«Διάλεξε Κάμπος, θα παίξεις τέρμα ή επίθεση;»

Τη δεκαετία του 1950 και του 1960 το Ακαπούλκο αποτελούσε τον παράδεισο του Μεξικού για την αμερικανική ελίτ, για επιφανείς οικονομικά Λατινοαμερικάνους αλλά και Ευρωπαίους που έφταναν στη χώρα των Αζτέκων, μαγεμένοι από αρχαίες ιστορίες και σύγχρονες μυθοπλασίες. Μαγεμένοι από την αιώνια λιακάδα, την ελευθερία, τους λαμπερούς φοίνικες που «έγδερναν» τον μπλε ουρανό και τα υπέροχα κοκτέιλ που πηγαινοερχόντουσαν στα παραλιακά μπαράκια, Μεταξύ των πολλών διάσημων η Ελίζαμπεθ Τέιλορ και ο Φρανκ Σινάτρα που επισκέπτονταν συχνά ξενοδοχεία της ακτής, προτού μαζικοποιηθεί η ταυτότητα της περιοχής, πέσουν οι τιμές, ανοίξει η αγορά και αρχίσουν να καταφθάνουν Αμερικανοί κατά χιλιάδες και πολλοί φοιτητές στα spring break.

Κάτω από την ζεστή ομορφιά της πόλης-ορόσημο της μεξικανικής ευμάρειας και ραστώνης, πριν γίνει θέατρο συγκρούσεων, βίας και ανομίας, ο Χόρχε Κάμπος άρχισε να κάνει τα πρώτα του ποδοσφαιρικά βήματα. Από τα πιο διάσημα κι αναγνωρίσιμα τέκνα του Ακαπούλκπο, ο Κάρλος έμεινε στην ιστορία για το μοναδικό στυλ παιχνιδιού του, τα ακροβατικά του, τις ριψοκίνδυνες εξόδους του από την εστία, τις φανταχτερές φανέλες που αντανακλούσαν τον παιχνιδιάρικο χαρακτήρα του. Με 130 διεθνείς συμμετοχές και παρουσία σε δύο Παγκόσμια Κύπελλα, συμπεριλήφθηκε στη λίστα της FIFA με τους τρεις καλύτερους τερματοφύλακας στον κόσμο το 1994, ωστόσο ποτέ κανείς δεν κατάφερε να τον προσπεράσει στην πρώτη θέση των πιο διάσημων αθλητών του Μεξικού.

Γεννημένος το 1966, οι πρώτες επιρροές του ήταν γύρω από τα θαλάσσια σπορ και κυρίως το σερφ. Με χαμηλό κέντρο βάρους, ελαφρύς κι αεικίνητος, ο Κάρλος έγινε δεινός σέρφερ, φορώντας από τότε πολύχρωμες εμφανίσεις που θα συνόδευαν αργότερα και την ποδοσφαιρική του καριέρα.

Μακριά από την ακτή, ήταν στις νότιες συνοικίες της Πόλης του Μεξικού που ξεκίνησε την ποδοσφαιρική του καριέρα. H Club Universidad Nacional, γνωστή ως Pumas UNAM, πήρε το ρίσκο να τον εντάξει στο δυναμικό της παρά την αδύναμη σωματική του διάπλαση και τη διαρκή αναποφασιστικότητά του για το εάν θα έπαιζε τέρμα ή επίθεση. Στην ομάδα σχεδόν του επέβαλαν τη θέση του γκολκίπερ, με τον Κάμπος να δυσκολεύεται να πάρει τη θέση του βασικού τερματοφύλακα απέναντι στον Adolfo Ríos. Ήταν τέτοια η δυσκολία να ξεκινήσει στο αρχικό σχήμα, που τελικά έκανε το ντεμπούτο του το 1988 ως…επιθετικός.

Χρησιμοποιήθηκε σποραδικά ως εφεδρικός τερματοφύλακας και πολύ πιο συχνά ως επιθετικός, σημειώνοντας 14 γκολ τη σεζόν 1989-90, ωστόσο την επόμενη χρονιά πήρε φανέλα βασικού τερματοφύλακα κι έκτοτε εδραιώθηκε στην ομάδα. Η Pumas, με έναν πυρήνα Μεξικανών διεθνών και τον Κάμπος ακλόνητο κάτω από τα γκολποστ, διεκδίκησε το πρωτάθλημα του 1991 απέναντι στη μεγάλη αντίπαλο Club América. Το στυλ του ήταν αναμφίβολα μοναδικό και στην αρχή ήταν εύκολος στόχος για περιφρόνηση και κριτική. Δούλεψε ωστόσο πολύ σκληρά για να αποκτήσει σταθερότητα και συνέπεια, να εδραιωθεί στο μεξικανικό ποδόσφαιρό και να αρχίσει να ακούγεται το όνομά του και στην Ευρώπη. Δεν αγωνίστηκε βέβαια ποτέ εκεί, καθώς όπως έλεγε «οι ομάδες μου είχαν βάλει απαγορευτική ρήτρα για τη μεταγραφή μου και έτσι ρίζωσα εδώ».

Ο Κάμπος πανηγυρίζει τη νίκη της ομάδας του με 2-1 επί της Ιρλανδίας στον αγώνα του πρώτου γύρου του Παγκοσμίου Κυπέλλου των ΗΠΑ την Παρασκευή 24 Ιουνίου 1994 στο Ορλάντο της Φλόριντα

«Ζούμε για το Μεξικό και τους ανθρώπους του»

Στην αρχή ήταν για πολλούς αθλητικογράφους ένας ψυχαγωγός που προκαλούσε σύγχυση στην υπόλοιπη ομάδα και πονοκέφαλο στους προπονητές του. Το θέαμα της μπάλας που κυλούσε ανεμπόδιστη προς την κενή εστία, με τον Κάμπος να βρίσκεται σε απόσταση πολλών μέτρων μπροστά και να την κοιτάει με γυρισμένο το κεφάλι προς τα πίσω έχοντας κάνει μια αποτυχημένη έξοδο εκτός περιοχής, άρχισε να επαναλαμβάνεται κάπως συχνά και να προκαλεί τρομερό εκνευρισμό σε όλη την ομάδα. Με δουλειά και με πείσμα κατάφερε να σβήσει τη θολούρα και την ανασφάλεια γύρω από την απόδοσή του και να αποδείξει ότι είναι ένας προικισμένος τερματοφύλακας. Ήταν οι έγκαιρες επεμβάσεις του, οι καλές αποκρούσεις, ο συντονισμός της άμυνας. Τα καλά αντιστάθμιζαν τα ελάχιστα κακά ενός παίκτη με διαφορετικό, αλλοπρόσαλλο ακόμα και σήμερα «διάβασμα» των φάσεων, που έπαιζε περισσότερο παγκότερμα με τρόπο που κανείς σύγχρονος τερματοφύλακας δεν μπορεί να το κάνει ή κανένας μάνατζερ δεν μπορεί να το ανεχτεί.

Ό,τι του έλειπε σε ύψος, το αναπλήρωσε σε ευκινησία και ταχύτητα. Η βασική του δύναμη από τα νιάτα του στο σερφ – η ισορροπία – , οι αστραπιαίες αντιδράσεις του και τα γρήγορα πόδια του ήταν τα θεμέλιά του. Αντί να αντιδρά σε καταστάσεις ένας εναντίον ενός, ο Κάμπος λειτουργούσε προληπτικά. Έβγαινε γρήγορα από την εστία του με σπριντ για να «καθαρίσει» τη φάση, ενίοτε για να συναντήσει και να αντιμετωπίσει τους επιθετικούς πριν βρεθούν σε πλεονεκτική θέση.

Το 1993 στο Κόπα Αμέρικα του Ισημερινού τον είδαμε στο πλήρες ποδοσφαιρικό του άνθος, όπου το Μεξικό έφτασε μέχρι τον τελικό της διοργάνωσης για να ηττηθεί από την Αργεντινή των Μπατιστούτα και Σιμεόνε. Η ήττα με 2-1 στους ομίλους από τη «χρυσή γενιά» της Κολομβίας και οι ισοπαλίες με Αργεντινή και Βολιβία οδήγησαν το Μεξικό στη φάση των «8», περνώντας με 4-2 το εμπόδιο του Περού, επικρατώντας με 2-0 απέναντι στους οικοδεσπότες για να φτάσουν στον τελικό της 4ης Ιουλίου. Ακολούθησε το Gold Cup, με εμφατικές νίκες στη φάση των ομίλων κόντρα σε Μαρτινίκα και Καναδά μέχρι να φτάσει στον τελικό απέναντι στον «αιώνιο αντίπαλο», τις ΗΠΑ. «Ζούμε για αυτή την ομάδα. Για το Μεξικό και τους ανθρώπους του. Η μάχη απέναντι στους Αμερικανούς έχει ιστορία. Και θα έχει ιστορία» είχε δηλώσει ο Κάμπος για αυτή τη μνημειώδη αντιπαλότητα, με τα ματς μεταξύ των δύο ομάδων να αποκτούν ιδιαίτερο ενδιαφέρον από το 1990 και μετά. Πριν το 1990, η El Tri (σσ. παρατσούκλι των Μεξικανών) ήταν η κυρίαρχη ομάδα στις μεταξύ τους αναμετρήσεις, καθώς σε 29 αγώνες είχε χάσει μόλις δύο φορές και είχε φέρει τρεις ισοπαλίες. Τα τελευταία αρκετά χρόνια η ομάδα των ΗΠΑ έχει ανέβει επίπεδο και πλέον η αντιπαλότητα έχει πάρει φωτιά.

Χιλιάδες ποδοσφαιρόφιλοι από όλο το κόσμο ενώθηκαν εκείνο το βράδυ της 25ης Ιουλίου 1993 με τους πάνω από 131.000 Μεξικανούς που βρέθηκαν στο Estadio Azteca, σε μια ποδοσφαιρική μάχη με έντονο αντι-ιμπεριαλιστικό άρωμα. Ο Κάμπος κράτησε ανέπαφη την εστία του και το Μεξικό θριάμβευσε με 4-0. Με το Μουντιάλ του 1994 να απέχει λιγότερο από ένα χρόνο, η ομάδα της Κεντρικής Αμερικής διήγε αγωνιστικά την καλύτερη περίοδο από τη δεκαετία του 1930.

Οι πολύχρωμες εμφανίσεις που ξεκίνησαν ως χόμπι

Το Μουντιάλ της επόμενης χρονιάς στις ΗΠΑ ήταν μια εξαιρετική ευκαιρία για το Μεξικό να δείξει την ποιότητά του και να αποτινάξει μια ντροπιαστική υπόθεση του πρόσφατου παρελθόντος. Η αποκάλυψη ότι στο Παγκόσμιο Κύπελλο Under-20 του 1989 οι Μεξικανοί χρησιμοποίησαν παίκτες άνω των 20 ετών κόστισε στην ανδρική ομάδα τον αποκλεισμό της από το Μουντιάλ της Ιταλίας το 1990. Όταν λοιπόν ο Κάμπος πάτησε το πόδι του σε αμερικανικό έδαφος, σε ηλικία 27 ετών, ήξερε ότι τώρα είναι η ευκαιρία να τα δώσει όλα. «Έστειλα στον κολλητό μου στο Ακαπούλκο τα σχέδια για τις εμφανίσεις μου. Ήθελα να είναι όσο πιο φωτεινές και παρδαλές γίνεται. Τις ετοίμασε και τις στείλαμε στην εταιρία για να μπει το λογότυπο και έπειτα στην ομοσπονδία για να προστεθεί το σήμα του Μεξικού». Οι πολύχρωμες εμφανίσεις που ξεκίνησαν ως χόμπι προκάλεσαν το εμπορικό ενδιαφέρον εταιριών όπως η Nike και η Umbro, με τον Κάμπος να γίνεται ένας από τους πρώτους παίκτες που έκλεισαν συμφωνίες με αυτές τις εταιρίες. Σήμερα αρκετές εμφανίσεις του, ειδικά εκείνη του Μουντιάλ των ΗΠΑ, είναι πλέον συλλεκτικές.

Οι «Αζτέκοι» έφτασαν στους «16» του τουρνουά, αλλά αποκλείστηκαν στα πέναλτι από την υπερηχητική Βουλγαρία – την καλύτερη Βουλγαρία που έχουμε δει ποτέ σε διεθνές τουρνουά. Κάμπος και Μιχαήλοφ στα καρέ των δύο ομάδων έδωσαν ρεσιτάλ, με τον Μεξικανό να εκτελεί φάουλ, να καθοδηγεί την ομάδα, να φωνάζει, να σφυρίζει, να νουθετεί. Τελικά όμως ο Βούλγαρος βρήκε νικητής. «Παίξαμε όπως ποτέ πριν, αλλά χάσαμε όπως πάντα» ήταν η σκληρή δήλωση του Κάμπος μετά το παιχνίδι. Ανεξάρτητα από αυτό, είχε γίνει ήρωας. Φημισμένος πλέον για τη μεγαλοπρέπειά του και τις αρχηγικές του αρετές, σεβαστός για τις ικανότητές του από όσους έπαιξαν και προπονήθηκαν μαζί του, ο κοντόσωμος Μεξικανός πορτιέρο ανακηρύχθηκε τρίτος καλύτερος τερματοφύλακας από τη FIFA εκείνη τη χρονιά.

To 1996 μετακόμισε στις ΗΠΑ υπογράφοντας στους Los Angeles Galaxy και αργότερα στους Chicago Fire, στα πρώτα τρία χρόνια ανάπτυξης του Major League Soccer. Βοήθησε πολύ να αναπτυχθεί το αμερικανικό ποδόσφαιρο, βάζοντας στην άκρη την αντιπαλότητα των εθνικών ομάδων. Αμέτρητες ήταν οι φορές που έβγαινε εκτός εστίας, μπαίνοντας πολλές φορές φουνταριστός σε κόρνερ κυνηγώντας το γκολ, χωρίς να υπάρχει κάποια ιδιαίτερη ανάγκη – έτσι, απλά, γιατί το ήθελε. Εκεί έγινε ο πρώτος Μεξικανός ποδοσφαιριστής που υπέγραψε συμφωνία μαζί του η Nike, ενώ εμφανίστηκε ως τερματοφύλακας στην αξέχαστη διαφήμιση «Good vs Evil» μαζί με τους Ερίκ Καντονά, Πάολο Μαλντίνι, Πάτρικ Κλάιφερτ, Λουίς Φίγκο – όλοι τους Ευρωπαίοι εκτός του Χόρχε.

Με τα χρώματα της εθνικής ομάδας, ο Κάμπος βοήθησε το Μεξικό να κατακτήσει άλλον έναν τίτλο στο Gold Cup το 1996, κρατώντας ανέπαφη την εστία του απέναντι στη Βραζιλία στον τελικό. Το Παγκόσμιο Κύπελλο του 1998 αποδείχθηκε άλλη μια περίπτωση όπου το Μεξικό πήγα για μεγάλα πράγματα, αλλά γύρισε με μια χούφτα καλές στιγμές και μπόλικη κριτική από τα μεξικάνικα ΜΜΕ. «Ήταν μια ξεχωριστή θέση» θα εξομολογηθεί χρόνια μετά στο Sports Illustrated αναφερόμενος στη θέση του τερματοφύλακα. «Είχε ελευθερία, είχε κέφι, πως να το πω…τώρα είναι λίγο διαφορετικά, τα πράγματα είναι πιο αυστηρά».

Οι τερματοφύλακες είναι από «άλλο σχέδιο». Από τη συχνά μονότονη φιγούρα κάτω τα δοκάρια μέχρι τον κατάλογο της εκκεντρικότητας του επαγγελματικού ποδοσφαίρου – Γκρόμπελαρ, Σμάιχελ, Τσιλαβέρτ και Χιγκίτα για να αναφέρουμε μόνο μερικά ονόματα – οι φύλακες της εστίας, το «τελευταίο οχυρό» όπως τους ονόμαζε o αείμνηστος Brian Moore, είναι αντικομφορμιστές. Έχουν τη δική τους νοοτροπία, τις δικές τους «ειδικές δυνάμεις», ενίοτε τους δικούς τους κανόνες και φυσικά το δικό τους ρεπερτόριο ατομικών δεξιοτήτων. Ο Χόρχε Κάμπος ήταν τερματοφύλακας και μάγος, προκαλώντας εξίσου χαρά, έκπληξη και θαυμασμό. Από τους λίγους που τίμησαν κι ανέδειξαν αυτή τη θέση, κάνοντάς την γοητευτική όσο εκείνη ενός επιθετικού.