Λάνθιμος: «Δεν έκανα την ταινία στην Ελλάδα γιατί δεν υπάρχουν στούντιο»

Η νέα του ταινία «Poor Things» βγαίνει στους ελληνικούς κινηματογράφους (δυστυχώς, ανάμεσά τους πλέον δεν θα είναι το Ιντεάλ) την Πρωτοχρονιά, σε διανομή από τη Feelgood. Ηδη βέβαια έχει βραβευτεί με Χρυσό Λέοντα στο Φεστιβάλ της Βενετίας και οι πιθανότητες να δούμε και υποψηφιότητες για τα Οσκαρ έχουν αυξηθεί πολύ, αφού άλλωστε ήδη έχει επτά υποψηφιότητες για τον κατά πολλούς προάγγελό τους, τις Χρυσές Σφαίρες, μεταξύ αυτών υποψηφιότητες στις κατηγορίες Καλύτερου Σκηνοθέτη, Καλύτερης Γυναικείας Ερμηνείας για την Εμα Στόουν, Β’ Ανδρικού Ρόλου για τον Γουίλεμ Νταφόε και τον Μαρκ Ράφαλο, Καλύτερου Σεναρίου και Καλύτερης Μουσικής. Αν τα καταφέρει ο Γιώργος Λάνθιμος, θα είναι και η δική του πρώτη βράβευση ως σκηνοθέτη!

Ο ίδιος βρέθηκε στην Αθήνα για ακόμη μια φορά καθώς έδωσε συνέντευξη Τύπου στο «Μεγάλη Βρετανία», λίγες μέρες πριν βγει η ταινία στις αίθουσες, επιστρέφοντας για λίγο σε μια χώρα από την οποία ξεκίνησε μεν, αλλά δεν διαμένει πλέον. Αυτή ήταν και η είδηση που βγήκε, όπως σημειώνει με ρεπορτάζ της η efsyn.gr: «Δεν έκανα την ταινία στην Ελλάδα γιατί δεν υπάρχουν στούντιο. Τελεία» απάντησε σε σχετική ερώτηση. «Αλλο η χρηματοδότηση και άλλο το πού επιλέγεις να κάνεις τα γυρίσματα» διευκρίνισε. Και έχει απόλυτο δίκιο. Η χρηματοδότηση της ταινίας, η οποία ξεκίνησε ως ανεξάρτητη παραγωγή, έφτασε ώς την Disney, ωστόσο τα γυρίσματα έγιναν όλα σε στούντιο της Ουγγαρίας: ό,τι κι αν βλέπουμε στην ταινία είναι σκηνικό, φτιαχτό, χειροποίητο. Μας το εξήγησε ο ίδιος ο Γ. Λάνθιμος: «Χρειαζόμασταν μεγάλα στούντιο και ψηλά. Η Ουγγαρία έχει παράδοση στην τεχνογνωσία δημιουργίας τέτοιων σκηνικών και είχε και τους χώρους. Ψηφιακά ελάχιστα προσθέσαμε…».

Η αλήθεια είναι πως στην Ελλάδα δεν υπάρχουν ούτε μεγάλα ούτε μικρά στούντιο κινηματογραφικά. Τελεία. Μπορεί η κυβέρνηση να διαφημίζει τη χώρα ως εξαιρετικό προορισμό για να γυριστούν ταινίες, ωστόσο και το ΕΚΟΜΕ έχει τεράστια οικονομικά προβλήματα με αυτή την πολιτική και στούντιο δεν υπάρχουν. Ο διευθυντής φωτογραφίας και άνθρωπος που ξέρει πολύ καλά το σινεμά, Γιώργος Αρβανίτης (επίσης διεθνώς γνωστός εδώ και δεκαετίες), είχε προτείνει να γίνουν στούντιο στη Δράμα, και μάλιστα η πρότασή του ήταν πολύ συγκεκριμένη (καθώς και χώροι υπάρχουν εκεί και τα κονδύλια) αλλά ίσως επειδή είναι αριστερός, ίσως επειδή δεν ανήκει σε κανένα «καλλιτεχνικό κύκλωμα», δεν έλαβε απάντηση. Για να έρθει τώρα ο άλλος Γιώργος (ο Λάνθιμος) και να πει απλώς την αλήθεια που συνιστά και τη βασική είδηση της χθεσινής συνέντευξης Τύπου.

Πράγματι τα σκηνικά του «Poor Things» είναι ιδιαίτερα και ονειρικά. Ο Λάνθιμος έχει δημιουργήσει πολλαπλούς κόσμους και δεν μπορείς να είσαι βέβαιος πως η δράση χρονολογείται κάπου στη βικτωριανή Αγγλία, όπου και τη μεταφέρει το μυθιστόρημα του 1993 «Χαμένα κορμιά» του Αλαστερ Γκρέι, πάνω στο οποίο βασίστηκε η ταινία. Ο σκηνοθέτης είχε συναντήσει τον συγγραφέα ήδη από το 2009, «αλλά τότε κανείς δεν ήθελε να γίνει ταινία» μας λέει. «Επρεπε να κάνω άλλες μεγάλου μήκους, αν και ακόμη ήταν δύσκολο να γίνει δεκτό ένα τέτοιο σενάριο. Τελικά τα καταφέραμε». Ο ίδιος μπορεί να χρειάζεται χρόνο ώστε να ολοκληρώσει το όραμά του πάνω σε ένα θέμα που έχει επιλέξει (το ίδιο συνέβη και με τον «Αστακό» για παράδειγμα), ωστόσο το προτιμά από το να κάνει εκπτώσεις σε ό,τι θέλει να κάνει: «Εχω πάντα τον τελευταίο λόγο στο final cut. Οποιος κι αν χρηματοδοτεί τις ταινίες μου, αυτή είναι βασική προϋπόθεση για μένα» μας είπε. Μάλιστα, ήδη έχει κάνει τα γυρίσματα και για την επόμενη ταινία του, το «Kinds of kindness», και είναι στη διαδικασία του μοντάζ.

Πράγματι τα σκηνικά του «Poor Things» είναι ιδιαίτερα και ονειρικά. Ο Λάνθιμος έχει δημιουργήσει πολλαπλούς κόσμους και δεν μπορείς να είσαι βέβαιος πως η δράση χρονολογείται κάπου στη βικτωριανή Αγγλία, όπου και τη μεταφέρει το μυθιστόρημα του 1993 «Χαμένα κορμιά» του Αλαστερ Γκρέι, πάνω στο οποίο βασίστηκε η ταινία. Ο σκηνοθέτης είχε συναντήσει τον συγγραφέα ήδη από το 2009, «αλλά τότε κανείς δεν ήθελε να γίνει ταινία» μας λέει. «Επρεπε να κάνω άλλες μεγάλου μήκους, αν και ακόμη ήταν δύσκολο να γίνει δεκτό ένα τέτοιο σενάριο. Τελικά τα καταφέραμε». Ο ίδιος μπορεί να χρειάζεται χρόνο ώστε να ολοκληρώσει το όραμά του πάνω σε ένα θέμα που έχει επιλέξει (το ίδιο συνέβη και με τον «Αστακό» για παράδειγμα), ωστόσο το προτιμά από το να κάνει εκπτώσεις σε ό,τι θέλει να κάνει: «Εχω πάντα τον τελευταίο λόγο στο final cut. Οποιος κι αν χρηματοδοτεί τις ταινίες μου, αυτή είναι βασική προϋπόθεση για μένα» μας είπε. Μάλιστα, ήδη έχει κάνει τα γυρίσματα και για την επόμενη ταινία του, το «Kinds of kindness», και είναι στη διαδικασία του μοντάζ.

Δεν μιλάει ο Λάνθιμος για το πώς ερμηνεύει τις ταινίες του. «Δεν το κάνω και μάλιστα έχω παρεξηγηθεί γι’ αυτό, αλλά δεν το κάνω γιατί δεν θέλω να δώσω τη δική μου οπτική. Θέλω ο θεατής να δει την ταινία όπως ο ίδιος θα θελήσει. Υπάρχουν περιπτώσεις που έχω ακούσει πολύ περίτεχνες ερμηνείες, αλλά είναι και αυτό κάτι που επιθυμώ…» εξηγεί. Πάντως θα θέλαμε να συνομιλήσουμε μαζί του και για την οπτική του φεμινισμού (ίσως κάπως περισσότερο από τη μεριά του άνδρα, κατ’ εμάς) που αναδεικνύεται στην ταινία καθώς και για τη σχέση του δημιουργού με το δημιούργημά του, αλλά δυστυχώς χθες δεν είχαμε πολύ χρόνο στη συνέντευξη Τύπου… Ετσι, δεν μένει παρά ο θεατής να βγάλει τα δικά του συμπεράσματα και να απαντήσει μόνος του στη σημαντικότερη ερώτηση που τίθεται στην ταινία: «Πώς θα ήταν ένας κόσμος χωρίς την Μπέλα;».