Διπλωματία λύσεων, όχι διπλωματία δημοσίων σχέσεων

Το δείπνο του πρωθυπουργού κ. Μητσοτάκη με τους πολιτικούς ηγέτες των Βαλκανίων, της ΕΕ και τον Ουκρανό πρόεδρο στο Μέγαρο Μαξίμου, πραγματοποιήθηκε σε μία κρίσιμη, διεθνή συγκυρία. Ο πόλεμος στην Ουκρανία συνεχίζεται, ο αριθμός των νεκρών και των τραυματιών είναι ανυπολόγιστος, και για τις δύο πλευρές, τους Ουκρανούς και τους Ρώσους, με τις κοινωνίες να πληρώνουν το τίμημα πολιτικών αποφάσεων.

Ο πόλεμος στην Ουκρανία αποτελεί μία τεράστια πληγή στην ευρωπαϊκή ήπειρο, με το τέλος να μην βρίσκεται κοντά και τις προσπάθειες ειρήνευσης ή ανακωχής να πέφτουν στο κενό. Ο πόλεμος στην Ουκρανία, μαζί με τις οδυνηρές συνέπειες στις ζωές των ανθρώπων, θα μπορούσε να «απλωθεί» και σε γειτονικές περιοχές, φουντώνοντας προαιώνιες διαμάχες. Τέτοιες ιστορικές διαμάχες είναι εκείνη μεταξύ Σερβίας-Κοσόβου, Βουλγαρίας-Βόρειας Μακεδονίας, καθώς και οι εθνοτικές διαμάχες στη Βοσνία και Ερζεγοβίνη, που αναζωπυρώνονται ανά τακτά χρονικά διαστήματα. Ο εθνικισμός είναι ζωντανός στα Βαλκάνια, σε μία γεωγραφική περιοχή τόσο όμορφη, αλλά γεμάτη μίση και διχασμό, ως αποτέλεσμα της διαρκούς παρέμβασης τρίτων δυνάμεων, ως αποτέλεσμα των προβολών της παγκόσμιας και περιφερειακής ισχύος μεγάλων δυνάμεων, όπως οι ΗΠΑ, η Ρωσία, αλλά και η Γερμανία και η Γαλλία από την πλευρά της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ).

Είναι σημαντικό, είναι κρίσιμο το επόμενο διάστημα να πυκνώσουν οι ειρηνευτικές πρωτοβουλίες στον πόλεμο στην Ουκρανία και να αναληφθούν πρωτοβουλίες τόσο από την ΕΕ, όσο κι από κράτη-μέλη για την εκτόνωση των εντάσεων στα Βαλκάνια και την συγκράτηση κύματος εθνικισμών. Η Συμφωνία των Πρεσπών αποτελεί το κορυφαίο παράδειγμα επιτυχημένης διαμεσολάβησης για την επίλυση κρίσεων και πάνω σε αυτό το μοντέλο, πάνω σε αυτό το παράδειγμα και το case study μπορεί να κινηθεί και η σημερινή κυβέρνηση, η Κομισιόν και το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο συνολικά.

Αντίθετα, κάθε προσπάθεια και πρωτοβουλία που δεν αποσκοπεί στην εξυπηρέτηση και στήριξη της διπλωματίας, της αποτελεσματικής διπλωματίας, αλλά ικανοποιεί μικροπολιτικές σκοπιμότητες, δεν θα οδηγήσει πουθενά, αντίθετα θα αποδυναμώσει το διεθνή και περιφερειακό ρόλο της χώρας μας στη σύνθεση αντιμαχόμενων μερών και στη επίτευξη διπλωματικών λύσεων.

Με αφορμή το χθεσινό δείπνο, η ελληνική κυβέρνηση οφείλει να κινηθεί δυναμικά, να προτείνει λύσεις ή να στηρίξει προτάσεις στενότερης συνεργασίας στα Βαλκάνια και ειρήνευσης στην Ουκρανία. Διαφορετικά, θα πρόκειται για ακόμη μία ενέργεια που εξυπηρετεί συμφέροντα τρίτων, καθιστώντας τη χώρα μας μεσάζοντα και βαστάζο άλλων συμφερόντων, μία ακόμη κούφια επιχείρηση δημοσίων σχέσεων χωρίς κανένα ουσιαστικό αντίκρισμα για την κοινωνία και τη χώρα μας.

Στην κατεύθυνση της στήριξης κι ανάδειξης προτάσεων στενότερης συνεργασίας στα Βαλκάνια και ειρήνευσης στην Ουκρανία πρέπει να κινηθεί και η αντιπολίτευση, ειδικά η αξιωματική αντιπολίτευση, αναπτύσσοντας ρόλο ουσιαστικό και εποικοδομητικό, πέρα από την άσκηση κριτικής. Απαραίτητη κι αναγκαία η άσκηση κριτικής, αλλά πρέπει να έρχονται και προτάσεις και ιδέες που θα δίνουν λύσεις σε μία δύσκολη εξίσωση για την Ευρώπη, για τα Βαλκάνια και φυσικά για τη χώρα μας.