Περού: Πολιτική κρίση μετά τις αποκαλύψεις για το σκάνδαλο «RolexGate»

Ο νέος πρωθυπουργός του Περού, ο Γουστάβο Αδριανσέν, θα ζητήσει σήμερα ψήφο εμπιστοσύνης από το κοινοβούλιο της χώρας της Λατινικής Αμερικής, εν μέσω σκανδάλου συνδεόμενου με ακριβά ρολόγια της προέδρου Ντίνας Μπολουάρτε που προκάλεσε ηλεκτροσόκ στην εύθραυστη κυβέρνησή της.

Ο κ. Αδριανσέν, κεντροδεξιός δικηγόρος 57 ετών, ονομάστηκε στις αρχές Μαρτίου διάδοχος του Αλβέρτο Οτάρολα, μετά την παραίτηση αυτού του τελευταίου εξαιτίας έρευνας σε βάρος του για άσκηση αθέμιτης επιρροής έναντι ανταλλάγματος.

Όπως σημειώνει το ΑΠΕ, το περουβιανό Σύνταγμα προβλέπει ότι εντός τριάντα ημερών αφότου ονομαστεί, ο ή η πρωθυπουργός οφείλει να παρουσιαστεί ενώπιον του Κογκρέσου για να παρουσιάσει εφ’ όλης της ύλης την πολιτική που θα ασκήσει και να ζητήσει ψήφο εμπιστοσύνης.

Η πρόεδρος του Περού Ντίνα Μπολουάρτε / AP Photo

Στο Κογκρέσο έχουν την πλειοψηφία κόμματα της δεξιάς και της άκρας δεξιάς που γενικά υποστηρίζουν την πρόεδρο Μπολουάρτε. Για να εξασφαλίσει ψήφο εμπιστοσύνης, ο κ. Αδριανσέν θα χρειαστεί να εξασφαλίσει το 50% συν μια ψήφο (ή με άλλα λόγια 65 ψήφους, το κοινοβούλιο έχει 130 έδρες).

Γενικά θεωρείται πως η περουβιανή δεξιά θα του δώσει ψήφο εμπιστοσύνης. «Πρέπει να δώσουμε ψήφο εμπιστοσύνης για να εγγυηθούμε ότι η χώρα θα κυβερνάται», καθώς «βρισκόμαστε σε κατάσταση κρίσης», είπε στον Τύπο ο κοινοβουλευτικός Χόρχε Μοντόγια, του δεξιού κόμματος Renovación Popular («Λαϊκή Ανανέωση»).

Peru's government blasted the raid on the home of President Dina Boluarte as part of inquiries into possible illicit enrichment and failure to declare ownership of luxury watches as ‘disproportionate and unconstitutional’ https://t.co/YgSKKZiDbd pic.twitter.com/6h5WtXN8Hu

— Reuters (@Reuters) March 30, 2024

Η ψηφοφορία θα διεξαχθεί την ώρα που η πρόεδρος Μπολουάρτε έχει εμπλακεί σε διάφορες υποθέσεις, με την πιο πρόσφατη να αφορά την έρευνα σε βάρος της για παράνομο πλουτισμό, με αφορμή ρολόγια Rolex που φέρεται να μη συμπεριέλαβε στις δηλώσεις περιουσίας της.

Το σπίτι της σε προάστιο της πρωτεύουσας και το προεδρικό γραφείο ερευνήθηκαν το Σάββατο από αστυνομικούς και εισαγγελικούς λειτουργούς στο πλαίσιο της έρευνας. Τα Ρόλεξ δεν βρέθηκαν και η εισαγγελία απαίτησε η αρχηγός του κράτους να τα παρουσιάσει όταν θα προσέλθει να καταθέσει μεθαύριο Παρασκευή.

Χθες Τρίτη ο γενικός εισαγγελέας Χουάν Βιγιένα ανακοίνωσε πως στην έρευνα θα συμπεριληφθούν επίσης κοσμήματα, συμπεριλαμβανομένου μπρασελέ αξίας 56.000 δολαρίων, και τραπεζικές καταθέσεις περίπου 270.000 δολαρίων μεταξύ του 2021 και του 2022.

Το σκάνδαλο, που βαφτίστηκε «Rolex-gate» από τον περουβιανό Τύπο, ξέσπασε τη 15η Μαρτίου, όταν ειδησεογραφικός ιστότοπος άρχισε να αναρτά φωτογραφίες στις οποίες η κυρία Μπολουάρτε εικονίζεται να φοράει διάφορα ακριβά ρολόγια την περίοδο που βρισκόταν στην κυβέρνηση το 2021 και το 2022.

Η Μπολουάρτε, η δημοτικότητα της οποίας δεν ξεπερνά το 10%, σύμφωνα με δημοσκοπήσεις, διαβεβαίωσε πως έχει «καθαρά χέρια» και ότι δεν έχει στην κατοχή της παρά μόνο ένα ρολόι.

Παραιτήθηκε το 1/3 των υπουργών 

Έξι από τους δεκαοκτώ υπουργούς της κυβέρνησης του Περού ανακοίνωσαν την Δευτέρα, την παραίτησή τους. Ο υπουργός Εσωτερικών —ως εκ του αξιώματός του αυτός που είχε την ευθύνη για την αστυνομία— επικαλέστηκε «οικογενειακά προβλήματα», οι υπουργοί Παιδείας, Γυναικών, Αγροτικής Ανάπτυξης, Παραγωγής και Εξωτερικού Εμπορίου δεν έδωσαν καμιά εξήγηση. Μέσα στη νύχτα, η κυρία Μπολουάρτε όρκισε έξι νέους υπουργούς.

Ακόμη κι αν ασκηθεί δίωξη σε βάρος της για παράνομο πλουτισμό, δυνάμει του Συντάγματος η αρχηγός του κράτους δεν μπορεί να δικαστεί παρά μετά τον Ιούλιο του 2026, με άλλα λόγια μετά το τέλος της θητείας της. Επομένως το «εάν θα παραμείνει στην προεδρία» ή όχι θα κριθεί «στην πολιτική αρένα, στο κοινοβούλιο», σημείωσε ο πολιτικός αναλυτής Αουγούστο Άλβαρες Ρόδριχ.

Αίτημα απομάκρυνσης της προέδρου από την αντιπολίτευση 

Η αντιπολίτευση κατέθεσε το Σάββατο αίτημα για να ξεκινήσει διαδικασία απομάκρυνσης της προέδρου από το αξίωμα εξαιτίας «μόνιμης ηθικής ανικανότητας». Την πρωτοβουλία ανέλαβε το Perú Libre («Ελεύθερο Περού»), κόμμα στο οποίο ανήκε η κυρία Μπολουάρτε προτού αναλάβει την προεδρία, και υποστηρίζεται από 30 κοινοβουλευτικούς. Όμως για να τεθεί σε διάλογο πρέπει να εξασφαλίσει την υποστήριξη πενήντα και πλέον μελών του κοινοβουλίου, κάτι διόλου βέβαιο σε αυτό το στάδιο.

Είναι η τρίτη φορά που κινείται διαδικασία παύσης της Μπολουάρτε από την αριστερά. Καμιά προσπάθεια δεν έφθασε καν στη διαδικασία της προ ημερησίας διατάξεως συνεδρίασης στο Κογκρέσο. Η πρόεδρος, 61 ετών, αντιμετωπίζει επίσης έρευνα με πολύ πιο βαρύ κατηγορητήριο, για «γενοκτονία», «ανθρωποκτονίες κατά συρροή με επιβαρυντικές περιστάσεις» και «πρόκληση σοβαρών σωματικών βλαβών», εξαιτίας των θανάτων 50 και πλέον ανθρώπων στις πολύμηνες ταραχές που ακολούθησαν την ανάδειξή της στην εξουσία.

Η Ντίνα Μπολουάρτε έγινε υπηρεσιακή πρόεδρος του Περού μετά την παύση από το Κογκρέσο και τη σύλληψη από την αστυνομία τον Δεκέμβριο του 2022 του προκατόχου της Πέδρο Καστίγιο, εκλεγμένου με κόμμα της ριζοσπαστικής αριστεράς, του οποίου ήταν η αντιπρόεδρος.