«Επιτρέψτε μου να είμαι σαφής», δήλωσε ο Μπάιντεν το απόγευμα της εισβολής των ακροδεξιών στο Καπιτώλιο. «Οι σκηνές χάους δεν αντιπροσωπεύουν την αληθινή Αμερική, δεν εκφράζουν αυτό που είμαστε».
Του Μίκαελ Κάζιν
Αυτός είναι ο τρόπος με τον οποίο θέλουμε να μιλάνε οι πολιτικοί και από τα δύο μεγάλα κόμματα, όταν τέτοια θλιβερά και επικίνδυνα γεγονότα λαμβάνουν χώρα. Τον Μάρτιο του 1861, όταν 7 πολιτείες που διατηρούσαν το καθεστώς δουλείας εγκατέλειψαν την αμερικανική Ένωση, ο Αβραάμ Λίνκολν, ο μοναδικός πρόεδρος που αμφότερες οι ελίτ Δημοκρατικών και Ρεπουμπλικανών εκτιμούν και υπολήπτονται, προσπάθησε να καθησυχάσει όσους ετοιμάζονταν για πόλεμο. «Δεν είμαστε εχθροί, αλλά φίλοι. Δεν πρέπει να είμαστε εχθροί», δήλωσε σε διάγγελμά του. «Παρότι το πάθος μας, μας φέρνει στα άκρα, δεν πρέπει να σπάσουμε τους δεσμούς μας».
Η κινητοποίηση των ακροδεξιών Τραμπιστών έφερε σε πολλούς την εικόνα μιας βαθιά διαιρεμένης Αμερικής. Οι οπαδοί του Τραμπ που εισέβαλαν στο Καπιτώλιο εμφορούμενοι από τα ατελείωτα ψέματα του απερχόμενου προέδρου, τις θεωρίες συνωμοσίας και τη ρητορική του μίσους διέρρηξαν τους δεσμούς με τις θεμελιώδεις αρχές του αμερικανικού Συντάγματος, φέρνοντας στην επιφάνεια αντίστοιχες ενέργειες σε διαφορετικές περιόδους στο βάθος της αμερικανικής πολιτικής ιστορίας.
Το 1857 ο πρόεδρος Τζέιμς Μπουκάναν υιοθέτησε μια νομοθετική πρόταση για την προστασία της δουλείας στο Κάνσας, όπου μια μειονότητα πολιτικών και πολιτών προσπαθούσε να καταργήσει. Το 1863 ο κυβερνήτης της Νέας Υόρκης, Οράτιος Σέϊμουρ, αποκάλεσε «φίλους» ένα κοινό λευκών ανδρών που έκαψαν οικίες Αφροαμερικανών στο Μανχάταν. Ενώ μιλούσε στους συγκεντρωμένους κατά της βίας, στην πραγματικότητα ενθάρρυνε τέτοιες πράξεις αναρωτώμενος «Πως είναι δυνατόν αυτοί οι άνθρωποι (σσ. οι Αφροαμερικανοί) να ζητούν ίσα δικαιώματα με εμάς;».
Πολιτικοί σαν στον Σέϋμουρ συνέβαλαν στη δημιουργία και ενίσχυση της ΚΚΚ (Κου Κλουξ Κλαν), όταν τα μέλη της τρομοκρατούσαν και δολοφονούσαν Αφροαμερικανούς που μάχονταν με τους Βόρειους εναντίον των Νοτίων στον αμερικανικό εμφύλιο πόλεμο. Πολλά από τα μέλη της ΚΚΚ, που στη δεκαετία του 1920 κυνηγούσαν, μαζί με τους Αφροαμερικανούς, Εβραίους και Καθολικούς, ήταν και μέλη και ψηφοφόροι του Ρεπουμπλικανικού κόμματος και κάποιοι στιγμή μάλιστα είχαν φτάσει να διαμορφώσουν μια ιδιαίτερα ισχυρή ομάδα μέσα στο κόμμα, αριθμώντας 4 εκατομμύρια μέλη.
Η ιστορία του σύγχρονου αμερικανικού συντηρητισμού είναι γεμάτη με περιστατικά κινητοποιήσεων κατά ανθρώπων από άλλο χρώμα και θρησκεία, με τη συμβολή και αθόρυβη στήριξη πολιτικών, αστυνομικών αρχών και του κλήρου. Πολλοί επικεφαλής της αστυνομίας και ιερείς προωθούσαν και ασπάζονταν τις ιδέες του αντισημιτισμού και του φυλετικού ρατσισμού, ιδέες που τροφοδοτούσαν το μίσος κατά των Αφροαμερικανών και των κινημάτων τους τη δεκαετία του 1950 και 1960.
Ο Μπάρι Γκολντγουότερ κέρδισε το χρίσμα των Ρεπουμπλικανών για την αμερικανική προεδρία το 1964 με τη στήριξη της οργάνωσης «John Birch Society (JBS)», της οποίας ο ιδρυτής είχε κατηγορήσει τον πρώην πρόεδρο Άϊζενχάουερ ως «αφοσιωμένο κομμουνιστή». Αφότου πέρασε στην πλήρη ανυποληψία, η «John Birch Society» επανήλθε στο προσκήνιο το 2016 με την νίκη του Τραμπ. Το τοπικό παράρτημα στο Τέξας γρήγορα διπλασίασε τα μέλη του, που άρχισαν να ασκούν πιέσεις προς τοπικούς πολιτευτές, με κεντρικές προσωπικότητας των Ρεπουμπλικανών, όπως ο Τεντ Κρουζ, να δηλώνουν ανοιχτά τη στήριξή τους στην ακροδεξιά αυτή οργάνωση.
Οι περισσότεροι σήμερα επιφανείς Ρεπουμπλικανοί είναι συγκρατημένοι με όσα συμβαίνουν, δεν μιλούν δημόσια, παρότι στηρίζουν αθόρυβα τον Τραμπ. Μια πρόσφατη έρευνα της εταιρείας YouGov έδειξε ότι πάνω από το 50% των ψηφοφόρων του κόμματος στηρίζει την εισβολή στο Καπιτώλιο, κάτι ιδιαίτερα για τη συνέχεια και για το πως θα διαμορφωθεί η νέα ταυτότητα των Ρεπουμπλικανών από εδώ και πέρα.
Ο Τραμ έχει αποσυρθεί στην εξοχική του κατοικία στη Φλόριντα, αλλά ο «τραμπισμός» είναι εδώ και είναι ισχυρός. Θα βρεθούν άλλοι πολιτικοί που θα συνεχίσουν την «παράδοση» του Τραμπ, μια παράδοση που έλκει τις αναφορές της από τα μέσα του 19ου αιώνα, σε μια νοητή γραμμή μίσους και διχασμού που συνεχίζεται μέχρι σήμερα.
*Ο Μίκαελ Κάζιν είναι αρχισυντάκτης του περιοδικού Dissent, καθηγητής αμερικανικής ιστορίας στο πανεπιστήμιο Georgetown.
