Η κατάσταση στην οικονομία βαίνει από το κακό στο χειρότερο. O προϋπολογισμός της κυβέρνησης για το 2021 έρχεται να επαληθεύσει τις προβλέψεις ακόμη και των πιο αυστηρών παρατηρητών της ελληνικής οικονομίας και να δικαιώσει την αντιπολίτευση και όσους ήδη από την άνοιξη μιλούσαν για «ελλιπή μέτρα» της κυβέρνησης για την αντιμετώπιση των συνεπειών της πανδημίας.
Τα στοιχεία του ΥΠΟΙΚ είναι σοκαριστικά: 8 στις 10 επιχειρήσεις και 1 στους 2 εργαζόμενους στον ιδιωτικό τομέα επιβιώνουν με τη στήριξη του κράτους, ενώ 800.000 επιχειρήσεις έχουν υποστεί σημαντικές απώλειες τζίρου από την αρχή της πανδημίας τον περασμένο Μάρτιο. Από αυτές τις επιχειρήσεις, οι 210.000 έχουν κλείσει με κρατική εντολή και οι υπόλοιπες περίπου 600.000 βρίσκονται στη λίστα με τους πληττόμενους ΚΑΔ. Το σύνολο των επιχειρήσεων αυτών απασχολεί πάνω από 1,5 εκατ. εργαζόμενους, με πάνω από τους μισούς να είναι σε αναστολή σύμβασης.
Συνολικά, από την κρίση πλήττονται 1.447.871 εκατ. επιχειρήσεις και 3 εκατ. περίπου μισθωτοί στον ιδιωτικό τομέα, δηλαδή σχεδόν το 50% του δυναμικού του τομέα. Οι συνέπειες στην αγορά είναι τρομακτικές και αναμένεται να συνεχισθούν και το 2021.
Η κυβέρνηση τι κάνει;
Βάσει των διαθέσιμων στοιχείων για το εύρος της ύφεσης και τις συνέπειες στο ΑΕΠ, οι πρωτοβουλίες της κυβέρνησης δεν έχουν αποδώσει ούτε στο ελάχιστο. Το τρίτο τρίμηνο του έτους η ελληνική οικονομία κατέγραψε τη μεγαλύτερη ύφεση στην ΕΕ, ενώ το τέταρτο και τελευταίο τρίμηνο του έτους αναμένεται ακόμη χειρότερο. Πριν από τέσσερις μήνες η κυβέρνηση εκτιμούσε ανάπτυξη 7.5% για το 2021, ποσοστό το οποίο τελικά κατέβηκε στο…0.4% του ΑΕΠ. Με απλά λόγια, για το 2021 δεν θα πρέπει να αναμένουμε καμία ανάκαμψη.
Πέρα από τις προβλέψεις για το ΑΕΠ, το μείγμα δημοσιονομικής πολιτικής της ΝΔ μοιάζει πολύ με τα αντίστοιχα μνημονιακά προγράμματα των ετών 2010-2014. Κεντρικά στοιχεία στον προϋπολογισμό του 2021 είναι η μείωση των συνολικών παρεμβάσεων για την αντιμετώπιση των συνεπειών της πανδημίας κατά 16.5 δισ. ευρώ, η αύξηση των φορολογικών εσόδων – και κατά συνέπεια της φορολογίας – κατά 3,6 δισ. ευρώ, η μείωση του προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων κατά 2,1 δισ. ευρώ, των δαπανών του Υπουργείου Υγείας κατά 582 εκατ. ευρώ, του Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων κατά 2,2 δισ ευρώ, ενώ χωρίς δαπάνες για τον κορονοϊό εγκαταλείπονται οι δήμοι της χώρας – από 111 εκατ. ευρώ το 2020 σε 0 ευρώ το 2021.
Η κατακόρυφη μείωση των δαπανών για το 2021 δεν συνάδει με τις εκτιμήσεις στελεχών του ΥΠΟΙΚ για συνέχιση της ύφεσης για -τουλάχιστον- τα 2 πρώτα τρίμηνα του 2021. Την ίδια στιγμή, πολλές κυβερνήσεις στην ΕΕ θωρακίζουν τον προϋπολογισμό τους για το επόμενο έτος, ενισχύοντας τις δημόσιες δομές, το κοινωνικό κράτος, την επιχειρηματικότητα και το εισόδημα των εργαζομένων.
Τελικά κάνουν λάθος όσοι μιλούν για επανάληψη των καταστροφικών πολιτικών που «βύθισαν» επί σειρά ετών την ελληνική οικονομία στο λαβύρινθο της ύφεσης; Το βάθος της ύφεσης του τελευταίου τριμήνου του έτους, αλλά και η απόδοση της οικονομίας τους πρώτους μήνες του 2021 θα δείξουν τι μπορούμε να αναμένουμε ως οικονομία και κοινωνία.
Γεγονός είναι πάντως ότι η κυβέρνηση και το οικονομικό επιτελείο δεν έχουν κάνει μέχρι σήμερα ό,τι μπορούσαν για τη στήριξη της οικονομίας, ειδικά σε σύγκριση με το πως κινήθηκαν πολλοί εταίροι μας σε ΕΕ και Ευρωζώνη.