More than a game: Το Sombrero ξέρει να μας ταξιδεύει μέσα από το ποδόσφαιρο

Τους γνωρίσαμε πριν κάποια χρόνια μέσα από το blog τους, έπειτα μέσα από τη σελίδα τους στο Facebook, στο Twitter, στη συνέχεια στο Instagram κι εδώ και λίγους μήνες «κολλήσαμε» με το βιβλίο τους που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Διόπτρα.

Τα είπαμε μαζί τους στα γρήγορα, όχι τόσο για να διαφημίσουμε το εκδοτικό τους εγχείρημα, όσο γιατί οι ιστορίες τους καταδεικνύουν τον τρόπο με τον οποίο το ποδόσφαιρο επιδρά στις ζωές εκατομμυρίων ανθρώπων.

Πως ξεχωρίσατε τις ιστορίες που συμπεριλάβατε σε αυτό; Με ποια κριτήρια δηλαδή επιλέξατε τη μία κι όχι την άλλη για παράδειγμα;

Αρχικά να διευκρινίσουμε ότι στο βιβλίο υπάρχουν και νέα κείμενα, που γράφτηκαν αποκλειστικά γι’αυτό. Όσον αφορά τα παλιά, το βασικό ζητούμενο ήταν να υπάρχει μεγάλη ποικιλία, γι’αυτό μπήκαν ιστορίες από αρκετές χώρες και με πολλούς διαφορετικούς πρωταγωνιστές: Ιστορίες για ομάδες, για παίκτες, για οπαδούς, για αγώνες, για τον Εσκομπάρ (τον «Πλάτα ο πλόμο», όχι τον άλλον), ακόμα και για ένα δέντρο. Το σίγουρο είναι ότι αφήσαμε απ’έξω δεκάδες αγαπημένα μας κείμενα μόνο και μόνο γιατί αν τα βάζαμε όλα το βιβλίο θα ξεπερνούσε σε μέγεθος ακόμα και το  «Αναζητώντας τον χαμένο χρόνο», αυτό που έγραψε ο Προυστ όταν είδε εκείνο το απάλευτο Πορτογαλία-Κροατία στο Euro 2016.

Ο Μαραντόνα έφυγε λασπωμένος από τη κορυφή μέχρι τα νύχια στην Ατσέρα. Γιατί τα έδωσε όλα σε εκείνη το παιχνίδι το χειμώνα του 1984;

Γιατί ήταν ο Μαραντόνα. Τόσο απλά. Δεν έχει νόημα να ψάχνουμε για κάποια λογική. Ήταν ικανός για το καλύτερο και για το χειρότερο, πολλές φορές και μέσα στην ίδια μέρα.

Γκι Ρου όπως Ευγένιος Γκέραρντ;

Καλή προσπάθεια κι από τον Ευγένιο Γκέραρντ και από τον συνάδελφό του σερ Άλεξ Φέργκιουσον, αλλά ο Γάλλος προπονητής της Οσέρ είναι ο απόλυτος ρέκορντμαν καθώς παρέμεινε 44 ολόκληρα χρόνια προπονητής της Οσέρ, της ομάδας μιας μικρής πόλης της Βουργουνδίας, την οποία οδήγησε από τα τοπικά και ερασιτεχνικά πρωταθλήματα στους τίτλους, μεταξύ των οποίων ένα μυθικό νταμπλ. Κι όλα αυτά χωρίς ο ίδιος να αλλάξει ποτέ στο ελάχιστο αυτό που ήταν: ένας μανιακός με την πειθαρχία και την οικονομία προπονητής παλιού τύπου, που κυνηγούσε τους παίκτες έξω από τις ντισκοτέκ. Πάντως, και ο Γκέραρντ και  ο Ρου ασχολήθηκαν με την παραγωγή κρασιού!

Αν ο Ομπντούλιο Βαρέλα έπαιζε σήμερα, ποιος παίκτης θα μπορούσε να ήταν;

Ζόρικη ερώτηση γιατί μιλάμε για έναν παίκτη που εκτός του ότι ήταν ο ορισμός του αρχηγού εντός αγωνιστικού χώρου ήταν και ηγέτης εκτός γηπέδων. Μάλωσε με διοικήσεις, ομοσπονδίες και δημοσιογράφους και πρωτοστάτησε στην απεργία των ποδοσφαιριστών που ως τότε δεν είχαν σχεδόν κανένα δικαίωμα. Αγωνιστικά και κρίνοντας από την εμφάνιση του στο Μουντιάλ του 2014 μάλλον θα έμοιαζε κάπως στον Χαβιέρ Μαστσεράνο. Ένας δυναμικός μέσος χωρίς πολλά τεχνικά χαρίσματα αλλά με τρομερό πάθος και, το κυριότερο, αρκετά ηγετικά χαρακτηριστικά.

Ο Κρόιφ δεν πήγε στην Αργεντινή το 1978 για να διαμαρτυρηθεί για τη χούντα του Βιντέλα ή απλώς βαριόταν;

Ο πειρασμός είναι μεγάλος να απαντήσουμε “διαβάστε το βιβλίο για να δείτε” διότι αποφεύγουμε τα σπόιλερ. Ας αποκαλύψουμε όμως πως ούτε το ένα ούτε το άλλο ισχύει και ότι, όπως συχνά, η λύση του μυστηρίου βρίσκεται στην ύπαρξη ενός μεγάλου έρωτα. Ο σπουδαίος Γιόχαν, παρά την τόσο κολακευτική φήμη που κυκλοφόρησε κάποια στιγμή, ότι δηλαδή ήταν πρωτεργάτης ενός υποθετικού μποϊκοτάζ του Μουντιάλ του 1978, δεν ήταν ιδιαίτερα πολιτικοποιημένος. Έτσι κι αλλιώς ελάχιστες και μάλλον συμβολικές αντιδράσεις υπήρξαν τότε εκ μέρους ποδοσφαιριστών ή ομάδων.

Γιατί δεν έχουμε πλέον τερματοφύλακες τύπου Τσιλαβέρτ και Κάμπος; Έχει αλλάξει το σύγχρονο παιχνίδι ή απλά δεν έτυχε να μην δούμε μέχρι τώρα αντίστοιχες προσωπικότητες;

Προφανώς και έχει αλλάξει πολύ το παιχνίδι και συνεχίζει να αλλάζει όσο περνάνε τα χρόνια, σε κάποια σημεία προς το καλύτερο, σε κάποια προς το χειρότερο. Τσιλαβέρτ και Κάμπος σίγουρα δεν έχουμε πλέον αλλά υπάρχουν και σήμερα τερματοφύλακες που σκοράρουν καθώς και παίκτες με προσωπικότητες που ξεχωρίζουν και προκαλούν το ενδιαφέρον μας.

Γιατί η Βουλγαρία του 1994 ήταν η «πιο καλτ ομάδα όλων των εποχών»;

Πολλοί θα πίστευαν πως μια ματιά στις φωτογραφίες των παικτών αρκεί να πείσει και τον πιο δύσπιστο· στην πραγματικότητα, καλό θα ήταν να μην πειστεί τόσο εύκολα αυτός ο δύσπιστος ώστε να τη γνωρίσει λίγο καλύτερα. Στη Βουλγαρία του 1993-94, ακριβώς όπως στην Αθήνα του 5ου αι. π.Χ, ή στη  Φλωρεντία την περίοδο της Αναγέννησης, χάρη σε μια μαγική συγκυρία συνυπήρξαν και όχι πάντα ειρηνικά, μυθικά πρόσωπα, μεταξύ των οποίων ένας σωσίας του Γούλβεριν που οδηγούσε στρατιωτικό άρμα για να περάσει η ώρα, ένας τερματοφύλακας με περουκίνι και ίσως ο μεγαλύτερος αλλά οπωσδήποτε ο πιο ξινισμένος και τσατίλας ποδοσφαιριστής που έβγαλαν τα Βαλκάνια.

Η επικράτηση με 2-1 επί της Γερμανίας στα προημιτελικά του Μουντιάλ των ΗΠΑ το 1994 ήταν μια επική νίκη, η πιο σημαντική στη ιστορία της ομάδας. 

Υπάρχει μια ξεκαρδιστική ιστορία στο βιβλίο σας με τον Χάρι Ρέντναπ κι έναν οπαδό της Γουέστ Χαμ, που τον έβαλε να παίξει για να σταματήσει να γκρινιάζει από την κερκίδα. Επειδή όλοι μας το έχουμε παίξει λίγο-πολύ προπονητές κάνοντας υποδείξεις, δεν θα έπρεπε αυτό που έκανε ο Ρέντναπ να γινόταν πιο συχνά;

Στα όνειρα μας σίγουρα ναι. Στην πραγματικότητα σίγουρα όχι, γιατί ακόμα και ο καλύτερος από εμάς είναι βέβαιο πως είναι πολύ χειρότερος από τον “εκνευριστικά άμπαλο” παίκτη που κράζεις με όλη σου την ψυχή από τα πρώτα λεπτά. Πριν μερικά χρόνια άλλωστε κάποιοι δημοσιογράφοι στην Αργεντινή έκαναν πράξη την κλασική γηπεδική ατάκα “είναι τόσο κακοί που κι εμείς αν κάναμε ομάδα θα τους κερδίζαμε”. Έφτιαξαν μια ομάδα και πήγαν να παίξουν με τη χειρότερη της 4ης κατηγορίας που είχε 0 νίκες σε 10 ματς έως τότε. Πόσο έληξε το παιχνίδι; 12-0.

Εσείς θα παίζετε μπάλα με τον Πάμπλο Εσκομπάρ σε μια φυλακή με τζακούζι, μπαρ και καταρράκτη;

Πλάκα μας κάνετε; Δεν είμαστε ούτε ο Τσακ Νόρις, ούτε ο Λεονέλ Άλβαρεζ. Εμείς πηγαίνουμε για 7Χ7 και όταν μας λένε ότι θα έρθει και ένας γνωστός, γνωστού που είναι λίγο θηριάκι και “έπαιζε παλιά σε ομάδα” σκεφτόμαστε δυο φορές πριν σταθούμε στο τείχος.

Να κλείσουμε με το Μουντιάλ στο Κατάρ. Θα δείτε τα παιχνίδια σε συνδρομητικό κανάλι;

Όχι. Μεγαλώσαμε βλέποντας Μουντιάλ τα καλοκαίρια στο μπαλκόνι με κρύες μπύρες και παγωτό χωρίς να πληρώνουμε κάτι. Ήδη μας χάλασαν τη μια παράδοση οι διεφθαρμένοι χαρτογιακάδες της ΦΙΦΑ, οπότε πρέπει να διαφυλάξουμε κάπως τη δεύτερη. Τρόποι υπάρχουν, απ’ότι μας έχουν πει και κάτι φίλοι μας από το χωριό.