Ο σερ Άλεξ Φέργκιουσον δεν τα παράτησε ποτέ

H ιστορία του Alex Ferguson νομίζω πως είναι πολύ χαρακτηριστική για τον βρετανικό 20ο αιώνα. Η γέννηση ενός προπονητικού θαύματος που όσο αν έχει γνωρίσει το σεβασμό και έχει εξασφαλίσει την υστεροφημία είναι πλήρως αποσυνδεμένη από τα συμφραζόμενα του σύγχρονου ποδοσφαίρου.

Το τρομερό ντοκιμαντέρ Sir Alex Ferguson: Never Give In (με καταπληκτική σκηνοθεσία) εξιστορεί μέσα από τα λόγια του ίδιου του πρωταγωνιστή και τιμώμενου προσώπου τη ζωή του. Η εξιστόρηση έχει επίσης το χαρακτήρα της μάχης απέναντι στη λήθη, όχι στη συλλογική που τον έχει εντάξει σαν σεπτή φιγούρα αλληλένδετη με το αγγλικό ποδόσφαιρο, αλλά σχετίζεται με τον αγώνα του να διασώσει τις αναμνήσεις του από το πέρασμα του χρόνου και κυρίως των προβλημάτων υγείας.

Η ταινία αρχίζει ακριβώς με ένα τέστ μνήμης για δώσει το έναυσμα σε ένα ταξίδι στο παρελθόν του ίδιου συνυφασμένου με ένα κόσμο που πλέον δεν υπάρχει.

Καταγόμενος από μια σκωτσέζικη πόλη ταυτισμένη με την εργατική τάξη στην οποία άνηκε και ο πατέρας του, η ζωή του μοιάζει συνδεδεμένη με την έξοδο από ένα μέλλον προδιαγεγραμμένο λόγω των καταβολών του. Ο ίδιος τονίζει πως ο καπιταλισμός δεν θέλει την εργατική τάξη να παραμένει δέσμια των συνθηκών και για αυτό ακριβώς είδε το ποδόσφαιρο ως το μέσο προς τη καταξίωση χωρίς μέχρι και σήμερα να παραγνωρίζει την αξία των εργατικών συλλογικών διεκδικήσεων. Ίσως όμως κάνει λάθος στο να πιστεύει πως η εξέλιξη του καπιταλισμού δεν ευνοεί τη κίνηση από τη στασιμότητα, τα προσόντα για την ανάδειξη ενός προτύπου που μπορεί να φέρει το άτομο στη κορυφή είναι μια βασική προμετωπίδα. Τα λόγια του δείχνουν να επιβεβαιώνουν την αποστροφή πως η εργατική τάξη δεν επιθυμεί να είναι μια συγκροτημένη τάξη, αλλά αντιθέτως το πάτημα για κάτι μακριά από αυτήν.

Η διελκυστίνδα ανάμεσα σε καθολικούς και προτεστάντες που αποτυπώνεται στο πιο έντονο ντέρμπι της Ευρώπης, την αναμέτρηση ανάμεσα στη Σέλτικ και την Ρείντζερς, είναι το μοτίβο πάνω στο οποίο στήνει τα πρώτα του σχέδια. Στη συνέχεια η ζωή του διαμορφώνεται πάνω στη πίκρα για τη παλιά του αγαπημένη Ρείντζερς και οι επιτύχιες ως προπονητής με την μονίμως απέχουσα απο τους τίτλους Αμπερντίν γίνεται η είσοδος προς την καταξίωση. Ο Φέργκιουσον συμβολίζει τις εποχές που το βρετανικό ποδόσφαιρο μπορούσε να γίνει το υλικό των ονείρων που όλοι (οι σχεδόν όλοι) μπορούσαν να το γευτούν.

Η καταξίωση όμως δεν θα ήταν εύκολη. Η επόμενη του στάση στο κόκκινο Μάντσεστερ, άλλη μια ομάδα που ενώ περιστρεφόταν στη τροχιά του θρύλου αδυνατούσε να υλοποιήσει κάτι αξιομνημόνευτο στο παρόν της, ήταν η μόνιμη επιλογή του. Μπορεί σήμερα αυτή η ομάδα να φαντάζει ως μονίμως υποψήφια για τίτλους έπρεπε όμως να μεσολαβήσει μια παρατεταμένη περίοδο ισχνών αγελάδων για να μπορέσει ο Φέργκιουσον να τη κάνει πρωταθλήτρια και εν συνεχεία το τεράστιο brand name της Premier league.

Με μια φουρνιά εκπληκτικών ποδοσφαιριστών τους οποίους αναζήτησε ως μέσο για την αναγέννηση του συλλόγου, τον Γκιγκς, τον Μπέκαμ και τόσους άλλους, έφθασε από τα πρόθυρα της παραίτησης στη κορυφή της Ευρώπης. Ο τελικός κόντρα στη Μπάγερν Μονάχου είναι το απόλυτο ποδοσφαιρικό παιχνίδι και της μαγείας του: από το ναδίρ στο απόλυτο ζενίθ (και η αντίστροφη διαδρομή για την αντίπαλη ομάδα).

Ο Καντονά μιλώντας για αυτόν τον θεωρεί ως άνθρωπο που τον έσωσε από τη ποδοσφαιρική αφάνεια, άλλοι μνημονεύουν την αμίμητη επιμονή του και γενικά και πέρα από τις αγιογραφικές τάσεις τέτοιων ντοκιμαντέρ, ο Φέργκιουσον είναι ένα σύμβολο του παγκόσμιου ποδοσφαίρου. Ανήκει ακριβώς στο μεταίχμιο από μια εποχή που γεννούσε θρύλους και την άλλη τη σημερινή που τους εξαργυρώνει.

Το τρέιλερ του ντοκιμαντέρ