Ο Τζο Μπάιντεν συνάντησε χθες στη Γενεύη τον Βλαντιμίρ Πούτιν, σε μια ιστορική στιγμή μετά από πολλά χρόνια ψυχρότητας.
Οι σχέσεις ΗΠΑ-Ρωσίας βρίσκονται στο χειρότερο σημείο τους από το τέλος του Ψυχρού Πολέμου. Οι ΗΠΑ έχουν επιβάλει δεκάδες οικονομικές κυρώσεις στη Ρωσία για την ανάμειξη στις εθνικές εκλογές, τις παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και την παράνομη προσάρτηση της Κριμαίας.
Σε προσωπικό επίπεδο, τα πράγματα είναι χειρότερα: Ο Ρόναλντ Ρέιγκαν μπορεί να μην εμπιστευόταν πλήρως τους Σοβιετικούς, αλλά ποτέ δεν είπε -όπως έκανε ο Μπάιντεν για τον Πούτιν- ότι ο Μιχαήλ Γκορμπατσόφ ήταν ένας «δολοφόνος χωρίς ψυχή». Τουλάχιστον όχι δημοσίως.
Η σχέση των δύο πολιτικών είναι τεταμένη για πολλά πράγματα, αλλά καταλήγουν σε ένα μεγάλο ζήτημα: οι ΗΠΑ εξακολουθούν να θεωρούν τον εαυτό τους ως παγκόσμια υπερδύναμη και η Ρωσία δεν είναι πρόθυμη να δεχτεί την ιδιότητα του δεύτερου «βιολιού».
Έτσι, ενώ οι ΗΠΑ θεωρούν τη Μόσχα απειλή, η Μόσχα βλέπει τις ΗΠΑ ως έναν αλαζονικό κολοσσό, που καταπατά τη σφαίρα επιρροής της Ρωσίας, διεξάγει αποσταθεροποιητικούς πολέμους στη Μέση Ανατολή και παραδίδει μαθήματα δημοκρατίας στον υπόλοιπο κόσμο.
Με άλλα λόγια, υπάρχουν βαθιά δομικά προβλήματα στη σχέση ΗΠΑ-Ρωσίας και οι δύο πρόεδροι δεν μπορούν να κάνουν πολλά για να τα αλλάξουν με μια συνάντηση στη Γενεύη. Παρόλα αυτά, ο Μπάιντεν δήλωσε ότι θέλει να θέσει τις βάσεις για μια «σταθερή και προβλέψιμη» σχέση. Που ακριβώς όμως θα μπορούσαν να συνεργαστούν ο Μπάιντεν και ο Πούτιν;
Δεν υπάρχουν πολλοί τομείς, αλλά υπάρχουν κάποιοι σημαντικοί. Και οι δύο ηγέτες επιθυμούν πρόοδο στον έλεγχο των πυρηνικών όπλων. Στην αρχή της θητείας του Μπάιντεν ανανέωσαν τη συνθήκη New START για πέντε χρόνια, διασώζοντας το τελευταίο σημαντικό σύμφωνο ελέγχου των στρατηγικών εξοπλισμών ΗΠΑ-Ρωσίας από τη διάλυση. Επίσης, συμφωνούν στην αναβίωση της πυρηνικής συμφωνίας με το Ιράν, όπου οι συνομιλίες Ρωσίας-ΗΠΑ φαίνεται να πηγαίνουν πολύ καλά. Επιπλέον, παρά τις συνοριακές διαφορές στην Αρκτική, έχουν αμφότερες οι πλευρές συμφέρον να αποφύγουν την κλιμάκωση και ο καθένας τους θέλει να περιορίσει την κινεζική επιρροή στην περιοχή.
Το αμερικανικό Κογκρέσο σχεδόν στο σύνολό του -Δημοκρατικοί και Ρεπουμπλικάνοι μαζί- έχουν σοβαρές επιφυλάξεις για το βάθος των διμερών σχέσεων, αντιμετωπίζοντας με ιδιαίτερο σκεπτικισμό τη ρωσική ηγεσία.
Από την άλλη, Ρώσοι αξιωματούχοι δεν περιμένουν ότι οι οικονομικές κυρώσεις των ΗΠΑ κατά της Ρωσίας – οι οποίες ήρθαν ως απάντηση στην παρέμβαση στις αμερικανικές εκλογές, την Ουκρανία και την υπόθεση Ναβάλνι- θα χαλαρώσουν σύντομα. Υπάρχει όμως αισιοδοξία ότι αυτή τη συνάντηση θα μπορούσε να ρίξει λίγο τη θερμοκρασία και να θέσει κάποιες πρώτες βάσεις για διέξοδο από τα σημερινά αδιέξοδα.
Άλλωστε ΗΠΑ και Ρωσία μαζί δεν κάνουν και χώρια δεν μπορούν.
