Όταν ο Ρενέ Χιγκίτα μας έκανε να ερωτευτούμε την Κολομβία
Το «χτύπημα του σκορπιού», τα φριζαρισμένα του μαλλιά, το αστείρευτο ταλέντο, η τόλμη, μια αφέλεια, η περιπέτεια, το ρίσκο, η φυλακή, το ανορθόδοξο, τα 40 και βάλε γκολ. Τα είχε όλα ο «El Loco», τον οποίο θυμόμαστε με νοσταλγία στο νέο επεισόδιο του podcast της ROSA «Πελότα Λίμπρε».
Το στυλ του αντισυμβατικό. Σε πολλά παιχνίδια ήταν φανερά ο πιο ταλαντούχος πάικτης μέσα στο γήπεδο. Συνδύαζε έναν σαρωτικό ρόλο στην εστία με το αστείρευτο ταλέντο και την τόλμη και έγινε εθνικός ήρωας για τον τρόπο που έπαιζε το παιχνίδι με τόση χαρά, περιπέτεια και ρίσκο. Τόση χαρά, που κατάφερε να ξαναγράψει στο συλλογικό ασυνείδητο τον ρόλο του τερματοφύλακα και παραμένει μοναδικός μέχρι και σήμερα για τις τρελές ντρίμπλες του έξω από την περιοχή, το ρεκόρ του στο σκοράρισμα, τα πέναλτι και τα φάουλ που εκτελούσε, τις κεφαλιές που έπαιρνε όταν η μπάλα «έκαιγε» στα τελευταία λεπτά κρίσιμων ματς. Στην πορεία της ανορθόδοξης καριέρας του, ο Ρενέ Χιγκίτα σημείωσε πάνω από 40 γκολ, με πολλά από αυτά να είναι καθοριστικά. Στην τελευταία στροφή του 20ου αιώνα, σε μια εποχή βαρβαρότητας και μίσους στη Κολομβία, ο Χιγκίτα προσέφερε χαρά και χαμόγελα, μια ευφορία που χρειαζόταν απεγνωσμένα η χώρα.
Το 1989, στον τελικό απέναντι στην Ολίμπια από την Παραγουάη οδήγησε την Ατλέτικο Νασιονάλ στην κατάκτηση του πρώτου Κόπα Λιμπερταδόρες στην ιστορία της. Έχοντας αποκρούσει πέντε πέναλτι, ανέλαβε την εκτέλεση του τελευταίου, καθοριστικού πέναλτι, ευστόχησε σουτάροντας στο κέντρο της εστίας, λυτρώνοντας τους συμπαίκτες τους, το Μεντεγίν, ολόκληρη την Κολομβία που βγήκε στους δρόμους κρατώντας σημαίες της χώρας.
Αφού κατέκτησε τη Νότια Αμερική με τη Νασιονάλ, ο Χιγκίτα βγήκε για τις παραστάσεις του στην παγκόσμια σκηνή με την εθνική ομάδα της Κολομβίας, έχοντας πρωταγωνιστικό ρόλο στην πορεία της ομάδας στο Παγκόσμιο Κύπελλο το 1990 στα γήπεδα της Ιταλίας. Σε ένα ονειρικό παιχνίδι με τη Γερμανία, ματς πρόκρισης από τους ομίλους, η Κολομβία έφερε 1-1, με τον Βαλτεράμα και τον Ρινκόν πρωταγωνιστές και τον Χιγκίτα να διασφαλίζει τα μετόπισθεν με κρίσιμες επεμβάσεις, σε μια ομάδα που ερωτεύτηκαν οι φίλοι της μπάλας από όλα τα μήκη και πλάτη της γης. Ωστόσο, το ρίσκο που πήρε στο επόμενο νοκ-άουτ παιχνίδι απέναντι στους «λέοντες» του Καμερούν και τον θρύλο της χώρας, Ροζέ Μιλά, έμελλε να στοιχίσουν στην ομάδα, βλέποντας τους Αφρικανούς να προκρίνονται από τη φάση των «16». «Αλίμονο αν κάνουμε αρνητικές σκέψεις για τον Χιγκίτα για εκείνο το ματς», είχε δηλώσει χρόνια αργότερα ο Φρανσίσκο Ματουράνα, προπονητής εκείνης της εθνικής ομάδας. «Το αντίθετο θα λέγαμε, καθώς εκείνη η ομάδα, εκείνα τα παιδιά, εκείνος ο τερματοφύλακας έβαλαν την Κολομβία στον παγκόσμιο ποδοσφαιρικό χάρτη. Κι αυτό είναι ανεκτίμητο, ειδικά επειδή υποφέραμε από τις εσωτερικές συγκρούσεις στην κοινωνία και την πολιτική», πρόσθεσε ο Ματουράνα.
Σίγουρα επίσης δεν θα δούμε πολλούς ποδοσφαιριστές να δηλώνουν δημόσια ότι διατηρούν φιλία με έναν από τους καταζητούμενους τότε «εγκεφάλους» του οργανωμένου εγκλήματος και των ναρκωτικών στον κόσμο. Ο Χιγκίτα γνώρισε τον Πάμπλο Εσκομπάρ «βαρόνο» του καρτέλ στο Μεντεγίν, και βρέθηκε μπλεγμένος σε μία υπόθεση που στοίχησε στην καριέρα του. Δύο χρόνια μετά από εκείνη τη δήλωση βρέθηκε πίσω από τα κάγκελα της φυλακής, με την κατηγορία συμμετοχής σε απαγωγή. Έγκλειστος, μακριά από τα γήπεδα, δεν ταξίδεψε στις ΗΠΑ για το Παγκόσμιο Κύπελλο του 1994, με τον Φρανσίσκο Ματουράνα να δηλώνει πως «έχει προβλήματα που δυστυχώς εμείς δεν μπορούμε να λύσουμε».
«Ο Ρενέ φημιζόταν για συγκεκριμένα πράγματα: Για τη μεγάλη του καρδιά και για το θάρρος του» θα πει η σύζυγός του Μανόλια Ετσεβερί. «’El Loco’ ήταν το ψευδώνυμό του κι αυτό ακριβώς είναι: ένας τρελός που δεν επηρεάζεται από τις καταστάσεις και τις συνθήκες» θα προσθέσει, ομολογώντας ότι αυτή η στάση ζωής του έχει στοιχίσει. Πολλοί στο συγγενικό και φιλικό του περιβάλλον είχαν πει ότι μετά την υπόθεση της απαγωγής ότι είτε θα τον «καθάριζαν», είτε θα κατέληγε στη φυλακή, αλλά θα παρέμενε τουλάχιστον ζωντανός. Το δεύτερο σενάριο τελικά επικράτησε, σε αντίθεση με τον συμπαίκτη του, Αντρές Εσκομπάρ, ο οποίος αν και δεν μπλέχθηκε σε σύγκρουση καρτέλ ναρκωτικών, δολοφονήθηκε έπειτα από το μοιραίο αυτογκόλ στο παιχνίδι της Κολομβίας με τις ΗΠΑ στο Μουντιάλ του 1994, ένα αυτογκόλ που τελικά θεωρήθηκε ως «εσχάτη προδοσία» για τους νόμους του υποκόσμου.
Το «χτύπημα του σκορπιού» / AP Photo
Ένα χρόνο αργότερα, ο Χιγκίτα γέμιζε ξανά τα ποδοσφαιρικά γήπεδα και τη χώρα του με χαμόγελα και χαρά. Το ακροβατικό «χτύπημα του σκορπιού» στο Γουέμπλεϊ, στη φιλική αναμέτρηση της Κολομβίας με τη Αγγλία, έπειτα από την μπαλιά-σουτ την Τζέιμι Ρέντναπ έμεινε στην ιστορία ως μία από τις πιο επικές στιγμές της σύγχρονης ποδοσφαιρικής λαογραφίας. Ο Χιγκίτα θα μπορούσε να υποδεχθεί την μπάλα στην αγκαλιά του, δεν το έκανε όμως ενώ εκείνη ακολουθούσε καθοδική πορεία, πήδηξε και τίναξε προς τα πίσω τα δύο του πόδια στον αέρα, κλωτσώντας τη μπάλα προς τη μεσαία γραμμή. Το πλήθος στο Γουέμπλεϊ έμεινε αποσβολωμένο, έκπληκτο μπροστά σε αυτό που είχε αντικρύσει, πριν ακολουθήσει ένα απότομο, έντονο, σχεδόν παραληρηματικό χειροκρότημα, λυτρωτικό θα λέγαμε για τον Χιγκίτα. Η ίδια αντίδραση σημειώθηκε μπροστά στις οθόνες σε σπίτια σε όλο τον κόσμο, σίγουρο στο δικό μου, όπου θυμάμαι τη συγκεκριμένη φάση σαν να ήταν χθες. Όσοι την είδαμε live τότε, αλλά και όσοι την είδαν εκ των υστέρων σε βίντεο, κατάλαβαν ότι ο Χιγκίτα ήταν φτιαγμένος από άλλο μέταλλο, άγνωστο, σπάνιο για τον χώρο του ποδοσφαίρου, αλλά και για τον αθλητισμό γενικότερα.
