Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο μπαίνει στο 2021 με μια σειρά μεγάλων προκλήσεων και μια πλούσια ατζέντα. Η πανδημία του κορονοϊού συνεχίζει να αποτελεί το βασικό ζήτημα που απασχολεί τα θεσμικά όργανα της ΕΕ, ωστόσο μαζί με αυτό ξεδιπλώνεται μια σειρά κρίσιμων πολιτικών ζητημάτων.
Σχέδιο ανάκαμψης και μακροπρόθεσμος προϋπολογισμός
Στα τέλη του περασμένου έτους, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο κατέληξε σε συμβιβασμό με το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο σχετικά με τον μακροπρόθεσμο προϋπολογισμό της ΕΕ (2021-2027) και τον προϋπολογισμό του 2021 για τη στήριξη της ανάκαμψης. Ωστόσο, οι διαφωνίες μεταξύ των κρατών-μελών σχετικά με τον μηχανισμό για την προστασία των δημοκρατικών αξιών της ΕΕ καθυστέρησαν τη διαδικασία έγκρισης.
Οι ευρωβουλευτές θα πρέπει να οριστικοποιήσουν τους κανόνες για τη λειτουργία όλων των προγραμμάτων που αποτελούν μέρος του προϋπολογισμού για το 2021-2027 και του Σχεδίου Ανάκαμψης, το οποίο θα υποστηρίξει άτομα και επιχειρήσεις σε ολόκληρη την ΕΕ.
Βιώσιμη Ανάκαμψη – Πράσινη Συμφωνία
Στην καρδιά των σχεδίων ανάκαμψης της ΕΕ λόγω του κορονοϊού βρίσκονται πολλές πρωτοβουλίες που σχετίζονται με την Πράσινη Συμφωνία. Η γεωργία, η κυκλική οικονομία, η βιοποικιλότητα, τα δάση, η ενέργεια, οι εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου και το σύστημα εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπών (ETS) είναι μερικά από τα ζητήματα που αναμένεται να περιληφθούν στην ατζέντα των ευρωβουλευτών.
Κλιματική Αλλαγή
Το αίτημα να καταστεί νομικά δεσμευτικός ο στόχος της επίτευξης κλιματικής ουδετερότητας έως το 2050 παραμένει μία από τις κορυφαίες προτεραιότητες του Ευρωκοινοβουλίου, καθώς η ΕΕ ολοκληρώνει τις διαπραγματεύσεις σχετικά με τον νόμο για το κλίμα. Το Ευρωκοινοβούλιο ζητά μείωση των εκπομπών άνθρακα κατά 60% έως το 2030.
Ψηφιακές υπηρεσίες και ψηφιακή μετάβαση
Ένας ακόμη βασικός στόχος για το 2021 είναι η ρύθμιση των διαδικτυακών πλατφορμών. Η ΕΕ επεξεργάζεται το νόμο για τις ψηφιακές υπηρεσίες (DSA), ώστε να καθορίσει κατευθυντήριες γραμμές για το μεταβαλλόμενο διαδικτυακό τοπίο και να εξασφαλίσει ένα καλύτερο, ασφαλέστερο ψηφιακό περιβάλλον για χρήστες και εταιρείες. Το Ευρωκοινοβούλιο παρουσίασε τις προτεραιότητές του τον Οκτώβριο του 2020 ενόψει της πρότασης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Τεχνητή Νοημοσύνη
Στις αρχές του 2021 η Κομισιόν θα προτείνει νέα νομοθεσία για την τεχνητή νοημοσύνη που στοχεύει στη ρύθμιση των τεχνολογικών, ηθικών, νομικών και κοινωνικοοικονομικών πτυχών της Τεχνητής Νοημοσύνης και στην εδραίωση του ηγετικού ρόλου της ΕΕ στον συγκεκριμένο τομέα. Το Ευρωκοινοβούλιο θέλει να διασφαλίσει ότι η νομοθεσία είναι ανθρωποκεντρική και βασίζεται στις ευρωπαϊκές αξίες, συμβάλλοντας παράλληλα στην ενίσχυση της οικονομίας.
Μετανάστευση – Προσφυγικό
Οι ευρωβουλευτές θα εξετάσουν νομοθεσία που επιδιώκει τη δημιουργία μιας κοινής πολιτικής ασύλου και μετανάστευσης της ΕΕ. Τα νέα μέτρα που προτείνει η Κομισιόν στοχεύουν στην αλλαγή και βελτίωση των τρεχουσών διαδικασιών ασύλου διασφαλίζοντας περισσότερη αλληλεγγύη και δίκαιη κατανομή ευθυνών μεταξύ των κρατών-μελών.
Διάσκεψη για το Μέλλον της Ευρώπης
Η Διάσκεψη για το Μέλλον της Ευρώπης είναι μια νέα πρωτοβουλία που εξετάζει τι αλλαγές χρειάζεται η ΕΕ για να μπορέσει να ανταπεξέλθει καλύτερα στις προκλήσεις του μέλλοντος, με άμεση συμμετοχή των πολιτών. Η κρίση του κορονοϊού καθυστέρησε την έναρξη της διαδικασίας, η οποία αναμένεται να ξεκινήσει στις αρχές του 2021.
Αγροτική Πολιτική
Το Κοινοβούλιο, η Κομισιόν και το Συμβούλιο πρέπει να ολοκληρώσουν τις διαπραγματεύσεις για τις μεταρρυθμίσεις της Κοινής Γεωργικής Πολιτικής (ΚΓΠ) για την περίοδο 2022-2027, συμπεριλαμβανομένης της ευθυγράμμισής της με την Πράσινη Συμφωνία και τους περιβαλλοντικούς στόχους. Οι ευρωβουλευτές θα εξετάσουν επίσης τη νέα πολιτική “Από το αγρόκτημα στο πιάτο”, η οποία εστιάζει ευρύτερα στα βιώσιμα τρόφιμα.
EU4Health – Πολιτικές Υγείας
Το νέο έτος θα υποδεχτεί επίσης το πρόγραμμα EU4Health, το οποίο θα βοηθήσει τις χώρες της ΕΕ να συνεργαστούν και να συντονιστούν καλύτερα σε περιόδους κρίσης. Οι κύριες προτεραιότητές του είναι η προστασία των ανθρώπων από σοβαρές διασυνοριακές απειλές για την υγεία, η βελτίωση της διαθεσιμότητας φαρμάκων και η ενίσχυση των συστημάτων υγείας. Το πρόγραμμα πρόκειται να τεθεί σε ισχύ το 2021.
Μηχανισμός Πολιτικής Προστασίας
Το Ευρωκοινοβούλιο θέλει να ανανεώσει τον μηχανισμό πολιτικής προστασίας της ΕΕ για να βελτιώσει τη διαχείριση κρίσεων της Ένωσης και να αυξήσει την ετοιμότητά της σε καταστάσεις έκτακτης ανάγκης μεγάλης κλίμακας όπως η πανδημία COVID-19 και οι φυσικές καταστροφές. Οι ευρωβουλευτές θέλουν να επιτρέψουν στην ΕΕ να αποκτήσει αυτόνομες ικανότητες αντιμετώπισης έκτακτων καταστάσεων και να εφαρμόσει μια πιο φιλόδοξη πολιτική πρόληψης. Το Ευρωκοινοβούλιο θα διαπραγματευτεί με το Συμβούλιο σχετικά με το αναβαθμισμένο σύστημα που θα τεθεί σε λειτουργία το 2021.
Διαστημικό Πρόγραμμα
Φέτος θα δούμε την υιοθέτηση του διαστημικού προγράμματος της ΕΕ για την περίοδο 2021-2027, συμπεριλαμβανομένης της επέκτασης του πεδίου εφαρμογής του τρέχοντος Ευρωπαϊκού Οργανισμού GNSS (GSA), ο οποίος θα μετονομαστεί «Οργανισμός Ευρωπαϊκής Ένωσης για το Διαστημικό Πρόγραμμα».
Brexit
Η 1η Ιανουαρίου σηματοδότησε το επίσημο τέλος της μεταβατικής περιόδου μεταξύ της Μεγάλης Βρετανίας και της ΕΕ, εγκαινιάζοντας την έναρξη μιας πολύπλοκης μεταξύ τους σχέσης. Το Ευρωκοινοβούλιο θα συμμετάσχει στη δημιουργία νέων δεσμών με τη Μεγάλη Βρετανία, συμπεριλαμβανομένης της σύναψης ad hoc συμφωνιών σε βασικούς τομείς.
