Δασοπροστασία και φωτιές: Διάβασε ποτέ κανείς την έκθεση Γκολντάμερ για την πρόληψη; 

Για ακόμη μία χρονιά αμέτρητες φωτιές διέλυσαν τα οικοσυστήματά μας, τα δάση μας, τις περιουσίες μας. Για ακόμη μία χρονιά γινόμαστε μάρτυρες της κρατικής, της κυβερνητικής για την ακρίβεια, ανετοιμότητας και την μεγάλων, γενναιώδωρων δηλώσεων περί “ετοιμότητας” που ποτέ δεν επαληθεύονται στην πράξη. 

Το κράτος μας διαχρονικά δεν έχει μάθει να λειτουργεί με τρόπο προληπτικό, να προλαβαίνει την καταστροφή, να είναι προετοιμασμένο γι’αυτήν, ανεξάρτητα πως αντιδρά μετά, όταν βρίσκεται αντιμέτωπο με δεκάδες, εκατοντάδες παράλληλα μέτωπα. 

Η πρόληψη είναι μια λέξη σχεδόν άγνωστη, τόσο όμως κρίσιμη και χρήσιμη, σωτήρια στις περισσότερες περιπτώσεις, όταν υπάρχει ο κατάλληλος προγραμματισμός και η κατάλληλη προστασία.

Η σχέση των κονδυλίων που προβλέπονται για την πρόληψη ως προς τα τα κονδύλια που προβλέπονται για την καταστολή δασικών πυρκαγιών είναι περίπου 1 προς 4. Η έκθεση Γκολντάμερ του 2019 επισημαίνει με τρόπο σαφή «τη μεγάλη δυσαρμονία των κονδυλίων που διατίθενται για την πρόληψη, σε σχέση με τα πολλαπλάσια κονδύλια που δαπανώνται για την καταστολή των πυρκαγιών». Και παρότι υπάρχει η έκθεση, και παρότι η συγκεκριμένη έκθεση ανατέθηκε για να βελτιωθεί η εικόνα του κρατικού μηχανισμού, τελικά δεν έχει αξιοποιηθεί ή, για να το θέσουμε όπως πρέπει, αγνοήθηκε και πετάχθηκε στο καλάθι των αχρήστων. 

Η πρόληψη είναι μια μακροχρόνια, αφανής, και πολλές φορές σύνθετη διαδικασία, η οποία απαιτεί τον συντονισμό πολλών φορέων, ενώ η πυρόσβεση είναι ορατή, σχετικά σύντομης διάρκειας, και εμπλέκει λίγους φορείς. Σύμφωνα με την έκθεση Γκολντάμερ, για την πρόληψη δασικών πυρκαγιών απαιτείται ο συντονισμός 45 φορέων, οπότε καταλαβαίνουμε όλοι μας νομίζω ότι το κράτος προτιμά να κάνει ότι φαίνεται και να τα “ρίχνει” στη συνέχεια σε άλλους παράγοντες για την αποτυχία του, αντί να οργανωθεί επαρκώς, να πατάξει την γραφειοκρατία και τα πολλά κέντρα αποφάσεων προκειμένου να προλάβει τις πυρκαγιές, να προστατέψει επαρκώς τα δάση μας και τις περιουσίες μας. 

Όταν ένα συλλογικό εγχείρημα είναι αφανές, μακροχρόνιο, και δύσκολο, τείνει να αναβάλλεται ή να διεκπεραιώνεται τυπικά. Αυτό έκαναν και συνεχίζουν να κάνουν οι κυβερνήσεις, προτιμώντας να αφήσουν κατά μέρος τις εγγενείς δυσκολίες ενός τέτοιο μεγάλου, πλην απαραίτητου εγχειρήματος. Σε αυτές τις περιπτώσεις απαιτείται υψηλή ποιότητα οργάνωσης και διοίκησης, με τη χρήση εκλεπτυσμένων τεχνολογιών, μέσα τα οποία η πολιτική ηγεσία δεν θέλει να αποκτήσει και κουλτούρα που δεν θέλει ή δεν μπορεί να υιοθετήσει. 

Όμως η κλιματική κρίση και οι εμπρησμοί μας υποχρεώνουν να οργανωθούμε πολύ καλύτερα. Το φυσικό περιβάλλον κινδυνεύει, η ποιότητα ζωής υποβαθμίζεται και είναι αδιανόητο και εγκληματικό κάθε χρόνο να περιμένουμε με τρόπο μοιρολατρικό να καταστραφούμε. Η κυβέρνηση Μητσοτάκη μιλάει ήδη από την πρώτη της θητεία για το περίφημο “επιτελικό κράτος”, το οποίο ωστόσο δεν έχει αποφέρει τα προσδοκώμενα αποτελέσματα, αναπαράγοντας αντίθετα τις ίδιες, γνωστές, αργόσυρτες και ευθυνοφοβικές διαδικασίες, δείχνοντας τεχνοφοβία, υποχωρητικότητα και έλλειψη αποφασιστικότητας.