Π. Τουτουντζής: Αποφάσισα πως δεν θα ξανακρύψω το πρόσωπό μου κάτω από μια κουβέρτα

Ο Παντελής Τουτουντζής που μεγάλωσε σε μία κλειστή κοινωνία κι αναγκάστηκε να δώσει από πολύ νωρίς τις δικές τους μάχες κόντρα στη βία, τα στερεότυπα και τον εκφοβισμό, μοιράστηκε προσωπικά του βιώματα.

Μιλώντας στον Βασίλη Θανόπουλο για το Antivirus Magazine, ο Παντελής Τουτουντζής μίλησε για τον εκφοβισμό που υπέστη ως μαθητής αλλά και τη βία που δέχθηκε για την εμφάνιση και την ταυτότητά του.

Απόσπασμα από τη συνέντευξη στον Βασίλη Θανόπουλο για το Antivirus Magazine

Πότε άρχισες να αντιλαμβάνεσαι τη σεξουαλικότητά σου;

Από πάντα, από ηλικία «μηδέν». Ο εγκέφαλός μου μπήκε αμέσως στον προγραμματισμό του τί είναι αυτό που μου συμβαίνει. Αυτό, όμως, ξεκίνησε παράλληλα και την αγωνία του να το αποκωδικοποιήσω, σε μια πολύ εχθρική κοινωνία. Κάτι πολύ βίαιο και πολύ σκοτεινό για την ψυχολογία ενός παιδιού. Επίσης, μιλάμε και για μια εποχή που δεν υπήρχαν τα σωστά ερεθίσματα, όποτε όλο αυτό για μένα ξεκίνησε με μια έντονη σιωπή. Θυμάμαι να προσεύχομαι κάθε βράδυ και να λέω πως «αν αυτό που αισθάνομαι, Θεέ μου, είναι κακό, σε παρακαλώ κάν’ το να φύγει». Για μια περίοδο δεν ήξερα αν έπρεπε να το δεχτώ ή να το πολεμήσω.

Έχεις μιλήσει και για τον εκφοβισμό που έχεις βιώσει στο παρελθόν.

Ναι, είναι μια πληγή που έχω δουλέψει. Θυμάμαι διάφορα περιστατικά. Ίσως το πιο χαρακτηριστικό ήταν στο σχολείο, όταν στο κλείσιμο της χρονιάς οι δάσκαλοι σήκωναν όλους τους μαθητές και τους ρωτούσαν σχετικά με το τι θέλουν να γίνουν όταν μεγαλώσουν. Κάθε παιδί έδινε τη δική του απάντηση. Άλλος δάσκαλος, άλλος πολιτικός μηχανικός κ.λπ. Εγώ είχα σκεφτεί να απαντήσω «ζωγράφος», γιατί ζωγράφιζα καλά και μου άρεσε πολύ. Όταν, όμως, ήρθε η σειρά μου και ο δάσκαλος με ρώτησε: «Παντελή, εσύ τι θες να γίνεις;», πετάχτηκε ένα άλλο παιδί και φώναξε μπροστά σε ολόκληρο το σχολείο «πούστης». Το μόνο που θυμάμαι μετά είναι να τρέχω πίσω στο σπίτι, να ξαπλώνω στο κρεβάτι και να ρίχνω την κουβέρτα πάνω από το κεφάλι μου. Πέρασαν οχτώ ώρες για να την κατεβάσω και να βγάλω το κεφάλι μου έξω. Έκτοτε, σκοτείνιασα και έχασα όλη την κοινωνικότητα που είχα ως παιδί. Εκεί ήταν που ήρθε και μια πολύ έντονη προεφηβική κατάθλιψη, με έντονη μοναξιά και κακές σκέψεις. Ήταν φρικτή περίοδος, κυρίως γιατί δεν είχα τον τρόπο να επικοινωνήσω αυτό που μου συνέβαινε. Ήταν πολύ δύσκολο για ένα παιδί που περνούσε δύσκολα, που ήδη πάλευε για την αποδοχή και που ήδη φοβόταν, να το ξεφωνίσουν έτσι μπροστά σε ένα ολόκληρο σχολείο.

Πώς κατάφερες να βγεις από αυτό το σκοτάδι;

Με την τέχνη. Εκεί ήταν που κατάλαβα πόσο σημαντική είναι η τέχνη στη ζωή μου. Γιατί η ζωγραφική μου έδωσε τη δυνατότητα να φτιάξω κάτι όπως το ήθελα εγώ, όπως το επέλεγα. Ζωγράφιζα τη μάνα μου, τους φίλους μου, τοπία, τα πάντα. Μετά ήρθε το μακιγιάζ, μια τέχνη ακόμη πιο κοντά στην ιδιοσυγκρασία μου.

Πότε άρχισες να εξωτερικεύεις αυτό που σου συνέβαινε;

Την πρώτη φορά που μίλησα γι΄αυτό ήταν στο Γυμνάσιο.

Σε κάποιο φιλικό πρόσωπο;

Όχι, στην οικογένειά μου. Ευτυχώς, είχα έναν καταπληκτικό αδερφό, τέσσερα χρόνια μεγαλύτερο, που με βοήθησε να το πω στους γονείς μου. Θυμάμαι, μάλιστα, να μου λέει: «θα του πούμε στους γονείς μας και αν δεν τον δεχθούν θα σε πάρω να φύγουμε και θα ζήσουμε μαζί».

Και τι έγινε τελικά;

Τους το είπα. Εδώ θέλω να καταλάβεις κάτι. Είχα δυσκολευτεί ήδη πάρα πολύ με όλο αυτό το bullying που είχα φάει. Ακόμη και έτσι όμως ποτέ μου δεν προσπάθησα να αλλάξω το τρόπο που συμπεριφερόμουν. Ήμουν ένα παιδί που ήταν θηλυπρεπές, έπαιζε με τα κορίτσια λάστιχο και γενικά δεν έκανε τίποτα για να καταπιέσει τη φύση μου. Το είπα, λοιπόν, στους δικούς μου για να ξεμπερδεύω με αυτό. Όταν το ανακοίνωσα, ο μπαμπάς μου έφυγε για λίγο από το σπίτι – χρειάστηκε λίγο τον χρόνο του-, ενώ θυμάμαι την μητέρα μου να ανησυχεί για το πώς θα είναι η ζωή μου. Σίγουρα δεν έκαναν πάρτι, αλλά από εκείνη τη στιγμή άρχιζαν να το αντιμετωπίζουν.

Μέχρι που το αποδέχθηκαν, σωστά;

Ναι, αλλά με μάχη όμως, γιατί μιλάμε και για μια εποχή με έντονα στερεότυπα, σύμφωνα με τα οποία οι γκέι υπήρχαν ως καρικατούρες, ως μοναχικά άτομα ή έκφυλα. Οι δικοί μου, ωστόσο, κατάφεραν να ξεφύγουν απ΄όλον αυτόν τον συντηρητισμό. Ίσως γιατί πάντοτε είχαν έναν σεβασμό προς τους άλλους ανθρώπους. Θυμάμαι τη μάνα μου να μαγειρεύει πάντα περισσότερο φαγητό για να το στείλει σε μια οικογένεια προσφύγων που έμενε δίπλα μας. Θεωρώ ότι αυτή η ποιότητα που είχαν βοήθησε πολύ και στη δική μας σχέση.

Οπότε, το τέλος της εφηβείας σε βρίσκει πιο ανοιχτό και ενδυναμωμένο…

Ναι, και τότε είναι που κατάλαβα πόσο πιο δύσκολο είναι να ζεις ως συνειδητοποιημένος άνθρωπος από το να κρύβεσαι. Πλέον είσαι εκτεθειμένος. Θα σου δώσω ένα παράδειγμα. Τότε ήταν της μόδας – τη δεκαετία του ’90- η ρέιβ μουσική και τα τέκνο πάρτι. Θυμάμαι μια φορά που πήγα σε ένα τέτοιο πάρτι, έχοντας βάψει έντονα τα μάτια μου για να ταιριάξω στην όλη ατμόσφαιρα. Ενώ προχωρούσα για να φτάσω στο σημείο που γινόταν το πάρτι, σταματάει ένα αμάξι μπροστά μου, κατεβαίνουν δύο άτομα και με σπάνε στο ξύλο. Θυμάμαι να με χτυπούν και εγώ να λέω στο εαυτό μου «ότι θα περάσει». Όταν ξαναμπήκαν στο αμάξι και έφυγαν, άρχισα να τρέχω για να κρυφτώ. Ακόμη και τότε, προσπαθούσα να το διώξω γρήγορα από το μυαλό μου, να μην το «σωματικοποιήσω» και φοβηθώ. Δεν ήθελα να επιτρέψω στο σώμα μου να το βιώσει ξανά. Ήθελα να το βγάλω από το σύστημά μου, γιατί φοβόμουν ότι θα με καθορίσει.

Ποιες είναι οι δυσκολίες που καλείται να αντιμετωπίσουν δύο γονείς του ίδιου φύλου στην Ελλάδα λόγω έλλειψη νομοθεσίας;

Το κράτος δεν αναγνωρίζει ως γονέα τον άνθρωπο που δεν έχει σχέση βιολογική με το παιδί, ακόμη κι αν αυτός δίνει την ψυχή του. Του στερούν το δικαίωμα να νιώσει πατέρας, ενώ είναι. Το καταλαβαίνεις ότι αυτός ο άνθρωπος πρέπει πάντα να έχει μια υπογραφή για να πάει ένα ταξίδι με το παιδί του ή να μπορεί να το δει στο νοσοκομείο; Καταλαβαίνεις ότι το παιδί σου μπορεί να είναι με οξυγόνο και εσύ να είσαι απ΄έξω στον δρόμο, χωρίς να ξέρεις τι γίνεται; Μπορείς να το αισθανθείς αυτό; Είναι ανατριχιαστικό να συμβαίνει αυτό το πράγμα, είναι βίαιο. Από την άλλη, στο κομμάτι της αποδοχής τα πράγματα είναι κάπως καλύτερα. Αλλά μην νομίζεις ότι ο κόσμος δεν μένει απλώς στην επιφάνεια, στον βωμό της προοδευτικότητας, αποφεύγοντας την ουσία. Ίσως γι΄ αυτό αποφάσισα να μιλήσω ανοιχτά. Έστω και ένα παιδί που βάζει το κεφάλι κάτω από την κουβέρτα (όπως έκανα εγώ) αισθανθεί καλύτερα, μου είναι υπεραρκετό. Στο μυαλό μου πάντα έχω εκείνα τα παιδιά από την επαρχία, σαν κι εμένα.

Αισθάνεσαι ασφαλής να εκφράσεις τη συντροφικότητά σου δημόσια;

Όχι εντελώς. Πριν πολλά χρόνια είχε τύχει να πάμε με τον σύντροφό μου σε ένα πολύ γνωστό κλαμπ. Κάποια στιγμή ο σύντροφός μου, με πήρε μια αγκαλιά. Μας έδιωξαν κλοτσηδόν. Τα πράγματα δεν είναι ακόμη εκεί που θα έπρεπε να είναι. Εδώ, φαντάσου, δεν είναι για τη Δέσποινα (Βανδή) και τον Βασίλη (Μπισμπίκη).