Η Ουνιόν Βερολίνου και ο θρίαμβος του ρομαντικού ποδοσφαίρου
Στο νέο επεισόδιο του podcast της ROSA «Πελότα Λίμπρε» μιλάμε για την Ουνιόν Βερολίνου που βρέθηκε στο στόχαστρο της Στάζι στην Ανατολική Γερμανία, με μια βάση μελών που μεγαλώνει και μια συγκλονιστική καμπάνια «Bleed for Union» που έσωσε τον σύλλογο από την χρεοκοπία.
Στο πρώτο της θεωρητικά εντός έδρας παιχνίδι στην κορυφαία διασυλλογική διοργάνωση, στο Τσάμπιονς Λιγκ, οι φίλοι της Ουνιόν Βερολίνου δεν κατάφεραν να υποδεχθούν την πορτογαλική Μπράγκα στη φυσική τους έδρα, στο στάδιο «Αλτεν Φέρστεραϊ» στο Κούπενικ, στα νοτιοανατολικά του Βερολίνου, ανεβάζοντας ένα πανό που έκανε το γύρο του διαδικτύου. Αυτή δεν ήταν η πρώτη φορά που οι οπαδοί της ομάδας έδειξαν την ζωηρή παρουσία τους σε ό,τι έχει να κάνει με την ιστορία του συλλόγου και την πορεία της στο χρόνο, στεκόμενοι κριτικά απέναντι σε κάθε ενέργεια φίμωσης, επιβολής εξουσίας, περιορισμού ή αμφισβήτησης των αρχών και αξιών του συλλόγου.
Το 2008, όταν το γήπεδο χρειαζόταν επειγόντως ανακαίνιση και ο σύλλογος δεν ήταν σε θέση να το αντέξει οικονομικά, 1.600 οπαδοί της ομάδας πρόσφεραν γενναιόδωρα 140.000 ώρες εργασίας και ανακαίνισαν το στάδιο βήμα βήμα, χέρι χέρι φτιάχνοντας τα πάντα, εξοικονομώντας από τον σύλλογο περίπου 2 εκατομμύρια ευρώ.
Σήμερα, η Ουνιόν αποκτά υποστηρικτές και εκτός Βερολίνου, και εκτός Γερμανίας, καλλιεργώντας μια ξεχωριστή οπαδική κουλτούρα. Ανέκαθεν θεωρούνταν μια ομάδα ενάντια στο κατεστημένο, ένα πεδίο για να επαναστατήσουν οι άνθρωποι ενάντια στην πνιγηρή εξουσία στην ανατολική πλευρά του Τείχους, να τραγουδήσουν τραγούδια ονειρευόμενοι την ενωμένη πόλη τους και να πορευθούν στον ασφυκτικό κλοιό της Στάζι. Ήταν ο χώρος που μπορούσαν, έστω και μυστικά, να βρεθούν προοδευτικοί άνθρωποι, καλλιτεχνικός κόσμος, διανοούμενοι, ακαδημαϊκοί, εργάτες και νέοι, να εκφραστούν ελεύθερα, να διαφωνήσουν πολιτικά χωρίς τον φόβο της δίωξης και τους κυνηγητού.
Μία από τις πλέον κρίσιμες στιγμές που επαλήθευσαν την σημασία της διατήρησης της ιστορικής μνήμης ζωντανής έλαβε χώρα κατά τον πρώτο αγώνα της ομάδας στην Μπουντεσλίγκα, την 18η Αυγούστου του 2019, όταν οι οπαδοί σήκωσαν 455 πλακάτ με τα πρόσωπα συντρόφων τους που δεν πρόλαβαν να δουν την Ουνιόν να αγωνίζεται στην Μπουντεσλίγκα, πληρώνοντας μάλιστα εισιτήριο για τους νεκρούς. Εκείνη την ημέρα, στην πρεμιέρα της στην κορυφαία κατηγορία του γερμανικού πρωταθλήματος, οι οπαδοί της Ουνιόν απείχαν από τα 15 πρώτα λεπτά της αναμέτρησης και εισήλθαν στο γήπεδο μετά το 16ο λεπτό. Επρόκειτο για μια συμβολική κίνηση, η οποία είχε σκοπό να καταδείξει τη διαφορετική φιλοσοφία που είχαν για το ποδόσφαιρο σε σχέση με την αντίπαλό τους, την Λειψία, αλλά και με τη συντριπτική πλειονότητα των συλλόγων στην εποχή του «modern football».
Η Λειψία, με ρίζες κι αυτή στη Λαοκρατική Δημοκρατία της Γερμανίας, είχε ασπαστεί τον «ποδοσφαιρικό καπιταλισμό», όπως τονίζει ο Βρετανός αθλητικογράφος Alex Hess, με το 99% της ομάδας να ανήκει στη Red Bull. Η Ουνιόν από την πλευρά της παραμένει ένα club λαϊκής βάσης, μια αθλητική κοινωνία που βασίζεται στη συλλογικότητα και την αλληλεγγύη των μελών της, αλλά και στον έλεγχο και την λογοδοσία της διοίκηση ενώπιον της συνέλευσης των μελών.
«Ήταν πολύ καταθλιπτικά τα χρόνια μέσα στον κομμουνισμό, ενώ όταν κατέρρευσε η Λαϊκή Δημοκρατία της Γερμανίας, παρότι περιμέναμε γενναία στήριξη από το κράτος, αυτή δεν ήρθε ποτέ» θα πει ο Γιουν Σέφερ, ένα από τα παλαιότερα μέλη του συλλόγου σε ένα ρεπορτάζ της ισπανικής τηλεόρασης, λίγο πριν το εκτός έδρας παιχνίδι της ομάδας απέναντι στη Ρεάλ Μαδρίτης για το Τσάμπιονς Λιγκ, στις 20 Σεπτεμβρίου. «Πολλοί άνθρωποι αντιμετώπισαν υπαρξιακά προβλήματα. Δεν χρειάστηκε ποτέ να αντιμετωπίσουν την ανεργία ή κάτι παρόμοιο -αυτό δεν υπήρχε στις σοσιαλιστικές χώρες- όμως δεν είχαν ελευθερία, δεν μπορούσαν να μιλήσουν και να κινηθούν ελεύθερα».
