Κορονοϊός: Το εμβόλιο της Κούβας θα μπορούσε να σώσει εκατομμύρια ζωές σε όλο τον κόσμο

Η Κούβα είναι πλέον μία από τις ελάχιστες χώρες με χαμηλό εισόδημα που όχι μόνο έχει εμβολιάσει τη μεγάλη πλειοψηφία του πληθυσμού της, αλλά είναι και η μόνη που το έχει κάνει με εμβόλιο – με εμβόλια για την ακρίβεια – που ανέπτυξε η ίδια.

Σύμφωνα με έρευνα του Πανεπιστημίου Τζονς Χόπκινς στις ΗΠΑ, η Κούβα έχει εμβολιάσει πλήρως το 78% του πληθυσμού της, γεγονός που την τοποθετεί στην ένατη (9η) θέση στον κόσμο, πάνω από χώρες όπως η Δανία, η Κίνα και η Αυστραλία , με τις ΗΠΑ, με λίγο λιγότερο από το 60% του πληθυσμού τους εμβολιασμένο, να κατατάσσονται στην πεντηκοστή έκτη (56η) θέση. Η επιτυχημένη εμβολιαστική εκστρατεία έχει αναζωογονήσει την κοινωνία, διαμορφώνοντας ένα φωτεινό μονοπάτι μέσα στη διπλή μέγγενη της πανδημίας και του αμερικανικού εμπάργκο.

Το κλειδί για αυτό το αποτέλεσμα ήταν η απόφαση της κυβέρνησης να αναπτύξει τα δικά της εμβόλια, δύο από τα οποία – το Abdala, που πήρε το όνομά του από ένα ποίημα που έγραψε ο ήρωας της ανεξαρτησίας της χώρας Χοσέ Μαρτί, και το Soberana 2, που στα ισπανικά σημαίνει «κυρίαρχη» – έλαβαν την επίσημη έγκριση των ρυθμιστικών αρχών τον περασμένο Ιούλιο και Αύγουστο. Σύμφωνα με τον Vicente Vérez Bencomo, επικεφαλής του διεθνώς αναγνωρισμένου Ινστιτούτου Εμβολίων Finlay στην Αβάνα, η χώρα «στοιχημάτιζε εκ του ασφαλούς» περιμένοντας περισσότερο για να παρασκευάσει τα δικά της εμβόλια, παρά να προμηθευτεί από αλλού. Με αυτόν τον τρόπο απέφευγε την εξάρτηση από μεγαλύτερους συμμάχους της, όπως η Ρωσία και η Κίνα, ενώ κατάφερε να τονώσει και την οικονομία της, εξάγοντας τα εμβόλιά της σε τρίτες χώρες, κυρίως στην Αφρική που παραμένει σε μεγάλο βαθμό εμβολιαστικά αποκλεισμένη από τη διεθνή κοινότητα.

Τη στιγμή που στις ΗΠΑ, στην ΕΕ και στην Κίνα, τα φάρμακα που σώζουν ζωές αναπτύσσονται κυρίως χάρη στη δημόσια χρηματοδότηση προτού τα κέρδη και η διανομή τους ιδιωτικοποιηθούν και αποτελέσουν αντικείμενο ακραίου πλουτισμού, ο τομέας της βιοτεχνολογίας στη Κούβα ανήκει και χρηματοδοτείται εξ ολοκλήρου από το δημόσιο. Αυτό σημαίνει ότι το νησί της Καραϊβικής έχει αποεμπορευματοποιήσει έναν ζωτικό ανθρώπινο πόρο, κινούμενο στην ακριβώς αντίθετη πολιτική κατεύθυνση από αυτή που βιώνουμε τις τελευταίες πολλές δεκαετίες κυριαρχίας του νεοφιλελεύθερου μοντέλου.

Ο τομέας της ιατρικής στην Κούβα είναι διεθνώς αναγνωρισμένος. Η Αβάνα έχει κερδίσει δέκα χρυσά μετάλλια από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Πνευματικής Ιδιοκτησίας (WIPO) των Ηνωμένων Εθνών, μεταξύ άλλων για την ανάπτυξη του πρώτου εμβολίου κατά της μηνιγγίτιδας Β στον κόσμο το 1989. Το 2015, η Κούβα έγινε η πρώτη χώρα που εξάλειψε τη μετάδοση του ιού HIV και της σύφιλης από τη μητέρα στο παιδί, αποτέλεσμα τόσο των φαρμάκων που παρήγαγε όσο και του ισχυρού συστήματος δημόσιας υγείας που διαθέτει.

Με αυτόν τον τρόπο, η χώρα κατάφερε να κάνει το αδιανόητο, αναπτύσσοντας τα δικά της εμβόλια κατά του κορονοϊού, ξεπερνώντας μεγάλο μέρος του λεγόμενου «ανεπτυγμένου» κόσμου στην αντιμετώπιση της πανδημίας, παρά το μέγεθός της και το επίπεδο πλούτου της, ξεπερνώντας την πολιτική του οικονομικού «στραγγαλισμού» από την απέναντι πλευρά των ακτών της.