Από το Παγκόσμιο Κύπελλο του Κατάρ μέχρι το τένις ο αθλητισμός είναι πολιτική

Ο αθλητισμός είναι πολιτική. Δεν υπάρχει αμφιβολία γι’ αυτό. Οι Χειμερινοί Ολυμπιακοί Αγώνες στο Πεκίνο, το Παγκόσμιο Κύπελλο στο Κατάρ, τα τουρνουά τένις, τα πάντα. Η Frankfurter Allgemeine Zeitung, ο Guardian, οι NYT και πολλά άλλα διεθνή ΜΜΕ ασχολούνται στις αθλητικές τους σελίδες με το διπλωματικό μποϊκοτάζ των Χειμερινών Ολυμπιακών Αγώνων από τις ΗΠΑ, τη Μεγάλη Βρετανία και άλλες χώρες, τη «σιωπηλή διπλωματία» της Διεθνούς Ολυμπιακής Επιτροπής και τα δικαιώματα των εργαζομένων στο Κατάρ, αλλά και τις καταγγελίες της τενίστριας Σουάϊ Πενγκ ότι έπεσε θύμα σεξουαλικής παρενόχλησης από τον Γκαολί Ζανγκ, μέλος του Πολιτικού Γραφείου του Κομμουνιστικού Κόμματος Κίνας.

Η υπόθεση της Πενγκ έτυχε ιδιαίτερης προσοχής παγκοσμίως. Η αρμόδια παγκόσμια αρχή του γυναικείου τένις, WTA, ανέστειλε όλα τα τουρνουά της στην Κίνα, τα οποία συγκεντρώνουν περίπου το 30% των εσόδων της WTA. Από το 1960 η δράση της αρμόδιας αρχής είναι συνεπής με το καταστατικό και τις ιδρυτικές της αξίες, που είναι μεταξύ άλλων η διεκδίκηση ίσης μεταχείρισης και αμοιβής των δύο φύλων, με πολλές αθλήτριες όπως η Μαρτίνα Ναβρατίλοβα και η Σερένα Ουίλιαμς να κάνουν επίσης εκστρατεία για τη στήριξη των ίσων δικαιωμάτων της ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητας.

Καθοριστικής σημασίας στην αποκάλυψη σκανδάλων υπήρξε και συνεχίζει να είναι ο ρόλος της ερευνητικής δημοσιογραφίας. Στη Γερμανία, το δίκτυο ZDF διεξήγαγε πρόσφατα έρευνα για το Παγκόσμιο Κύπελλο στο Κατάρ, όπου δημοσιογράφοι μίλησαν με εργάτες από το Νεπάλ, το Πακιστάν και το Μπαγκλαντές που κατασκευάζουν γήπεδα στη χώρα του Περσικού Κόλπου. Οι περισσότεροι ζουν σε ένα δωμάτιο, λαμβάνουν 300 ευρώ τον μήνα ο καθένας, πολλές φορές με μεγάλη καθυστέρηση. Στο ρεπορτάζ παρουσιάστηκαν επίσης τα οκτώ νέα, υπερσύγχρονα γήπεδα, που απέχουν μεταξύ τους λιγότερο από μια ώρα οδήγησης, με τους δημοσιογράφους να τονίζουν την κραυγαλέα αντίφαση μεταξύ αυτή της εικόνας από τη μία πλευρά, και της κοινωνικής κατάστασης και της καταπάτησης των εργασιακών δικαιωμάτων στο Κατάρ από την άλλη πλευρά.

Όταν το Παγκόσμιο Κύπελλο του 1978 διεξήχθη υπό την ηγεσία του χουντικού καθεστώτος της Αργεντινής, πολλοί παίκτες δεν είχαν απάντηση σε ερωτήσεις σχετικά με τα ανθρώπινα δικαιώματα. Σήμερα η κατάσταση έχει αλλάξει εντελώς, ο κόσμος γνωρίζει, όλοι οι εμπλεκόμενοι γνωρίζουν καλύτερα από πριν για το τι συμβαίνει σε κάθε χώρα. Οι περισσότεροι ποδοσφαιριστές έχουν επίσης περισσότερο χρόνο να ασχοληθούν με τέτοια ζητήματα, λόγω της προχωρημένης επαγγελματοποίησης του αθλήματος. Όλοι γνωρίζουν για τις συνθήκες στο Κατάρ, με ποδοσφαιριστές να παρεμβαίνουν και να ζητούν να γίνουν σεβαστά τα ανθρώπινα δικαιώματα, μεταξύ των οποίων ο Γερμανός Λέον Γκορέτσκα, ο Φινλανδός Τιμ Σπαρβ και ο Δανός Σίμον Κίερ.

Οι αθλητές μπορούν να κάνουν τη διαφορά, όπως μπορούν να κάνουν τη διαφορά οι πολίτες και οι ακτιβιστές. Όπως έγινε με το κίνημα Black Lives Matter. Όπως γίνεται με την κλιματική αλλαγή και τη Γκρέτα Τούνμπεργκ, που στα 15 της χρόνια στάθηκε μόνη της σε έναν δρόμο της Στοκχόλμης για να τραβήξει τα φώτα πάνω της και να προκαλέσει το ενδιαφέρον για αυτό το μείζον, παγκόσμιο ζήτημα. Πολλές ομάδες, προπονητές, το οπαδικό κίνημα, άνθρωποι του ποδοσφαίρου έχουν ήδη ξεκινήσει τις προετοιμασίες για το Euro 2024 στη Γερμανία, για να υπάρξει μεγαλύτερη ευαισθητοποίηση και ενημέρωση για την κλιματική κρίση. Η σχέση αθλητισμού και πολιτικής γίνεται όλο και πιο έντονη και στενή, όσο οι μεγάλες προκλήσεις παραμένουν αναπάντητες.