Η ατζέντα Μπάιντεν για το κλίμα

Σε στιγμές όπως τώρα που ο κόσμος αλλάζει γρήγορα, άνθρωποι σαν τη Gina McCarthy θα κληθούν να γράψουν ιστορία. Τσαρίνα του περιβάλλοντος αποκαλούν τα αμερικανικά δίκτυα την επιστήμονα, ειδική σε θέματα περιβάλλοντος και ποιότητας του αέρα, που επέλεξε ο Τζο Μπάιντεν για να συντονίζει τις προσπάθειες των ομοσπονδιακών υπηρεσιών για την προώθηση της ατζέντας του για το κλίμα. Από την αρχή της προεκλογικής εκστρατείας στο Rosa.gr παρακολουθούμε τις θέσεις Μπάιντεν για το περιβάλλον και την κλιματική αλλαγή, αφού αυτές οι θέσεις θα επηρεάσουν όχι μόνο τις Ηνωμένες Πολιτείες αλλά ολόκληρο το πλανήτη και θα είναι καθοριστικές για τις επόμενες κρίσιμες δεκαετίες.

Παρά το γεγονός ότι ο Τζο Μπάιντεν είχε από νωρίς δηλώσει ότι με την εκλογή του η χώρα θα επιστρέψει στη Συμφωνία του Παρισιού, ωστόσο σήμερα αυτό δεν αρκεί, καθώς οι στόχοι μείωσης των εκπομπών που είχε θέσει η Προεδρία Ομπάμα είναι πλέον ανεπαρκείς για τον περιορισμό της αύξησης της θερμοκρασίας στον 1,5 βαθμό Κελσίου.  Συνεπώς το ερώτημα είναι, αν το σχέδιο Μπάιντεν για το κλίμα είναι τόσο φιλόδοξο όσο χρειάζεται για να ευθυγραμμιστούν οι ΗΠΑ με την Παγκόσμια Συμφωνία για το Κλίμα και να δημιουργήσουν συνθήκες κοινωνικής δικαιοσύνης που τόσο πολύ έχει ανάγκη η χώρα των μεγαλύτερων κοινωνικών ανισοτήτων.

Κύριο μέλημα λοιπόν του Προέδρου Μπάιντεν με την ανάληψη της Προεδρίας είναι η υπογραφή 15 εκτελεστικών εντολών που αναβιώνουν περιβαλλοντικούς κανονισμούς που είχε αναιρέσει ο Πρόεδρος Τράμπ. Ανάμεσα σε αυτούς είναι η ενίσχυση του κανόνα “ο ρυπαίνων πληρώνει”. Οι νέοι κανόνες θα αντιμετωπίζουν την κατάχρηση εξουσίας από τους ρυπαίνοντες, “που βλάπτουν δυσανάλογα τις κοινότητες εγχρώμων και χαμηλών εισοδημάτων”. Στο στόχαστρο μπαίνουν εταιρείες ορυκτών καυσίμων που βγάζουν κέρδη βλάπτοντας εν γνώση τους το περιβάλλον και αποκρύπτοντας πληροφορίες σχετικά με πιθανούς υγειονομικούς και περιβαλλοντικούς κινδύνους. Για να διασφαλίσει ο νεοεκλεγείς πρόεδρος ότι θα τηρούνται οι περιβαλλοντικοί κανονισμοί και δεν θα υπάρχει ατιμωρησία, ενισχύει τους αποδυναμωμένους μηχανισμούς ελέγχου. Είναι η  αντίστοιχη υπηρεσία επιθεωρητών περιβάλλοντος που έχουμε στην Ελλάδα, και στην ηγεσία της ο Μπάιντεν τοποθετεί τον Αφροαμερικανό Michael Regan, που έχει δώσει δείγματα γραφής ως Γραμματέας Περιβάλλοντος Βόρειας Καρολίνας.

Θεσπίζει κανόνες όμως και για την ίδια τη κυβέρνηση. Οι κυβερνητικές συμβάσεις θα πρέπει πλέον να διασφαλίζουν ότι τα κυβερνητικά οχήματα θα είναι μηδενικών ρύπων. Για παράδειγμα μόνο το πεντάγωνο αν ήταν μια ξεχωριστή χώρα θα ήταν από τους μεγαλύτερους ρυπαντές στο κόσμο, αφού είναι ο μεγαλύτερος καταναλωτής πετρελαίου.

Η Gina McCarthy θα συντονίζει τις προσπάθειες των ομοσπονδιακών υπηρεσιών για την προώθηση της ατζέντας Μπάιντεν για το κλίμα. / Congressional Quarterly via Getty Images

Μεγαλύτερη προστασία και αποκατάσταση της βιοποικιλότητας υπόσχεται ο Πρόεδρος Μπάιντεν ώστε να επιτευχθεί μεγαλύτερη δέσμευση διοξειδίου του άνθρακα. Πέρα από τη νομοθεσία για την προστασία της βιοποικιλότητας και των εδαφών, ο νέος Πρόεδρος θα εκμεταλλευτεί και το νόμο Antiquities Act που οι διατάξεις του δίνουν την εξουσία να προστατευτούν “αντικείμενα ιστορικού και επιστημονικού ενδιαφέροντος”. Είναι ο νόμος που ψήφισε ο Πρόεδρος Ρούζβελτ για τη διατήρηση περιοχών όπως το Εθνικό Πάρκο Grand Canyon. “Κάθε στρέμμα δάσους που προστατεύεται και διατηρείται μπορεί να δεσμεύσει τόνους διοξειδίου του άνθρακα” λέει ο Τζο Μπάιντεν.

Υπέρμαχος της Νέας Πράσινης Συμφωνίας για την αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης, ο Μπάιντεν αποτυπώνει με δύναμη στο σχέδιο του μια βασική αλήθεια. Το περιβάλλον, η οικονομία και η κλιματική δικαιοσύνη είναι πλήρως συνδεδεμένα. “Το σχέδιο Build Back Better διασφαλίζει ότι θα βγούμε από την υγειονομική και οικονομική κρίση και θα αντιμετωπίσουμε τη συνεχόμενη κλιματική κρίση για να μην ξαναβρεθούμε ποτέ ξανά σε αυτή τη κατάσταση” λέει ο Τζο Μπάιντεν για την εθνική προσπάθεια δημιουργίας πράσινων θέσεων εργασίας και υποδομών καθαρής ενέργειας. Ο Τζο Μπάιντεν έχει εξαγγείλει επενδύσεις ύψους 2 τρισεκατομμυρίων δολαρίων για την προσαρμογή και την ανθεκτικότητα στην κλιματική αλλαγή, αλλά και για την ενίσχυση της εργασίας σε μια οικονομία που λόγω covid έχει καταρρεύσει. Το σχέδιο θα χρηματοδοτηθεί με την αναστροφή των φορολογικών περικοπών που έκανε ο Τράμπ σε εταιρείες της αρεσκείας του, πατάσσοντας παράλληλα τους φορολογικούς παραδείσους και τερματίζοντας τις επιδοτήσεις στα ορυκτά καύσιμα. Παράλληλα ο Πρόεδρος Μπάιντεν υπόσχεται να διασφαλίσει ότι κάθε δολάριο που θα δαπανάται για εθνικές υποδομές θα πρέπει να έχει θετικό αντίκτυπο απέναντι στη κλιματική αλλαγή.

Φιλόδοξα τα σχέδια Μπάιντεν για ενεργειακή μετάβαση σε 100% καθαρή ενέργεια από Ανανεώσιμες Πηγές, με μηδενικές εκπομπές το αργότερο μέχρι το 2050. Ωστόσο όπως σχολιάζουν πολιτικοί αναλυτές αυτό απαιτεί τολμηρή ηγεσία απέναντι στα λόμπι των ορυκτών καυσίμων και συμβουλεύουν τον Πρόεδρο να κηρύξει κατάσταση έκτακτης ανάγκης για το κλίμα. Σύμφωνα με την Washington Postμια τέτοια κίνηση θα διευκόλυνε τον αμερικανό πρόεδρο στην αναδιανομή των κονδυλίων για την ανάπτυξη ΑΠΕ, στην εφαρμογή λύσεων καθαρών μεταφορών μεγάλης κλίμακας και στη χρηματοδότηση έργων για την ανθεκτικότητα απέναντι στην κλιματική αλλαγή.

“Ο Τζο Μπάιντεν φιλοδοξεί να ηγηθεί της παγκόσμιας προσπάθειας για την κλιματική αλλαγή. Για να το πετύχει αυτό θα πρέπει να σκεφτεί όχι τι είναι πολιτικά εφικτό αλλά τι είναι ηθικά σωστό για τις επόμενες γενιές” θα μου πει αμερικανός συνάδελφος σε επικοινωνία που είχαμε. Έχει απόλυτο δίκιο αφού ο χρόνος που έχουμε για να αποφύγουμε την κλιματική κατάρρευση είναι  πολύ περιορισμένος.

Ο ρόλος των ΗΠΑ είναι πολύ σημαντικός στο παγκόσμιο γίγνεσθαι αφού για πολλές χώρες του πλανήτη η Αμερική αποτελεί παράδειγμα προς μίμηση. Επιπλέον είναι ο κύριος χρηματοδότης του κοινού ταμείου του ΟΗΕ για το κλίμα. Και ενώ πριν λίγες μέρες όλος ο πλανήτης κρατούσε την ανάσα του και εύχoνταν την εκλογική νίκη του Τζο Μπάιντεν, αυτή τη στιγμή όλος ο πλανήτης εύχεται την επιτυχία του σχεδίου Μπάιντεν για το κλίμα.