«Have you been to Samos?»: Εγκλωβισμό προσφύγων στη δομή της Σάμου καταγγέλλουν 4 οργανώσεις

Το Ελληνικό Συμβούλιο για τους Πρόσφυγες, το Human Rights Legal Project, οι Avocats sans Frontieres France και η Κίνηση για τα ανθρώπινα δικαιώματα -Αλληλεγγύη στους πρόσφυγες-Σάμος, δημοσιεύουν μια από κοινού ανακοίνωση μέσω της οποίας καταγγέλουν συνολικά την επιβολή απαγόρευσης εξόδου από την Κλειστή Ελεγχόμενη Δομή της Σάμου, αδιακρίτως.

Αφορμή στάθηκε το γεγονός ότι παρήλθε ενάμισης μήνας από την έκδοση απόφασης από το Διοικητικό Πρωτοδικείο Σύρου επί των αντιρρήσεων κατά κράτησης που κατέθεσε το Ελληνικό Συμβούλιο για τους Πρόσφυγες υποστηρίζοντας Αφγανό πρόσφυγα, όσο εκκρεμούσε προς εξέταση η μεταγενέστερη αίτηση ασύλου του.

Μάλιστα, από πλευράς των οργανώσεων κατετέθη νέα υποβολή αναφοράς στον Συνήγορο του Πολίτη, ώστε να παρέμβει αναφορικά με άλλες ανάλογες υποθέσεις, επιβεβαιώνοντας τις κατά καιρούς δηκτικές επισημάνσεις δημοσιογράφων και θεσμών για τις μη βιώσιμες συνθήκες, αλλά και την απουσία ορθής διαχείρισης από πλευράς ιθυνόντων στη Δομή.

Για ακόμη μία φορά, τονίζονται οι άθλιες συνθήκες διαβίωσης, το απομονωμένο σημείο όπου βρίσκεται ο χώρος, αποκλείοντας έτσι τους ανθρώπους που φιλοξενούνται από το υπόλοιπο νησί, καθώς και τα διπλά συρματοπλέγματα που περιβάλλουν το κέντρο, προκειμένου να φυλάσσεται με δρακόντεια μέτρα ασφαλείας.

Αναπόφευκτα γίνεται λόγος για τη συνολική επιχείρηση αποκλεισμού των ανθρώπων αυτών από κάθε είδους κοινωνική δραστηριότητα, με επιβλαβείς επιπτώσεις για την ψυχική υγεία τους.

Η ανακοίνωση αναφέρει χαρακτηριστικά:

«Κλειστή Δομή Σάμου: ο εγκλωβισμός συνεχίζεται

Σάμος, 10 Φεβρουαρίου 2022

Ενάμισης μήνας έχει παρέλθει από την έκδοση της απόφασης του Διοικητικού Πρωτοδικείου Σύρου επί των αντιρρήσεων κατά κράτησης που το Ελληνικό Συμβούλιο για τους Πρόσφυγες (ΕΣΠ) κατέθεσε υποστηρίζοντας Αφγανό πρόσφυγα, του οποίου η έξοδος από την Κλειστή Ελεγχόμενη Δομή (Κ.Ε.Δ.) της Σάμου είχε απαγορευτεί, ενόσω εκκρεμούσε προς εξέταση η μεταγενέστερη αίτηση ασύλου του.

Ενάμισης μήνας μετά την απόφαση με την οποία το Δικαστήριο έκρινε το μέτρο της απαγόρευσης εξόδου από την Κλειστή Ελεγχόμενη Δομή ως «de facto» κράτηση και δη ότι «ο Διοικητής της ανωτέρω Κ.Ε.Δ. παρανόμως έλαβε το επίμαχο μέτρο (απαγόρευση εξόδου) εις βάρος του Αφγανού αιτούντα».

Ενάμισης μήνας μετά και με έκπληξη οι υπογράφουσες το παρόν Οργανώσεις και Φορείς της Κοινωνίας των Πολιτών διαπιστώνουμε ότι η Διοίκηση της Κλειστής Ελεγχόμενης Δομής εξακολουθεί και επιβάλλει αδιακρίτως το συγκεκριμένο μέτρο απαγόρευσης εξόδου σε όλους τους διαμένοντες της Δομής που στερούνται δελτία αιτούντων άσυλο, παρά τις διαψεύσεις και τις αντίθετες διαβεβαιώσεις από πλευράς της Διοίκησης, χωρίς να επιδίδει εγγράφως αποφάσεις επιβολής του συγκεκριμένου μέτρου και χωρίς να παρέχει εξηγήσεις που να δικαιολογούν την επιβολή του μέτρου αυτού, ερχόμενη σε ευθεία αντίθεση με το σκεπτικό της Απόφασης του Δικαστηρίου.

Υπενθυμίζουμε ότι σύμφωνα με μαρτυρίες από το πεδίο προερχόμενες κατά βάση από ανθρώπους που πλήττονται άμεσα από το συγκεκριμένο μέτρο, έχει κατά κανόνα απαγορευθεί από τις 17 Νοεμβρίου 2021 σε όσους δεν διαθέτουν κάρτα αιτούντος άσυλο να εξέρχονται της Κλειστής Δομής. Στην κατηγορία αυτή ανήκουν: α) νεοεισερχόμενοι μετά την καταγραφή της αίτησης ασύλου και σε αναμονή έκδοσης κάρτας, β) απορριφθέντες αιτούντες άσυλο σε β’ βαθμό που δεν έχουν καταθέσει ή αδυνατούν να καταθέσουν μεταγενέστερη αίτηση ασύλου, γ) όσοι έχουν καταθέσει μεταγενέστερη αίτηση ασύλου και εκκρεμεί η έκδοση απόφασης παραδεκτού, δ) απορριφθέντες σε α’ βαθμό μέχρι την κατάθεση προσφυγής. O αριθμός των ατόμων που στερούνται την ελευθερία τους μεταβάλλεται διαρκώς.

Ο Αφγανός εξυπηρετούμενος του ΕΣΠ λίγο μετά από την έκδοση της Απόφασης έλαβε θετική απάντηση επί του μεταγενέστερου αιτήματος ασύλου που είχε υποβάλλει και εφοδιάστηκε με δελτίο αιτούντος άσυλο, οπότε και στη βάση αυτή του επετράπη η έξοδος από τη Δομή. Ωστόσο, την ίδια στιγμή δεκάδες διαμένοντες της Δομής αποστερούνται το δικαίωμά τους να εξέλθουν από αυτήν, μεταξύ των οποίων κάποιες εξαιρετικά ευάλωτες περιπτώσεις, όπως πολυμελείς οικογένειες με μικρά παιδιά και άνθρωποι που αντιμετωπίζουν σοβαρά ψυχολογικά προβλήματα. Οφείλουμε, άλλωστε, να θυμόμαστε ότι οι άνθρωποι που υπόκεινται στο μέτρο αυτό είναι άνθρωποι που στην πλειονότητά τους έχουν διαφύγει από τραυματικές καταστάσεις βίας και διωγμού, καταστάσεις που έχουν αφήσει ανεξίτηλο το αποτύπωμά τους πάνω τους. Ακολούθως, οι δραστηριοποιούμενες στο νησί της Σάμου νομικές Οργανώσεις προχωρήσαμε σε νέα υποβολή αναφοράς στον Συνήγορο του Πολίτη (ΣτΠ), καλώντας τον να παρέμβει αναφορικά με τις υποθέσεις που απαριθμούνται στο έγγραφό μας και για τις οποίες έχουν επιβληθεί περιορισμοί στην ανεμπόδιστη έξοδό τους από τη Δομή.

Μάλιστα, οι εγκλωβισμένοι διαμένοντες στην Κλειστή Δομή αναγκάζονται να ζουν σε συνθήκες οι οποίες αντιστοιχούν περισσότερο σε συνθήκες φυλακής, παρά σε συνθήκες στέγασης ανθρώπων σε αναζήτηση ασφαλούς καταφυγίου, όπως καταγγέλλει μεταξύ άλλων και η Διεθνής Αμνηστία, καθώς το απομονωμένο σημείο στο οποίο έχει αναγερθεί η Κλειστή Δομή περιβάλλεται από διπλά συρματοπλέγματα και φυλάσσεται με δρακόντεια μέτρα ασφαλείας. Η ψυχική υγεία των ανθρώπων επιβαρύνεται καθημερινά καθώς και η διάθεση και ικανότητα τους να αναπτύξουν δραστηριότητες, να ενταχθούν, να ζήσουν.

Σε συνέχεια των ανωτέρω οι Οργανώσεις και Φορείς της Κοινωνίας των Πολιτών που συνυπογράφουμε το παρόν καλούμε τη Διοίκηση της ΚΕΔ να απέχει πάραυτα από την επιβολή του αυθαίρετου και καταχρηστικού μέτρου της αδιάκριτης και αναιτιολόγητης απαγόρευσης εξόδου από τη Δομή σε όλους όσοι στερούνται δελτίο αιτούντος άσυλο. Η γενικευμένη και αδιάκριτη εφαρμογή μέτρων περιορισμού της ελευθερίας των αιτούντων άσυλο είναι παράνομη και σε καμία περίπτωση δεν συμβαδίζει με τις βασικές αρχές προστασίας των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.

Ως εκ τούτου καλούμε τις Αρχές να σταματήσουν την εφαρμογή της παράνομης πρακτικής της απαγόρευσης εξόδου από την ΚΕΔ και να συμμορφωθούν άμεσα με τις Εθνικές και Ευρωπαϊκές επιταγές, επιτρέποντας επιτέλους την ελεύθερη έξοδο και είσοδο των διαμενόντων από και προς τη Δομή χωρίς περαιτέρω διατυπώσεις που καταλήγουν να προσβάλουν την αξιοπρέπειά τους, να πλήττουν την ψυχική τους υγεία και να παραβιάζουν την ελευθερία τους.

Υπογράφουσες Οργανώσεις

Ελληνικό Συμβούλιο για τους Πρόσφυγες
Human Rights Legal Project
Avocats sans Frontieres France
Κίνηση για τα ανθρώπινα δικαιώματα – Αλληλεγγύη στους πρόσφυγες – Σάμος»