Η Ντεπορτίβο Παλεστίνο τιμάει τους Παλαιστίνιους μέσα στο γήπεδο

Όποιος παρακολουθεί την Ντεπορτίβο Παλεστίνο να παίζει ή βλέπει μια από τις φανέλες της σε φωτογραφίες στο διαδίκτυο, μπορεί άνετα να πιστέψει ότι πρόκειται για έναν παλαιστινιακό ποδοσφαιρικό σύλλογο. Κατά κάποιο τρόπο αυτό θα μπορούσε να ήταν, κι ας έχει η ομάδα έδρα στο Σαντιάγο της Χιλή, χιλιάδες χιλιόμετρα μακριά από την Παλαιστίνη. Στη χώρα της Λατινικής Αμερικής φιλοξενείται η μεγαλύτερη παλαιστινιακή κοινότητα της ηπείρου, η τρίτη ή η τέταρτη μεγαλύτερη στον κόσμο. Υπάρχουν 400.000 Παλαιστίνιοι Χιλιανοί, παιδιά, εγγόνια, δισέγγονα και τρισέγγονα εκείνων που έφυγαν από τη Μέση Ανατολή πάνω από έναν και πλέον αιώνα πριν. 

Ήταν ο βρετανικός ζυγός τότε, η παραχώρηση γης χωρίς καμία πρόνοια σε εβραϊκές κοινότητες της διασποράς και η φτώχεια που ανάγκαζε πολλούς να εγκαταλείψουν την Παλαιστίνη. Η Ντεπορτίβο Παλεστίνο ιδρύθηκε μέσα από τις κακουχίες και τον πόνο των ανθρώπων στις 8 Αυγούστου 1920, με δεκαεπτά Παλαιστίνιους μετανάστες να βάζουν την υπογραφή τους στο καταστατικό, αποτελώντας τους ιδρυτές της πρώτης ποδοσφαιρικής λέσχης Παλαιστινίων στο εξωτερικό, όπως εξηγεί στο βιβλίο του «Mas que un equipo, todo un pueblo» ο συγγραφέας Σεμπαστιάν Σαλίνας.

La Federación Palestina de Chile está recaudando fondos monetarios que serán destinados exclusivamente a la compra de insumos médicos para ayuda humanitaria en Gaza. No te quedes fuera, para que juntos sigamos apoyando a #TodoUnPueblo 🇵🇸 pic.twitter.com/HnRspygub3

— Club Deportivo Palestino (@CDPalestinoSADP) October 18, 2023

Η Nakba («καταστροφή», «κατακλυσμός» στα αραβικά) του 1948 οδήγησε σε ένα δεύτερο, μεγάλο προσφυγικό ρεύμα προς τη Χιλή. Πολλοί άρχισαν να παίζουν μπάλα για να ξεχνούν τα βάσανά τους και να χτίζουν δεσμούς με την κοινότητα. Εκείνη την εποχή, στο σημείο όπου είναι σήμερα το γήπεδο της ομάδας, ήταν η Λέσχη Άγιος Δομίνικος, τόπος συνάντησης αρκετών αραβόφωνων οργανώσεων και ενώσεων. Οι Παλαιστίνιοι άρχισαν να οικοδομούν τη ζωή τους στην περιοχή ‘βαφτίζοντας’ τους γύρω δρόμους με ονόματα από τις περιοχές προέλευσής τους κι αργότερα, χρόνια μετά, πούλησαν τη γη τους στον επιχειρηματία Carlos Abu Mehr Toma, ο οποίος δημιούργησε τις προπονητικές εγκαταστάσεις της ομάδας. 

Το όνομα, τα χρώματα και οι αρχές της Ντεπορτίβο Παλεστίνο συνδέονται ευθέως με την παλαιστινιακή ταυτότητα. Αυτό αντανακλάται σε όλο τον κόσμο του ποδοσφαίρου κάθε φορά που οι παίκτες της ομάδας αγωνίζονται σε κάποιο τουρνουά είτε με τον σύλλογο, είτε με τις εθνικές τους ομάδες σε Παλαιστίνη ή Χιλή. «Το ποδόσφαιρο είναι εξαιρετικά δημοφιλές στον παλαιστινιακό λαό και η αγάπη τους για τον άθλημα έχει εξέχουσα θέση στον αγώνα των απλών ανθρώπων ενάντια στην ισραηλινή κατοχή», αναφέρουν οι οργανωμένοι οπαδοί της ομάδας.

Η απονομή του Κυπέλλου Χιλής το 2018 στην Ντεπορτίβο Παλεστίνο. / AP Photo

Η παλαιστινιακή κοινότητα του Σαντιάγο συνέβαλε καθοριστικά στην τόνωση της τοπικής οικονομίας από τις πρώτες δεκαετίες του περασμένου αιώνα, κυρίως στους τομείς του εμπορίου και της κλωστοϋφαντουργίας. Η έφεση πολλών στην επιχειρηματικότητα πολλαπλασίασε επίσης τις εξαγωγές προς τις Ηνωμένες Πολιτείες, με την εφημερίδα «La Union» να αποδίδει -με σχετικό αφιέρωμα στις 25 Σεπτεμβρίου του 1940- την ανάπτυξη της κλωστοϋφαντουργίας στη χώρα ως αποτέλεσμα της ιδιαίτερα ενεργητικής δράσης του παλαιστινιακού στοιχείου στη χιλιανή πρωτεύουσα.

Πολλοί επίσης συνέβαλαν στην άνθιση της λογοτεχνίας της Λατινικής Αμερικής, όπως ο Mahfud Massis, με τα έργα του να φέρουν αρκετές αναφορές στις αραβικές ρίζες του, τον πόνο της εξορίας και της αυτοεξορίας, το νόμιμο δικαίωμα των Παλαιστινίων να ζήσουν μια αξιοπρεπή ζωή πίσω στην πατρίδα τους. Η διασπορά έχει επίσης διατηρήσει την παλαιστινιακή συλλογική μνήμη ζωντανή από γενιά σε γενιά, καθώς στην Κονσεπσιόν, στη Βίνια ντελ Μαρ και φυσικά στο Σαντιάγο υπάρχουν τρία μεγάλα αραβικά σχολεία, με διευθυντές και διδάσκοντες Παλαιστίνιους ή καθηγητές παλαιστινιακές ρίζες.

Η αναγνώριση της Ντεπορτίβο Παλεστίνο πέρα από τα σύνορα της Χιλής και των κατεχόμενων εδαφών μπορεί να αποδοθεί σε μεγάλο βαθμό σε εκείνη τη διαμάχη του 2014, όταν η ομάδα εμφανίστηκε στον αγωνιστικό χώρο με φανέλα που στο πίσω μέρος της απεικόνιζε το χάρτη της Παλαιστίνης του 1947, πριν τη δημιουργία του κράτους του Ισραήλ. Εκείνες οι εικόνες έκαναν το γύρο του διαδικτύου, με τον Πάτρικ Κιμπλίσκι, πρόεδρο της ομάδας, να υπεραμύνεται της πρωτοβουλίας των παικτών και να τονίζει ότι «Αυτός ο χάρτης, ο οποίος δεν λαμβάνει υπόψη το σημερινό κράτος του Ισραήλ, είναι σύμβολο για τον παλαιστινιακό λαό» και να προσθέτει ότι «η χρήση του συνιστά πολιτικό μήνυμα». Στην ομάδα επιβλήθηκε ένα μικρό χρηματικό πρόστιμο ύψους περίπου 1.300 δολαρίων από την ποδοσφαιρική ομοσπονδίας της Χιλής, έτσι, για τα μάτια του κόσμου, με την πρόεδρο της χώρας Μισέλ Μπασελέ, προερχόμενη από το σοσιαλιστικό κόμμα, να μην θέλει σε καμία περίπτωση να προσβάλλει τον αγώνα της παλαιστινιακής κοινότητας της χώρας.

Ακούστε το νέο επεισόδιο του podcast «Πελότα Λίμπρε»: