Όλα όσα απαγορεύεται να πει μια νοσηλεύτρια
Η Βιολέτα είναι μία από τις επικουρικές νοσοκόμες που προσελήφθησαν λόγω κορονοϊού. Μας μιλά για το Εθνικό Σύστημα Υγείας (ΕΣΥ), τα τεράστια προβλήματα που αντιμετωπίζει, τη μάχη που δίνει απέναντι στην πανδημία από την πρώτη γραμμή του μετώπου.
«Επιτρέπεται να μου μιλήσεις;», την ρωτάω. «Η διοίκηση του νοσοκομείου είχε στείλει εσωτερική οδηγία που απαγορεύει να έχουμε οποιαδήποτε επικοινωνία με Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης για οτιδήποτε αφορά στη διαχείριση της πανδημίας, ήδη από την περασμένη άνοιξη», μου απαντάει. «Θα μου μιλήσεις όμως;», την ξαναρωτάω. «Ναι», μου απαντάει λακωνικά. «Πώς θέλεις να σε λένε;», της λέω. Μια άνοιξη μετά, το βλέμμα της σταματάει σε μια ανθισμένη γλάστρα έξω από το παράθυρο, την μόνη αχτίδα ελπίδας στο σκηνικό. «Έστω ότι με λένε Βιολέτα», λέει. Η Βιολέτα – λοιπόν – είναι νοσηλεύτρια σε μία από τις κλινικές COVID 19 του ΕΣΥ και δίνει τη μάχη απέναντι στην πανδημία από την πρώτη γραμμή του μετώπου.
Οι δήθεν μόνιμες προσλήψεις Κικίλια
«Αν και δουλεύω για περισσότερα από 10 χρόνια ως νοσηλεύτρια, δεν κατάφερα ποτέ να μπω στο Εθνικό Σύστημα Υγείας. Μπήκα, δηλαδή, είδα φως και βγήκα», λέει η Βιολέτα. Τι σημαίνει αυτό; «Είχα καταθέσει τα χαρτιά μου για τις Τοπικές Μονάδες Υγείας (ΤΟΜΥ) που είχε δρομολογήσει η προηγούμενη κυβέρνηση, βγήκα επιλαχούσα και είχα χαρεί πάρα πολύ. Μετά όμως ήρθαν οι εκλογές, η νέα κυβέρνηση πάγωσε τις ΤΟΜΥ και μαζί τους χάθηκε και ο διορισμός μου», εξηγεί. «Μάλιστα από τότε δεν ήθελα να ξανακούσω για ΑΣΕΠ γιατί θεώρησα ότι είναι μια μεγάλη απάτη ενός συστήματος που τελικά δεν είναι πολιτικά αδιάβλητο και επίσης κατάλαβα ότι είναι κοροϊδία να κάνω αιτήσεις για 5 θέσεις που πιθανόν να προκηρύσσονταν, ενώ τα νοσοκομεία είναι άδεια από υγειονομικό προσωπικό», λέει. «Σκέψου ότι τώρα στην κλινική που δουλεύω η μικρότερη σε ηλικία μόνιμη συνάδελφός μου είναι ηλικίας άνω των 50 ετών και μπήκε στο ΕΣΥ όταν ήταν λίγο παραπάνω από 20», συμπληρώνει. «Τα νοσοκομεία είναι τόσο υποστελεχωμένα, που αυτή τη στιγμή δουλεύουν ουσιαστικά με ξένα χέρια», θα πει.
Όταν ξεκίνησα να δουλεύω πίστευα ότι θα γινόμουν μόνιμη, σύντομα όμως κατάλαβα ότι δεν ήταν έτσι τα πράγματα.
Η Βιολέτα είναι μία από τις επικουρικές νοσοκόμες που προσελήφθησαν λόγω κορονοϊού. «Όταν ο Κικίλιας απηύθυνε κάλεσμα για την πρόσληψη γιατρών και νοσηλευτών, τελικά ετοίμασα τα χαρτιά μου και τα κατέθεσα στον ΑΣΕΠ. Μια Κυριακή μου τηλεφώνησαν από την αρμόδια ΥΠΕ και μου είπαν ότι μπήκα, την Δευτέρα υπέγραψα και την Τρίτη παρουσιάστηκα κανονικά στην υπηρεσία μου», θυμάται. Όλα καλά μέχρι εδώ.
«Όταν ξεκίνησα να δουλεύω πίστευα ότι θα γινόμουν μόνιμη, σύντομα όμως κατάλαβα ότι δεν ήταν έτσι τα πράγματα. Ήξερα ότι ήμουν επικουρική και ότι η σύμβαση που υπέγραψα ήταν για δύο χρόνια με δικαίωμα ανανέωσης, αλλά λόγω συνθηκών πίστεψα τα όσα έλεγε η κυβέρνηση περί μονιμοποίησής μας», λέει. Και γιατί να μην το πιστέψει, όταν σε συνέντευξή του, τον περασμένο Μάιο, στην Καθημερινή, ο υπουργός Υγείας δήλωνε κατά λέξη πως «την επόμενη μέρα της κρίσης είναι δέσμευση της κυβέρνησης πως θα μονιμοποιηθούν στο ΕΣΥ όλοι οι επικουρικοί νοσηλευτές» και πως «η υγειονομική κρίση που βιώνουμε μας έδωσε τη δυνατότητα να ενισχύσουμε τάχιστα το ΕΣΥ, γεγονός που αποτελεί μια σαφή απόδειξη ότι η κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη δεν λογάριασε το κόστος προκειμένου να ενισχύσει σε έμψυχο δυναμικό τις Μονάδες Υγείας σε όλη τη χώρα».
Μας πέταξαν τη σύμβαση πάνω στο γραφείο και μας ζήτησαν να την υπογράψουμε χωρίς καν να τη διαβάσουμε.
Και δεν το λογάριασε μάλλον, γιατί κατά τα φαινόμενα δεν το επωμίστηκε. «Κάποια ωραία μέρα πριν λίγους μήνες, λοιπόν, μας ήρθε ένα χαρτί που μας καλούσε να παρουσιαστούμε στο γραφείο προσωπικού για να υπογράψουμε τη νέα σύμβασή μας μέσω ΕΣΠΑ κι εκεί κάθε ελπίδα που μας είχε απομείνει έσβησε», εξηγεί η Βιολέτα. «Μάλιστα επειδή ανεβαίναμε από την κλινική COVID και οι διοικητικοί φοβόντουσαν μην τους κολλήσουμε τίποτα μας πέταξαν τη σύμβαση πάνω στο γραφείο και μας ζήτησαν να την υπογράψουμε χωρίς καν να τη διαβάσουμε. Όταν την διάβασα, έλεγε ότι θα είχε και αναδρομική από την πρόσληψή μας», λέει.
«Διορίσαν μόνο τους γιατρούς των ΜΕΘ. Δεν διορίσαν τους νοσηλευτές και τις νοσηλεύτριες, δεν διόρισαν το βοηθητικό προσωπικό, δεν διόρισαν το προσωπικό καθαριότητας. Μια υγειονομική ομάδα όμως δεν αποτελείται μόνο από τον γιατρό. Κάποτε μου είχε πει ένας καθηγητής μου ότι αν γεμίζαμε ένα νοσοκομείο μόνο με γιατρούς και δεν υπήρχε κανένας καθαριστής, στο τέλος θα πέθαιναν όλοι. Γιατροί και ασθενείς», σημειώνει με νόημα.
Πρόσωπο με πρόσωπο με τον κορονοϊό
«Την πρώτη φορά που φόρεσα τη στολή και μπήκα σε θάλαμο όπου νοσηλευόταν ασθενής με κορονοίο, ένιωσα πολύ περήφανα για τον εαυτό μου», λέει η Βιολέτα. «Η συνεισφορά στον συνάνθρωπο είναι η δική μας περηφάνια», σημειώνει.
Την ίδια στιγμή που ο καθένας αντιμετωπίζει με τρόμο το ενδεχόμενο να έρθει σε επαφή με κρούσμα, εκείνη λέει με σιγουριά ότι δεν φοβάται. «Γνωρίζω ότι άμα φορέσω σωστά τη στολή μου και ακολουθήσω το υγειονομικό πρωτόκολλο είμαι ασφαλής, παρόλο που είμαι σε επαφή με ανθρώπους που νοσούν για τουλάχιστον 8 ώρες την ημέρα». «Φοβάμαι, όμως, μην κολλήσω στα μέσα μαζικής μεταφοράς. Είχα μπει σε ένα λεωφορείο κάποια στιγμή και είχα δει τα ταμπελάκια, ότι στη μία θέση κολλάς στην άλλη δεν κολλάς ενώ κατά τα άλλα ο κόσμος ήταν ο ένας πάνω στον άλλο και δεν ήξερα αν ήθελα να γελάσω ή να κλάψω. Πλέον παίρνω μόνο ταξί για να πάω και να γυρίσω από τη δουλειά. Καλύτερα με ένα άγνωστο παρά με 100», υπογραμμίζει.
Εδώ και καιρό δεν έχουμε ούτε ένα άδειο κρεβάτι. Με το που αδειάσει μια κλίνη, στα επόμενα 5 λεπτά έχει εισαχθεί ο επόμενος.
Όπως λέει, η Βιολέτα, το υγειονομικό προσωπικό στην κλινική της κάνει τεστ σε εβδομαδιαία βάση, σημειώνει ωστόσο ότι αυτό δεν είναι οδηγία του ΕΟΔΥ, όπως θα έπρεπε να ήταν, αλλά άπτεται στη διοίκηση του κάθε νοσοκομείου. «Στην κλινική μας νόσησαν συνάδελφοί μου, κάποιοι μάλιστα πολύ σοβαρά. Υπήρξε όμως και νοσηλευτής που ήταν ασυμπτωματικός και μετά από 6 μέρες κλήθηκε να επιστρέψει στο πόστο του, σύμφωνα με την επίσημη οδηγία του ΕΟΔΥ, αν και ήταν ακόμα θετικός. Φυσικά υπήρξαν έντονες αντιδράσεις, αλλά έπεσαν στο κενό. Αυτό είναι το πρωτόκολλο του υπουργείου Υγείας για τους υγειονομικούς, αυτό ακολουθήθηκε»,διηγείται, προκαλώντας εύλογα ερωτήματα.
«Τα κρούσματα ήρθαν μαζικά», θυμάται η Βιολέτα. «Στην αρχή έμπαιναν όλοι στην απομόνωση. Εδώ και καιρό δεν έχουμε ούτε ένα άδειο κρεβάτι. Με το που αδειάσει μια κλίνη, στα επόμενα 5 λεπτά έχει εισαχθεί ο επόμενος. Λόγω έλλειψης θαλάμων υπάρχουν ασθενείς που νοσηλεύονται ανά δύο ή ακόμη κι ανά τέσσερεις. Η τοποθέτησή τους γίνεται ανάλογα με το ιϊκό τους φορτίο», εξηγεί.
Η νέα αυτή έκτακτη συνθήκη έχει δυσχεράνει το έργο των εργαζομένων στην Υγεία. «Δεν είναι εύκολο να φοράς αυτή τη στολή», λέει η Βιολέτα. «Όταν πρωτοξεκινήσαμε κι έπρεπε να βάλουμε έναν φλεβοκαθετήρα, που είναι μια απλή νοσηλευτική πράξη για εμάς, φάνταζε δύσκολο ακόμα και το να βρούμε την φλέβα του ασθενή λόγω του γεγονότος ότι φοράμε τρία ζευγάρια γάντια», σημειώνει. «Στο νοσοκομείο υπάρχουν δύο ειδικά δωμάτια όπου ντυνόμαστε και γδυνόμαστε. Όταν ντύνεσαι η διαδικασία είναι η εξής: Πλένεις χέρια, ανοίγεις το σετ, φοράς της στολή σου, ξαναπλένεις τα χέρια σου και βάζει το πρώτο σετ γάντια, βάζεις τα ποδονάρια, πλένεις ξανά τα χέρια σου, βάζεις το δεύτερο ζευγάρι γάντια, βάζεις τον σκούφο σου, το σκάφανδρο, τη μάσκα σου και το τρίτο ζευγάρι γάντια και μία πλαστική ποδιά. Αντίστοιχα το γδύσιμο ξεκινάει με τα ποδονάρια, πετάμε το πρώτο ζευγάρι γάντια, βάζουμε αντισηπτικό στα γάντια που φοράμε, βγάζουμε τη στολή με ειδικές κινήσεις, ξαναπλένουμε τα γάντια, πετάμε το σκουφί με μια ειδική κίνηση με τα δύο δάχτυλα ώστε να μην υπάρξει διασπορά στον αέρα, βγάζουμε το δεύτερο ζευγάρι γάντια, βγάζουμε τη μάσκα, βγάζουμε το τελευταίο σετ γαντιών και πλενόμαστε», εξηγεί. «Πάντα υπάρχει δεύτερος νοσηλευτής να παρακολουθεί τη διαδικασία. Υπαγορεύει μάλιστα τα βήματα ένα προς ένα, μην τυχόν και ο νοσηλευτής που ντύνεται ή γδύνεται πάνω στο άγχος του κάνει κάποιο λάθος», συμπληρώνει.
Το γεγονός ότι δεν συνταγογραφούνται τα τεστ είναι καθαρά γιατί κάποιοι θέλουν να πλουτίσουν τα ιδιωτικά ιατρικά κέντρα. Ξεκίνησαν αν θυμάστε με 300 ευρώ και με τα χίλια ζόρια έπεσαν στα 60 ευρώ.
Και κάπως έτσι ξεκινάει η μάχη στο πεδίο. «Στην πρώτη φάση της πανδημίας στους θαλάμους νοσηλείας έμπαιναν οι γιατροί και οι νοσηλευτές. Πλέον για να κάνουμε οικονομία υλικών – δηλαδή μασκών και στολών – στους θαλάμους μπαίνουμε αποκλειστικά εμείς. Όσο κι αν ακούγεται παράξενο ο γιατρός παρακολουθεί τους ασθενείς εξ αποστάσεως και θα ντυθεί για να μπει μέσα μόνο όταν είναι ανάγκη», εξηγεί η Βιολέτα. «Σε κάθε βάρδια είμαστε 4 νοσηλεύτριες και μπαίνουμε 2-3 φορές σε κάθε θάλαμο. Οι δύο κάνουν την νοσηλεία, η τρίτη κάνει την κίνηση υλικών σε αυτές που τρέχουν τη νοσηλεία και η τέταρτη βγάζει τα φάρμακα και λειτουργεί ως ενδιάμεσος με τους γιατρούς για να μας πει τι θα κάνουμε», σημειώνει.
Η μοναξιά της ασθένειας
«Ο κορονοΐός είναι μια πάρα πολύ άσχημη ασθένεια γιατί σε καταδικάζει στην απομόνωση», σημειώνει. «Όταν μπαίνω στον θάλαμο οι ασθενείς πάντα με ρωτούν πότε θα γίνουν καλά. Υπάρχουν άνθρωποι που το περνάνε πολύ ελαφριά και το μόνο που χρειάζονται είναι μια μάσκα οξυγόνου και τη φαρμακευτική αγωγή που χορηγούμε και σε 25 μέρες το πολύ δίνουν αρνητικό τεστ και παίρνουν εξιτήριο. Υπάρχουν ασθενείς που αν κι έρχονται σε πολύ βαριά κατάσταση, γλιτώνουν τη διασωλήνωση, μπορεί να μείνουν στο νοσοκομείο για 2-3 μήνες, να το ξεπεράσουν και να πάνε σπίτια τους. Υπάρχουν και ασθενείς που έχουν εισαχθεί με καλή κλινική εικόνα και έτσι τελείως ξαφνικά πέφτει το οξυγόνο τους απότομα και μέσα σε λίγες ώρες διασωληνόνονται. Και δυστυχώς υπάρχουν και αυτοί που διασωληνόνται, φεύγουν για τις ΜΕΘ και δεν επιστρέφουν ποτέ σε εμάς αλλά ούτε και στις οικογένειές τους», συνεχίζει. Όπως λέει όλοι έχουν κάτι κοινό…τον φόβο, καθώς νιώθουν ότι δεν ξέρουν τι έχουν να αντιμετωπίσουν.
Ο κορονοΐός είναι μια πάρα πολύ άσχημη ασθένεια γιατί σε καταδικάζει στην απομόνωση.
«Έχουμε χάσει νέο άνθρωπο αλλά δεν θα έλεγα ότι τον χάσαμε από κορονοιό. Είχε βαρύ υποκείμενο νόσημα σε τελικό στάδιο, επομένως ο ιός επιτάχυνε τον θάνατό του. Αντίστοιχα νοσηλεύσαμε άνθρωπο 90 χρονών, με υποκείμενο νόσημα, ο οποίος διασωληνώθηκε όχι μία αλλά δύο φορές και πήρε εξιτήριο όρθιος και υγιής για το σπίτι του», θα πει. «Ευτυχώς γυρίζουν πίσω σε εμάς πολλοί ασθενείς από τις ΜΕΘ. Η κατάστασή τους βέβαια είναι δύσκολη γιατί πλέον το σώμα έχει ατροφήσει. Δεν μπορούν να κινηθούν, δεν μπορούν να φάνε ή να πιούν νερό. Πλέον έχουν επιστρατευτεί και φυσικοθεραπευτές για να βοηθήσουν στην αποκατάσταση των ανθρώπων που εξέρχονται από τις μονάδες εντατικής θεραπείας», σημειώνει η Βιολέτα.
Στο μεταξύ, οι ώρες στο νοσοκομείο όταν νοσηλεύεσαι με COVID είναι ατελείωτες. Αν κάποιος είναι πιο νέος κι έχει επαφή με την τεχνολογία, κρατάει μία επαφή με τον έξω κόσμο. Τα πράγματα είναι όμως πολύ πιο δύσκολα για τους μεγαλύτερους σε ηλικία ανθρώπους που όχι μόνο είναι τεχνολογικά αναλφάβητοι, αλλά πολλές φορές δεν μπορούν να ακούσουν τους δικούς τους ούτε καν στο τηλέφωνο λόγω προβλημάτων ακοής. Η νοσηλεία είναι επίσης πάρα πολύ δύσκολη για ασθενείς από άλλες χώρες, που σε πολλές περιπτώσεις δεν μιλούν ούτε αγγλικά και βρίσκονται στο κενό μην ξέροντας τι τους συμβαίνει. «Η δε κατάσταση είναι ακόμη χειρότερη για αυτούς που πάσχουν από άνοια και τους ψυχικά ασθενείς. Να βρίσκονται στην απομόνωση και να σε βλέπουν ξαφνικά να μπαίνεις μέσα με τη στολή και να νομίζουν ότι τους έχουν απαγάγει εξωγήινοι. Όσο αστείο κι αν μπορεί να ακούγεται σε κάποιους, είναι τραγικό και συμβαίνει», λέει η Βιολέτα.
Ένα παράλληλο δράμα ζουν και οι συγγενείς των ασθενών, οι οποίοι ενημερώνονται για τους ανθρώπους τους μέσω τηλεφώνου. «Εμείς οι νοσηλεύτριες τους ενημερώνουμε για την καθημερινότητά του ασθενή – αν κοιμήθηκε, αν έφαγε, αν ήπιε, αν είναι στεναχωρημένος – και οι γιατροί από την πλευρά τους, τους ενημερώνουν για την κατάσταση της υγείας τους», εξηγεί η Βιολέτα. «Υπάρχουν άνθρωποι που μοιράζονται την αγωνία τους μαζί μας και μας ευχαριστούν που φροντίζουμε τους δικούς τους, υπάρχουν όμως και άλλοι που τηλεφωνούν σε έξαλλη κατάσταση γιατί νομίζουν ότι τους κοροϊδεύουμε, ότι κρατάμε στο νοσοκομείο με τη βία τους ανθρώπους τους και συνεχίζουν να αρνούνται ότι υπάρχει ο COVID», συνεχίζει, για να τονίσει ότι «μέσα σε μια βάρδια έχεις να διαχειριστείς το χάος».
Μια δύσκολη επιλογή ζωής ή θανάτου
Όταν το δεύτερο κύμα του κορονοϊού προκάλεσε χάος στα νοσοκομεία της Θεσσαλονίκης, πολλοί γιατροί κατήγγειλαν ότι η κυβερνητική ολιγωρία τους έθεσε το μακάβριο και οδυνηρό δίλημμα να επιλέξουν ποιους ασθενείς με κορονοϊό να περιθάλψουν με όλες τις προβλεπόμενες διαδικασίες και ποιους να αφήσουν στη μοίρα τους, σοκάροντας την κοινή γνώμη που αποσβολωμένη παρακολουθούσε τη συμπρωτεύουσα να μετράει τους νεκρούς της. Τώρα το τρίτο κύμα της πανδημίας χτυπάει την Αθήνα και με τις ελεύθερες κλίνες ΜΕΘ να είναι μετρημένες στα δάχτυλα, όλοι αγωνιούν ξανά για το τι μέλλει γενέσθαι.
Είναι μία κατάσταση η οποία θυμίζει αρχαία τραγωδία, αλλά αυτή η θέση στη ΜΕΘ μπορεί να σώσει έναν άνθρωπο που όντως έχει τη δυνατότητα να σωθεί.
«Αυτό που εγώ έχω δει μέχρι στιγμής είναι να μην διασωληνώνονται άνθρωποι, η κατάσταση των οποίων δεν είναι αναστρέψιμη και ελπίζω να μην δούμε στο άμεσο μέλλον να επιλέγονται άνθρωποι βάσει ηλικίας», λέει η Βιολέτα. «Προς το παρόν, αν κάποιος νοσεί βαριά ενώ πάσχει από σοβαρό υποκείμενο νόσημα και λόγω της κατάστασής του ο γιατρός κρίνει ότι η διασωλήνωση θα παρατείνει τη ζωή του για 2-3 μέρες, ενημερώνει τους συγγενείς και τους ρωτάει πριν να προχωρήσει στη διασωλήνωση. Είναι αυτοί που πρέπει να πάρουν την απόφαση στο δύσκολο αυτό δίλημμα. Συνήθως ζητούν να αφήσουμε τον άνθρωπο τους να φύγει με ηρεμία, χωρίς να υποστεί αυτή την ταλαιπωρία. Είναι μία κατάσταση η οποία θυμίζει αρχαία τραγωδία, αλλά αυτή η θέση στη ΜΕΘ μπορεί να σώσει έναν άνθρωπο που όντως έχει τη δυνατότητα να σωθεί», λέει η Βιολέτα.
Η ίδια έχει συμμετάσχει ως νοσηλεύτρια σε πολλές διασωληνώσεις, καθώς πολλές φορές χρειάζεται να γίνουν επί τόπου στις κλινικές νοσηλείας COVID προκειμένου να μην χαθεί χρόνος μέχρι τη μεταφορά στη ΜΕΘ και χαθεί ο ασθενής. «Η διασωλήνωση γίνεται όταν ο ασθενής παρά το γεγονός ότι λαμβάνει 100αρα μάσκα οξυγόνου πέσει κάτω από 85% spo, που σημαίνει γύρω στο 55% σε φυσικό αέρα και δεν μπορεί να αναπνεύσει», μου εξηγεί. Όπως λέει, «πρόκειται για ένα θέαμα πολύ σοκαριστικό, ειδικά για κάποιον που βρίσκεται στο απέναντι κρεβάτι». «Δεν χρησιμοποιούμε παραβάν γιατί ο εξοπλισμός θα θεωρηθεί επιμολυσμένος, επομένως αν κάποιος ασθενής νοσηλεύεται στο ίδιο δωμάτιο, δυστυχώς εκτίθεται σε αυτό το θέαμα», λέει.
Η κυβέρνηση μιλούσε για περισσότερες ΜΕΘ από όσες πραγματικά είχαμε. Τυπικά σαν χώροι υπήρχαν, όμως δεν είχαν στελεχωθεί ώστε να λειτουργήσουν.
«Πονάει η διασωλήνωση;», την ρωτάω. «Δεν θα ήθελα να μάθω πάντως από προσωπική εμπειρία», μου απαντάει.
Το άβατο των ΜΕΘ
Ένα πράγμα που θα ήθελαν να μάθουν πάντως οι νοσηλευτές αλλά και ολόκληρη η κοινωνία είναι το τι πραγματικά συμβαίνει στα άβατα των ΜΕΘ. Η δημιουργική ασάφεια στα λόγια και στις πράξεις της κυβέρνησης, έχουν προκαλέσει μια σκιά όχι μόνο για τον πραγματικό αριθμό τους αλλά και για την πληρότητά τους. «Είναι τόσο κλειστά τα τμήματα λόγω υγειονομικού πρωτοκόλλου που δεν γνωρίζουμε τι συμβαίνει στον από πάνω ή στον από κάτω όροφο. Ότι μαθαίνουμε κι εμείς, το μαθαίνουμε αν τύχει και έχουμε κάποιον γνωστό μας συνάδελφο στις μονάδες», λέει η Βιολέτα.
Και τυγχάνει συνάδελφός της από ΜΕΘ του νοσοκομείου στο οποίο υπηρετεί να της έχει πει μια πολύ χαρακτηριστική ιστορία. «Κάποια στιγμή η κυβέρνηση μιλούσε για περισσότερες ΜΕΘ από όσες πραγματικά είχαμε. Τυπικά σαν χώροι υπήρχαν, όμως δεν είχαν στελεχωθεί ώστε να λειτουργήσουν. Τότε επισκέφθηκε αιφνιδιαστικά το νοσοκομείο ένα πολιτικό κλιμάκιο και ως δια μαγείας μέχρι να φτάσει στον όροφο των ΜΕΘ, άνοιξαν κι άλλες. Είπαν έλα εδώ εσύ, πήγαινε εκεί εσύ… Και μιλάμε για προσωπικό που δεν περίσσευε, απλώς τους τράβηξαν από άλλα τμήματα, με αποτέλεσμα και οι μονάδες να μην είναι στα αλήθεια έτοιμες να λειτουργήσουν άμεσα και το υπόλοιπο νοσοκομείο να αποδυναμωθεί», λέει.
«Γιατί να το κρύψομεν άλλωστε;»
Μήπως όμως στα αλήθεια στόχος είναι να αποδυναμωθεί το ΕΣΥ και να ευνοηθεί ο ιδιωτικός τομέας υγείας; Είναι πια πιο ξεκάθαρο από ποτέ. «Γιατί να το κρύψομεν άλλωστε», που θα έλεγε και ο μακαρίτης ο πατέρας του σημερινού πρωθυπουργού, ο οποίος είναι άξιος συνεχιστής της πολιτικής του…
Η Βιολέτα έχοντας πολυετή πείρα σε νοσοκομεία και κλινικές του ιδιωτικού τομέα τα χαρακτηρίζει αφενός «εργασιακά κάτεργα», αφετέρου «πολυτελή ξενοδοχεία και όχι μονάδες υγείας». «Το γεγονός ότι δεν συνταγογραφούνται τα τεστ είναι καθαρά γιατί κάποιοι θέλουν να πλουτίσουν τα ιδιωτικά ιατρικά κέντρα. Ξεκίνησαν αν θυμάστε με 300 ευρώ και με τα χίλια ζόρια έπεσαν στα 60 ευρώ. Το λες και χρυσωρυχείο», λέει.
Όταν εμείς δούμε ότι ένα φάρμακο δεν λειτουργεί σε έναν ασθενή, αλλάζουμε την αγωγή. Η κυβέρνηση όμως επιμένει να χορηγεί το ίδιο χάπι ξανά και ξανά.
Όσον αφορά στη διαχείριση της πανδημίας, στέκεται δε ιδιαίτερα στη μη διενέργεια στοχευμένων τεστ σε εργασιακούς χώρους που έχουν μετατραπεί σε υγειονομικές βόμβες. «Από τη μία λένε στα νοσοκομεία να κάνουνε οικονομία στα τεστ και από την άλλη πάει ξαφνικά ένας δήμος και κάνει αυθαίρετα τεστ σε όποιον σταθεί σε μια ουρά από περιέργεια. Αυτό είναι λάθος και δεν έχει καμία ουσία. Μπορείς να κολλήσεις ακόμη και στην ουρά που στέκεσαι για να κάνεις το τεστ», υπογραμμίζει. Σημειώνει επίσης ότι η διαφορά του μοριακού τεστ με το rapid είναι τεράστια. Δεν είναι μόνο ότι μπορεί να μην ανιχνεύσει ότι είσαι θετικός στον ιό, αλλά έχει συμβεί να δείχνει θετικό ενώ ο άνθρωπος που έκανε το τεστ δεν ήταν.
Όσον αφορά το lockdown που συνεχίζεται εις το διηνεκές αναρωτιέται για ποιο lockdown της μιλάω, όταν εκείνη καθημερινά βλέπει τον κόσμο να συνωστίζεται στα μέσα μαζικής μεταφοράς, όχι για να πάει βόλτα προφανώς, αλλά για να μεταβεί στη δουλειά του. «Όταν εμείς δούμε ότι ένα φάρμακο δεν λειτουργεί σε έναν ασθενή, αλλάζουμε την αγωγή. Η κυβέρνηση όμως επιμένει να χορηγεί το ίδιο χάπι ξανά και ξανά», θα πει η Βιολέτα. «Επίσης, όταν έχεις απαγορεύσει στον κόσμο να συναντιέται σε ανοιχτούς χώρους όπου μπορεί να αναπνεύσει καθαρό αέρα, μοιραία πολλοί από αυτούς θα συναντηθούν σε κλειστούς χώρους και αυτό είναι χειρότερο όσον αφορά τη διασπορά του ιού», θα συμπληρώσει.
Όταν ζούμε σε μία κοινωνία όπου προτεραιότητα έχουν οι προσλήψεις αστυνομικών και παπάδων και οι γιατροί, νοσηλευτές, βοηθοί θαλάμου, τραπεζοκόμοι και εργάτες στην καθαριότητα θεωρούμαστε αναλώσιμα προϊόντα, κάτι λάθος γίνεται.
Στο μεταξύ το ΕΣΥ ψυχορραγεί. «Ζητάμε στελέχωση του ΕΣΥ και επίταξη του ιδιωτικού τομέα, όταν δεν υπάρχει πρόβλεψη ούτε και για τα πιο απλά. Όταν πιάσαμε δουλειά το νοσοκομείο μας έδωσε μία μόλις ποδιά και αυτή σε λάθος νούμερο, οι στολές νοσηλείας και οι μάσκες είναι μετρημένες και φυλάσσονται στο safe box που φυλάμε τα ναρκωτικά φάρμακα και οι ασθενείς μας πέφτουν από τα κρεβάτια γιατί οι ρόδες τους είναι σαπισμένες», λέει η Βιολέτα.
Πρώτα τα χειροκροτήματα και μετά οι μούντζες
Κατά τα άλλα η πρωθυπουργική σύζυγος, Μαρέβα Γκραμπόφσκι Μητσοτάκη, έγραφε σε ανάρτησή της στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης στις 15 Μαρτίου του 2020, πριν καν ακόμα ξεσπάσει καλά – καλά η πανδημία του κορονοϊού στην Ελλάδα πως «οι γιατροί και το νοσηλευτικό προσωπικό της χώρας μας δίνουν πραγματικό αγώνα καθημερινά και τους αξίζει ένα μεγάλο ευχαριστώ». Και για να τους ευχαριστήσει καλούσε τους πολίτες να βγουν στα μπαλκόνια και να τους χειροκροτήσουν.
«Δεν θεώρησα ποτέ ότι θα έπρεπε να με χειροκροτήσει κανείς για το καθήκον μου, που ούτως ή άλλως κάνω όλα αυτά τα χρόνια ως νοσηλεύτρια. Δεν άλλαξε κάτι το χειροκρότημα στη ζωή μου. Τώρα φάγαμε το χειροκρότημα, σε λίγο καιρό θα φάμε τις μούντζες. Η επόμενη μέρα φέρνει μια τεράστια οικονομική κρίση και τότε αυτοί που μας χειροκροτούσαν θα λένε εσύ τουλάχιστον είχες δουλειά κι έβγαζες το ψωμί σου, ενώ εμείς όχι. Δεν θα είμαστε τότε οι ήρωες», λέει η Βιολέτα.
Στην πορεία που είχαν κάνει οι επικουρικοί, υπήρξε νοσοκόμα που μεταφέρθηκε στο ΚΑΤ με σπασμένα πλευρά, αλλά δεν άκουσα κάτι για αυτό στα ΜΜΕ.
«Όταν ζούμε σε μία κοινωνία όπου προτεραιότητα έχουν οι προσλήψεις αστυνομικών και παπάδων και οι γιατροί, οι νοσηλευτές, οι βοηθοί θαλάμου, οι τραπεζοκόμοι και οι εργάτες στην καθαριότητα θεωρούμαστε αναλώσιμα προϊόντα, κάτι λάθος γίνεται τόσο σε επίπεδο πολιτικής όσο και σε κοινωνίας. Δηλαδή μέσα σε αυτή την κατάσταση προσλαμβάνονται αστυνομικοί για να μας χτυπούν όταν θα κατέβουμε στον δρόμο να ζητήσουμε Δημόσια Υγεία; Στην πορεία που είχαν κάνει οι επικουρικοί, υπήρξε νοσοκόμα που μεταφέρθηκε στο ΚΑΤ με σπασμένα πλευρά, αλλά δεν άκουσα κάτι για αυτό στα ΜΜΕ», τονίζει. «Δεν άκουσα επίσης την κυρία Γκραμπόφσκι να λέει κάτι για το πολυδιαφημιζόμενο δώρο Χριστουγέννων που θα έδινε ο κύριος Μητσοτάκης στους “ήρωες” της Δημόσιας Υγείας και που τελικά το πήραν μόνοι οι γιατροί που δουλεύουν σε ΜΕΘ», θα συμπληρώσει. «Βρισκόμαστε σε μία κατάσταση που δεν μπορούμε καν να απεργήσουμε για να διαμαρτυρηθούμε για όσα μας αγανακτούν. Αν απεργήσουμε αναγκαστικά ένας συνάδελφος θα κάνει διπλοβάρδια ή θα μείνει ένα τμήμα με προσωπικό ασφαλείας έναν νοσηλευτή. Κι αν εκείνη την ώρα πρέπει να γίνουν δύο διασωληνώσεις ή τρεις;», θα πει η Βιολέτα.
Στο μεταξύ, όπως μου εξηγεί, ο κοινωνικός αυτοματισμός έχει ξεκινήσει ήδη μέσα από τα ίδια τα νοσοκομεία, καθώς η κυβέρνηση έχει δημιουργήσει εργαζόμενους όχι δύο αλλά τριών ταχυτήτων. Τους μόνιμους, όσους έχουν μπει μέσω ΟΑΕΔ και τους επικουρικούς. «Αυτό έχει οδηγήσει σε έναν άτυπο πόλεμο, ιδιαίτερα μεταξύ των εργαζομένων στα δημόσια νοσοκομεία μέσω προγραμμάτων του ΟΑΕΔ και των επικουρικών, με τους πρώτους να υποστηρίζουν ότι δουλεύουν 3 και 4 χρόνια υπό αυτό το καθεστώς και να θεωρούν ότι είναι άδικο το ενδεχόμενο να μονιμοποιηθούμε εμείς που μπήκαμε στο σύστημα εν μέσω πανδημίας. Εν τω μεταξύ δεν προβλέπεται για κανέναν από εμάς η μονιμοποίηση και αντί να συσπειρωνόμαστε όλοι απέναντι στην κυβέρνηση για να την διεκδικήσουμε, τρωγόμαστε μεταξύ μας». «Και κάπου εκεί μπαίνουν στη μέση και οι μόνιμοι, που επειδή κυκλοφορεί μια φήμη ότι θα μπει ο κλάδος στα βαρέα κι ανθυγιεινά και ότι οι μόνιμοι θα βγουν νωρίτερα στη σύνταξη και θα μονιμοποιηθούν οι του ΟΑΕΔ ή οι επικουρικοί, πιστεύουν ότι θα τους πετάξουμε εμείς εκτός εργασίας», συμπληρώνει για να αναφωνήσει: «Άβυσσος!».
Κανείς δε θέλει έναν «ήρωα» δίπλα του
Η αβυσσαλέα μάχη που δίνουν οι άνθρωποι της Υγείας σε καθημερινό επίπεδο δεν θα μπορούσε να μην έχει ανατρέψει και την κανονικότητα της ζωής τους.
«Έχει αλλάξει η καθημερινότητά μας ακόμα και στο σπίτι. Ερχόμαστε και βγάζουμε τα ρούχα μας και τα παπούτσια μας στον διάδρομο και τρέχουμε κατευθείαν να κάνουμε μπάνιο για να διώξουμε την αίσθηση του COVID από πάνω μας. Βάζουμε πλυντήρια καθημερινά και καταστρέφουμε τα ρούχα μας στους 90 βαθμούς Κελσίου. Και να έρχεται μετά μια διοίκηση νοσοκομείου να σου λέει ότι αν κολλήσεις θα περάσεις κι ΕΔΕ επειδή εσύ θα φέρεις την ευθύνη», λέει η Βιολέτα, υπενθυμίζοντας το περιστατικό των 3 υγειονομικών του Αγίου Σάββα, που κλήθηκαν να καθίσουν στο σκαμνί επειδή αρρώστησαν.
Κάποια στιγμή άρχισα να βλέπω τους ανθρώπους να φεύγουν και να το θεωρώ φυσιολογικό. Ήταν, όμως, ο μόνος τρόπος για να μην παίρνω τον θάνατο μαζί στο σπίτι μου.
«Αυτό που με έχει πειράξει όμως περισσότερο είναι ο υγειονομικός ρατσισμός που έχω δεχτεί επειδή είμαι νοσηλεύτρια σε κλινική COVID. Κι όχι μόνο εγώ αλλά και ο σύζυγός μου. Δεν μας πλησιάζει σχεδόν κανένας γνωστός μας γιατί φοβούνται μην τους κολλήσω κάτι, εγώ που κάνω τεστ κάθε εβδομάδα. Το καταλαβαίνω έως έναν βαθμό…, αλλά έως έναν βαθμό», θα πει με νόημα.
Έγινε ο θάνατος συνήθεια
«Ο περισσότερος κόσμος θεωρεί ότι η νοσηλεύτρια είναι μία γυναίκα με μια σύριγγα στο χέρι, που θα σου κάνει μια ένεση και θα σου πει έναν καλό λόγο. Δεν είναι όμως μόνο αυτό. Πρέπει να μάθεις να αντέχεις τη μυρωδιά του αίματος, των ούρων και των κοπράνων. Πρέπει να μάθεις να αντέχεις το βάρος γιατί όταν ο ασθενής είναι στο κρεβάτι ξαπλωμένος, βαραίνει σαν μολύβι. Και πάνω από όλα πρέπει να μάθεις να αντέχεις το ψυχολογικό βάρος αυτής της δουλειάς», συνεχίζει η Βιολέτα.
«Η πρώτη μου δουλειά ως νοσηλεύτρια ήταν σε ογκολογική κλινική. Κάποια στιγμή άρχισα να βλέπω τους ανθρώπους να φεύγουν και να το θεωρώ φυσιολογικό. Είχα πάει, μάλιστα, σε μια οικογενειακή συγκέντρωση, όπου μιλάγαμε για έναν άνθρωπο που είχε πεθάνει πρόσφατα και όταν αυθόρμητα είπα “μακάρι να φτάσουμε κι εμείς στα χρόνια του”, παρατήρησα ότι οι γύρω μου σοκαρίστηκαν. Δεν είχα καν συνειδητοποιήσει πόσο ψυχρή είχα γίνει. Ήταν, όμως, ο μόνος τρόπος για να μην παίρνω τον θάνατο μαζί στο σπίτι μου», μου εξηγεί.
«Κάθε φορά που φεύγει κάποιος νέος είναι πολύ δύσκολο. Έχουν περάσει χρόνια αλλά ακόμα μου έρχεται στον νου μια νεαρή γυναίκα που νοσήλευσα όταν ξεκινούσα. Είχε κάνει μια σειρά εξωσωματικών στην προσπάθειά της να γίνει μητέρα και επειδή είχε ενοχλήσεις νόμιζε ότι τελικά είχε καταφέρει να μείνει έγκυος και ότι θα έφερνε στη ζωή το πρώτο της παιδί. Ήταν όμως επιθετικός καρκίνος και μέσα σε δύο μήνες έφυγε η ίδια από τη ζωή. Την θυμάμαι με μεγάλη στεναχώρια κάθε φορά», παραδέχεται η Βιολέτα.
Κάθε αριθμός είναι κι ένας άνθρωπος
Κάπως έτσι θυμάμαι να υπενθυμίζω στον εαυτό μου ότι δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι πίσω από κάθε αριθμό που ακούμε κάθε απόγευμα στις ενημερώσεις του ΕΟΔΥ, βρίσκεται ένας άνθρωπος. Μέχρι στιγμής πάνω από 7.000 συνάνθρωποί μας έχουν χάσει τη μάχη με τον κορονοϊό και άλλες τόσες οικογένειες είναι βυθισμένες στο πένθος. Κάθε διασωληνωμένος, κάθε νοσηλευόμενος από το γενικό σύνολο έχει και τη δική του ιστορία.
«Είχαμε έναν νεαρό ασθενή, στην ηλικία του συζύγου μου, που εισήχθη σε καλή κατάσταση αλλά άξαφνα η υγεία του επιδεινώθηκε δραματικά. Την ώρα που του ανέβαζα το οξυγόνο μου είπε: Όταν πήραν μέτρα και αναγκάστηκα να κλείσω το μαγαζί μου είχα εξαγριωθεί και υποστήριζα ότι δεν υπάρχει κορονοϊός και τώρα είμαι στην αντίπερα όχθη και φοβάμαι ότι θα πεθάνω. Έμεινε τελικά στο νοσοκομείο 3 μήνες και βγήκε νικητής», θυμάται η Βιολέτα.
Η δημόσια και δωρεάν Υγεία για όλους είναι μονόδρομος και καλό θα είναι όταν ξαναβγούμε στον δρόμο να την διεκδικήσουμε με νύχια και με δόντια.
Μια ακόμα ιστορία που θυμάται με μεγάλη θλίψη, ήταν αυτή μιας νεαρής κοπέλας. «Ήταν αναπληρώτρια καθηγήτρια και είχε μόλις λάβει τον διορισμό της. Είχε έρθει από την επαρχία κι έμενε προσωρινά σε μια φίλη της μέχρι να μπει ο πρώτος μισθός και να ενοικιάσει το δικό της σπίτι. Και τότε νόσησε από κορονοϊό και έπρεπε να νοσηλευτεί. Της τηλεφώνησαν από την αρμόδια υπηρεσία της και της είπαν ότι αν δεν παρουσιαστεί εντός 10 ημερών ο διορισμός της δεν θα μπορούσε να ολοκληρωθεί. Τι να πεις σε έναν άνθρωπο τόσο νέο, που ξεκίνησε από την επαρχία με τόσα όνειρα για μια νέα ζωή και τελικά έγιναν όλα στάχτες κι αποκαΐδια; Νοσηλεύτηκε για 2 μήνες και κάθε μέρα έκλαιγε. Είχε καταρρεύσει ψυχολογικά…», διηγείται η Βιολέτα.
Μονόδρομος
Κλείνοντας την εφ’όλης της ύλης κουβέντα μας η Βιολέτα θέλει να μου πει κάτι τελευταίο. «Ο λόγος που δεν καταρρεύσαμε σαν χώρα λόγω κορονοϊού είναι το έστω και με τα προβλήματά του υπάρχον Εθνικό Σύστημα Υγείας. Ο οποιοσδήποτε, είτε είναι Έλληνας, είτε μετανάστης, είτε άσπρος, είτε μαύρος, είτε χριστιανός, είτε μουσουλμάνος, είτε ασφαλισμένος, είτε ανασφάλιστος νοσηλεύεται κανονικά, γιατί είναι πάνω από όλα Άνθρωπος», μου λέει.
«Η δημόσια και δωρεάν Υγεία για όλους είναι μονόδρομος και καλό θα είναι όταν ξαναβγούμε στον δρόμο να την διεκδικήσουμε με νύχια και με δόντια», συμπληρώνει, πριν να με χαιρετίσει βιαστικά για να παλέψει για ακόμη μία νύχτα με τον κορονοϊό.
