Με φυλακή 13 χρόνια τιμωρούν τον Ιταλό Δήμαρχο που άνοιξε το χωριό του στους πρόσφυγες

Το Ριάτσε στη νότια Ιταλία μπορεί να είναι μια μικρή πόλη, αλλά κατά τη διάρκεια της θητείας του Ντομένικο «Μίμο» Λουκάνο ως δημάρχου έγινε διάσημη σε όλο τον κόσμο. Τις μεταπολεμικές δεκαετίες, ο αριθμός των κατοίκων αυτού του οικισμού της Καλαβρίας είχε μειωθεί από 2.500 σε μόλις 400, κυρίως λόγω των ντόπιων που μετανάστευαν προς αναζήτηση εργασίας. Ωστόσο, υπό την ηγεσία του Λουκάνο, το Ριάτσε έγινε γνωστό ως «πρότυπο» ενσωμάτωσης. Τα άδεια σπίτια δόθηκαν σε πρόσφυγες, δάσκαλοι και κάτοικοι έκαναν δωρεάν μαθήματα ιταλικών σε προσφυγόπουλα, δημιουργήθηκαν θέσεις εργασίας και ο οικισμός πήρε ξανά τα πάνω του.

Οι προσπάθειες αλληλεγγύης του Λουκάνο ήταν επίσης βαθιά πολιτικές, σε μια εποχή κατά την οποία ο ξενοφοβικός εθνικισμός κυριαρχούσε στην ιταλική πολιτική σκηνή. Υπήρξε στόχος επιθέσεων της ακροδεξιάς καθ’ όλη τη διάρκεια της θητείας του ως δημάρχου από το 2004 έως το 2018, οπότε και καθαιρέθηκε αυθαίρετα, επί ημερών του ακροδεξιού υπ. Εσωτερικών Ματέο Σαλβίνι. Την περασμένη Πέμπτη, ένα δικαστήριο στο Λόκρι τον καταδίκασε σε δεκατρία χρόνια και δύο μήνες φυλάκιση για «συνέργεια σε παράνομη μετανάστευση» και αντίστοιχες κατηγορίες. Η ετυμηγορία του δικαστηρίου προκάλεσε σοκ στη δημοκρατική Ιταλία, που βλέπει τη δικαιοσύνη να μην κινείται ανεξάρτητα, αλλά να ικανοποιεί τις πιο σκοτεινές ορέξεις ενός συστήματος που θέλει την αλληλεγγύη στο καναβάτσο, με πολιτικούς φερέφωνα συμφερόντων και ανθρώπων που έλκουν την ισχύ τους από το ακροδεξιό μίσος και σκοτεινές συναλλαγές.

Υπάρχουν ποινές οι οποίες, πέρα από το ότι είναι άδικες και κάτι παραπάνω από αμφισβητήσιμες, αψηφούν ανοιχτά και απροκάλυπτα τη δικαιοσύνη και το κοινό περί δικαίου αίσθημα. Η απόφαση των δικαστών στο Λόκρι έχει προκαλέσει την οργή μεγάλου μέρους της ιταλικής κοινωνίας, που βλέπει σε αυτή την απόφαση την αντανάκλαση ενός καταπιεστικού και ξενοφοβικού κράτους και μιας δειλής πολιτικής ηγεσίας που ανέχεται τον πόλεμο που έχει κηρυχθεί ενάντια σε μετανάστες και πρόσφυγες, ιδιαίτερα από την προσφυγική κρίση του 2015 και μετά.

Οι δημοκρατικές αξίες στο στόχαστρο

Οι ακροδεξιές γκρούπες και οι ηγέτες αυτών, που αποτελούν πλέον οργανικό μέρος του πολιτικού συστήματος στην Ιταλία, έχουν αναπτύξει μια σειρά πρακτικών ενάντια σε μετανάστες και πρόσφυγες: δέσμευση των σκαφών διάσωσης πολλών ΜΚΟ, επαναπροωθήσεις, βασανισμός ανθρώπων σε στρατόπεδα της Λιβύης και εγκατάλειψή τους στη θάλασσα, εκατοντάδες θάνατοι στη Μεσόγειο. Βία και αστυνομική καταστολή κατά πολιτών που δεν δέχονται να είναι συνένοχοι στο έγκλημα και θέλουν να δείχνουν αλληλεγγύη, βοηθώντας όπως μπορούν όσους αναζητούν ένα καλύτερο κι ασφαλέστερο αύριο.

«Σε αυτό το πλαίσιο εντάσσεται η καταδίκη του Λουκάνο σε δεκατρία χρόνια φυλάκιση. Πρόκειται για μια κατεξοχήν πολιτική απόφαση» τόνισε στο rosa.gr ο Τζουζέπε Φάμπρι, δικηγόρος, που ασχολείται με ζητήματα και υποθέσεις που άπτονται του προσφυγικού και του διεθνούς δικαίου στην Ιταλία. Όταν τον ρωτήσαμε που στηρίζει αυτό το επιχείρημα, ήταν σαφής: «Το συμπέρασμα δεν είναι δικό μου, αλλά συνάγεται από τις διατάξεις του ποινικού κώδικα για ανάλογα αδικήματα. Η ποινή φυλάκισης που του επιβλήθηκε είναι διπλάσια από εκείνη που ζητούσε η εισαγγελία. Είναι ανάλογη της ποινής που επιβλήθηκε στον Λούκα Τραΐνι, μέλος της ακροδεξιάς, φασιστικής οργάνωσης Forza Nuova, ο οποίος πυροβόλησε μέσα από το αυτοκίνητό του Αφρικανούς μετανάστες στην πόλη Ματσεράτα της κεντρικής Ιταλίας του 2018. Η ποινή που επιβλήθηκε στον Λουκάνο είναι μήνυμα κατά οποιουδήποτε τολμήσει να μιμηθεί το παράδειγμά του στο μέλλον. Το μήνυμα είναι ότι όσοι καλωσορίζουν τους μετανάστες και τους πρόσφυγες είναι εγκληματίες».

«Ο Λουκάνο έδωσε ζωή στο Ριάτσε»

Ο Μίμο Λουκάνο πριν από μερικά χρόνια ίδρυσε την πρωτοβουλία Città Futura, μέσα από την οποία επιχείρησε να υπερβεί την ιδέα της ατομικής ιδιοκτησίας. «Πριν εκλεγεί δήμαρχος, είχε ήδη διαμορφώσει το πεδίο ώστε το Ριάτσε να γίνει ένας τόπος αποδοχής και ομαλής ένταξης των προσφύγων και μεταναστών. Παλιά σπίτια του χωριού παραχωρήθηκαν προσωρινά σε αιτούντες άσυλο, ενώ οι εμπορικές δραστηριότητές τους πέρασαν σε χέρια ομάδων αυτοδιαχείρισης», τόνισε στο rosa.gr η Τζόρτζια Κοτσιαρέλι, μέλος της πρωτοβουλίας. Τα οφέλη από αυτές τις δράσεις και την κουλτούρα που εισήγαγε ο Λουκάνο τα απολάμβαναν όλοι. Το 2001, το Ριάτσε έγινε ο πρώτος δήμος, μαζί με την Τεργέστη, που εισήγαγε το σύστημα «accoglienza diffusa», όπου οι μετανάστες καλωσορίζονται στα σπίτια των πολιτών και αναπτύσσονται πολιτικές ενσωμάτωσης.

Το μοντέλο διαχείρισης που διαμόρφωσε ο Λουκάνο προσέλκυσε το ενδιαφέρον πολλών διαφορετικών δρώντων σε ολόκληρη την Ευρώπη. Το 2010, ο σκηνοθέτης Wim Wenders αποτύπωσε αυτή την πραγματικότητα στην ταινία μικρού μήκους «Il Volo», ενώ το 2016, το περιοδικό Fortune τον συμπεριέλαβε στους πενήντα πιο σημαντικούς πολιτικούς ηγέτες του κόσμου. Το Ριάτσε έγινε σημείο αναφοράς για ακτιβιστές, διανοούμενους και καλλιτέχνες.

Το 2017, όταν ο «άνεμος της ακροδεξιάς» έπνεε απειλητικά προς οτιδήποτε προοδευτικό υπήρχε στη χώρα, ιδιαίτερα στο πεδίο του προσφυγικού, ο Ματέο Σαλβίνι έθεσε σε εφαρμογή ένα σχέδιο διάλυσης της παρακαταθήκης του Λουκάνο στο κίνημα αλληλεγγύης. Η χρηματοδότηση του δήμου περικόπηκε και ο Λουκάνο, ο οποίος ήταν δήμαρχος για τρεις θητείες, συνελήφθη και του απαγγέλθηκαν πολλές κατηγορίες. «Αξίζει να σημειωθούν δύο κατηγορίες που είναι ιδιαίτερα σοβαρές και ενδεικτικές: πρώτον, ότι διευκόλυνε τη συλλογή απορριμμάτων από δύο συνεταιρισμούς που απασχολούσαν μετανάστες και, δεύτερον, ότι βοήθησε μια γυναίκα από τη Νιγηρία, της οποίας το παιδί ήταν σοβαρά άρρωστο, να λάβει άδεια παραμονής μέσω λευκού γάμου», τόνισε ο Τζουζέπε Φάμπρι. «Κανείς δεν πίστεψε αυτές τις κατηγορίες. Όλοι γνωρίζουν ότι ο Λουκάνο, με την τιμιότητα που τον διακρίνει και τις τεράστιες θυσίες που έχει κάνει, δεν θα έκανε ποτέ τίποτα που να έβαζε σε κίνδυνο τους πρόσφυγες, ούτε θα παρανομούσε», πρόσθεσε. Το κατηγορητήριο ήταν στημένο, ωστόσο ο ίδιος δεν λύγισε μπροστά στη σκευωρία και τόνισε ότι «αν είναι έγκλημα να βοηθάς αυτούς που βρίσκονται σε δυσκολία, δηλώνω ένοχος».

Ο Μίμο Λουκάνο δεν έχει διαπράξει κανένα έγκλημα, αντίθετα είναι ένας υποδειγματικός πολίτης που ενεργεί πάντα στο όνομα της δικαιοσύνης και της αλληλεγγύης. «Η υπόθεση δεν θα περάσει έτσι. Έχουμε ήδη κινητοποιηθεί μαζικά, σε διάφορα επίπεδα. Θα είμαστε δίπλα του και θα δικαιωθεί πανηγυρικά», υπογράμμισε η Τζόρτζια Κοτσιαρέλι.

Κινητοποιήσεις σε Μιλάνο, Φλωρεντία, Καλαβρία και Νάπολι υπέρ του Λουκάνο