«Η έξωση Μενδώνη επισφραγίζει την απόφαση να μην αποδοθούν ποινικές ευθύνες για το ναυάγιο»

Συνεχίζεται αμείωτο το κύμα αντιδράσεων απέναντι στην απόφαση της υπουργού Πολιτισμού, Λίνας Μενδώνη, να ανακαλέσει την άδεια παραχώρησης της έδρας του Συλλόγου Ελλήνων Αρχαιολόγων (ΣΕΑ) επί της οδού Ερμού στο Θησείο, μετά από εκδήλωση για το ναυάγιο στην Πύλο.

Σε ένδειξη συμπαράστασης στον ΣΕΑ, η «Εναλλακτική Παρέμβαση Δικηγόρων Αθήνας – Δικηγορική Ανατροπή», εξέδωσε σήμερα ανακοίνωση στην οποία καταγγέλλει ως παράνομη και καταχρηστική την απόφαση, χαρακτηρίζοντάς την ως απόφαση «κρατικής λογοκρισίας και εργοδοτικής αυθαιρεσίας» που «επισφραγίζει τη βούληση της κυβέρνησης να μην διεξάγει μια πραγματικά ανεξάρτητη και ενδελεχή διερεύνηση των αιτίων του ναυαγίου ώστε να αποδοθούν ποινικές ευθύνες εκεί που υπάρχουν».

Η Παρέμβαση σημειώνει πως αιτία της απόφασης Μενδώνη είναι «η πολυσχιδής δράση του ΣΕΑ σε βάθος πολλών χρόνων, με σκοπό την προάσπιση του δημοσίου συμφέροντος, των αρχαίων μνημείων και των συμφερόντων των μελών του Σωματείου τονίζοντας πως θα το συνδράμει με κάθε τρόπο».

Ολόκληρη η ανακοίνωση

«Η Εναλλακτική Παρέμβαση – Δικηγορική Ανατροπή καταγγέλλει την από 11/8/2023 παράνομη και καταχρηστική απόφαση της Υπουργού Πολιτισμού Λ. Μενδώνη με την οποία αφαιρείται από τον Σύλλογο Ελλήνων Αρχαιολόγων ο παραχωρημένος από το 1982 χώρος του (με την από 18/1/1982 υπουργική απόφαση της Μελίνας Μερκούρη) στην οδό Ερμού 134-136.

Για την αιτία της υπουργικής απόφασης δεν χρειάζεται καν να επιχειρηματολογήσουμε, αφού απροκάλυπτα η Υπουργός επικαλείται ως κακή χρηση του χώρου τη διοργάνωση εκδήλωσης για «πρόσφατο πραγματικό περιστατικό, το οποίο είχε λάβει πολιτικές διαστάσεις, η δε εκδήλωση ελάμβανε συγκεκριμένη θέση επί του θέματος, όπως προέκυπτε ήδη από τον τίτλο αυτής».

Το χωρίο αυτό αναφέρεται στην από 18/07/2023 εκδήλωση που οργανώθηκε από συλλογικότητες και φιλοξενήθηκε στον χώρο του Κήπου των Αρχαιολόγων με θέμα “Δικαιοσύνη στο έγκλημα της Πύλου”, το περιεχόμενο της οποίας σφόδρα δυσαρέστησε την κυβέρνηση και την Υπουργό. Μεταξύ των ομιλητών της εκδήλωσης ήταν και ο σύμβουλος του Διοικητικού Συμβουλίου του Δικηγορικού Συλλόγου Αθηνών με την Εναλλακτική Παρέμβαση Θεόδωρος Συμεωνίδης, εκπροσωπώντας την “Πρωτοβουλία Δικηγόρων και Νομικών για το ναυάγιο της Πύλου”.

Πρόκειται για μια υπόθεση κραυγαλέας κρατικής λογοκρισίας και εργοδοτικής αυθαιρεσίας σε βάρος ενός Συλλόγου που, διά της φιλοξενίας μιας εκδήλωσης στον νομίμως παραχωρημένο χώρο του, σε συνέχεια σχετικής απόφασης Γενικής Συνέλευσης, συντάχτηκε με το μυριόστομο αίτημα για δικαιοσύνη στους εκατοντάδες νεκρούς του ναυαγίου της Πύλου, τους επιζώντες και τους οικείους τους. Θυμίζουμε ότι για το ναυάγιο της Πύλου είναι σε εξέλιξη δικαστική διερεύνηση, μεταξύ άλλων στο Ναυτοδικείο Πειραιά για ποινικές ευθύνες των ανδρών του Λιμενικού Σώματος για πράξεις ή παραλείψεις που πιθανόν οδήγησαν στην απώλεια μέχρι και 650 ανθρώπινων ζωών.

Την απαίτηση για πλήρη και ενδελεχή διερεύνηση και απόδοση ποινικών ευθυνών έχουν εκφράσει φορείς και οργανώσεις στην Ελλάδα και διεθνώς, μεταξύ των οποίων και ο Δικηγορικός Σύλλογος Αθηνών, αλλά και η Επίτροπος εσωτερικών υποθέσεων της ΕΕ Ιλβα Γιόχανσον, η επίτροπος Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του Συμβουλίου της Ευρώπης Ντούνια Μιγιάτοβιτς, η Ευρωπαία Συνήγορος του Πολίτη Έμιλι Ο’ Ρέιλι, ο Διεθνής Οργανισμός Μετανάστευσης (IOM) και η Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες (UNHCR), κοκ.

Η αφαίρεση νομίμως παραχωρημένου χώρου από τον Συλλογο Ελλήνων Αρχαιολόγων, με επικαλούμενη αιτία κακής χρήσης την έκφραση θέσης για την ανάγκη απόδοσης δικαιοσύνης στα θύματα του ναυαγίου της Πύλου, επισφραγίζει επίσημα και εγγράφως την απόφαση της ελληνικής κυβέρνησης να μην διεξάγει μια πραγματικά ανεξάρτητη και ενδελεχή διερεύνηση των αιτίων του ναυαγίου ώστε να αποδοθούν ποινικές ευθύνες εκεί που υπάρχουν.

Έχουμε απόλυτη συναίσθηση ότι, όσο σημαντική και αν ήταν η συγκεκριμένη εκδήλωση για δικαιοσύνη για το έγκλημα της Πύλου που ξεδιάλεξε (από εκατοντάδες άλλες που έχουν οργανωθεί στον ίδιο χώρο) η Υπουργός για να στερήσει από τον Σύλλογο Ελλήνων Αρχαιολόγων την έδρα του, η φιλοξενία της εκδήλωσης αυτής ήταν μόνο η αφορμή. Αιτία της υπουργικής απόφασης είναι η πολυσχιδής δράση του Συλλόγου σε βάθος πολλών χρόνων, με σκοπό την προάσπιση του δημοσίου συμφέροντος και των αρχαίων μνημείων, αλλά και των συνδικαλιστικών συμφερόντων των μελών του Σωματείου.

Από αυτή την άποψη, η υπουργική απόφαση της Λ. Μενδώνη έρχεται ως συνέχεια και επισφράγιση και στέκει επάξια δίπλα: στις σιδερογροθιές που χτυπάνε ευσυνείδητους αρχαιολόγους που κάνουν το καθήκον του απέναντι στην ασύδοτη ιδιωτική “επιχειρηματικότητα”, στα πριόνια που κατακρεουργούν μνημεία από τον φυσικό τους χώρο για να μην χρεωθούν οι κατασκευαστικές εταιρείες, στις λαθραίες συλλογές που εκτίθενται σε οικίες μεγαλόσχημων ιδιωτών “ευεργετών”, στα τσιμέντα που πνίγουν την Ακρόπολη, αλλά και στην “βαθιά υποκριτική τέχνη” εκλεκτών συνεργατών της Υπουργού, πλέον πρωτοδίκως καταδικασμένων για βιασμούς. Για όλους αυτούς τους λόγους έχει η Υπουργός στο στόχαστρο τον Σύλλογο Ελλήνων Αρχαιολόγων και τη δράση του: η απόφαση ανάκλησης παραχώρησης του χώρου του Συλλόγου αποτελεί απόπειρα φίμωσης, με προφανή στόχευση την αποτρεπτική επίδραση (chilling effect) σε μελλοντικές δράσεις του.

Ως δικηγόροι και νομικοί, δηλώνουμε ότι θα συνδράμουμε με κάθε τρόπο τον Σύλλογο Ελλήνων Αρχαιολόγων στη διεκδίκησή του να ανακληθεί η υπουργική απόφαση ως παράνομη και καταχρηστική και να παραμείνει ως έδρα του ο χώρος της οδού Ερμού 134-136, τον οποίο αποδεδειγμένα ο Σύλλογος έχει μετατρέψει σε ένα υπόδειγμα ανοιχτού και δημόσιου χώρου εκδηλώσεων κοινωνικού και πολιτικού προβληματισμού, τέχνης και πολιτισμού, που τόσο έχει ανάγκη η Αθήνα.»