Πόσο αποτελεσματικός θα ήταν ένας φόρος για τον έλεγχο του υπερτουρισμού;

Όταν η αντιδήμαρχος του Άμστερνταμ, Έστερ φαν Μπούρεν, πρότεινε πρόσφατα αύξηση 1% στον φόρο που επιβάλλεται σε κάθε διανυκτέρευση επισκέπτη της πόλης, έναν από τους υψηλότερους στην Ευρώπη, τα μέλη του δημοτικού συμβουλίου απάντησαν ότι επιθυμούσαν ο φόρος αυτός να είναι ακόμη μεγαλύτερος, σημειώνουν με δημοσίευμά τους οι Νew York Times.

«Οι δημοτικές δαπάνες είναι μεγάλες, αλλά δεν θέλουμε να επιβαρύνουμε περαιτέρω τους κατοίκους. Αποφασίσαμε έτσι να χρεώσουμε λίγο περισσότερο τους τουρίστες», είπε σε συνέντευξή της η κ. Φαν Μπούρεν. Ομόλογοι της Ολλανδής αντιδημάρχου σκέφτονται το ίδιο πράγμα. Υστερα από δεκαετίες αύξησης του τουρισμού σε αστικές ζώνες, πολλές ευρωπαϊκές πόλεις βρήκαν τρόπους για να φορολογήσουν τους επισκέπτες, που συνεχίζουν να αποτελούν σοβαρή πηγή εισοδήματος, αλλά και προβλημάτων για τις τουριστικές πόλεις. Η επιβολή μικρού τέλους στους επισκέπτες δεν έχει προκαλέσει αντιδράσεις μεταξύ τουριστών, ενώ ενισχύει σημαντικά τα δημοτικά ταμεία.

Τέτοιοι φόροι είναι πια κοινοί σε όλη την Ευρώπη. Από 30 κράτη σε έρευνα εταιρείας αναλυτών από τη Δανία, 21 από αυτά φορολογούν τις διανυκτερεύσεις επισκεπτών, συνήθως μεταξύ 0,5 ευρώ και 3 ευρώ τη βραδιά. Στις ΗΠΑ, η πολιτεία του Κονέκτικατ φορολογεί κάθε διανυκτέρευση με 15%.

Κράτη της νότιας και δυτικής Ευρώπης, όπου ο τουρισμός αντιπροσωπεύει σημαντικό ποσοστό του ΑΕΠ, τείνουν να υιοθετούν τέτοιους φόρους. Οι χώρες της βόρειας Ευρώπης αναμένεται να ακολουθήσουν, ωθούμενες από παράγοντες όπως η κλιματική αλλαγή και η έκρηξη της τουριστικής κίνησης μετά την πανδημία, όπως υπογραμμίζεται στο δημοσίευμα των NYT.

Βαρκελώνη και Ντουμπρόβνικ υιοθέτησαν φόρο στους τουρίστες 

Πέρυσι, το δημοτικό συμβούλιο της Βαρκελώνης ψήφισε την επιβολή νέου τέλους στους τουρίστες, πέρα από τον υπάρχοντα φόρο διανυκτέρευσης, που κυμαίνεται μεταξύ 1 και 3,5 ευρώ τη βραδιά. Ο νέος φόρος της Βαρκελώνης, που αφορά επισκέπτες σε ξενοδοχεία και επιβάτες κρουαζιερόπλοιων, θα αυξήσει την ημερήσια επιβάρυνση για επισκέπτες στα 6 ευρώ, λέει ο Γιόρντι Βαλς, αντιδήμαρχος Τουρισμού της πρωτεύουσας της Καταλωνίας. Ο φετινός φόρος αναμένεται να αποφέρει 52 εκατ. ευρώ, ποσό που θα δεσμευθεί για τη χρηματοδότηση και συντήρηση δημόσιων χώρων και την εφαρμογή της νομοθεσίας για τη χρονομίσθωση τύπου Airbnb, μεταξύ άλλων.

Η κροατική πόλη του Ντουμπρόβνικ, η οποία σύμφωνα με ορισμένους δείκτες έχει τη μεγαλύτερη αναλογία τουριστών προς κατοίκους από κάθε άλλη ευρωπαϊκή πόλη, χρεώνει τους επισκέπτες 2,65 ευρώ τη διανυκτέρευση μεταξύ Απριλίου και Σεπτεμβρίου, με το ποσό αυτό να μειώνεται σε 1,86 ευρώ για το υπόλοιπο έτος. Το 2019, οι τοπικές αρχές ανακοίνωσαν την επιβολή φόρου και στα κρουαζιερόπλοια, ύστερα από πρόταση του δημάρχου, Μάτο Φράνκοβιτς.

Η Σαγράδα Φαμίλια του Γκαουντί, από τα κυριότερα αξιοθέατα στη Βαρκελώνη. Πέρυσι, το δημοτικό συμβούλιο ψήφισε την επιβολή νέου τέλους στους τουρίστες, που αφορά επισκέπτες σε ξενοδοχεία και επιβάτες κρουαζιερόπλοιων, αυξάνοντας την ημερήσια επιβάρυνση για επισκέπτες στα 6 ευρώ. 

«Το ερώτημα για πολλούς από τους συμπολίτες μας ήταν: Σε τι μας ωφελούν αυτά τα πλοία; Δεν προσφέρουν τίποτα στην πόλη μας», λέει ο Φράνκοβιτς, για να προσθέσει ότι ο φόρος στα κρουαζιερόπλοια αναμένεται να ενισχύσει φέτος τα ταμεία του Ντουμπρόβνικ κατά 750.000 ευρώ, που θα αφιερωθούν στη βελτίωση του οδικού δικτύου.

Τι κάνει η δημοτική αρχή στο Άμστερνταμ; 

Στο Άμστερνταμ, όπου το τέλος στις διανυκτερεύσεις και στους επιβάτες κρουαζιέρας αναμένεται να αποφέρει 185 εκατ. ευρώ φέτος, το δημοτικό συμβούλιο ψήφισε πέρυσι απαγόρευση τέτοιων πλοίων από το λιμάνι της πόλης, η οποία θα αρχίσει να ισχύει από το 2024 το νωρίτερο. Τα έσοδα των φόρων αφιερώνονται για τη βελτίωση υποδομών σε σημεία της πόλης που δεν προσελκύουν τουρίστες. Με τον τρόπο αυτόν, όλοι οι κάτοικοι του Αμστερνταμ μπορούν να επωφεληθούν από τον τουρισμό, υπογραμμίζει η κ. Φαν Μπούρεν.

Ο φόρος διανυκτέρευσης στο Άμστερνταμ υπολογίζεται σήμερα στο 7% της τιμής της βραδιάς, στην οποία προστίθεται επιπλέον χρέωση 3 ευρώ. Οι ένοικοι κατοικιών με χρονομίσθωση υφίστανται φόρο 10% τη βραδιά. Το δημοτικό συμβούλιο πρόκειται να συνεδριάσει τον Οκτώβριο, προκειμένου να συζητήσει πρόταση αύξησης του φόρου. «Οι φόροι αυτοί βοηθούν στη διαμόρφωση του τουρισμού στην πόλη. Η επιπλέον χρέωση των 3 ευρώ τη βραδιά αποτελεί σκόπιμο φορολογικό πλήγμα στα φθηνά ξενοδοχειακά καταλύματα και στην ανεπιθύμητη από τις δημοτικές αρχές πελατεία τους», τονίζει η δημοτική αρχή της ολλανδικής πρωτεύουσας.