«Βόμβα» Spiegel για τα παράνομα pushbacks της Ελλάδας

To Spiegel με ένα εκτενές αποκαλυπτικό άρθρο επανέρχεται στο θέμα των παράνομων επαναπροωθήσεων προσφύγων. Το εν λόγω κείμενα υπογράφουν δέκα δημοσιογράφοι, ενώ περιλαμβάνει αποκαλυπτικά βίντεο και μαρτυρίες.

O τίτλος του δημοσιεύματος, το οποίο αναμεταδίδει η ελληνική έκδοση της DW με την επιμέλεια της Μαρίας Ρηγούτσου, είναι «Ο σκιώδης στρατός που διώχνει πρόσφυγες από την ΕΕ. Μυστηριώδεις άντρες με μάσκες χτυπούν πρόσφυγες στα σύνορα της Ευρώπης ή τους ρίχνουν στη θάλασσα. Έρευνες που διήρκεσαν μήνες αποκαλύπτουν ποιος κρύβεται πίσω από τις κρυφές επιχειρήσεις».

Έρευνες στα εξωτερικά σύνορα της ΕΕ, στην Ελλάδα και την Κροατία

Το δημοσίευμα εξηγεί τη μεθοδολογία του ρεπορτάζ: «Το SPIEGEL πραγματοποίησε έρευνες στα εξωτερικά σύνορα της ΕΕ, στην Ελλάδα και την Κροατία, για περισσότερο από οκτώ μήνες μαζί με τα ευρωπαϊκά συνεργαζόμενα μέσα ενημέρωσης Lighthouse Reports, SRF Rundschau, ARD Studio Vienna, την εκπομπή του ARD «Monitor», Liberation, Novosti, RTL Κροατίας και Pointer. Οι εμπλεκόμενοι δημοσιογράφοι που συμμετείχαν μεταμφιέστηκαν σε ψαράδες, κατηύθυναν drones πάνω από τις παραμεθόριες περιοχές και αξιολόγησαν δορυφορικές εικόνες και εκατοντάδες άλλα βίντεο που διοχετεύθηκαν σε αυτούς. Μίλησαν με δεκάδες πηγές στις υπηρεσίες ασφαλείας και ακολούθησαν τα ψηφιακά ίχνη των ανδρών που ποζάρουν με τις μάσκες και τα ρόπαλά τους στο Instagram και το Facebook. Οι έρευνες αποκαλύπτουν ένα σύστημα. Ειδικές μονάδες από την Κροατία και την Ελλάδα, οι οποίες συνήθως αναλαμβάνουν δράση εναντίον χούλιγκαν και εμπόρων ναρκωτικών, κυνηγούν αιτούντες άσυλο από την ΕΕ. Λειτουργούν κυρίως κρυφά και πληρώνονται από τους πολίτες της Ευρώπης».

Όσον αφορά τους κουκουλοφόρους στην Κροατία αποκαλύπτει πως «Τα ανώτερα κλιμάκια της μονάδας αποτελούνται εν μέρει από βετεράνους πολέμου που πολέμησαν εναντίον των σερβικών στρατευμάτων τη δεκαετία του 1990. Μερικοί από τους άνδρες εμφανίζονται στο Instagram και στο Facebook με δεξιά εξτρεμιστικά και φασιστικά σύμβολα, άλλοι ποζάρουν με τα όπλα τους στα σύνορα. Τα μέλη ειδικού αστυνομικού σώματος επέμβασης λαμβάνουν επιπλέον μισθούς για την ειδική δράση τους κατά των μεταναστών στα σύνορα, συνήθως εκατοντάδες ευρώ το μήνα, σύμφωνα με αρκετούς Κροάτες αξιωματούχους». Στο άρθρο του Spiegel στην ιστοσελίδα του παρουσιάζονται και σχετικά βίντεο.

Η εμπειρία του Άμπα στην Ελλάδα

Όσον αφορά την Ελλάδα το περιοδικό αναφέρεται στην εμπειρία του Τζούνιορ Άμπα και της γυναίκας του από το Κονγκό και γράφει: «Στην αρχή, λέει ο Άμπα, κρύφτηκαν στους λόφους από την αστυνομία. Αλλά οι δυνάμεις ασφαλείας τους έπιασαν γρήγορα και τους πήγαν πίσω στη θάλασσα, μαζί με άλλους 26 αιτούντες άσυλο. Στη λαστιχένια βάρκα χωρίς μηχανή φοβήθηκε για τη ζωή του. Οι άντρες δεν τους είχαν δώσει ούτε σωσίβια. Λίγες ώρες αργότερα Τούρκοι συνοριοφύλακες διέσωσαν τους αιτούντες άσυλο».

Και λίγο παρακάτω στο δημοσίευμα σημειώνεται πως ο Άμπα θέλει να οδηγήσει ενώπιον της Δικαιοσύνης τους ανθρώπους που τους άφησαν στη θάλασσα. Ένας Έλληνας δικηγόρος έχει αναλάβει την υπόθεση και μια από τις κατηγορίες είναι βασανισμός. «Τους τελευταίους μήνες το Αιγαίο έγινε πεδίο μάχης. 15 βίντεο από αιτούντες άσυλο και την τουρκική ακτοφυλακή δείχνουν πόσο κλιμακώνεται η βία. Μασκοφόροι καρφώνουν τις βάρκες των προσφύγων με άγκιστρα και ρίχνουν προειδοποιητικούς πυροβολισμούς στο νερό. Η ακτοφυλακή τραβάει πρόσφυγες που βρίσκονται σε πορτοκαλί σωστικές λέμβους προς την Τουρκία και τους αφήνει στη θάλασσα, όπως περιγράφει ο Άμπα. Είναι μια ιδιαίτερα επικίνδυνη και παράνομη μορφή pushback. Μια νέα κατάντια της ευρωπαϊκής μεταναστευτικής πολιτικής.

Έλληνας πρώην αξιωματούχος επιβεβαιώνει τις κατηγορίες

Το SPIEGEL και οι εταίροι του πληροφορούν εδώ και ένα χρόνο για αυτές τις δραστηριότητες. Δεν υπάρχει πλέον καμία αμφιβολία ότι προέρχονται από πλοία που ανήκουν στην ελληνική ακτοφυλακή, ακόμη και αν η κυβέρνηση το αρνείται. Κάποιος που γνωρίζει κάθεται σε μια ταβέρνα σε μια πόλη που έχει λιμάνι μια ηλιόλουστη ανοιξιάτικη μέρα. Ο άνδρας υποτίθεται ότι λέγεται Γιάννης Αλεξίου και μέχρι πρόσφατα εργαζόταν για την ελληνική ακτοφυλακή σε υψηλή θέση. Δεν θέλει να δει δημοσιευμένο το πραγματικό του όνομα.

Στο παρελθόν, λέει ο Αλεξίου, οι παράνομες επαναπροωθήσεις ήταν μεμονωμένες περιπτώσεις στο Αιγαίο. Η τουρκική ακτοφυλακή αναχαίτιζε τα περισσότερα σκάφη ως αποτέλεσμα της συμφωνίας που είχε κάνει η καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ με την Τουρκία. Αλλά από τον Μάρτιο του 2020 οι Τούρκοι μετά βίας σταματούν τους πρόσφυγες. Η συντηρητική κυβέρνηση του Πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη, λέει ο Αλεξίου, έχει σκληρύνει τη στάση της. Έκτοτε, μεταξύ άλλων, ειδικές μονάδες είναι επιφορτισμένες να παραδίδουν στη θάλασσα με τη βοήθεια σωστικών λέμβων όσους αναζητούν προστασία. Μπορεί αναμφίβολα να εντοπίσει κανείς τις ειδικές δυνάμεις στα βίντεο που παρουσιάζει το Spiegel».