«No farmers, no food» – Τρακτέρ κατακλύζουν τις Βρυξέλλες και τη μισή Ευρώπη

Έκτακτη Σύνοδος Κορυφής σήμερα Πέμπτη (1/2) στις Βρυξέλλες, με τους αγρότες να πυκνώνουν τις κινητοποιήσεις στην Ευρώπη, στήνοντας όλο και περισσότερα μπλόκα στους δρόμους.

Οι μαζικές διαδηλώσεις υποχρεώνουν τους ηγέτες της ΕΕ να συζητήσουν για την κρίση στον αγροτικό τομέα, με την Κομισιόν να υποχρεώνεται να κάνει ένα βήμα πίσω, όπως σημειώνει η ΕΡΤ.

Μπροστά στις τεράστιες κινητοποιήσεις σε διάφορες χώρες, η ΕΕ ανακοίνωσε την καθυστέρηση εφαρμογής των κανόνων που θα ανάγκαζε τους αγρότες να παραμερίσουν τις καλλιέργειες προς όφελος της βιοποικιλότητας και της υγείας του εδάφους. Είναι η πρώτη πολιτική απάντηση στις μαζικές διαμαρτυρίες του αγροτικού κόσμου που βρήκε στους δρόμους βλέποντας το εισόδημά τους να συρρικνώνεται.

Αρκετές εκατοντάδες τρακτέρ αναμένεται να κατακλύσουν τις Βρυξέλλες στη διαδήλωση σήμερα και να παραλύσουν την ευρωπαϊκή πρωτεύουσα την ημέρα της Συνόδου Κορυφής της ΕΕ.

Tα πρώτα κονβόι τρακτέρ έφτασαν στις Βρυξέλλες αργά το βράδυ της Τετάρτης (31/1) με προορισμό την Ευρωπαϊκή Συνοικία, ενώ κάποια σημεία εξόδου και εισόδου της πόλης έκλεισαν. Η πλειοψηφία των τρακτέρ αναμένεται να κατευθυνθεί γύρω στις 10 το πρωί (τοπική ώρα) κοντά στην πλατεία Σουμάν όπου βρίσκονται τα κτίρια της Επιτροπής και του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, καθώς και προς την πλατεία Λουξεμβούργου (Place du Luxembourg) έξω από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, όπου θα πραγματοποιηθούν συμβολικές δράσεις και ομιλίες.

Βέλγοι, αλλά και αγρότες από διάφορες ευρωπαϊκές χώρες (Γαλλία, Γερμανία, Ολλανδία, Ρουμανία, Πολωνία) έχουν ξεσηκωθεί εδώ και αρκετές εβδομάδες καταγγέλλοντας, μεταξύ άλλων, «την ασυνέπεια των ευρωπαϊκών πολιτικών», τη συσσώρευση περίπλοκων περιβαλλοντικών κανόνων, τον αθέμιτο ανταγωνισμό από το εξωτερικό και τα χαμηλά εισοδήματά τους.

Στην μεγάλης κλίμακας διαδήλωση των Βρυξελλών έχουν δηλώσει συμμετοχή αγροτικά σωματεία από την Ισπανία, την Ιταλία και την Πορτογαλία για να ενώσουν τις φωνές τους με αυτές των Βέλγων αγροτών. Ο «γενικός αποκλεισμός» των Βρυξελλών, όπως ανακοίνωσε ο πρόεδρος της FJA, αναμένεται να διαρκέσει τουλάχιστον μέχρι τις 5 το απόγευμα.

Ωστόσο, οι πρόεδροι της FJA και της αγροτικής ομοσπονδίας Fugea προειδοποιούν ότι εάν οι αγρότες δεν κερδίσουν αυτά που ζητούν κατά τη διάρκεια της Πέμπτης, οι ενέργειές τους θα συνεχιστούν και αύριο στην ευρωπαϊκή πρωτεύουσα. Εν τω μεταξύ οι αστυνομικές αρχές της πρωτεύουσας των Βρυξελλών συνέστησαν στους κατοίκους να αποφεύγουν τις μετακινήσεις με τα αυτοκίνητα και να προτιμούν το μετρό ως μέσο μαζικής μεταφοράς.

Την ίδια ώρα στην Ελλάδα, οι αγρότες ετοιμάζουν κλιμάκωση των κινητοποιήσεων, με μπλόκα στους δρόμους και συλλαλητήριο στη Θεσσαλονίκη με τον κυβερνητικό εκπρόσωπο να δίνει το στίγμα: «Οι εποχές που αυτοί που ανέβαιναν στα τρακτέρ, αυτοί που κλείνανε πανεπιστήμια, αυτοί που κλείνανε δρόμους και νόμιζαν ότι είναι επαναστάτες, ενώ στην πραγματικότητα δεν είχαν κανένα αίτημα, έχουν περάσει», δήλωσε ο Παύλος Μαρινάκης αναφερόμενος στις αντιδράσεις των αγροτών και τα αιτήματά τους.

Μαζικές διαμαρτυρίες σε Βέλγιο, Ιταλία, Ισπανία και Γερμανία 

Εν όψει της Συνόδου Κορυφής, οι Βέλγοι αγρότες μπήκαν με εκατοντάδες τρακτέρ στις Βρυξέλλες, σε απόσταση αναπνοής από το κτίριο της ΕΕ. Ιταλοί αγρότες με τα τρακτέρ τους έστησαν μπλόκο στα διόδια έξω από την πόλη Μπρέσια, στη βόρεια περιφέρεια της Λομβαρδίας.

Στην Ιταλία, πάλι, αγρότες απέκλεισαν επίσης την κυκλοφορία με εκατοντάδες τρακτέρ σε εισόδους και εξόδους αυτοκινητόδρομων κοντά στο Μιλάνο, στην Τοσκάνη και σε άλλες περιοχές τις τελευταίες ημέρες. Οι Ισπανοί βγήκαν και αυτοί στους δρόμους, σε μια προσπάθεια να πιέσουν την κυβέρνηση να χαλαρώσει τους περιβαλλοντικούς κανόνες και να τους προστατεύσουν από τα αυξανόμενα κόστη και τις φθηνές εισαγωγές.

Στη Γερμανία τις τελευταίες δύο εβδομάδες οι κινητοποιήσεις σε μεγάλες πόλεις της χώρας ήταν έντονες. Στο Αμβούργο πάνω από 1.500 τρακτέρ απέκλεισαν το λιμάνι, προκαλώντας χάος στην περιοχή. Κεντρικό αίτημα των αγροτών στη χώρα παραμένει η απόσυρση της απόφασης για κατάργηση της επιδότησης του αγροτικού πετρελαίου.

Brussels tonight, where dozens of tractors – some predict up to 1000 – are rolling into the capital as part of recent European farmer protests pic.twitter.com/kbwlm8UM98

— Sophie Garratt (@SophGarratt) January 31, 2024

Μαζικές διαδηλώσεις στην Ευρώπη

Περίπου 10.000 Γάλλοι αγρότες ενίσχυσαν τα μπλόκα την Τετάρτη (31/1), με τουλάχιστον 100 αποκλεισμούς σε μεγάλους δρόμους σε όλη τη Γαλλία. 18 αγρότες συνελήφθησαν επειδή διέκοψαν την κυκλοφορία καθώς προσπαθούσαν να αποκλείσουν τη χονδρική αγορά τροφίμων στο Rungis, νοτιοανατολικά του Παρισιού ενώ άλλοι 79 συνελήφθησαν αφού κατάφεραν να εισέλθουν εντός της αγοράς.

Βέλγοι αγρότες συμμετείχαν στις διαδηλώσεις στα γαλλικά σύνορα και άλλοι απέκλεισαν τους δρόμους πρόσβασης στο λιμάνι των εμπορευματοκιβωτίων Zeebrugge για δεύτερη μέρα. Διαδήλωσαν επίσης Ισπανοί και Ιταλοί αγρότες.

Ο αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Maroš Šefčovič, περιέγραψε την απόφαση της Τετάρτης να καθυστερήσει τους κανόνες, απόφαση η οποία αναμένεται να επικυρωθεί από τα κράτη μέλη εντός 15 ημερών, ως ένα «χείρα βοηθείας» σε μια δύσκολη περίοδο.

Επικαλούμενος τις πλημμύρες, τις πυρκαγιές στην Ελλάδα, τον καύσωνα σε όλη τη νότια Ευρώπη και την ξηρασία στην Ισπανία, η οποία έχει αφήσει τις δεξαμενές στην Ανδαλουσία σε επίπεδα του 20%, είπε ότι είναι σημαντικό να ακούσουμε τους αγρότες και «να αποφύγουμε την πόλωση που κάνει κάθε καλή συζήτηση πιο δύσκολη».

Germany 🇩🇪
Netherlands 🇳🇱
Poland 🇵🇱
France 🇫🇷
Romania 🇷🇴
Scotland 🏴󠁧󠁢󠁳󠁣󠁴󠁿
And now Italy 🇮🇹

Farmers across Europe are rising against governments. They have had enough of being undermined and hit with net zero restrictions.

Farmers feed us. Support them.

pic.twitter.com/CSKWLzMQ0n

— James Melville 🚜 (@JamesMelville) January 24, 2024

«Αισθανόμαστε ότι είμαστε υποχρεωμένοι να δράσουμε κάτω από αυτήν την πίεση που [σ.σ. αισθάνεται] η αγροτική κοινότητα», είπε o Šefčovič. «Είχαμε μια σειρά από ακραία μετεωρολογικά φαινόμενα, ξηρασίες, πλημμύρες σε διάφορα μέρη της Ευρώπης και υπήρξε σαφής αρνητική επίδραση στην παραγωγή, στα έσοδα – και φυσικά μειωμένο εισόδημα – για τους αγρότες».

Σε συνδυασμό με τις υψηλότερες τιμές της ενέργειας, οι κίνδυνοι που σχετίζονται με τις καιρικές συνθήκες για τις καλλιέργειες σήμαιναν ότι οι αγρότες σε τέτοια πίεση, που «ανέβαζε το κόστος παραγωγής και συμπίεζε τα έσοδα», σημείωσε ο Šefčovič.

Σύμφωνα με τους κανόνες της ΕΕ, οι αγρότες αναμενόταν να διατηρήσουν το 4% της καλλιεργήσιμης γης τους απαλλαγμένο από φυτική παραγωγή, σε μια προσπάθεια να «αναγεννηθεί» το έδαφος και να αυξηθεί η βιοποικιλότητα, η οποία επίσης βρίσκεται σε κρίση. Εναλλακτικά, οι αγρότες θα μπορούσαν να είχαν εξαιρεθεί από αυτόν τον κανόνα της «παύσης καλλιέργειας» εάν είχαν χρησιμοποιήσει το 7% της γης τους για «καλλιέργειες αλιευμάτων», όπως το τριφύλλι, που παρέχουν κάλυψη στο έδαφος μετά τη συγκομιδή της κύριας καλλιέργειας. Ωστόσο, σύμφωνα με τις νέες προτάσεις, οι αγρότες δεν θα είναι υποχρεωμένοι για την αγρανάπαυση στα χωράφια μέχρι το 2025.

Συλλήψεις στη Γαλλία 

Η αλλαγή έρχεται καθώς οι διαμαρτυρίες των αγροτών έχουν ενταθεί τις τελευταίες 24 ώρες. Την Τετάρτη (31/1), Γάλλοι αγρότες από τα νοτιοδυτικά της χώρας κατάφεραν να ξεπεράσουν τα εμπόδια της αστυνομίας νότια του Παρισιού – από τους πίσω δρόμους ή μεταβαίνοντας από τρακτέρ σε φορτηγά για να φτάσουν στην περιοχή κοντά στην αγορά τροφίμων Rungis.

Ο Γάλλος υπουργός Εσωτερικών, Gérald Darmanin, είχε προειδοποιήσει ότι ενώ οι διαμαρτυρίες των αγροτών στους αυτοκινητόδρομους θα ήταν ανεκτές, η αστυνομία δεν θα τους επέτρεπε να αποκλείσουν τα αεροδρόμια ή το Rungis, τη μεγαλύτερη αγορά φρέσκων τροφίμων στην Ευρώπη. Η εισαγγελία του Créteil έξω από το Παρίσι, ανακοίνωσε ότι 15 από τους 18 αγρότες που συνελήφθησαν κοντά στο Rungis ήταν υπό κράτηση και ανακρίθηκαν από την αστυνομία.

Γάλλοι αγρότες απέκλεισαν επίσης δρόμους γύρω από τη Λυών. Σε ένα οδόφραγμα αγροτών στο Cavaillon στο νότο, ξένα προϊόντα, συμπεριλαμβανομένων ιταλικών ακτινιδίων και αχλαδιών, ξεφορτώθηκαν από φορτηγά. Η Virgile, μια αγρότισσα που διαδηλώνει, δήλωσε στο BFMTV: «Αυτό αφορά την οργή των κατοίκων της επαρχίας που αντιμετωπίζονται από ανόητους. Δουλεύουμε σαν τα σκυλιά. Το μήνυμά μας είναι: Αγοράστε γαλλικά προϊόντα, κάντε αυτή την προσπάθεια».

Μετά από μέρες που ζητούσαν υψηλότερα εισοδήματα, λιγότερη γραφειοκρατία και προστασία από τον ξένο ανταγωνισμό, «υπάρχουν τεράστιες προσδοκίες» μεταξύ των αγροτών, δήλωσε ο Arnaud Rousseau, επικεφαλής του μεγαλύτερου αγροτικού συνδικάτου της Γαλλίας, του FNSEA. Πρόσθεσε ότι δεν μπορούν να απαντηθούν άμεσα όλα τα αιτήματα. «Έτσι προσπαθώ να ζητήσω ηρεμία και λογική», σημείωσε.

Μέχρι τώρα, οι αγρότες δεν έχουν εντυπωσιαστεί με τις γρήγορες λύσεις που προσφέρουν πολιτικοί ή αξιωματούχοι στις Βρυξέλλες. Εκφράζουν ανησυχίες για το υψηλό κόστος της γης, την πίεση από τα σούπερ μάρκετ να πουλήσουν τα προϊόντα σε τιμές πλησίον του κόστους και την πληθώρα νέων περιβαλλοντικών κανόνων που έρχονται με τη μορφή των νόμων της ΕΕ για την αποκατάσταση της φύσης.

Οι επικριτές τους, λένε ότι οι αγρότες της ΕΕ συγκαταλέγονται στους κλάδους με τη μεγαλύτερη κάλυψη του κόστους, με περισσότερα από 307 δισεκατομμύρια ευρώ – 30% του συνολικού προϋπολογισμού της ΕΕ – να προορίζονται για αυτούς μεταξύ των ετών 2023 και 2027. Ερωτηθείς εάν η παραχώρηση της Τετάρτης (31/1) θα ήταν αρκετή για να καταπνίξει τις διαδηλώσεις, ο Σέφτσοβιτς παραδέχτηκε ότι η ΕΕ έπρεπε να «εντείνει» τον διάλογο με τους αγρότες για να βεβαιωθεί ότι εισακούστηκαν. «Πρέπει να διασφαλίσουμε ότι η Ευρώπη θα γίνει μια ήπειρος που θα είναι κατοικήσιμη, επίσης, στο μέλλον», πρόσθεσε ο ίδιος.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα λάβει επίσης μέτρα για τον περιορισμό της διαταραχής της αγοράς από τα ουκρανικά προϊόντα που εισέρχονται στην ΕΕ, μετά την άρση των δασμών ως απάντηση στη ρωσική εισβολή. Η Γαλλία θα αντιταχθεί στην υπογραφή μιας εμπορικής συμφωνίας μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του νοτιοαμερικανικού μπλοκ Mercosur – ένα βασικό αίτημα από τους διαδηλωτές. Ο Γάλλος υπουργός Οικονομίας, Bruno Le Maire, δήλωσε ότι θα υπάρξει στενότερη παρακολούθηση των ευρωπαϊκών πλατφορμών εμπορίας τροφίμων για να διασφαλιστεί ότι «το εισόδημα των αγροτών δεν είναι το πρώτο πράγμα που θα θυσιαστεί στις εμπορικές διαπραγματεύσεις».