Κ. Χατζής: «Η Πολιτεία δεν έσκυψε στους Ρομά – Μη διασκεδάζεις με το παιδί, στείλε το σχολείο»
«Στην Αθήνα πέρασα δύσκολα, έβρισκα δουλειά, με παρουσίαζαν σαν ξένο, με κρατούσαν λίγο και μετά με διώχνανε» δήλωσε μεταξύ άλλων ο Κώστας Χατζής.
Ο γνωστός καλλιτέχνης αφηγήθηκε στην Αργυρώ Μποζώνη και τη LiFO τις στιγμές που σημάδεψαν την πολυκύμαντη ζωή του και την περιπετειώδη πορεία του στην ελληνική μουσική σκηνή.
«Όταν πήγα σχολείο ήμουν εννιά χρονών, με βρίζανε και με έλεγαν «ο γύφτος». Πήγα στη μάνα μου, τη Ζωή, και λέω «μαμά, είμαστε γύφτοι;». «Όχι, παιδί μου», μου λέει, «εμείς είμαστε άρχοντες». «Γιατί είσαι σκούρος;», με ρώταγαν τα παιδιά, «γιατί γυρίζεις, βρε, όλο στον ήλιο», μου έλεγε η μάνα μου, αλλά εγώ όταν γύριζα σπίτι έβλεπα ότι ήμουν σκούρος παντού. Τα παιδιά που με βρίζανε τα χτύπαγα και, αφού τα χτύπαγα, με διώχνανε από το σχολείο. Η Λιβαδειά είχε τέσσερα δημοτικά, με διώξανε από όλα. Τελικά κατάφερα και τέλειωσα το δημοτικό, αλλά είχα καταλάβει ότι ήμουνα στο περιθώριο.
Στην Αθήνα πέρασα δύσκολα, έβρισκα δουλειά, με παρουσίαζαν σαν ξένο, με κρατούσαν λίγο και μετά με διώχνανε, δεν γινόταν να με κρατήσουν, για την εφορία, εγώ δεν το ήξερα τότε αυτό. Κοιμόμουνα σε παγκάκια, είχα «νοικιάσει» απέναντι από το παλάτι στον Βασιλικό Κήπο ένα παγκάκι. Ήμουνα είκοσι χρονών, αλλά πίσω δεν ήθελα να γυρίσω και μετά βρήκα ένα μέρος κάτω από μια σκάλα, Μενάνδρου 27, και κοιμόμουνα. Μια φορά έκανα να φάω δεκαοχτώ μέρες, αλλά ξέρετε τι μου είχε κάνει το διάβασμα; Πήγαινα στην πλατεία Θεάτρου, στα μανάβικα, κύλαγε ένα πορτοκάλι και αυτό με κράτησε ζωντανό, είχε όλες τις βιταμίνες. Με κράτησαν στη ζωή και αυτά που είχα διαβάσει για τον Γκάντι.
Όταν άρχισα να γράφω τα δικά μου τραγούδια, αναφερόμουν σε γεγονότα ιστορικά και αντιπολεμικά, από τους δικούς μας πολέμους μέχρι το Βιετνάμ, και στη φυλή μου με έναν τρόπο όχι άμεσο αλλά ποιητικό. Ήταν τραγούδια καταγγελτικά που δεν άρεσαν και κυνηγήθηκα, αλλά με αυτό τον τρόπο μίλησα με τους ποιητές και τους καλλιτέχνες και με ανθρώπους που θαύμαζα και με τον κόσμο που με άκουγε.
• Εδώ στην Ελλάδα η πολιτεία δεν έσκυψε πάνω στους Ρομά, να τιμωρούνται αν τα παιδιά τους δεν τα στέλνουν σχολείο, να μην περνάνε τόσο δύσκολα ακόμα και σήμερα τα παιδιά τους στα σχολεία. Τι έκανε η πολιτεία για αυτά τα παιδιά; Εγώ την πολιτεία τη σέβομαι και την καταγγέλλω με σεβασμό για τα ανθρώπινα δικαιώματα. Τους βόλευε η γυφτιά και για άλλα θέματα, έμεναν σε περιοχές που δεν άξιζαν μια δραχμή, τις αγόραζαν και όταν τους έδιωχναν άρχιζαν να τις αξιοποιούν, συνέβη αυτό και στα Πετράλωνα και στο Δουργούτι. Το λέω σε ένα τραγούδι, «βάζεις το γυφτάκι να χορεύει για να γελάς αφέντη, αν μου δώσεις και τσιγάρο θα κάτσω σαν μαϊμού να το φουμάρω». Να μη διασκεδάζεις με το παιδί, να το στείλεις σχολείο, να μάθει, να διαβάσει.
• Εγώ δεν ήθελα ποτέ να δείχνω ότι είμαι διαβασμένος, δεν κερδίζεις τίποτα με αυτό, κέρδισα όμως έναν πλούτο εσωτερικό, βγήκα ένας γύφτος χρηστός μέσα σε ένα σύστημα που μπορεί να το πει κανείς διεφθαρμένο. Με κοιτάζετε κάθε φορά που λέω «γύφτος», ωστόσο μας έμαθε ο Αριστοφάνης ότι όταν αυτοσαρκάζεσαι περνάς τα ωραιότερα μηνύματα. Κι αυτό το κάνω 68 χρόνια».
