Εκλογές με αφορμή τον πόλεμο στην Ουκρανία;

Πολλά είναι τα ερωτηματικά για τη σπουδή του Έλληνα πρωθυπουργού να στείλει πολεμικό υλικό στην Ουκρανία, αφήνοντας ανοιχτό το ενδεχόμενο η χώρα μας να στείλει επίσης πιλότους και μαχητικά στο πλαίσιο του ΝΑΤΟ.

Αυτό που γνωρίζουμε προς το παρόν είναι ότι η ΕΕ δεν έχει αποφασίσει συλλογικά για καμία στρατιωτική εμπλοκή στην Ουκρανία, ούτε έχει συζητηθεί σε επίπεδο ΝΑΤΟ καμία αντίστοιχη στρατιωτική εμπλοκή στο πλευρό των ουκρανικών δυνάμεων. Η ελληνική κυβέρνηση, δηλαδή, έσπευσε να θέσει τη χώρα μας στον πυρήνα των πολεμικών εξελίξεων, αγνοώντας το στρατηγικό δόγμα δεκαετιών που θέλει την Ελλάδα πυλώνα σταθερότητας και πολυμερούς διπλωματίας σε μια εξαιρετικά ευαίσθητη γεωγραφικά γειτονιά.

Οποιοσδήποτε έχει μελετήσει λίγο Ιστορία, αντιλαμβάνεται ότι μεταπολεμικά η Ελλάδα δεν αποτελεί εκείνο τον γεωπολιτικό δρώντα που θα προκαλέσει αρνητικές περιφερειακές εξελίξεις, που θα αναλάβει πρωτοβουλίες που πλήττουν τα κυριαρχικά δικαιώματα μιας τρίτης χώρας. Η χώρας μας δεν έχει επεκτατικές και αναθεωρητικές βλέψεις και αυτό συνιστά τον πυρήνα της εξωτερικής μας πολιτικής, τουλάχιστον από το τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου και μετά. Η επιλογή αυτής της στρατηγικής και πάγιας θέσης στην εξωτερική πολιτική είναι αποτέλεσμα πολιτικής συναίνεσης στο εσωτερικό της χώρας, όσο και αναγνώρισης της γεωγραφικής και ιστορικής θέσης της χώρας. Αυτήν ακριβώς τη θέση δεκαετιών κατέρριψε εν μια νυκτί η σημερινή κυβέρνηση, χωρίς καμία διαβούλευση, χωρίς καμία σύγκλιση του Συμβουλίου Πολιτικών Αρχηγών, χωρίς την παραμικρή επεξεργασία, επιδεικνύοντας μια εξαιρετικά επικίνδυνη για την εθνική μας ασφάλεια στάση. Τα πρώτα «απόνερα» αυτής της απότομης και αστόχαστης αλλαγής θέσης τα βιώσαμε με την μακροσκελή δήλωση της εκπροσώπου του ρωσικού ΥΠΕΞ, που έβαλε στο στόχαστρο την Ελλάδα, εξέλιξη που μπορεί κάλλιστα να οδηγήσει σε πολύ χειρότερες, ανεξέλεγκτες και απρόβλεπτες συνέπειες για τη χώρα και την κοινωνία μας.

Τις τελευταίες μέρες, τόσο μέσα από δηλώσεις κυβερνητικών στελεχών, όσο και μέσα από ενέργειες υπουργών, καλλιεργείται συστηματικά ένα κλίμα εσωτερικής αντιπαράθεσης με αφορμή την ρωσική εισβολή. Η αντιπαράθεση ξεκίνησε την προηγούμενη εβδομάδα από την Βουλή, με τον πρωθυπουργό να θέτει το πλαίσιο: Όποιος δεν συντάσσεται με τις ενέργειες και επιλογές της κυβέρνησης στο ζήτημα του πολέμου στην Ουκρανία, είναι με τους Ρώσους. Αυτή είναι η διατύπωση που άμεσα ή έμμεσα κυκλοφορεί στα ΜΜΕ και στο δημόσιο διάλογο, με την κυβέρνηση να στοχοποιεί κάθε άλλη προσέγγιση που έχει επίκεντρο την επίτευξη ειρήνης με διπλωματικά μέσα και την προσπάθεια να γίνουν προσεκτικότερα και πιο νηφάλια βήματα στην ελληνική εξωτερική πολιτική.

Σταθερά, λοιπόν, αναπτύσσεται το πολιτικό διακύβευμα, το οποίο θα αποτυπωθεί υπό τη μορφή διλήμματος στους πολίτες: Είμαστε με τους Ουκρανούς ή με τους Ρώσους; Ένα ψευτοδίλημμα γιατί η πλειοψηφία της ελληνικής κοινωνίας τάσσεται με την ειρήνη και την κατάπαυση του πυρός. Ένα ψευτοδίλημμα από την κυβέρνηση, η οποία προσπαθεί να αλλάξει την εσωτερική πολιτική ατζέντα και να ξεχάσει η κοινωνία τις σκληρές συνέπειες της ακρίβειας, οι οποίες επιδεινώθηκαν από τον πόλεμο, αφότου είχαν όμως προηγουμένως οξυνθεί  από την αναποτελεσματικότητα και αδράνεια της κυβέρνησης – πριν δηλαδή από την ρωσική εισβολή. Ένα ψευτοδίλημμα από την κυβέρνηση, που «διαβάζει» τον πόλεμο στην Ουκρανία ως μια ευκαιρία να συγκρατήσει τη δημοσκοπική της κάμψη, να «επενδύσει» σε ένα κούφιο εμπόριο πατριωτισμού και να βάλει κάτω από χαλί τη μεγάλη κοινωνική δυσαρέσκεια.

Υπό αυτό το πρίσμα, δεν αποκλείεται στο Μαξίμου να επεξεργάζονται σενάρια εκλογών και να αναζητούν το κατάλληλο αφήγημα, την κατάλληλη δικαιολογία για να αποφύγουν τις ευθύνες τους και να τα ρίξουν όλα στον πόλεμο. Να τονίσουν ότι βρισκόμαστε ενώπιον μιας νέας κατάστασης και πρέπει να ανανεωθεί η λαϊκή εντολή. Να σπείρουν διχασμό, να χαράξουν διαχωριστικές γραμμές και να «βαφτίσουν» όσους δεν αντιμάχονται το φιλοπολεμικό κρεσέντο ως ριψάσπιδες και φιλορώσους, στοχοποιώντας πολιτικά – ποιον άλλο; – την Αριστερά.

Ας προσέχουμε το επόμενο διάστημα και ας έχουμε τα μάτια μας ανοιχτά και το μυαλό μας όσο πιο καθαρό γίνεται μέσα σε όσα δραματικά εξελίσσονται γύρω μας.