Από την Τεχεράνη στη Μόσχα: Μία μεγάλη μάχη κατά του ολοκληρωτισμού

Ο δημοκρατικός κόσμος και όσοι πιστεύουμε στην ελευθερία και την δικαιοσύνη βγάζουμε το καπέλο στις Ιρανές που πετούν τις μαντίλες τους και τους Ρώσους που εγκαταλείπουν την πατρίδα τους για να μη στρατευθούν.

Ιρανές και Ρώσοι ρισκάρουν τη ζωή τους, τη ζωή της οικογένειάς τους, την εργασία τους, την ασφάλειά τους, την ίδια τους την ύπαρξη, παίρνοντας θαρραλέα θέση απέναντι σε αυταρχικά καθεστώτα που πλήττουν τη τιμή και την αξιοπρέπειά τους, που τους κλέβουν τα όνειρα και υποθηκεύουν το μέλλον τους. Το καθεστώς των ισλαμοσκοταδιστών επιχειρεί να σώσει ό,τι έχει απομείνει από την απόλυτη εξουσία του και δεν διστάζει να ασκήσει την πιο τυφλή βία εναντίον των πολιτών του. Την ίδια στιγμή, το καθεστώς του Πούτιν κηρύσσει τους φυγάδες «λιποτάκτες» και συλλαμβάνει τους οικείους τους ώστε να αναγκαστούν οι ίδιοι να επιστρέψουν. Δεν είναι βέβαιο ότι σε Ιράν και Ρωσία συντελείται το τέλος των δύο καθεστώτων, ωστόσο έχουν μπει τα θεμέλια για μία τέτοια ανατροπή «από τα κάτω».

Δύο φαινομενικά άσχετα μεταξύ τους γεγονότα συνέπεσαν χρονικά και μας δείχνουν ότι η συλλογική δράση μπορεί να φέρει αποτελέσματα και να καταδείξει τη δύναμη της κοινωνικής συνοχής. Και στις δύο περιπτώσεις τίθεται ζήτημα ηθικού και πολιτικού καθήκοντος, τόσο από τους ίδιους τους συμμετέχοντες, όσους βιώνουν την καταπίεση και τον κατατρεγμό, όσο και εκείνων που στέκονται δίπλα σε αυτούς τους ανθρώπους που ρισκάρουν τη ζωή τους για να υπερασπιστούν τις ελευθερίες τους. Οι Ιρανές δεν κατεβαίνουν μόνες τους στους δρόμους, αλλά έχουν μαζί τους και τους συγγενείς τους, τους φίλους τους, τον κύκλο τους που «αγκαλιάζει» και συμμερίζεται την αγανάκτησή τους. Τα σόσιαλ μίντια έχουν παίξει τον ρόλο τους στην εξάπλωση της διαμαρτυρίας, ωστόσο η στήριξη δεν έχει μείνει εκεί. Σε πολλές πόλεις στην Ευρώπη υπήρξαν κινητοποιήσεις και πρέπει να συνεχιστούν.

Υπάρχει όμως και ένα μήνυμα για τις δυτικές κοινωνίες, ιδίως προς εκείνα τα κοινωνικά στρώματα που ασφυκτιούν από το πολιτικό και οικονομικό περιβάλλον. Αν σε Ιράν και Ρωσία, με τις απείρως ισχυρότερες δικλείδες ασφαλείας και προστασίας του συστήματος, αναπτύσσεται μία τέτοια δυναμική αντίδρασης και διεκδίκησης, στα δικά μας δημοκρατικά καθεστώτα, γιατί δεν διεκδικούμε με πιο ορατό κι αποτελεσματικό τρόπο αυτά που εμείς θεωρούμε δίκαια, ηθικά και πολιτικά αποδεκτά από την κοινωνική πλειοψηφία; Αφού μπορούμε να οργανωθούμε συλλογικά και μαζικά, γιατί δεν το κάνουμε; Ο ολοκληρωτισμός έχει πολλά προσωπεία και κάθε κοινωνία δέχεται και βιώνει πολλές και διαφορετικές εκφάνσεις του. Το ζήτημα όμως είναι πώς αντιδράς, πώς οργανώνεσαι και διεκδικείς. Τί φαντασία έχεις στη δράση σου και, τελικά, πόσο εκτιμάς και σέβεσαι τον εαυτό σου, τους δικούς σου, το περιβάλλον σου. Όλα μπορούμε να τα καταφέρουμε, αρκεί να το πιστέψουμε και να εμπνευστούμε από τις Ιρανές και τους Ρώσους.