθούμε το εξής, η επιλογή κατάργησης των συλλογικών συμβάσεων και μείωσης του κατώτατου μισθού αποδείχθηκε πέρα από κοινωνικά άδικη και οικονομικά αναποτελεσματική. Με την θέσπιση του υπό-κατώτατου μισθού η ανεργία των νέων δεν μειώθηκε αλλά άγγιξε το 60%.

Τα παραπάνω στοιχεία ορίζουν αντικειμενικά ένα πεδίο αντιπαράθεσης το οποίο φοβάται η κυβέρνηση. Το φοβάται γιατί είναι πρωτίστως αντιπαράθεση με την κοινωνία και όχι με τις υπόλοιπες πολιτικές δυνάμεις. Για αυτό προσπαθεί να βουλιάξει την πολιτική ζωή στον βούρκο και στο αστυνομικό ρεπορτάζ, για αυτό προχώρησε στο χουντικής έμπνευσης νομοσχέδιο για τις συγκεντρώσεις.

Υπάρχει ζήτημα διαφάνειας και λογοδοσίας στο ζήτημα της χρηματοδότησης των ΜΜΕ από την κυβέρνηση για την καμπάνια του κορονοϊού; Γιατί ο κ. Πέτσας δεν έδωσε εξαρχής τα ακριβή ποσά στη δημοσιότητα; 

Η ιστορία με την καμπάνια ενημέρωσης αποτελεί ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα αντιδημοκρατικής λειτουργίας και επιτελικού πλιάτσικου. Χρειάστηκε να υπάρξουν μεγάλες πιέσεις για να δημοσιευθούν τα ποσά που έλαβε κάθε μέσο ενημέρωσης και αυτό χωρίς να μπορεί ακόμα κάποιος να υποστηρίξει ότι αυτή η λίστα δεν έχει υποστεί επεξεργασία πριν δημοσιευθεί. Η δημοσίευση έκανε ακόμα χειρότερα τα πράγματα. Την στιγμή που 526.000 εργαζόμενοι πέρασαν τρεις μήνες μόλις με 800 ευρώ μια σειρά από “πολέμιοι του κρατισμού” απολάμβαναν γενναία κρατική χρηματοδότηση. Επίσης προκύπτει ότι βασικό κριτήριο της κατανομής ήταν οι πολιτικές και φιλικές σχέσεις. Βρισκόμαστε δηλαδή μπροστά σε ένα σύστημα επηρεασμού της κοινής γνώμης με όρους “αυλής” και αγορασμένων ρεπορτάζ που δεν έχει καμία σχέση με δημοκρατική λειτουργία τόσο της κυβέρνησης όσο και των ίδιων των μέσων ενημέρωσης.

Το συγκεκριμένο παράδειγμα όμως δεν αποτελεί εξαίρεση, αντίθετα ορίζει ένα γνώριμο κυβερνητικό μοτίβο. Ας θυμηθούμε την βαθιά προσβλητική για χιλιάδες επιστήμονες διαδικασία της τηλεκατάρτισης. Ένα πρόγραμμα που σχεδιάστηκε με βασικό στόχο την διανομή 84 εκ. σε συγκεκριμένα κέντρα κατάρτισης, την στιγμή που ήταν απόλυτα δυνατό να στηριχθούν οι επιστήμονες με 800 αντί για 600 ευρώ χωρίς καμία διαμεσολάβηση εικονικών καταρτίσεων. Τέλος επειδή μερικές φορές οι συγκρίσεις μας βοηθάνε να δούμε το βάθος που υπάρχει σε μια σειρά από επιλογές αξίζει τα 84 εκ να τα συγκρίνουμε με τα μόλις 60 εκ. που δόθηκαν για την στήριξη των μακροχρόνια άνεργων.

Εμπνέει ο ΣΥΡΙΖΑ σήμερα;

Το ζήτημα της έμπνευσης αποτελεί το μεγάλο ζητούμενο συνολικά για το πολιτικό σύστημα. Προφανώς μια πολιτική δύναμη που σε συνθήκες τόσο μεγάλης όξυνσης και πολεμικής κατάφερε να συγκεντρώσει ένα 32% έχει αντικειμενικά μία ισχυρή σχέση με την ελληνική κοινωνία. Αυτό όμως σε καμία περίπτωση δεν είναι αρκετό σήμερα. Για να εμπνεύσεις χρειάζεται να μπορείς να εκφράσεις ένα πραγματικό αίτημα της εποχής. Ταυτόχρονα απαιτείται να μπορέσεις να δημιουργήσεις τον χώρο συμμετοχής αυτών που επιθυμούν να διεκδικήσουν το συγκεκριμένο αίτημα. Ο ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία αποτελεί την πολιτική δύναμη που μπορεί να εκφράσει σήμερα το αίτημα για κοινωνική δικαιοσύνη. Κοινωνική δικαιοσύνη σήμερα μεταξύ άλλων σημαίνει και ένα παραγωγικό μοντέλο που έχει στον επίκεντρο του τις ανάγκες των εργαζομένων και την προστασία του φυσικού πλούτου.

Είναι σίγουρο ότι οι κοινωνικοί αγώνες που θα αναπτυχθούν το επόμενο διάστημα θα είναι μια δοκιμασία και για τον ίδιο τον ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία. Θα είναι μια δοκιμασία για το αν μπορεί να εκφράσει ένα σύγχρονο πρόγραμμα που θα δίνει συγκεκριμένες λύσεις και την ίδια στιγμή θα έχει ένα ισχυρό οραματικό στοιχείο. Δεν μπορούμε να περιοριστούμε στον ρόλο ενός πιο καλού και κοινωνικού τεχνοκράτη σε σχέση με τον νεοφιλελεύθερο αυταρχισμό της Νέας Δημοκρατίας. Παράλληλα θα κριθούμε αυστηρά και από την δουλειά μας μέσα στους κοινωνικούς χώρους. Θα μπορέσει π.χ. η Αριστερά να δημιουργήσει μια σειρά από θετικά παραδείγματα στην Τοπική Αυτοδιοίκηση για το τι μπορεί να σημαίνει πραγματικά πράσινη πολιτική; Υπάρχουν σήμερα οι δυνατότητες και τα πρώτα παραδείγματα, στο χέρι μας είναι να τα στηρίξουμε, να τα ενισχύσουμε και να μάθουμε από αυτά.

Τέλος το ζήτημα της συμμετοχής. Είναι εύκολο κάποιος να μιλήσει για την κρίση του κομματικού φαινομένου σήμερα και την χαμηλή συμμετοχή. Την ίδια στιγμή όμως έχουμε μια σειρά από παραδείγματα όπως αυτά του Corbyn και του Sanders που κατάφεραν να κερδίσουν το μυαλό και την καρδιά χιλιάδων ανθρώπων, ειδικά νέων και να τους εμπλέξουν σε μια σειρά από πολιτικές μάχες. Αυτά τα παραδείγματα μας δείχνουν ότι η συμμετοχή σε μια πολιτική καμπάνια με συγκεκριμένο αίτημα μπορεί να αποκτήσει πραγματικά μαζικά χαρακτηριστικά και να αλλάξει με θετικό τρόπο αναποτελεσματικές κομματικές δομές και διαδικασίες. Άρα είμαι αισιόδοξος ότι μπορούμε να κερδίσουμε το στοίχημα της έμπνευσης αρκεί να μην φοβηθούμε να κάνουμε τις αλλαγές που χρειάζεται και να εργαστούμε με υπομονή και επιμονή.