DW: Η Ελλάδα εφαρμόζει διαφορετικούς κανόνες για Ουκρανούς και Μεσανατολίτες πρόσφυγες

Μετά από μέρες που κρυβόταν στο υπόγειο του σπιτιού της, η Σοφία Μαλινόφσκαγια κατάφερε τελικά να βρει ασφάλεια. Αεροπορικές επιδρομές και μάχες κοντά στο σπίτι της στην πόλη Χάρκοβο της ανατολικής Ουκρανίας την ανάγκασαν να εγκαταλείψει την Ουκρανία.

«Ένας φίλος κι εγώ φύγαμε με το αυτοκίνητο», είπε η Μαλινόφσκαγια. «Μας πήρε τέσσερις ημέρες μόνο για να φτάσουμε στα σύνορα. Υπήρχαν τόσα πολλά αυτοκίνητα και το μποτιλιάρισμα ήταν τρελό. Κινηθήκαμε 170 χιλιόμετρα (106 μίλια) σε επτά ώρες.»

Έφυγαν μέσω Σλοβακίας επειδή η συνοριακή κυκλοφορία εκεί δεν είχε ιδιαίτερη κίνηση. Εθελοντές βοήθησαν τη Σοφία να φτάσει στην Κρακοβία της Πολωνίας, στη συνέχεια στη Βαρσοβία και, από εκεί, στη Θεσσαλονίκη.

Αν και τώρα είναι ασφαλής, είπε ότι αισθάνεται ότι δεν έχει προοπτικές. «Αισθάνομαι πολύ χαμένη. Καταλαβαίνεις ότι δεν έχεις το μέρος να επιστρέψεις, γιατί η πόλη μου έχει σχεδόν καταστραφεί. Δεν έχει μείνει ούτε ένα κτίριο χωρίς καμία καταστροφή. Δεν ξέρεις τι να κάνεις μετά και δεν Δεν ξέρω πώς να συνεχίσω να ζω μια κανονική ζωή μετά από αυτό», είπε.

Η Μαλινόφσκαγια ήρθε στη Θεσσαλονίκη γιατί ήξερε ότι θα είχε ένα μέρος να ζήσει. «Έχω μια στενή φίλη που μένει εδώ και θα μπορούσα να μείνω μαζί της», είπε.

Πρόσθεσε, ωστόσο, ότι δεν γνώριζε ότι η Ελλάδα επικρίνεται εδώ και χρόνια για επαναπροωθήσεις και έλλειψη προστασίας των μεταναστών και των αιτούντων άσυλο.

Είναι ενδεικτικό ότι περισσότεροι από 10.000 Ουκρανοί πέρασαν τα ελληνικά σύνορα από την Τετάρτη 23 Μαρτίου, σύμφωνα με τον Βαντίμ Σαμπλούκ, γενικό πρόξενο της Ουκρανίας στη Θεσσαλονίκη. «Η ελληνική κυβέρνηση συμφώνησε ευγενικά να αφήσει όλους τους Ουκρανούς που δραπετεύουν από τον πόλεμο να έρθουν στην ελληνική επικράτεια», είπε, όπως αναδημοσιεύει το tvxs.gr.

Οι Ουκρανοί που φέρουν βιομετρικά διαβατήρια θα μπορούσαν να εισέλθουν αμέσως στη χώρα. Για όσους ταυτοποιούνται με άλλα έγγραφα, όπως πιστοποιητικό γέννησης, έχει δημιουργηθεί ένα κέντρο στον Προμαχώνα, όπου οι πρόσφυγες δίνουν χαρτιά για να συμπληρώσουν η αστυνομία. Θα μπορούσαν στη συνέχεια να υποβάλουν το έγγραφο στην πλησιέστερη αρχή μετανάστευσης και να εγγραφούν επίσημα.

«Σύμφωνα με το Υπουργείο Μετανάστευσης και Ασύλου, από τις 28 Μαρτίου, θα τεθεί σε λειτουργία μια ηλεκτρονική πλατφόρμα προεγγραφής για τη λήψη εγγράφων σε καθεστώς προσωρινής προστασίας της ελληνικής κυβέρνησης», είπε ο Sabluk.

«Φοβάμαι να βγω έξω»

Ωστόσο, όπως αναφέρει η DW, ενώ στο δημαρχείο της Θεσσαλονίκης, Ουκρανοί, Ρώσοι και Έλληνες συνεργάζονται για να συγκεντρώσουν πακέτα με τρόφιμα, ρούχα και φάρμακα που θα σταλούν στην Ουκρανία, στους δρόμους της Αθήνας, περισσότεροι από 400 αστυνομικοί διενεργούν ελέγχους σε αιτούντες άσυλο, θέτοντας υπό κράτηση όποιον δεν μπορεί να αποδείξει την ταυτότητά του. «Φοβάμαι να βγω έξω», είπε ένας νεαρός Αφγανός, προσθέτοντας ότι δεν ξέρει πού θα πάει όταν ο καταυλισμός όπου μένει κλείσει τον Μάιο. Η αίτησή του για άσυλο απορρίφθηκε δύο φορές, είπε.

Στην Καμπούλ, την πόλη του, εργάστηκε ως διερμηνέας για διεθνή ΜΜΕ και φοβάται ότι οι Ταλιμπάν θα τον σκοτώσουν εάν επιστρέψει στο Αφγανιστάν. Η προσπάθεια του Αφγανού να υποβάλει νέα αίτηση ασύλου ήταν ανεπιτυχής. Για ώρες προσπαθούσε, όπως απαιτήθηκε, να εγγραφεί μέσω της υπηρεσίας μηνυμάτων Skype, αλλά δεν τα κατάφερε.

Τώρα πρέπει να ταξιδέψει με δικά του έξοδα στον Έβρο, για να υποβάλει την αίτησή του σε κέντρο υποδοχής. Είπε ότι ο χρόνος του στην Ελλάδα τον άφησε με λίγη εμπιστοσύνη στις ελληνικές αρχές. Αναφέρει ότι υπήρξε μάρτυρας αστυνομικής βίας και παράνομων απελάσεων ενώ προσπαθούσε να περάσει τα σύνορα από την Τουρκία στην Ελλάδα.

Ο Αφγανός είπε ότι η σύγκριση της μεταχείρισης των Ουκρανών προσφύγων με τη δική του κατάσταση τον θυμώνει. «Είναι νεοαφιχθέντες και θα πρέπει να περάσουν από την ίδια διαδικασία με όλους τους άλλους πρόσφυγες», είπε. Ο πόλεμος στην Ουκρανία είναι το κύριο θέμα συζήτησης στο στρατόπεδο όπου ζει, είπε, προσθέτοντας ότι η κατάσταση εκεί ήταν αρκετά δύσκολη χωρίς να δει πώς οι άλλοι έχουν λάβει προνομιακή μεταχείριση.

«Πραγματικοί πρόσφυγες»

Οι ακτιβιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων έχουν εδώ και καιρό καταγγείλει την αντιμετώπιση των προσφύγων από την ελληνική κυβέρνηση. Η κυβέρνηση, ωστόσο, ισχυρίζεται ότι η Τουρκία είναι μια ασφαλής τρίτη χώρα και ότι, ως εκ τούτου, οι άνθρωποι δεν είχαν δικαίωμα σε διεθνή προστασία στην ΕΕ. Μιλώντας στη Βουλή, ο υπουργός Μετανάστευσης και Ασύλου Νότης Μηταράκης χαρακτήρισε πρόσφατα τους πρόσφυγες από την Ουκρανία «πραγματικούς πρόσφυγες». Εν τω μεταξύ, κορυφαίοι πολιτικοί έχουν πει ότι οι αιτούντες άσυλο από τη Μέση Ανατολή ή την Αφρική είναι «παράνομοι μετανάστες», σύμφωνα με ελληνικά ΜΜΕ.

Η Neda Noraie-Kia, ειδική στην ευρωπαϊκή μεταναστευτική πολιτική στο Ίδρυμα Heinrich Böll, που συνδέεται με το Γερμανικό Πράσινο Κόμμα, δήλωσε ότι αποδοκιμάζει την άνιση μεταχείριση των προσφύγων από την ελληνική κυβέρνηση. Μια μάλλον ζοφερή εικόνα έχει προκύψει σχετικά με την προστασία των προσφύγων στην Ελλάδα, είπε: Παράνομες απελάσεις, έλλειψη βασικών διατάξεων, έλλειψη προσπαθειών ένταξης — ο κατάλογος των κατηγοριών είναι μακρύς.

«Είναι σημαντικό η ΕΕ να ανταποκρίνεται σε τεκμηριωμένες παραβιάσεις του νόμου», είπε στη DW. Ωστόσο, είναι επίσης σημαντικό οι πρόσφυγες από την Ουκρανία να λαμβάνουν προστασία στην Ελλάδα χωρίς γραφειοκρατία, πρόσθεσε.

«Αυτό αποδεικνύει, σε τελική ανάλυση, ότι η αλληλεγγύη είναι δυνατή», είπε η Νοράι-Κία, προσθέτοντας ότι αυτή η αλληλεγγύη πρέπει να επεκταθεί και σε άλλους που αναζητούν προστασία. Πολλοί άνθρωποι, συμπεριλαμβανομένων των αιτούντων άσυλο από το Αφγανιστάν, περιμένουν πάρα πολύ καιρό για μια ακρόαση για το άσυλο, παγιδευμένοι σε μια νόμιμη γκρίζα ζώνη εδώ και χρόνια. «Η προστασία από τον πόλεμο και τη δίωξη δεν είναι πράξη ελέους», είπε η Νοράιε-Κία. «Εμείς στην ΕΕ δεν είμαστε απομονωμένοι σε αυτόν τον κόσμο. Όταν τα αυταρχικά καθεστώτα καταπιέζουν τους πολίτες τους, δεν μπορούμε να κλείσουμε τα μάτια μας. Πρέπει να αναλάβουμε την ευθύνη».