Χοσιέν Ρεζάγιε: Ο ταλαντούχος σκιτσογράφος που διέφυγε τελευταία στιγμή από τους Ταλιμπάν

Τον Αύγουστο του 2021 ο κόσμος παρακολουθούσε με δυσπιστία την εσπευσμένη αποχώρηση των αμερικανικών στρατευμάτων από το Αφγανιστάν και την κατάληψη της Καμπούλ από τους Ταλιμπάν. Ο σκιτσογράφος Χοσιέν Ρεζάγιε βρισκόταν σε ένα από τα τελευταία αεροπλάνα που έφυγαν από το Αφγανιστάν για την Ολλανδία.

Ο Ρεζάγιε μεγάλωσε στο Ιράν, στο οποίο υπάρχει μια σημαντική αφγανική μειονότητα. Αφού πήρε πτυχίο αρχιτεκτονικής και με την ιρανική του βίζα να λήγει, άρχισε να διδάσκει στο Πανεπιστήμιο της Καμπούλ, ίδρυσε μια εταιρεία και απέκτησε το δικό του διαμέρισμα. «Όταν έφτασα στο Αφγανιστάν, ήξερα: ‘Εντάξει, εδώ ανήκω’», είπε. Ωστόσο, δεν μπορούσε να δημοσιεύσει τις γελοιογραφίες του στον αφγανικό Τύπο, οπότε έκανε καριέρα δημοσιεύοντας το έργο του στο εξωτερικό, κερδίζοντας πολλά βραβεία.

Τα σκίτσα του Χοσιέν απεικονίζουν την πολυπλοκότητα της αφγανικής κοινωνίας, σφαίρες που πετούν προς έναν Αφγανό στρατιώτη, κουτάλια που προσπαθούν να τραφούν από ένα άδειο πιάτο, ένα παιδί που δραπετεύει από το «κλουβί» της μπούρκας. «Έπρεπε να δείξω τι συμβαίνει, αν θέλεις να πεις κάτι, τότε πες το. Δεν χρειάζεται να είναι όμορφο», είχε δηλώσει σε παλαιότερη συνέντευξή του.

Όταν οι Ταλιμπάν κατέλαβαν την πόλη Χεράτ, άρχισε να ανησυχεί όλο και περισσότερο και αποφάσισε να φύγει. «Έπρεπε να φύγω άμεσα γιατί δεν θα επιβίωνα με το νέο καθεστώς, θα ήμουν εγκλωβισμένος στο σκοτάδι», δήλωσε λίγες εβδομάδες αφότου έφτασε στην Ολλανδία.

Το έργο του Χοσιέν με την εκδοτική ομάδα του «Cartoon Movement» προχωρά δυναμικά, με τον ίδιο να δηλώνει ευτυχισμένος που μπορεί να εκφράζεται ελεύθερα. Οι μνήμες όμως παραμένουν ζωντανές. «Θυμάμαι στο αεροδρόμιο της Καμπούλ οι άνθρωποι περνούσαν ένα μωρό πάνω από τα κεφάλια μας, αλλά το μωρό δεν έκλαιγε. Πιστεύω ότι ήταν νεκρό. Έχω πολλές τέτοιες εικόνες χαραγμένες στο μυαλό μου».

Ο Χοσιέν γλίτωσε οριακά από τους Ταλιμπάν σε μια από τις τελευταίες πτήσεις από την Καμπούλ και σήμερα ζει σε καμπ προσφύγων στην Ολλανδία, αναμένοντας τις διαδικασίες για την τελική απόδοση του καθεστώτος ασύλου για να εγκατασταθεί στο διαμέρισμα που έχει ήδη βρει και να συνεχίσει τη δουλειά του ως σκιτσογράφος στα τοπικά Μέσα.