Αλεξάνδρα Σταματοπούλου: «Όχι άλλος αθλητής αδικημένος»
Η Παραολυμπιονίκης και Πρωταθλήτρια Ευρώπης στην κολύμβηση μιλά στο Rosa.gr
Η Αλεξάνδρα Σταματοπούλου, 5η Παραολυμπιονίκης στο Ρίο το 2016 και κάτοχος 24 μεταλλίων σε παγκόσμιες και πανευρωπαϊκές οργανώσεις, είναι ένα κορίτσι που τα τελευταία χρόνια μας κάνει περήφανους με τις επιτυχίες της.
Γεννημένη στο Βουκουρέστι της Ρουμανίας, υιοθετήθηκε στα 5 της από μια ελληνική οικογένεια, που της έδωσε, όπως χαρακτηριστικά λέει, όλα τα εφόδια για να μπορεί να λειτουργεί ανεξάρτητα. Στα 14 της θα έρθει αντιμέτωπη με την αυτοάνοση πάθηση stiff-person syndrome και επτά χρόνια μετά θα χάσει την ικανότητα να περπατά πλέον ανεξάρτητη. Ύστερα από προτροπή γιατρών, ξεκίνησε τη θεραπευτική κολύμβηση και από το 2012 είναι μέλος της Εθνικής Ομάδας κολύμβησης για ανθρώπους με αναπηρία.
Με αφορμή το πρόσφατο χρυσό της μετάλλιο στο Πανευρωπαϊκό της Μαδέρα στα 50 μέτρα ύπτιο, μίλησε στο ROSA για τους επερχόμενους Παραολυμπιακούς στο Τόκιο, τα προβλήματα που αντιμετωπίζει στην καθημερινότητά της, καθώς και για την ελλιπή στήριξη της πολιτείας απέναντι στους αθλητές ΑμεΑ.
Χρυσό στο Πανευρωπαϊκό της Μαδέρα. Πώς ήταν η προετοιμασία για αυτούς τους αγώνες εν καιρώ κορονοϊού;
Το καταφέραμε και φέτος το μετάλλιο. Η προετοιμασία για το Πανευρωπαϊκό Πρωτάθλημα στην Πορτογαλία κάτω από αυτές τις ιδιαίτερες συνθήκες δεν ήταν ιδιαίτερα δύσκολη για μένα. Σίγουρα στερήθηκα αρκετές ώρες προπόνησης, κάτι που θα μου έδινε μεγαλύτερη σιγουριά. Αλλά θεωρώ ότι όποια αναποδιά κι αν έρθει, αν έχεις ψυχραιμία βρίσκεις εναλλακτικές λύσεις και στο τέλος καταφέρνεις να πετύχεις τον στόχο σου.
Πώς βίωσες την αποχή από τους αγώνες αυτό το διάστημα;
Στην αρχή είχα πέσει σε αδράνεια. Παρακολουθούσα τα γεγονότα ως θεατής, γιατί -όπως όλοι μας- δεν γνώριζα αν αυτό που συμβαίνει παγκόσμια θα επηρέαζε για μεγάλο χρονικό διάστημα και τη δική μας καθημερινότητα. Αυτό ευτυχώς δεν κράτησε για πολύ, καθώς έθεσα εκ νέου στόχους και άρχισα να διαμορφώνω τον χώρο μου σε γυμναστήριο. Η φυσικοθεραπεύτριά μου Ανθή Ζουμπλιού διαμόρφωσε το πρόγραμμα ασκήσεων κι έτσι έκανα ενδυνάμωση. Δυόμιση μήνες πριν το Πανευρωπαϊκό άνοιξαν και οι εγκαταστάσεις στο ΟΑΚΑ κι όλοι οι αθλητές δώσαμε όλες μας τις δυνάμεις για να έχουμε μια καλή και αξιοπρεπή εμφάνιση. Και πιστεύω ότι τα πήγαμε καλά.
Είναι πραγματικά ένα τεράστιο δώρο, που κυρίως έκανα στον εαυτό μου, το γεγονός ότι λαμβάνω μέρος για δεύτερη φορά στους Παραολυμπιακούς Αγώνες. Θέλω σε αυτό το σημείο να ευχαριστήσω όλους όσοι είναι δίπλα μου, με στηρίζουν και μου δίνουν δύναμη να συνεχίζω. Και αναφέρομαι στον προπονητή μου Μιχάλη Νικόπουλο, τη φυσικοθεραπεύτρια μου Ανθή Ζουμπλιού, αλλά και τους χορηγούς μου PwC, MDA HELLAS και Herbalife Nutrition.
Έχεις μιλήσει ανοιχτά για την ελλιπή στήριξη της πολιτείας απέναντι στους αθλητές ΑμεΑ, ενώ χαρακτηριστικό είναι και το βίντεο στα social media σου στο οποίο αναφέρεσαι στα πριμ.
Έχω μιλήσει για ένα πολύ συγκεκριμένο θέμα: Τον άδικο νόμο που επιβάλλει οι αντίπαλοι να προέρχονται από 8 διαφορετικές χώρες. Το γεγονός ότι συχνά έχουμε να αντιμετωπίσουμε και διπλάσιο αριθμό αντιπάλων δεν λαμβάνεται υπόψη, μιας και κάποιοι από αυτούς είναι ομοεθνείς. Με βάση αυτόν τον νόμο λοιπόν, η ίδια μας η χώρα, παρότι έχουμε λάβει μετάλλια, αυτομάτως μας κατατάσσει στους μη επιτυχόντες κι έτσι δεν λαμβάνουμε καμία οικονομική επιβράβευση.
Όλα αυτά στο δικό μου μυαλό φαντάζουν σαν μια μεγάλη τιμωρία και θεωρώ ότι κάποια στιγμή αυτός ο παραλογισμός με το κράτος θα πρέπει να σταματήσει. Δεν υπάρχει πλέον άλλο κίνητρο για να εκπροσωπούμε τη χώρα που πριν πολλά χρόνια ήταν αυτή που έφερε τον αθλητισμό στο προσκήνιο. Αν είχαμε μείνει στην απλή τελετή και τη βράβευση με το στεφάνι ελιάς, δεν θα τα συζητούσαμε τώρα όλα αυτά, περί πριμ και αδικίας.
Όμως, όταν η χώρα σου σού επιβάλλει να ξεπερνάς τα όριά σου με κάθε κόστος, της υγείας σου και της οικονομικής ευχέρειας που διαθέτεις, επιβάλλεται να είναι καθόλα νόμιμη και να ανταποδίδει. Δεν τίθεται ζήτημα έκκλησης ή ελεημοσύνης από πλευράς μας. Ζητάμε αλλαγή νομοσχεδίου των Παραολυμπιονικών, όπως άλλωστε έγινε και στην περίπτωση των αρτιμελών.
Με τις νίκες, τις επιτυχίες και τα μετάλλιά σου έχεις προσφέρει μεγάλες συγκινήσεις και περηφάνια στους Έλληνες. Νιώθεις ότι η χώρα σου σε ανταμείβει για αυτό;
Από το 2016 φέρνω μετάλλια σε Πανευρωπαϊκά και Παγκόσμια Πρωταθλήματα. Δυστυχώς πλέον δεν υπάρχει η ίδια ψυχική δύναμη που είχα στην αρχή. Το κίνητρο δεν έχει χαθεί ακόμα, μιας και πλησιάζουν οι Παραολυμπιακοί Αγώνες και αυτή ακριβώς η συμμετοχή είναι που με κάνει να μάχομαι για μια καλύτερη αντιμετώπιση.
Δεν είναι ένα θέμα που απασχολεί μόνο εμένα. Μπορεί να στεναχώρησε παραπάνω εμένα, γιατί είναι στοιχείο του χαρακτήρα μου να επιμένω για κάτι όταν πιστεύω ότι μπορεί να αλλάξει. Κι αν δεν μπορεί να αλλάξει όσο αγωνίζομαι εγώ, ίσως μπορεί να αλλάξει για τους επόμενους πολλά υποσχόμενους αθλητές. Μπορεί να αφορούσε το δικό μου ή το δικό τους παιδί. Δεν θα ζητούσαν το καλύτερο; Αυτό κάνω κι εγώ. Όχι άλλος αθλητής αδικημένος.
Στην Ελλάδα μπορεί να ζήσει με αξιοπρέπεια ένα ΑμεΑ; Έχεις αντιμετωπίσει θέμα επιβίωσης;
Στην Ελλάδα οι συνθήκες διαβίωσης είναι δύσκολες, είτε είσαι άνθρωπος με αναπηρία, είτε αρτιμελής. Μια παραπάνω δυσκολία αντιμετωπίζουν τα ΑμεΑ, καθώς χρειάζεται ανά τρία ή πέντε έτη να περνούν από την επιτροπή των ΚΕΠΑ ( ΟΠΕΚΑ ). Η Ελλάδα έχει την ατυχία να έχει μεγάλο ποσοστό επίκτητων αναπηριών, λόγω ατυχημάτων ή άλλων νοσημάτων. Άρα ανά πάσα στιγμή καλούμαστε να περάσουμε εκ νέου από επιτροπή για την επιβεβαίωση του ποσοστού αναπηρίας.
Τι είναι αυτό που σε δυσκολεύει περισσότερο στην καθημερινότητά σου; Τι θα ήθελες να αλλάξει;
Με κίνδυνο να γίνω κουραστική, αυτό που με δυσκολεύει περισσότερο είναι η απουσία προσβασιμότητας στους δρόμους, σε χώρους εκπαίδευσης και σε χώρους διασκέδασης. Ξέρετε, η απόσταση μεταξύ αρτιμέλειας και αναπηρίας είναι πολύ μικρή. Κανείς δεν το διανοείται και θεωρεί δεδομένη την εύκολη πρόσβαση στα πάντα. Οι άνθρωποι με αναπηρία εκ γενετής ή επίκτητη έχουμε ως δεδομένο ότι δεν θα μπορέσουμε εύκολα να διασχίσουμε έναν απροσπέλαστο δρόμο, μια σπασμένη ή κλεισμένη από ένα όχημα ράμπα. Και υπάρχουν φορές που αυτά τα 5 λεπτά –που ποτέ δεν είναι μόνο τόσο- που ένας αρτιμελής θα κλείσει μια ράμπα, θα στοιχίσουν σε ένα ΑμεΑ ακόμα και τη δουλειά του. Μια δουλειά που κατάφερε να βρει πολύ δύσκολα.
Επίσης δεν είναι δεδομένο ότι όλοι έχουμε συνοδό ή κάποιο μεταφορικό μέσο. Άρα καλό θα ήταν τα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς να έχουν ράμπες ή αν έχουν να τις χρησιμοποιούν, ενώ οι δρόμοι με τις ειδικές κίτρινες γραμμές για πεζούς με οπτική δυσκολία θα ήταν πρέπον να μην τους κλείνουν μηχανάκια, για παράδειγμα.
Με όλα τα παραπάνω, καταλήγουμε στο συμπέρασμα ότι η ελλιπής ενημέρωση και η μη αναδιαμόρφωση και αναπροσαρμογή των δομών έχουν ως αποτέλεσμα τον καθημερινό Γολγοθά αρκετών συμπολιτών μας με οποιαδήποτε μορφή αναπηρίας.
Θα ήθελα να άλλαζε η νοοτροπία αυτού του λαού. Θα ήθελα ίσα δικαιώματα στην ένταξη παιδιών στην τυπική εκπαίδευση και μετέπειτα την ίση μεταχείριση στην εργασία των ανθρώπων με κάθε είδους αναπηρία. Πολλά θα ήθελα, αλλά πιθανολογώ ότι όταν έρθει αυτή η εξέλιξη των πραγμάτων θα είμαι μάλλον…γιαγιά.
Πώς βλέπεις στο μέλλον τα πράγματα σε ό,τι αφορά τα ΑμεΑ, και σε ευρύτερο κοινωνικό επίπεδο, όσο και στο κομμάτι του αθλητισμού;
Γίνονται αρκετές δράσεις, ενημερώσεις σε σχολεία και σε άλλες δομές για την αντιμετώπιση της άνισης μεταχείρισης των ΑμεΑ, σε ό,τι αφορά στα αδιαπραγμάτευτα δικαιώματά τους. Οι άνθρωποι με αναπηρία πλέον απαιτούμε και επιβάλλουμε την ίση μεταχείριση σε χώρους εκπαίδευσης και αθλητισμού. Δηλαδή το να έχουμε την ίδια διδακτική ύλη και την ένταξή μας σε σχολές, χωρίς περιορισμούς. Όπως επίσης έχουμε κατακτήσει οι αθλητές να θεωρούμαστε επαγγελματίες αθλητές, όπως γίνεται στο εξωτερικό εδώ και πολλά χρόνια. Νομίζω ότι είμαστε σε καλό δρόμο.
Είχα δει την εν λόγω συνέντευξη και πραγματικά τη θαύμασα. Δυστυχώς σε αρκετούς χώρους εκπαίδευσης ή αθλητισμού συμβαίνουν τέτοια περιστατικά και τις περισσότερες φορές, λόγω φόβου κυρίως, εθελοτυφλούμε απέναντι σε σοβαρές καταστάσεις. Αυτό στην ουσία ήταν μια καλή αρχή, ώστε να σταματήσουμε να είμαστε «συνένοχοι».
Στην ΕΟΜ ΑμεΑ υπάρχουν ευτυχώς άλλες συνθήκες και νιώθουμε προστατευμένοι από κάθε πλευρά. Προσωπικά δεν έχω υποστεί ποτέ λεκτική ή σωματική βία κι ούτε έχει πέσει στην αντίληψή μου κάποιο αντίστοιχο περιστατικό σε συναθλητή ή συναθλήτριά μου.
