Μήπως έφτασε η ώρα να ξαναδούμε το coming out;

Η αφήγηση και κάποιες φορές ο τρόπος του coming out είναι μια παράξενη ιστορία. Μια αμήχανη ιστορία, μια σκηνή που δεν θα έπρεπε ίσως καν να υπάρχει. Είναι μια στιγμή δεν αντικατοπτρίζει την πραγματικότητα των ΛΟΑΤΚΙ+ ατόμων, αλλά το «coming out of the closet» είναι ένα πλαίσιο που, ιστορικά, ήταν χρήσιμο για τη δυτική κοινωνία.

Για χρόνια οι άνθρωποι αναγκάζονταν, από το νόμο και τα κοινωνικά πρότυπα, να κρύβουν αυτό που είναι. Οι ταυτότητες ΛΟΑΤΚΙ+ θεωρούνταν -και εξακολουθούν να θεωρούνται για πολλούς- ντροπιαστικές, μη φυσιολογικές, επικίνδυνες για το status quo.

Είναι όμως το coming out μια πολιτική πράξη; Όπως σημειώνει η Suzanna Danuta Walters, διευθύντρια του τμήματος σπουδών γυναικών, φύλου και σεξουαλικότητας και καθηγήτρια κοινωνιολογίας στο Πανεπιστήμιο Northeastern, «το coming out ως αναπαράσταση -ως είδος και αφηγήσιμη ιστορία- εμφανίζεται πραγματικά μόνο με την ανάπτυξη του κινήματος το οποίο πρεσβεύει. Αφορά το ίδιο το κίνημα, όχι αυτούς στους οποίους θέλει να απευθυνθεί». Προκειμένου να αγωνιστούν για τα δικαιώματά τους και την αξιοπρέπειά τους, οι ομοφυλόφιλοι τονίζουν την ταυτότητά τους με υπερηφάνεια, διατρανώνοντας και ενδυναμώνοντας δημόσια την ομοφυλοφιλική τους ταυτότητα.

«Το πλαίσιο του coming out μπορεί να είναι και παρεμποδιστικό όμως. Στην πραγματικότητα δεν είναι μια μοναδική στιγμή αλλά μια συνεχής διαδικασία με την οποία τα ΛΟΑΤΚΙ+ άτομα αναγκάζονται να αισθάνονται ότι πρέπει να ασχολούνται με αυτή κάθε φορά που συναντούν κάποια νέα κατάσταση, σε ένα περιβάλλον που κοιτά περισσότερο την σεξουαλικότητα παρά τον ίδιο τον άνθρωπο» τονίζει η Walters.

Η πράξη αυτή μπορεί να έχει και τα αντίθετα αποτελέσματα. «Εάν τα άτομα που το επιχειρούν συναντήσουν ένα εχθρικό περιβάλλον και δεν έχουν την οικονομική δυνατότητα να μετακομίσουν μακριά από το σπίτι τους ή να σπάσουν τοξικούς οικογενειακούς δεσμούς, τότε το coming out δεν θα είναι ένας δρόμος προς την ελευθερία. Όσοι επίσης δεν έχουν την ψυχική δύναμη να ανταπεξέλθουν της πίεσης και θέλουν παράλληλα να διατηρήσoυν δεσμούς με ένα οικογενειακό περιβάλλον που δεν τους δέχεται και σέβεται, τότε μπορεί να νιώσουν απόρριψη και από την ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητα. Κι εδώ μπορεί να γεννηθούν σοβαρά ψυχολογικά και ψυχικά αδιέξοδα» υπογραμμίζει η Walters.

Γιατί, λοιπόν, δεν αναζητείται μια νέα γλώσσα, κάποια νέα πλαίσια για να μοιραστεί κανείς την ταυτότητα που θέλει και νιώθει; Γιατί πρέπει να «εκδηλώνονται» τα ΛΟΑΤΚΙ+ άτομα; Μήπως, αντίθετα, θα πρέπει να «προσκαλούν» τον κόσμο σε αυτό που επιλέγουν;

«Η γλώσσα που χρησιμοποιούμε έχει σημασία. Αν πραγματικά εργαζόμαστε για έναν κόσμο όπου οι ταυτότητες ΛΟΑΤΚΙ+ δεν αποτελούν πηγή φόβου ή ντροπής, τότε το coming out δεν λειτουργεί, δεν έχει νόημα ύπαρξης. Ξεκινώντας να ‘προσκαλούμε’ τους ανθρώπους σε εμάς, σπάμε τα στερεότυπα και αγκαλιάζουμε όλες τις ταυτότητες με διαφορετικούς όρους, με όρους ισότητας και αξιοπρέπειας» τονίζει η Walters. «Είναι καιρός να προχωρήσουμε στο ‘invite in’ και να αλλάξει συνολικά όλο το πλαίσιο αναφοράς για τα ΛΟΑΤΚΙ+ άτομα. Όσο οι πολιτικές ηγεσίες και τα κοινωνικά στερεότυπα αργούν να προχωρήσουν μπροστά, θα τα κάνουμε εμείς να προχωρήσουν και να ευθυγραμμιστούν με την πραγματικότητα» προσθέτει η καθηγήτρια.