Ο Ρεπουμπλικανός πρόεδρος, πρώην επιχειρηματίας από τη Νέα Υόρκη, που καυχιέται δημοσίως για τις δεξιότητές του στη διαπραγμάτευση, έχει εκπληρώσει λίγες μόνο από τις δεσμεύσεις του, ενώ στις περισσότερες απέτυχε παταγωδώς.
Αν ο Τραμπ νικήσει στις εκλογές της 3ης Νοεμβρίου τον Τζο Μπάιντεν, η πιο δύσκολη πρόκληση της νέας κυβέρνησης θα είναι η αποκατάσταση της παγκόσμιας αξιοπιστίας των Ηνωμένων Πολιτειών, αναφέρουν αναλυτές και πρώην Αμερικανοί και Ευρωπαίοι αξιωματούχοι.
Ο Μπάιντεν, τέως αντιπρόεδρος του Προέδρου Μπαράκ Ομπάμα, εάν επικρατήσει, θα κληθεί να αντιμετωπίσει μια σειρά προκλήσεων: Από το «τραυματισμένο» ΝΑΤΟ και τον βαθύ ανταγωνισμό με την Κίνα μέχρι το Ιράν, τη Συρία και τη Βενεζουέλα.
Οι σχέσεις με την Κίνα
Κεντρικό θέμα στην προεκλογική εκστρατεία του Τραμπ το 2016 ήταν ο ανταγωνισμός με το Πεκίνο, ο μεγάλος εμπορικός πόλεμος που ακόμα μαίνεται, τον οποίο ο Αμερικανός πρόεδρος ήθελε να κερδίσει προς όφελος των αμερικανικών συμφερόντων.
Μετά από σχεδόν δύο χρόνια εμπορικού πολέμου με τη δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία του κόσμου, ο Τραμπ δεν έχει καταφέρει πολλά, με την Ουάσινγκτον και Πεκίνο να ανταγωνίζονται για το ποια πλευρά θα επιβάλλει τους περισσότερους δασμούς στην άλλη.
Δύσκολη εξίσωση για μια πιθανή προεδρία Μπάιντεν, που θα είχε να επιλέξει μεταξύ όξυνσης και αποκατάστασης των σύνθετων και πολυεπίπεδων διμερών σχέσεων.
Η πυρηνική συμφωνία για το Ιράν
Το 2018 οι ΗΠΑ αποχώρησαν από την πυρηνική συμφωνία του 2015 για το Ιράν, τονίζοντας ότι δεν είναι ικανοποιημένες και ότι θα μπορούσαν να πετύχει μια καλύτερη. Ο Τραμπ ξεκίνησε επίσης να εφαρμόζει σκληρά εμπορικά μέτρα εναντίον της Τεχέρανης, αντίθετα με όσα προέβλεπε η συμφωνία.
Παρά τα σχεδόν δύο χρόνια κυρώσεων και εμπάργκο, από τα έσοδα από το πετρέλαιο έως τον ορυκτό πλούτο και τα τραπεζικά αποθέματα του Ιράν, η Ουάσιγκτον δεν έχει ακόμη καταφέρει να αλλάξει τους εσωτερικούς συσχετισμούς, ούτε όμως να διαμορφώσει τις συνθήκες για ένα νέο κύκλο διαπραγματεύσεων. Οι δύο πλευρές, Ιράν και ΗΠΑ, βρίσκονται σήμερα στα πρόθυρα σύγκρουσης.
Ο Μπάιντεν δήλωσε πρόσφατα ότι θα ακολουθήσει με το Ιράν τη διπλωματική οδό και θα πιέσει τη Τεχεράνη να συμμορφωθεί πλήρως με τη συμφωνία του 2015.
ΝΑΤΟ και διατλαντικές σχέσεις
Ο Τραμπ έχει επανειλημμένως διαμαρτυρηθεί για την αποτυχία πολλών εταίρων του ΝΑΤΟ να επιτύχουν τους στόχους των αμυντικών δαπανών. Έχει επίσης αμφισβητήσει το ρόλο του οργανισμού σήμερα απέναντι στη Ρωσία και στο νέο γεωπολιτικό περιβάλλον.
Οι επιθέσεις του έχουν προκάλεσαν σοβαρούς τριγμούς στις σχέσεις του με αρκετούς Ευρωπαίους συμμάχους, ωστόσο τα περισσότερα μέλη της συμμαχίας έχουν αυξήσει την τελευταία διετία τις δαπάνες τους για να επιτύχουν το στόχο του 2% επί του ΑΕΠ.
Φέτος ο Τραμπ δεσμεύθηκε επίσης να μειώσει τον αριθμό των στρατευμάτων των ΗΠΑ στη Γερμανία, κατηγορώντας το Βερολίνο ότι εκμεταλλεύτηκε τις Ηνωμένες Πολιτείες, ενώ δεν εκπλήρωσε τις υποχρεώσεις του προς την Συμμαχία.
Η αποκατάσταση των σχέσεων εντός του ΝΑΤΟ θα πάρει χρόνο, με πολλούς αναλυτές να σημειώνουν ότι αυτό είναι κάτι που θα μπορούσε να πετύχει μια πιθανή διοίκηση Μπάιντεν.
Διαβάστε ακόμα: ΗΠΑ: Αποχωρούν ένας ένας από το πλευρό του Τραμπ – Παραιτήθηκε και η Κελιάν Κόνγουεϊ
Επιστροφή των στρατευμάτων
Ο Τραμπ υποσχέθηκε το 2016 να κρατήσει τις ΗΠΑ εκτός νέων πολεμικών περιπετειών και να φέρει πίσω τις δυνάμεις που έχουν αναπτυχθεί στο Αφγανιστάν.
Η Ουάσιγκτον άρχισε να μειώνει τον αριθμό των στρατευμάτων στο Αφγανιστάν μετά τη σύναψη συμφωνίας με τους Ταλιμπάν φέτος τον Φεβρουάριο, με τελικό στόχο την πλήρη απόσυρση. Ωστόσο, οι συνομιλίες μεταξύ Ουάσιγκτον και Καμπούλ έχουν «παγώσει» εδώ και αρκετό καιρό, χωρίς θετικά σημάδια στον ορίζοντα.
Ο Τραμπ διέταξε επίσης την απόσυρση αμερικανικών στρατευμάτων από τη Συρία. Εντούτοις, δεν έχει προχωρήσει αποτελεσματικά στο διάστημα αυτών των ετών.
Η συμφωνία του Παρισιού για την κλιματική αλλαγή
Μία από τις πιο αμφιλεγόμενες αποφάσεις του Τραμπ ήταν η αποχώρηση των ΗΠΑ από τη Συμφωνία του Παρισιού για το Κλίμα, κάτι που είχε δεσμευτεί επανειλημμένα να κάνει κατά τη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας του 2016.
Ο Τραμπ είχε δηλώσει ότι η συμφωνία προκαλεί «τεράστια» οικονομική ζημιά στις Ηνωμένες Πολιτείες και δεσμεύθηκε να διαπραγματευτεί μια καλύτερη συμφωνία. Μέχρι σήμερα, δεν έχει προχωρήσει καμία νέα διαπραγμάτευση.
Ο Μπάιντεν αντίθετα δεσμεύτηκε ότι θα επανέλθουν οι ΗΠΑ στην αρχική συμφωνία του Παρισιού και θα συμβάλλει δυναμικά για την επίτευξη των στόχων που έχουν συμφωνηθεί.
Μέση Ανατολή
Ο Τραμπ εκπλήρωσε την υπόσχεσή του για μετεγκατάσταση της Πρεσβείας των ΗΠΑ στο Ισραήλ, στην Ιερουσαλήμ. Η κίνηση προκάλεσε μεγάλες εντάσεις από το μεγαλύτερο μέρος του αραβικού κόσμου, αλλά κέρδισε τα εύσημα από την ισραηλινή κυβέρνηση, καθώς και από τους Ευαγγελιστές εντός των ΗΠΑ.
Το κατ΄ ευφημισμό «σχέδιο ειρήνης» στη Μέση Ανατολή απορρίφθηκε από τους Παλαιστίνιους, καθώς επέτρεπε στο Ισραήλ να διατηρήσει τον έλεγχο της Δυτικής Όχθης και να συνεχίσει την πολιτική των εποικισμών.
Έλαβε, ωστόσο, θετικά μηνύματα από κάποια αραβικά κράτη, με πρώτα τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα. Αυτό τον μήνα ομαλοποιήθηκαν οι σχέσεις τους με το Ισραήλ, σε μια ιστορική συμφωνία που μεσολάβησαν οι ΗΠΑ. Μια κίνηση που πολλοί αναλυτές είδαν ως «νίκη» της εξωτερικής πολιτικής για τον Τραμπ, σε μια εποχή που ακολουθεί από απόσταση τον Μπάιντεν στις δημοσκοπήσεις.
Βόρεια Κορέα
Ο Τραμπ εξέπληξε τον κόσμο αναλαμβάνοντας την πρωτοβουλία για συνομιλίες με τον ηγέτη της Βόρειας Κορέας, Κιμ Γιονγκ Ουν. Δεν σημείωσε πρόοδο στο να πείσει τον βορειοκορεάτη ηγέτη να εγκαταλείψει τα πυρηνικά όπλα, αλλά ορισμένοι αναλυτές εκτιμούν ότι η διπλωματία του θα αλλάξει σταδιακά τα δεδομένα στις σχέσεις των δύο χωρών, δίνοντας χώρο σε μια μελλοντική διοίκηση Μπάιντεν να ενισχύει τα πρώτα αυτά θεμέλια.
Με πληροφορίες από το Reuters και τους New York Times.
