ΝΥΤ: Ο Άδωνις Γεωργιάδης σε υπόθεση διαφθοράς με την εταιρεία Huawei

Ένα νέο σκάνδαλο φαίνεται να ξετυλίγεται, μετά από δημοσίευμα των New York Times που εμπλέκουν τον Υπουργό Εργασίας, Άδωνι Γεωργιάδη σε υπόθεση διαφθοράς.

Με τίτλο «Δώρα, Gadgets και Ελλάδα: Μία ματιά στην καμπάνια Lobbying της Huawei», οι New York Times δημοσιεύουν την Πέμπτη εσωτερικά μηνύματα που ήρθαν στην κατοχή τους και περιγράφουν λεπτομερώς τις προσπάθειες του κινεζικού τεχνολογικού γίγαντα της Huawei να επηρεάσει Έλληνες αξιωματούχους ώστε να προωθήσουν τα συμφέροντά της κόντρα στο “εμπάργκο” των ΗΠΑ.

Τα μηνύματα εμπλέκουν τον Άδωνι Γεωργιάδη, την εποχή που ήταν Υπουργός Ανάπτυξης, και τον φερόμενο ρόλο του στην συμφωνία με τον Πομπέο το 2020, από την οποία αφαιρέθηκαν οι αναφορές στη Huawei.

Τα μηνύματα που αφορούν τον υπουργό αναφέρουν : «Το συζητήσαμε με τον Άδωνι και τις αφαίρεσε» ,«ο Άδωνις χρειάζεται άλλα δύο ρολόγια. GT Pro. Τα λάτρεψε».

Όπως γράφουν οι New York Times, τον Νοέμβριο του 2020, στελέχη της Huawei, της κινεζικής εταιρείας κατασκευής τηλεπικοινωνιακού εξοπλισμού, αντάλλαξαν μηνύματα σχετικά με την πραγματοποίηση συνάντησης με έναν “φίλο” και έναν “σύμβουλο” στην Ελλάδα προς εξυπηρέτηση των συμφερόντων της.

Οι διευθυντές της Huawei συζήτησαν να κάνουν “δώρα” ώστε να διευκολυνθούν “έργα πρώτης προτεραιότητας” στις κρατικές συμβάσεις.

Οι NYT, σε ρεπορτάζ της Ελίζας Τριανταφύλλου και του Adam Satariano, υπενθυμίζουν ότι η Huawei, βρίσκεται στη μέση ενός τεχνολογικού Ψυχρού Πολέμου μεταξύ των Ηνωμένων Πολιτειών και της Κίνας, λόγω των φόβων ότι το Πεκίνο μπορεί να χρησιμοποιήσει την τεχνολογία της για κατασκοπεία ή δολιοφθορά.

Η εταιρεία αρνήθηκε τις κατηγορίες. Την εμπλοκή του αρνείται και ο Άδωνις Γεωργιάδης, με τους Times ωστόσο να αναφέρουν πως δεν παρείχε τις αποδείξεις από τις αγοραπωλησίες τις οποίες επικαλείται. Επίσης, το δημοσίευμα εμπλέκει τα ονόματα των κ.κ. Καϊλή και Σπυράκη, αναφέροντας ωστόσο πως δεν είναι σαφής η εμπλοκή τους. Η κα Καϊλή και η κα Σπυράκη δεν απάντησαν στα αιτήματα για σχολιασμό.

Σύμφωνα με την ελληνική νομοθεσία, είναι παράνομο για άτομα του ιδιωτικού τομέα να προσφέρουν δώρα σε κυβερνητικούς αξιωματούχους με αντάλλαγμα χάρες.

Οι υπουργοί της κυβέρνησης, οι βουλευτές και οι δημόσιοι υπάλληλοι δεν μπορούν επίσης να δεχτούν δώρα που θα μπορούσαν να θεωρηθούν ότι συνδέονται με τις επίσημες αρμοδιότητές τους.

Ολόκληρο το δημοσίευμα:

Τον Νοέμβριο του 2020, στελέχη της Huawei αντάλλαξαν μηνύματα σχετικά με την πραγματοποίηση συνάντησης με έναν “φίλο” και έναν “σύμβουλο” στην Ελλάδα.

Οι επαφές, που προσδιορίστηκαν ως σύμβουλοι της ελληνικής κυβέρνησης, επρόκειτο να δώσουν στην Huawei κάτι πολύτιμο: ένα έγγραφο που περιγράφει τις κρατικές συμβάσεις και τα “έργα πρώτης προτεραιότητας” πάνω στα οποία η εταιρεία θα ήθελε να δραστηριοποιηθεί στη χώρα.

Οι διευθυντές της Huawei συζήτησαν ώστε να παρέχουν στους συμβούλους από ένα smartphone Huawei Mate XS, ένα smartwatch GT 2 και ένα κρασί, σύμφωνα με εσωτερικά μηνύματα και άλλα έγγραφα που είδαν οι New York Times.

Τα σχέδια είναι “αυστηρά εμπιστευτικά μεταξύ μας”, έγραψε ένας διευθυντής της Huawei σε μια ομαδική συνομιλία που έφερε το όνομά της από το υπουργείο ψηφιακής διακυβέρνησης της Ελλάδας.

Η ανταλλαγή περιγράφεται σε μέρος των 120 μηνυμάτων και εσωτερικών επικοινωνιών της Huawei που παρασχέθηκαν στους Times από άτομο που εργαζόταν σε κυβέρνηση χώρας της ΕΕ που άσκησε έρευνα για τις δραστηριότητες της εταιρείας.

Το υλικό, το οποίο προσδιόριζε τις επαφές ως κυβερνητικούς αξιωματούχους, προσφέρει μια ματιά στο πώς η Huawei προσπάθησε να καλλιεργήσει σχέσεις με υψηλόβαθμα στελέχη στην Ελλάδα, μια μικρή αλλά σημαντική χώρα για την εταιρεία,και διαπέρασε τους ελληνικούς κανονισμούς που απαγορεύουν τα δώρα προς δημοσίους υπαλλήλους και υπουργούς της κυβέρνησης.

Στην επικοινωνία, οι υπάλληλοι της Huawei συζήτησαν για την παροχή gadget σε έναν ανώτερο υπουργό της ελληνικής κυβέρνησης και τον γιο του, την παροχή συσκευών σε αξιωματούχους της αστυνομίας και υπαλλήλους στη μεταναστευτική πολιτική, και τη μεταφορά Ελλήνων αξιωματούχων σε βιομηχανικό συνέδριο στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα το 2021. Τα μηνύματα δεν αναφέρουν εάν τα δώρα παραδόθηκαν τελικά ή αν έχουν υπογραφεί συμφωνίες για έργα προτεραιότητας.

Η Huawei, η οποία βρίσκεται στη μέση ενός τεχνολογικού Ψυχρού Πολέμου μεταξύ των Ηνωμένων Πολιτειών και της Κίνας, παραμένει υπό έλεγχο εδώ και πάνω από πέντε χρόνια λόγω των φόβων ότι το Πεκίνο μπορεί να χρησιμοποιήσει την τεχνολογία της για κατασκοπεία ή δολιοφθορά. Η εταιρεία έχει αρνηθεί όλες τις κατηγορίες.

Η κυβέρνηση των ΗΠΑ έχει περιορίσει τη χρήση του εξοπλισμού της Huawei στη χώρα και έχει αποκλείσει την πρόσβαση της εταιρείας σε ορισμένες αμερικανικές τεχνολογίες. Αμερικανοί αξιωματούχοι άσκησαν επίσης επιθετικές πιέσεις σε συμμάχους των Πολιτειών για να απαγορεύσουν τον εξοπλισμό της Huawei στην Ευρώπη, τη μεγαλύτερη αγορά της εταιρείας εκτός Κίνας.

Η Ελλάδα αποτελεί χαρακτηριστικό παράδειγμα της ελλιπούς επιτυχίας της αμερικανικής εκστρατείας λόμπι. Δεν έχει απαγορεύσει εντελώς τα προϊόντα της Huawei και η εταιρεία αγωνίζεται για να διατηρήσει τα “σκύπτρα” της στη χώρα.

“Η Huawei βλέπει τις ενέργειες των ΗΠΑ ως υπαρξιακή απειλή”, είπε η Έμιλι Κιλκρέις, που μελετά την οικονομική σχέση ΗΠΑ-Κίνας για το think tank της Washington, Center for a New American Security.

Οι Times επιβεβαίωσαν τις εσωτερικές επικοινωνίες, οι οποίες στάλθηκαν από το 2020 έως το 2021, στο αποκορύφωμα των αμερικανικών προσπαθειών για την απαγόρευση της τεχνολογίας Huawei, αντιστοιχίζοντας ονόματα, αριθμούς τηλεφώνου και άλλες πληροφορίες. Συμφώνησαν επίσης να μην αποκαλύψουν την κυβέρνηση που διεξήγαγε την έρευνα.

“Η Huawei δραστηριοποιείται ηθικά και με ακεραιότητα και συμμορφώνεται με όλους τους ισχύοντες νόμους και κανονισμούς σε κάθε χώρα και περιοχή στην οποία δραστηριοποιείται”, απάντησε η εταιρεία σε δήλωσή της.

Ο Παύλος Μαρινάκης, εκπρόσωπος της ελληνικής κυβέρνησης, δήλωσε ότι η τεχνολογία της Huawei έχει περιορισμένη παρουσία στα νέα δίκτυα τηλεπικοινωνιών της χώρας.

“Δεν υπήρξε ποτέ καμία άμεση ή έμμεση επιρροή από την εν λόγω εταιρεία σε αποφάσεις κυβερνητικής πολιτικής, συμφωνίες ή/και συμβάσεις”, απάντησε με email.

Ο Ren Zhengfei , ιδρυτής της Huawei, έχει τόσες στενές σχέσεις με την Ευρώπη που το campus της εταιρείας στο Dongguan της Κίνας περιλαμβάνει αντίγραφα κτιρίων από το Παρίσι και τη Χαϊδελβέργη της Γερμανίας. Η εταιρεία δραστηριοποιείται στην Ευρώπη για περισσότερα από 20 χρόνια.

Οι ευρωπαίοι πάροχοι τηλεπικοινωνιών, συμπεριλαμβανομένων των Vodafone και Deutsche Telekom, αγόρασαν τον εξοπλισμό της Huawei, ο οποίος κοστολογήθηκε ως φθηνότερος από προϊόντα ανταγωνιστών όπως η Ericsson και η Nokia. Περίπου το 23% των εσόδων της Huawei, που φτάνει στα 92 δισ. δολάρια, προήλθε πέρυσι από την Ευρώπη, τη Μέση Ανατολή και την Αφρική, αυξημένα κατά 13%.

Η Huawei δημιούργησε ένα ισχυρό λόμπι στην Ευρώπη συνεργαζόμενη με σημαντικούς πολιτικούς και βιομηχανικούς παράγοντες, και κάνοντας δωρεές σε φιλανθρωπικές οργανώσεις, πανεπιστήμια και σε άλλες τοπικές πρωτοβουλίες. Αυτές οι προσπάθειες έχουν βοηθήσει τη θέση της εταιρείας στην ΕΕ, με πολλές ευρωπαϊκές κυβερνήσεις να διστάζουν να “αγκαλιάσουν” απόλυτα την προσπάθεια των ΗΠΑ να εμποδίσουν τις πωλήσεις και να αφαιρέσουν τον εξοπλισμό Huawei από παλαιότερα δίκτυα κινητής τηλεφωνίας.

Σύμφωνα με τη Strand Consult, μια ερευνητική εταιρεία τηλεπικοινωνιών, η Huawei και άλλες κινεζικές εταιρείες αντιπροσώπευαν πάνω από το 50% του εξοπλισμού που σχετίζεται με δίκτυα 5G υψηλής ταχύτητας στα τέλη του 2022. Η Βρετανία και η Σουηδία έχουν περιορίσει αυστηρά τη Huawei από τα νεότερα δίκτυά τους, ενώ η Γερμανία έχει δηλώσει ότι ενδέχεται να αυστηροποιήσει τους κανόνες της έναντι του εξοπλισμού της εταιρείας. Η Ιταλία και η Ισπανία είναι μεταξύ εκείνων που συνέχισαν να αγοράζουν από την Huawei.

Η σχέση με την Ελλάδα

Ο John Strand, διευθύνων σύμβουλος της Strand Consult ανέφερε πως η Huawei συνεχίζει να “περιηγείται στο ευρωπαϊκό τοπίο για να προσπαθήσει να διατηρήσει τη θέση που έχει”. “Παίζουν όλα τα χαρτιά που μπορούν να παίξουν”.

Η Ελλάδα ήταν ένα αίνιγμα. Υπερασπίστηκε σθεναρά τα συμφέροντα του Πεκίνου στην Ευρωπαϊκή Ένωση, ιδιαίτερα μετά την παγκόσμια οικονομική κρίση του 2008, όταν η Κίνα παρείχε οικονομική βοήθεια για έργα όπως το λιμάνι του Πειραιά. Πιο πρόσφατα, όμως, η Ελλάδα έκανε μεγαλύτερη στροφή προς τη Δύση.

Η χώρα έχει επίσης τηρήσει αντιφατική στάση έναντι της Huawei.Δεν έχει απαγορεύσει τα προϊόντα της εταιρείας, αλλά η κυβέρνηση και οι επιχειρήσεις στη χώρα προσπάθησαν να αποστασιοποιηθούν από την κινεζική εταιρεία.

Το 2020, η Ελλάδα εντάχθηκε στην πρωτοβουλία Clean Networks, μια εθελοντική και μη δεσμευτική συμφωνία για την αποφυγή χρήσης τεχνολογίας από αυταρχικές κυβερνήσεις, της οποίας πρωτοστάτησε η κυβέρνηση Τραμπ. Οι τρεις μεγαλύτεροι πάροχοι ασύρματων δικτύων της Ελλάδας έχουν επίσης στραφεί περισσότερο στους ανταγωνιστές της Huawei, Ericsson και Nokia, για την κατασκευή νέων δικτύων 5G.

Ωστόσο, οι πωλήσεις της Huawei στην Ελλάδα αυξήθηκαν 56% πέρυσι, φτάνοντας στα 258 εκατομμύρια ευρώ (273 εκατομμύρια δολάρια), σύμφωνα με τις ελληνικές ρυθμιστικές αρχές. Η εταιρεία παρείχε τεχνολογία για την ΕΡΤ, καθώς και τη δημόσια υπηρεσία υγείας, και το λιμάνι του Πειραιά.

Καθώς ο έλεγχος κατά της Huawei αυξανόταν, η εταιρεία αμυνόταν, σύμφωνα με τα μηνύματα που έλαβαν οι Times.

Το 2020, στελέχη της Huawei στην Ελλάδα συζήτησαν για ένα γράμμα που κυκλοφόρησε στο Ευρωκοινοβούλιο που ζητούσε απαγόρευση των προϊόντων της. O Jacky Chen, ανώτατο στέλεχος της Huawei στην περιοχή, απευθύνθηκε στο Θίο Ταμβακίδη, μάνατζερ στην Ελλάδα, να μιλήσει με την Εύα Καϊλή και τη Μαρία Σπυράκη.

“Ζητήστε υποστήριξη” έλεγε ο Chen σε μήνυμά του. “Μην δημιουργείτε προβλήματα στην Huawei σε επίπεδο ΕΕ αν είναι δυνατόν”.

Ο κ. Ταμβακίδης απάντησε, “νομίζω ότι μπορώ ακόμα να την πείσω”, αναφερόμενος στην κ. Καϊλή και περιέγραψε την ως φίλη που γνώριζε χρόνια. Δεν είναι σαφές εάν η Huawei μίλησε με τις ευρωβουλεύτριες. Η κ. Καϊλή συνελήφθη πέρυσι στο πλαίσιο του Qatargate ενώ αρνείται κάθε κατηγορία. Σε δηλώσεις του, ο κ. Ταμβακίδης είπε ότι η Huawei συνεχώς “προσπαθεί να πείσει τους ανθρώπους ότι δεν είμαστε απειλή για την κοινωνία, ότι δεν είμαστε δημόσια απειλή”.

Η κα Καϊλή και η κα Σπυράκη δεν απάντησαν στα αιτήματα των N.Y. Times για σχολιασμό.

Σε άλλες περιπτώσεις η Huawei έσπευσε να βοηθήσει Έλληνες κυβερνητικούς αξιωματούχους σε προσωπικό επίπεδο, σύμφωνα με τις επικοινωνίες.
Τον Ιούλιο του 2021, ο κ. Ταμβακίδης έσπευσε να αντικαταστήσει συσκευή αξιωματούχου μετανάστευσης που είχε επικοινωνήσει μαζί του σχετικά με μια σπασμένη οθόνη σε ένα Mate X. Η Huawei του το είχε δώσει ως “δώρο”, σύμφωνα με τα μηνύματα.

Ο κ. Ταμβακίδης απάντησε πως η χρήση έγινε μόνο για φωτογραφίες μαζί με τον φορητό υπολογιστή Huawei που έλαβε. Σύμφωνα με την ελληνική νομοθεσία, απαγορεύεται η δωροληψία προς κυβερνητικούς αξιωματούχους.

Οι υπουργοί της κυβέρνησης, οι βουλευτές και οι δημόσιοι υπάλληλοι δεν μπορούν επίσης να δεχτούν δώρα που θα μπορούσαν να θεωρηθούν ότι συνδέονται με τις επίσημες αρμοδιότητές τους, δήλωσε ο Στέφανος Λουκόπουλος, διευθυντής του Vouliwatch.

Υψηλόβαθμοι αξιωματούχοι μπορούν να δεχτούν ορισμένα συμβολικά δώρα αξίας μικρότερης των 200 ευρώ, αλλά πιο ακριβά αντικείμενα πρέπει να παραδοθούν στην κυβέρνηση. Η δήλωση δώρων είναι υποχρεωτική για τους Έλληνες υπουργούς βάσει του νόμου που ψηφίστηκε το 2021, ωστόσο δεν έχει δημοσιευθεί ακόμη όπως είπε ο κ. Λουκόπουλος.

“Η Ελλάδα έχει στα χαρτιά ένα πολύ σταθερό πλαίσιο κατά της διαφθοράς και της δωροδοκίας”, είπε. Αλλά η διαφάνεια είναι σχεδόν ανύπαρκτη, πρόσθεσε, και η επιβολή των νόμων είναι “πολύ προβληματική”.

Η περίπτωση του Άδωνι Γεωργιάδη

Το 2020, όταν ο υπουργός Εξωτερικών Μάικ Πομπέο έφερε στην Ελλάδα μια αμερικανική αντιπροσωπεία για την ολοκλήρωση μιας συμφωνίας ανταλλαγής τεχνολογίας και επιστημονικών γνώσεων ανάμεσα στα δύο κράτη, τα στελέχη της Huawei ζήτησαν να υπάρχει κάποιος κατά τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων για να βοηθήσει στην άρση των αναφορών στην κυβερνοασφάλεια σχετικά με τις κινεζικές εταιρείες.

“Συζητήσαμε με τον Άδωνι και το κάναμε (βγάλαμε την άρση)” έγραψε ο κ. Ταμβακίδης σε συνάδελφό του αρκετούς μήνες μετά τη σύνοδο κορυφής.

Ο κ. Ταμβακίδης αναφερόταν στον Άδωνι Γεωργιάδη, που κάθισε δίπλα στον κ. Πομπέο για να υπογράψει τη συμφωνία του 2020 στο λιμάνι της Θεσσαλονίκης. Το αν ο κ. Γεωργιάδης επηρέασε τις διαπραγματεύσεις υπέρ της Huawei είναι ασαφές, αλλά η εταιρεία είχε καλλιεργήσει μια σχέση μαζί του για χρόνια, σύμφωνα με τα εσωτερικά αρχεία και τις δημόσιες πληροφορίες.

Οι υπάλληλοι της Huawei ανέφεραν πως ο τότε υπουργός Ανάπτυξης, λάμβανε συσκευές από την εταιρεία.

Ο ίδιος δημοσίευσε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης φωτογραφίες από τις επισκέψεις του στα γραφεία και τις εκδηλώσεις της Huawei.

Η μη δεσμευτική συμφωνία του 2020 που υπεγράφη από τον κ. Πομπέο και Έλληνες αξιωματούχους, η οποία στόχευε στην ενίσχυση της τεχνολογικής και επιστημονικής συνεργασίας, δεν ανέφερε τελικά την κυβερνοασφάλεια ή τις κινεζικές εταιρείες.

Ο κ. Πομπέο αρνήθηκε να σχολιάσει τις πληροφορίες των N.Y. Times.

Ο κ. Γεωργιάδης ανέφερε ότι δεν εμπλέκεται σε λεπτομέρειες της συμφωνίας τεχνολογίας-επιστήμης και δεν είχε καμία επικοινωνία με τη Huawei πριν από την υπογραφή της. Είπε ότι ήταν παιδικοί φίλοι με τον κ. Ταμβακίδη και δεν δεχόταν ποτέ δώρα από τη Huawei, αλλά αγόρασε “δύο τρεις” συσκευές για μέλη της οικογένειας με αποδείξεις λιανικής. Αρνήθηκε όμως να παράσχει στους Times αντίγραφα των αποδείξεων.

Η απάντηση του Άδωνι Γεωργιάδη

“Δεν είχα ποτέ, ή δεν έχω καμία ειδική σχέση με αυτή την εταιρεία”, απάντησε με email προς τους δημοσιογράφους που υπογράφουν το δημοσίευμα. “Καμία συμφωνία, επένδυση, σύμβαση, παραχώρηση ή έργο δεν παραχωρήθηκε στην Huawei κατά τη διάρκεια της θητείας μου”, αναφέρει. Ο κ. Ταμβακίδης είπε ότι δεν θυμάται τις ιδιαιτερότητες της συμφωνίας του 2020, αλλά είπε ότι η Huawei μπορεί να είχε “ενημερωθεί ότι δεν υπήρχε τίποτα μέσα που θα ήταν επικίνδυνο”. Δεν είπε ποιος είχε δώσει αυτές τις πληροφορίες.

Ο κ. Ταμβακίδης είπε ότι βοήθησε στη διευκόλυνση παροχής των συσκευών Huawei προς τον κ. Γεωργιάδη, μεταξύ των οποίων και για ένα μέλος της οικογένειάς του, ωστόσο αυτά τα gadget δεν προσφέρθηκαν δωρεάν. Είπε ότι οι πωλήσεις τιμολογήθηκαν, αλλά δεν παρείχε και εκείνος τα επίμαχα αντίγραφα.

Οι κυβερνητικοί αξιωματούχοι λάμβαναν μερικές φορές συσκευές πριν κυκλοφορήσουν δημόσια ή σε μειωμένες τιμές, είπε.

“Δεν υπήρχε τίποτα ως αντάλλαγμα”, είπε. “Η Huawei είναι πολύ ευαίσθητη σε αυτά τα ζητήματα”.

Αμέσως μετά την επίσκεψη του κ. Πομπέο στην Ελλάδα, ο κ. Γεωργιάδης, ο οποίος είναι πλέον υπουργός Εργασίας, επανήλθε στα μηνύματα που ανταλλάσσουν τα στελέχη της Huawei.

“Ο Άδωνις χρειάζεται άλλα δύο ρολόγια. GT Pro. Το αγάπησε”, έγραψε ο κ. Ταμβακίδης τον Οκτώβριο του 2020. Αργότερα τον ίδιο μήνα, ο κ. Γεωργιάδης φωτογραφήθηκε φορώντας κάτι που φαινόταν να είναι ένα ρολόι Huawei.

Σε ανταλλαγή μηνυμάτων το 2021, οι υπάλληλοι της Huawei συζήτησαν την αντικατάσταση ενός χαλασμένου τηλεφώνου για τον γιο του κ. Γεωργιάδη. “Ο Άδωνις είναι μια ιδιαίτερη περίπτωση”, έγραφε ο κ. Ταμβακίδης.